KİŞİSEL VERİLERİN İŞLENMESİNDE, AÇIK RIZA HUKUKA UYGUNLUK NEDENİNİN, 95/46 SAYILI DİREKTİF VE GDPR’LA KARŞILAŞTIRMALI OLARAK İNCELENMESİ

Year 2021, Issue: 17, 161 - 190, 26.06.2021

Serdar Çelikel

https://doi.org/10.18771/mdergi.957894

Cited By: 4

Abstract

Açık rıza, kişisel verilerin korunması hukukunda, veri işleme
faaliyetini hukuka uygun hale getiren nedenlerden biridir. Açık rıza
ile aynı zamanda, kişiler kendilerine ait verilerin geleceğini belirleme
ve verileri üzerinde kontrol sağlama haklarını da kullanmaktadırlar.
Açık rızanın geçerli olabilmesi için belirli bir konuya ilişkin olma,
bilgilendirmeye dayanma, özgür iradeyle açıklanmış olma, herhangi
bir tereddüde yol açmayacak açık bir irade beyanı ile verilmiş olma
unsurlarının tamamını bir arada taşıması gerekmektedir. 95/46 sayılı
Direktifte ve GDPR’da kavram, bazen rıza bazen açık rıza olarak yer
alsa da esasında unsurları itibarıyla bu kavramlar arasında ve Kişisel
Verilerin Korunması Kanunu’nda yer alan açık rıza kavramı arasında
herhangi bir fark olmadığı görülmektedir.

Keywords

Kişisel verilerin işlenmesi, hukuka uygunluk nedenleri, rıza, açık rıza, açık rızanın unsurları

