KAR YÖNETİMİNİN DÜZELTİLMİŞ JONES MODELİYLE ÖLÇÜMÜ: BIST’TE BİR UYGULAMA

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 54, 97 - 112, 01.06.2018

Suat Kara Melek Tuna

Öz

Son yıllarda yaşanan ve dünyada oldukça geniş yankı uyandıran muhasebe skandalları dikkatleri kar yönetimiüzerine çekmiştir. Şirketlerin kar yönetimi amacıyla finansal tabloları üzerinde değişiklik yapması yatırımcılarıve muhasebe çevrelerini tedirgin etmektedir. Bu tedirginlik, literatürde kar yönetiminin tespitine ilişkin yöntemlerin geliştirilmesini sağlamıştır. Bu çalışmada, BIST’te işlem gören ve imalat sektöründe yer alan şirketlerin karyönetimine başvurup başvurmadıkları Düzeltilmiş Jones modeli kullanılarak tespit edilmeye çalışılmıştır. 20132016 yılları finansal tablolarıyla çalışılan bu araştırmada kar yönetimine etkisi olan faktörleri ölçmek amacıylaregresyon yöntemi kullanılmıştır.Çalışmanın sonucunda; isteğe bağlı tahakkukların, denetim firması büyüklüğü ve aktif karlılık oranı ile negatifilişki fakat denetim zorluğu ile pozitif bir ilişkisinin olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Kar yönetimi, Düzeltilmiş Jones Modeli, BIST

MODIFIED JONES MODELING MEASUREMENT OF PROFIT MANAGEMENT: AN APPLICATION TO BIST

Öz

Accounting scandals that have lived in recent years and creat big reaction in the world have drawn attention onprofit management. Making changes to the financial statements of the companies for profit management hasbeen disturbing investors and accounting circles. This disturbance has led to the development of methods for thedetermination of profit management in the literature. In this study, it was tried to be determined whether the companies that are traded in BIST and in the manufacturing sector apply to profit management by using the AdjustedJones Model. Regression method was used to measure the factors that affect the profit management in this research which is studied with the financial tables of the years 2013-2016.At the end of the study; It has been pointed that optional accruals have negative relationship with the size of theaudit firm and the asset profitability ratio but have a positive relationship with the audit difficulty

