Nefret Saikinin Türk Ceza Kanunu’nda Yer Alan Ayırımcılık Suçuna Etkisi

Year 2021, Volume: 27 Issue: 1, 216 - 238, 30.06.2021

Recep Kahraman

https://doi.org/10.33433/maruhad.881232

Abstract

Nefret ve ayırımcılık suçu, hürriyete karşı işlenen suçlardandır. Dil, ırk, milliyet, renk, cinsiyet, engellilik, siyasi düşünce, felsefi inanç, din veya mezhep farklılığından kaynaklanan nefret saikiyle, ceza normunda yer alan seçimlik hareketlerden birinin gerçekleştirilmesi durumunda nefret ve ayırımcılık suçu işlenmektedir. 6529 sayılı Kanun değişikliğiyle birlikte nefret kavramı, ayırımcılık suçunun hem başlığına hem de metin kısmına eklenerek, hem suçun adı hem de suçun manevi unsuru değiştirilmiştir. Değişiklikle birlikte nefret kavramının hukuksal, sosyolojik ve kriminolojik sonuçları ortaya çıkmaktadır. Nefret kavramı, ayırımcılık suçunun yapısı, hukuki niteliği, nefret saikine ilişkin modeli ve suçla korunan hukuki yararı etkilemektedir. Nefret saiki suçun unsuru olarak düzenlendiğinden, nefret saikiyle hareket edildiğinin kanıtlanması gerekmektedir. Karmaşık bir duygu olan nefret saikinin kanıtlanabilmesinin zorluğuna bağlı olarak nefret ve ayırımcılık suçunun ispatlanması oldukça zor olmaktadır.

Keywords

Nefret Suçu, Nefret Söylemi, Ayrımcılık Suçu, Nefret Saiki, Ön Yargı Saiki

Supporting Institution

Yok

Project Number

Yok

The Effect of the Hate Motivation on the Discrimination Crime in the Turkish Penal Code

Abstract

The hate and discrimination crime is among the crimes against liberty. The hate and discrimination crime is committed when one of the optional actions included in the penal norm is carried out with the motive of hate arising from differences in language, race, nationality, color, gender, disability, political opinion, philosophical belief, religion or religious sect. With the amendment of code numbered 6529, hate has been added to both the title and the text of the discrimination crime. Both the name of the crime and the moral element of the crime have been changed. With the change, legal, sociological and criminological consequences of the hate emerge. The hate affects the structure of the discrimination crime, its legal nature, the model of hate motivation and the legal benefit protected by the crime. Since the hate motivation is regulated as an element of the crime, it must be proved that it is motivated by hate. Due to the difficulty of proving the hate motivation, which is a complex emotion, it is very difficult to prove hate and discrimination crime.