References

• ANI, Nevzat Ali, Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Açık Rıza, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2018.
• ANTALYA, Gökhan, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt: V/1, 2, 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019.
• AŞIKOĞLU, Şehriban İpek, Avrupa Birliği ve Türk Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması ve Büyük Veri, On İki Levha Yayınları, 1. Baskı, Kasım 2018, İstanbul.
• ATASOY, Kemal, “Kişilik Hakkı Kapsamında Sosyal Medyada Kişisel Verilerin Korunması ve Veri Sahibinin Rızası”, Cevdet Yavuz’a Armağan, 2016.
• AVCI, Yasemin, Kişisel Verilerin Korunması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya 2019.
• AVCI BRAUN, Cihan, “Kişisel Verilerin İşlenmesinde Rıza”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: XV, Sayı: 1,Yıl: 2018.
• AYÖZGER, A. Çiğdem, Kişisel Verilerin Korunması, Beta Yayınevi, İstanbul 2016.
• BAŞARA, Gamze Turan, Kişiliğin İhlalinden Kaynaklanan Maddi ve Manevi Tazminat İle Haksız Kazancın İadesi, Turhan Kitabevi, Eylül 2018, Ankara.
• ÇEKİN, Mesut Serdar, Avrupa Birliği Hukukuyla Mukayeseli Olarak 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, Ocak 2018.
• DETERMANN, Lothar; Kişisel Verilerin Korunması Uygulama Kılavuzu – Şirketlerin Uluslararası Mevzuata Uyumu, Çeviri: Av. Hilal Temel, On İki Levha Yayınları, İstanbul, Ocak 2020.
• DEVELİOĞLU, Hüseyin Murat, 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu İle Karşılaştırmalı Olarak Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü Uyarınca Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, On İki Levha Yayınları, İstanbul, Aralık 2017.
• DÜLGER, Murat Volkan, Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, Hukuk Akademisi Yayınevi, 1. Baskı, Ocak 2019.
• ERDİNÇ, Göksu Hazar, Bilgi Güvenliği, Kişisel Verilerin Korunması ve Biyometrik Verilerin İşlenmesine İlişkin Öneriler, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2017
• EREN, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Yetkin Yayınları, 21. Bası, Ankara 2017.
• GÜRSES, Bekir, AB ve Türk Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması-Mevzuat Uyumuna Yönelik Bir Değerlendirme, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2019.
• HİZARCI, Emine, 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununun AB Veri Koruma Hukuku Işığında Değerlendirilmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2019.
• HOUSER, Kimberly A., VOSS, W. Gregory, “GDPR: The End of Google and Facebook or a New Paradigm in Data Privacy?”, Temmuz 2018, SSRN Electronic Journal, hĴps://ssrn.com/abstract=3212210, E.T. 09.02.2021.
• İŞGÜZAR, Hasan, “3444 Sayılı Kanunla Değiştirilen Borçlar Kanununun 49. Maddesine Göre Kişilik Hakkının İhlali Nedeniyle Manevi Tazminat Davasının Şartları”, Ankara Barosu Dergisi, 1990/6.
• İMAMOĞLU, Deniz Alp, “6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenme Şartları”, 2017, hĴps://www.academia.edu/36628413/6698_SAYILI_K%C4%B0%C5%9E%C4%B- 0 S E L _ V E R % C 4 % B 0 L E R % C 4 % B 0 N _ K O R U N M A S I _ K A - N U N U _ U YA R I N C A _ % C 3 % 9 6 Z E L _ N % C 4 % B 0 T E L % C 4 % B - 0 K L % C 4 % B 0 _ K % C 4 % B 0 % C 5 % 9 E % C 4 % B 0 S E L _ VER%C4%B0LER%C4%B0N_%C4%B0%C5%9ELENME_%C5%9EARTLARI, E.T. 20.01.2021.
• İNAN, Ali Naim, YÜCEL, Özge, İnan Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 4. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2014.
• KAYA, Cemil, “Avrupa Birliği Veri Koruma Direktifi Ekseninde Hassas (Kişisel) Veriler ve İşlenmesi”, İÜHFM, Cilt: LXIX, Sayı:1-2, 2011.
• KILIÇ, Kerim, Kişisel Verilerin Korunması ve 6698 Sayılı Kanun, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum 2016.
• KOCABAŞ, Gediz, “KVKK’da Yer Alan Kurum ve Kavramların TMK ve Kıta Avrupası Hukuk Sistemi Kapsamında Değerlendirilmesi”, Güncel Gelişmeler Işığında Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, Editörler: Leyla Keser Berber, Ali Cem Bilgili, Marmara Hukuk Bilimsel Toplantılar Serisi-I, 17 Nisan 2019, On İki Levha Yayınları, İstanbul, Ocak 2020.
• KORKMAZ, İbrahim; “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Hakkında Bir Değerlendirme”, TBB Dergisi, Sayı: 124, Nisan 2016.
• KÜZECİ, Elif, “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları: Örnekler Üzerinden Bir İnceleme”, Güncel Gelişmeler Işığında Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, Editörler: Leyla Keser Berber, Ali Cem Bilgili, Marmara Hukuk Bilimsel Toplantılar Serisi-I, 17 Nisan 2019, On İki Levha Yayınları, İstanbul, Ocak 2020.
• OĞUZ, Sefer; “Kişisel Verilerin Korunması Hukukunun Genel İlkeleri”, Beyder, Cilt: 13, Sayı: 2, Yıl: 2018.
• OKTAY, Gonca, Kişilik Haklarının Korunması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Antalya 2011.
• ÖZDEMİR, Hayrunnisa, Kişisel Verilerin Özel Hukuk Hükümlerine Göre Korunması, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara 2009.
• ÖZTÜRK, Bahri, ALTINOK ÇALIŞKAN, Elif, “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Hakkında Genel Değerlendirmeler ve Anayasaya Aykırılık Sorunu”, Fasikül Hukuk Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 100, Mart 2018.
• PARLAK BÖRÜ, Şafak, “Esra Kararı Işığında Bir Hassas Denge Değerlendirmesi: Kişilik Haklarının Korunması vs. Sanat Özgürlüğü”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 2, Yıl: 2017.
• POLAT, Alperen, Sorumluluk Hukukunda Rıza, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2019.
• POLATER, Salih, “Kişisel Verilerin Reklam Amaçlı İşlenmesinde Hukuka Uygunluk Sebepleri”, Kişisel Verileri Koruma Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, Yıl: 2019, s. 7.
• REİSOĞLU, Safa, Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Beta Yayınevi, 25. Bası, İstanbul 2014.
• von TUHR, Andreas, Borçlar Hukukunun Umumi Kısmı, Cilt: 1-2, Çeviren: Cevat Edege, Yargıtay Yayınları No: 15, Gözden Geçirilmiş İkinci Baskı, Ankara 1983.
• RUBINSTAIN, Ira S. “Big Data: The End of Privacy or a New Beginning?”, International Data Privacy Law, Cilt: 3, Sayı:2, 2013, s. 75, hĴps://academic.oup.com/idpl/article/3/2/74/709082, E.T. 29.02.2021.
• SELEK, Ozan, “Genel Veri Koruma Tüzüğü Işığında Kişisel Verilerin İşlenmesinde Rıza Açıklaması”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 21, Sayı: 2, Yıl: 2019
• SOLOVE, Daniel, J.; “Privacy Self-Management and The Consent Dilemma”, Harward Law Review, Cilt: 126, 2013.
• ŞİMŞEK, Oğuz, Anayasa Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması, Beta Yayınevi, İstanbul 2008.
• TANDOĞAN, Haluk, Türk Mes’uliyet Hukuku (Akit Dışı ve Akdi Mes’uliyet), 1961 Yılı Birinci Basıdan Tıpkı Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2010.
• TEKİNAY, SelahaĴin Sulhi, AKMAN, Sermet, BURCUOĞLU, Haluk, ALTOP, Atillâ, Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Yeniden Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş Yedinci Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul 1993.
• TERCİER, Pierre, PICHONNAZ, Pascal, DEVELİOĞLU, H. Murat, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, On İki Levha Yayınları, İstanbul 2016.
• TURAN, Metin, Karşılaştırmalı Hukukta Kişisel Verilerin Korunması, 2. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2019.
• TURHAN, Ayşe Melek, Kişiliğin Korunması ve Veri Koruma Hukuku Kapsamında Unutulma Hakkı, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2018.
• TÜRKMEN, Sevgi, Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenmesinde Açık Rızanın Aranmadığı Haller, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2019.
• YILDIZ, Ozan Ali, “Mektup, Hatıra ve Benzeri Yazıların Kişilik Hakkı Kapsamında Korunması”, MÜHF-HAD, Cilt: 25, Sayı: 1, Haziran 2019.
• YILMAZ, Berrak, Türk Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Kişisel Verilerin Korunması, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara 2019.
• YILMAZ, Sabire Sanem, Tıp Alanında Kişisel Verilerin Açıklanması Suçu, Güncellenmiş 2. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2017.
• YÜCEDAĞ, Nafi ye, “Medeni Hukuk Açısından Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun Uygulama Alanı ve Genel Hukuka Uygunluk Sebepleri”, İÜHFM, Cilt: LXXV, Sayı: 2, Yıl: 2017.
• ZORLU, Süheyla, İnternet Yoluyla Kişilik Hakkının İhlali ve Korunması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya 2010.