Anahtar Kelimeler

Profit Management, Modified Jones Model, BIST

Kaynakça

• Ahmed, Tahmina ve Jannatul Naima, “Detectionand Analysis of Probable Earnings Manipulation by Firms in a Developing Country”, Asian Journal of Business and Accounting, 2016, Vol.9, No.1, s. 59-81.
• Aren, Selim, “Yöneticilerin Kar Yönetimi ile İlgili Tutumları ve İMKB’de Bir Uygulama”, 2003, Doktora Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü.
• Ayarlıoğlu, Mehmet Akif, “Kar Yönetimi Uygulamaları ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda Test Edilmesi”, 2007 ,Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi.
• Aygün, Mehmet. ve Aysel Akçay, “Firma Büyüklüğü Ve Borçlanmanın Kar Yönetimi Üzerindeki Etkisi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan 2015, s. 87-96.
• Baruch, Lev, “Corporate Earnings: Facts and Fiction”, The Journal of Economic Perspectives, Spring 2003, Vol. 17, No.2, s. 27-50.
• Bayırlı, Rıdvan, “Yaratıcı Muhasebe, Etik, Firma Değeri ve Örnek Bir Uygulama”, 2006, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi.
• Beneish, Messod D., “ The Detection of Earnings Manipulation” Financial Analysts Journal, Vol.55, No. 5, s. 24-36.
• Christensen, Theodore E., Adrienna A. Huffman ve Melissa Fay Lewis-Western, “Earnings Management Proxies: Prudent Business Decisions or Earnings Manipulation?” Available at SSRN 2793838 (2016), 2016.
• Deangelo, Linda Elizabeth, “Accounting Numbers As Market Valuation Substitutes: A Study of Management Buyouts of Public Stockholders”, The Accounting Review, 1986, Vol. 61, No. 3 , s. 400- 420.
• Dechow, Patricia ve Catherine Schrand, “ Earnings Quality”, The Research Foundation of CFA Institute, 2004, Charlottesville, Virginia.
• Dechow, Patricia, Richard G. Sloan ve Amy P. Sweeney, “Detecting Earnings Management”, The Accounting Review, Nisan 1995, Vol. 70, No. 2, s. 193-225.
• Dechow, Patricia, Richard G. Sloan, Amy P. Sweeney ve Jung Hoon Kım, Detecting Earnings Management: A New Approach,2012 , s.1-56, http://www.insead.edu/facultyresearch/areas/accounting/events/documents/DEM_ 4_25_11.pdf (Erişim Tarihi: 25.01.2016).
• Farrell, Kathleen, Emre Unlu ve Jin Yu, “ Stock Repurchases As An Earnings Management Mechanism: The Impact of Financing Constraints”, Journal of Corporate Finance, Nisan 2014, Vol. 25, s.1-15. doi: 10.1016/j.jcorp- fin.2013.10.004.
• Gujarati, Damonar. N.ve Dawn C. Porter, “Basic Econometrics (Fifth Edition)”, Mc-Graw Hill Companies, U.S.A., 2009.
• Gullkvist, Benita ve Annukka Jokipii, “Perceived Importance of Red Flags Across Fraud Types”, Critical Perspectives on Accounting, Şubat 2013, Vol.24, No.1, s.44-61. doi: 10.1016/j.cpa.2012.01.004
• Healy, Paul M., “The Effect of Bonus Schemes on Accounting Decisions”, Journal of Accounting and Economics, Nisan 1985, Vol. 7, No. 1-3, s. 85-107.
• Healy, Paul. M. ve James .M. Wahlen, “ A Review of the Earnings Management Literature and Its Implications for Standard Setting”, Accounting Horizons, Aralık 1999, Vol. 13, No. 4, s. 365-383.
• Jones, Jennifer J., “Earnings Management During Import Relief Investigations” Journal of Accounting Research, Sonbahar 1991, Vol. 29, No. 2, s. 193–228
• Karacaer, Semra ve Pelin Özek, “Denetim Firmasının Büyüklüğü ve Kâr Yönetimi İlişkisi: İMKB Şirketleri Üzerinde Ampirik Bir Araştırma”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ekim 2010, No.48, s.60-74
• Kothari, S. P. Andrew J. Leone ve Charles E. Wasley, “Performance Matched Discretionary Accrual Measures”, Journal of Accounting and Economics, Şubat 2005, Vol.39, No.1, s. 163-197.
• Leuz, Christian , Dhananjay Nanda ve Peter D. Wysocki, “Earnings Management and Investor Protection: An In- ternational Comparison”, Journal of Financial Economics, Eylül 2003, Vol. 69, No. 3, s. 505- 527.
• Marinakis, Pantelis, “An Investigation of Earnings Management and Earnings Manipulation in the UK”, 2011, Doctoral Dissertation, University of Nottingham.
• Memiş, Mehmet Ünal ve Emin Hüseyin Çetenak, “ Kurumsal Yönetimin Kazanç Yönetimi Uygulamaları Üzerine Etkisi: İMKB’de İşlem Gören Şirketler Üzerine Bir Uygulama”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2012 , Vol.21, No.3,s. 205-224.
• Mulford, Charles W.ve Eugene E. Comiskey, “ The Financial Numbers Game Detecting Creative Accounting Practices”, 2002, John Wiley &Sons.
• Munawer, Zeyad, Sofri Yahya ve A.K. Siti-Nabiha, “Sell-side Security Analysts: Re-reporting of Enron Corporation Fraudulent Financial Data”, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 24 Ekim 2012, Vol. 62, s.749-760. doi: 10.1016/j.sbspro.2012.09.127
• Noronha, Carlos, Yun Zeng ve Gerald Vinten, “Earnings management in China: An Exploratory Study”, Managerial Auditing Journal, 2008, Vol. 23, No. 4, s.367-385.
• Önder, Şerife ve Ahmet Ağca, “ Toplam Tahakkuk Modelleri ile Türkiye’de Kâr Yönetiminin Ölçülmesi: İMKB’de Yer Alan İşletmeler Üzerine Bir Araştırma”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi EYİ 2013 Özel Sayısı, s. 35-47.
• Özer, Gökhan ve Murat Özcan, “Kar Yönetimi Uygulamaları Karşısında Öğretim Elemanları, Meslek Mensupları Ve Denetçiler Arasındaki Etik Yargı Farklılıkları”, Yaşar Üniversitesi Dergisi, 2013 ,Vol. 8, No. 31, s. 5159- 5186
• Prevoo, L.J.B. “Detecting Earnings Management-A Critical Assessment of The Beneish Model”, 2007, University of Maastrict, Faculty of Economics and Business Administration, Maastrict, http://arno.unimaas.nl/show. cgi?fid=12169.(Erişim Tarihi: 25.01.2016)
• Ravisankar, Pediredla, Vadlamani Ravi, Gundumalla Raghava Rao ve Indranil Bose, “Detection of Financial Statement Fraud and Feature Selection Using Data Mining Techniques”, Decision Support Systems, Ocak 2011, Vol. 50, No. 2, s. 491-500.
• Schipper, K. “ Commentary on Earnings Management”, Accounting Horizons,1989, Vol. 3, No. 4, s. 91-102.
• Tang, Tanya ve Michael Firth, “ Can Book–tax Differences Capture Earnings Management and Tax Management? Empirical Evidence From China”,  The International Journal of Accounting, Haziran 2011, Vol.46, No. 2, s. 175-204. doi: 10.1016/j.intacc.2011.04.005