Keywords

Hate Crime, Hate Speech, Discrimination Crime, Hate Motivation, Bias Motivation

Project Number

Yok

References

• AĞIRBAŞLI, Şennur, Sınırlı Ayırımcılık Yasağından Genel Eşitlik İlkesine, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2009.
• ALEXANDER, Larry, “What Makes Wrongful Discrimination Wrong? Biases, Preferences, Stereotypes, and Proxies”, University of Pennsylvania Law Review, 1992, Vol. 141, s. 149–219.
• ARTUK, Mehmet Emin/GÖKCEN, Ahmet/ALŞAHİN, Mehmet Emin/ÇAKIR, Kerim, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Adalet Yayınevi, Ankara, 2020.
• BAYRAKTAR, Köksal, “Nefret ve Ayırımcılık Suçu”, YÜHFD, 2017, Cilt: 13, Sayı: 1, s. 55-81.
• BENİER, Kathryn, “The Harms of Hate”, International Review of Victimology, 2017, Vol. 23, Iss. 2, s. 179-201.
• BULUT, İlhan, Nefret Suçları, Adalet Yayınevi, Ankara, 2014.
• CANKURT, Ezgi, “Cinsel Yönelime İlişkin Yaşam Tarzına Müdahalenin TCK Bakımından Değerlendirilmesi”, BÜHFD, 2017, Cilt: 3, Sayı: 6, s. 111-139.
• CENTEL, Nur/ZAFER, Hamide/ÇAKMUT, Özlem, Türk Ceza Hukukuna Giriş, Beta Yayınevi, İstanbul, 2020.
• COESTER, Marc, “Das Konzept der Vorurteilskriminalität”, Wissenschaft Demokratie Schriftenreihe des Instituts für Demokratie und Zivilgesellschaft, IDZ, 2018/4, s. 40 – 49.
• ÇALIŞKAN, Suat, Hürriyete Karşı Suçlar, Platon Hukuk Yayınevi, İstanbul, 2020.
• ÇİÇEK, Gökçe Serim, Türk Ceza Kanununda Nefret ve Ayrımcılık Suçu, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2021.
• DANCYGIER, Rafaela M./GREEN, Donald P. “Hate Crime”, Prejudice, Stereotyping and Discrimination, (Edited by John Dividio, Miles Hewstone, Peter Glick And Victoria Esses), SAGE, 2011, California, s. 294-311.
• DANNER, Allison Marston. “Bias Crimes and Crimes Against Humanity: Culpability in Context”, Buffalo Law Review, 2002, Vol. 6, Iss. 1, s. 389-450.
• DEMİRBAŞ, Timur, “Nefret Söylemi ve Nefret Suçları”, Prof. Dr. Şeref ERTAŞ’a Armağan, DEÜHFD, 2017, s. 2693-2701.
• DENİZ, Buket, Engelli Hakları ve Ayrımcılık Yasağı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2020.
• DÖNMEZ, Burcu Demren, “Ayrımcılık Suçu”, TBBD, 2012, S. 12, s. 10-58.
• ERSOY, Uğur, “Nefret ve Ayrımcılık Suçu (TCK m.122)”, CHD, 2017, Cilt: 12, Sayı: 34, s. 7-56.
• ERSOY, Uğur, “Çağımızın Pandemisi: Nefret Suçları”, TAAD, Yıl: 2018, S: 35, s. 111-174.
• HAFIZOĞULLARI, Zeki/ÖZEN, Muharrem, Kişilere Karşı Suçlar, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, USA Yayınevi, Ankara, 2016.
• HAKERİ, Hakan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021.
• HARE, Ivan, “Legislating Against Hate-The Legal Response to Bias Crimes”, Oxford Journal of Legal Studies, 1997, Vol. 17, Iss. 3, s. 415-439.
• İNCEOĞLU, Asuman Aytekin, “Türk Ceza Kanunu’nun 122. Maddesinde Düzenlenen Nefret ve Ayrımcılık Suçunun Nefret Suçu Kavramı Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, LHD, 2015, Cilt: 13, Sayı: 150, s. 37-66.
• İNCEOĞLU, Asuman Aytekin, Nefret ve Ayırımcılık, Özel Ceza Hukuku Cilt III, Hürriyete, Şerefe, Özel Hayata, Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar, On İki Levha Yayınevi, İstanbul, 2018.
• JACOBS, James B./HENRY, Jessica S. “The Social Construction of a Hate Crime Epidemic”, The Journal of Criminal Law & Criminology, Northwestern University, 1996, Vol. 86. Iss. 2, s. 366-391.
• KAÇAN, Gizem, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Türk Mahkemeleri Kararları Işığında Cinsel Yönelim Temelinde Ayrımcılık Yasağı, On İki Levha Yayınevi, İstanbul, 2020.
