Abstract
Tarım topraklarının fonksiyonlarının ve bitkisel üretimde gelişimin sağlanması bakımından biochar kullanımı artmaktadır. Ancak Biochar'in bitki gelişimi üzerine etkisi biochar kalitesindeki yüksek çeşitlilikten dolayı farklı olabilir. Bu çalışmada farklı biyokömür uygulamalarının marul gelişimi üzerine etkisi iki farklı yetiştirme döneminde saksı denemesi olarak sera koşullarında belirlenmiştir. Biyokömürler dört farklı tarımsal atıktan [Bağ budama atığı (Vitis vinifera L.), Domates atığı (Solanum lycopersicum L.), Muz Plantasyon atığı (Musa) ve Karanfil atığı (Dianthus caryophyllus. L.)] 300°C ve 500°C sıcaklık değerlerindeki yavaş piroliz işlemiyle elde edilmiş ve toprağa uygulanmıştır. Çalışma, tesadüf blokları deneme desenine göre 5 tekerrürlü olarak 9 uygulama şeklinde gerçekleşmiştir. Uygulamalar, kontrol, VB300, TB300, BB300, CB300, VB500, TB500, BB500 ve CB500 uygulamalarını kapsamaktadır. Deneme 4 tarımsal atık × 2 piroliz sıcaklığı × 5 tekerrür + 5 kontrol olmak üzere toplamda 45 uygulama konusundan oluşmaktadır. NPK (18.18.18) ve Kalsiyum Oksit (CaO) temel gübre uygulamaları ile birlikte 10 kg toprak içeren saksılara 2 ton da-1 olacak şekilde (80 g-110kg-1saksı-1) biyokömür uygulanmıştır. Araştırmanın sonunda, Domates (TB300) ve Muz (BB500) biyokömür uygulamaları sırasıyla %15.2 ve %10.2 oranında olmak üzere marul bitkisinin boyunu önemli ölçüde artırmıştır. Biyokömür uygulamalarıyla elde edilen en yüksek marul bitki boyu artışı domates biyokömür uygulaması ile en düşük ise biyokömür uygulanmayan toprakta (kontrol) elde edilmiştir. Verim ve kalite parametreleri açısından biochar uygulamaların etkisi birinci döneme göre ikinci dönemde daha belirgin olduğu ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak, bu çalışmada piroliz sıcaklığındaki bir değişikliğin marul gelişimini etkilemediği ortaya çıkmış ve biyokömür uygulamalarının mahsuller üzerindeki daha fazla etkisi için uzun vadeli bir inkübasyon dönemi önerilmiştir.