Applicability of the Rule on Bona Fides Acquisition of Moveables (TCC Art. 988) to Gratuitous Transfers

Yıl 2024, Cilt: 30 Sayı: 2

Gökçe Kurtulan Güner

https://doi.org/10.33433/maruhad.1533702

Öz

Pursuant to Article 988 of the TCC, a person who takes possession of a moveable in good faith in order to become its owner is protected therein even if the moveable was entrusted to the transferor without any authority to effect the transfer. The rule does not explicitly embody a condition that such transfer shall be made for value. For this reason, the prevailing view in the Turkish legal doctrine is that such bona fide acquisitions should be protected even if they are made without consideration. Although the semantics and historical interpretation of the relevant provision supports this view, considering the various other rules regarding gratuitous acquisitions in our law, the purpose of the rule and the related comparative law data, making a teleological reduction and limiting the scope of the provision to transfers for value is considered appropriate.

Anahtar Kelimeler

Bona fide acquisition, entrusted possessor, gift contract, gratuitous transfers, teleological reduction

Taşınır Mallara İlişkin İyi Niyetle Kazanım Kuralının (TMK m. 988) Karşılıksız İşlemler Bakımından Uygulanabilirliği

Öz

TMK m. 988 uyarınca, bir taşınırın emin sıfatıyla zilyedinden iyi niyetle yapılan kazanımlar, devreden kişinin tasarruf etkisinin eksikliği adeta onarılarak geçerli kabul edilir. Düzenlemede kazanımların ivazlı olup olmamasına göre bir ayrıma rastlanmamaktadır. Bu nedenle Türk hukuku öğretisindeki hâkim görüş, emin sıfatıyla zilyetten yapılan kazanımların ivazsız dahi olsalar korunması gerektiği yönündedir. İlgili düzenlemenin lafzi ve tarihsel yorumu bu görüşü destekler nitelikte olsa da hukukumuzda karşılıksız kazandırmalara ilişkin muhtelif hükümler, düzenlemenin amacı ve karşılaştırmalı hukuk verileri dikkate alındığında, hükmün teleolojik redüksiyona tâbi tutularak ivazlı kazanımlara hasredilmesi yerinde gözükmektedir.

Anahtar Kelimeler

İyi niyetle kazanım, emin sıfatıyla zilyet, bağışlama, ivazsız kazanım, teleolojik redüksiyon