• KARAN, Ulaş, “Türk Hukukunda Ayrımcılık Yasağı ve Türk Ceza Kanunu’nun 122. Maddesinin Uygulanabilirliği”, TBBD, 2007, Sayı 73, s. 146-173.
• KARAN, Ulaş, Uluslararası İnsan Hakları Hukuku ve Anayasa Hukuku Işığında Eşitlik İlkesi ve Ayırımcılık Yasağı, On İki Levha Yayınevi, İstanbul, 2017.
• KOCA, Mahmut/ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2020.
• KOCASAKAL, Ümit, “5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Nefret ve Ayrımcılık Suçu (TCK m. 122)”, CHD, 2015, Cilt: 10, Sayı: 28, s. 7-40.
• LAWRENCE, Frederick M. “The Punishment of Hate: Towards a Normative Theory of Bias-Motivated Crimes”, Michigan Law Review, 1994, Vol. 93, Iss. 2, s. 320-381.
• MEMİŞ, Pınar, “Ayırımcılık Suçunun Özürlüler Bakımından Değerlendirilmesi”, GÜHFD, 2009/2, s. 65-78.
• MERAN, Necati, Kişilere Karşı Suçlar, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2008.
• MORSCH, James, “The Problem of Motive in Hate Crimes: The Argument against Presumptions of Racial Motivation”, Journal of Criminal Law and Criminology, 1991, Vol. 82, Iss. 3, s. 659-689.
• ÖNER, Mehmet Zülfü, “İngiltere Hukukunda Nefret Suçları”, TBBD, 2015, Cilt: 27, Sayı: 116, s. 85-112.
• ÖZBEK, Veli Özer/DOĞAN, Koray/BACAKSIZ, Pınar, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2020.
• ÖZTÜRK, Nurten, Nefret ve Ayrımcılık Suçu, Adalet Yayınevi, Ankara, 2017.
• SCHIEDERMAIR, Stephanie, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Nefret Söylemi”, (Çeviren Özdem Özaydın), FHD, 2019, Cilt: 11, Sayı: 115, s. 6-12.
• SCHIEMANN, Anja, “Änderungen im Strafgesetzbuch durch das Gesetz zur Bekämpfung des Rechtsextremismus und der Hasskriminalität”, KriPoZ, 2020/5, s. 269-276.
• SCOTTING, Troy A. “Hate Crimes and the Need for Stronger Federal Legislation”, Akron Law Review, 2001, Vol. 34, Iss. 4, s. 853-892.
• SERAFIN, Maja Anna, Hate Crimes: Auf der Suche nach einer adäquaten Reaktion des Strafrechts, Schriftenreihe des Max-Planck-Instituts, Freiburg im Breisgau, 2019.
• SINAR, Hasan, “Türk Hukukunda Nefret Suçlarına İlişkin Yasal Düzenleme Çalışmaları”, Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan, MÜHFHAD, 2013, C: 19, S: 2, s. 1271-1300.
• SOKULLU, Füsun Akıncı, “Hate Crimes”, Annales De La Faculte’de Droit d’Istanbul, 2009, Vol. 58, s. 101-117.
• SULLAWAY, Megan, “Psychological Perspectives on Hate Crime Laws”, Psychology, Public Policy, and Law, 2004, Vol. 10, Iss. 3, s. 250–292.
• ŞAHİNKAYA, Yalçın, Uluslararası İnsan Hakları Hukukunda Nefret Söylemi ve Karşılaştırmalı Nefret Suçları, Adalet Yayınevi, Ankara, 2016.
• ŞEN, Ersan, “Yeni Türk Ceza Kanunu’nun 115. ve 122. maddelerine İlişkin Bir değerlendirme”, İBD, 2005/2, Cilt: 79, s. 359-364.
• TANERİ, Gökhan, Hürriyete Karşı Suçlar, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2020.
• TEKİN, T. “Türkçede Morfofonemik Değişmeler: Dar Ünlü ~ ∅ Nöbetleşmesi”, DAD, 1995, 6, s. 103-109.
• TÜRAY, Aras, “Nefret Suçları ve Türk Ceza Hukukundaki Güncel Gelişmeler”, CHD, 2014, Cilt: 9, Sayı: 26, s. 77-95.
• TÜRAY, Aras, Nefret Söylemi Bağlamında Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik Suçu, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2016.
• UYGUN, Oktay, “Nefret İfadesi ve İfade Özgürlüğü”, GÜHFD, 2008, Cilt: 7, Sayı: 1, s. 7-25.
• YAŞAR, Osman/GÖKCAN, Hasan Tahsin/ARTUÇ, Mustafa, Yorumlu ve Uygulamalı Türk Ceza Kanunu Cilt III, Adalet Yayınevi, Ankara, 2014.
• YURTCAN, Erdener Yargıtay Kararları Işığında Hürriyete Karşı Suçlar, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul, 2014.