Kaynakça

• Barth F, ‘Gültigkeit bzw. Wirksamkeit der Handschenkung einer anvertrauten Sache’ (2021) Basler Juristische Mitteilungen 275-294.
• Basedow J, ‘Karşılaştırmalı Hukuk ve Kullanıcıları’ (çeviren Gökçe Kurtulan) (2016) 74(2) İstanbul Hukuk Fakültesi Mecmuası 879-917.
• Becker H, Berner Kommentar zum schweizerisches Zivilgesetzbuch OR 1-183 Allgemeine Bestimmungen (Stämpfli 1945).
• Beysen E, ‘Frankreich’ in Christian von Bar (ed) Sachenrecht in Europa Band 4 (Universitätsverlag Rasch Osnabrück 2001).
• Bucher E, Schweizerisches Obligationenrecht Allgemeiner Teil (2nd ed, Schulthess 1988).
• Çabri S, Miras Hukuku Şerhi, Cilt I (2. bası, On İki Levha 2022).
• Caramelo-Gomes J, ‘Good Faith Acquisition – Why At All?’ in Wolfgang Faber ve Brigitta Lurger (eds) Rules for the Transfer of Movables (Sellier 2008).
• Costa M ve Faber W, ‘Past, Present, and Future of the French “possession vaut titre” – Rule’ (2014) 3 (2) European Property Law Journal 147-210.
• Emmenegger S, ‘Schenkung und Gutglaubenschutz’ in Pascal Pichonnaz, Nedim Peter Vogt and Stephan Wolf (eds), Spuren des römischen Rechts – Festschrift für Bruno Huwiler zum 65. Geburtstag (Stämpfli 2007). Erdönmez G, Alacaklılara Zarar Verme Kastıyla Yapılan Tasarrufların İptali (On İki Levha 2019).
• Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (28. bası, Legem 2023).
• Eren F, Türk Medeni Hukukunda Tenkis Davası (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1973).
• Ernst W and Zogg S, ‘Art. 824-836 ZGB’ in Thomas Geiser ve Stephan Wolf (eds), Basler Kommentar zum BGB II (7th edn, Helbing Lichtenhahn 2023).
• Füller JT, ‘The German Property Law and Its Principles – Some Lessons for a European Property Law’ José Caramelo-Gomes, ‘Good Faith Acquisition – Why At All?’ in Wolfgang Faber ve Brigitta Lurger (eds) Rules for the Transfer of Movables (Sellier 2008).
• Glendon MA, ‘Reflection on the Comparative Study of Law in the 21st Century’ in Katharina Boele-Woelki ve Diego P. Fernandez Arroyo (eds), The Past, Present and Future of Comparative Law (Springer 2018).
• Görgün LŞ, Börü L ve Kodakoğlu M, İcra ve İflas Hukuku (Yetkin 2022).
• Guisan F, La Protection de l’Acquéreur de Bonne Foi en Matire Mobilière (Editions René Thonney-Dupraz 1970).
• Gümüş MA, Borçlar Hukuku Özel Hükümler Kısa Ders Kitabı (7. baskı, Filiz 2023).
• Honsell H, Schweizerisches Obligationenrecht Besonderer Teil (10th ed, Stämpfli 2017).
• Huguenin C, Obligationenrecht Allgemeiner und Besonderer Teil (3rd ed, Schulthess 2019).
• Hurst-Wechsler M, Herkunft und Bedeutung des Eigentumserwerbs kraft guten Glaubens nach Art. 933 ZGB (Schulthess 2000).
• Işıktaç Y ve Metin S, Hukuk Metodolojisi (4. Bası, Filiz 2013).
• Karayalçın Y ve Yongalık A, Hukukda Öğretim – Kaynaklar – Metod (8. Bası, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 2020).
• Karner E, Gutgläubiger Mobiliarerwerb – Zum Spannungsverhältnis von Bestandschutz und Verkehrsinteressen (Springer 2006).
• Koller A, OR AT Band 1 (5th ed, Stämpfli 2023).
• Kramer EA, Juristische Methodenlehre (6th ed, Beck 2019).
• Kriesi K, Actio Pauliana (RJL 2020).
• Kurtulan Güner G, Trust ve Türk Hukuku Açısından Değerlendirilmesi (On İki Levha 2020).
• Kuru B, İcra ve İflas Hukuku Ders Kitabı (2. bası, Yetkin 2018).
• Kuru G, ‘Thibaut ve Savigny’de Resepsiyon ve Kodifikasyon Hareketleri’ (2017) MÜHFHAD 22(1) 201-228. Muşul T, Tasarrufun İptali Davaları (Adalet 2015).
• Nar A, Türk Miras Hukukunda Tenkis (On İki Levha 2016).
• Nomer HN ve Akbulut PE, Medeni Hukuka Giriş Bölüm I (7. Bası, Filiz 2022).
• Nomer HN ve Ergüne MS, Eşya Hukuku (10. Bası, On İki Levha 2023).
• Oğuzman MK, Seliçi Ö ve Oktay Özdemir S, Eşya Hukuku (23. Bası, Filiz 2020).
• Öz MT, Öğreti ve Uygulamada Sebepsiz Zenginleşme (Kazancı 1990).
• Özay OL, ‘Emin Sıfatıyla Zilyedin Taşınırı Bağışlamasının Hükmü’ (2022) 12(2) Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1177-1192.
• Pekcanıtez H, Atalay O, Sungurtekin Özkan M ve Özekes M, İcra ve İflas Hukuku Ders Kitabı (2. bası, Yetkin 2015).
• Plancker L ve Pfeifer K, ‘Italien’ in Christian von Bar (ed) Sachenrecht in Europa Band 4 (Universitätsverlag Rasch Osnabrück 2001).
• Rusch AF, Rechtsscheinlehre in der Schweiz (Dike 2010).
• Salomons AF, ‘How to Draft New Rules on the Bona Fide Acquisition of Movables for Europe? Some Remarks on Method and Content’ in Wolfgang Faber ve Brigitta Lurger (eds) Rules for the Transfer of Movables (Sellier 2008).
• Sauveplanne JG, ‘The Protection of the Bona Fide Purchaser of Corporeal Movables in Comparative Law’ (1965).
• 29 (4) The Rabel Journal of Comparative and International Private Law 651-693.
• Schellerer J, Gutgläubiger Erwerd und Ersitzung von Kunstgegenständen (Mohr Siebeck 2016).
• Schwenzer I ve Fountoulakis C, Schweizerisches Obligationenrecht Allgemeiner Teil (8. bası, Stämpfli 2020). Serozan R ve Engin Bİ, Miras Hukuku (8. bası, Seçkin 2022).
• Serozan R, Baysal B ve Sanlı KC, Borçlar Hukuku Genel Bölüm (On İki Levha 2022).
• Serozan R, Baysal B ve Sanlı KC, Borçlar Hukuku Özel Bölüm (3. bası, On İki Levha 2018).
• Serozan R, Serozan Hukukta Yöntem – Mantık (yayına hazırlayan Yeşim M. Atamer) (On İki Levha 2024). Sieber L, Der bereicherungsrechtliche Ausgleich bei Leistungsketten (Stämpfli 2015).
• Sirmen AL, Eşya Hukuku (11. Baskı, Legem 2023).
• Stark EW ve Lindemann B, Berner Kommentar zum Art. 919-941ZGB Der Besitz (Stämpfli 2016).
• Tandoğan H, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Cilt I/1 (6. bası, Vedat 2008).
• Vardar Hamamcıoğlu G, Bağışlama Sözleşmesi (Adalet 2016).
• Vardar Hamamcıoğlu G, Medeni Hukukta Tasarruf İşlemi Kavramı (On İki Levha 2014).
• Vogt NP ve Vogt A, ‘Art. 239 OR’ in Corinne Widmer Lüchinger ve David Oser (eds), Basler Kommentar zum OR I (7th ed, Helbing Lichtenhahn 2020).
• von Bar C ve Clive E (eds), Principles, Definitions and Model Rules of European Private Law – Draft Common Frame of Reference (DCFR) Volume 5 (Sellier 2009).