The predictive role of self-compassion and body image on psychological well-being in old women

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 1, 97 - 108, 30.04.2024

Pelin Calpbinici , Gazi Kısa , Ayşe Sevim Akbay Kısa

Öz

Objective: This study was conducted in a predictor correlation type to examine the predictive role of self-compassion and body image on psychological well-being in elderly women. Method: The data of the research were collected through electronic questionnaires between January and April 2022. The study was completed with 135 women who met the inclusion criteria. Personal InformationForm, Self-Compassion Scale (SCS), Psychological Well-Being Scale (PWS) and Body Image Scale (BIS) were used to collect data. Results: The average age of women was 67.71 ± 2.47. Women's PWS mean score was 27.18±8.41; SCS mean score was 3.15±1.05; BIS mean score was found to be 126.05±31.75. It was determined that an increase in the level of self-compassion statistically increased the level of psychological well-being. In the study, it was determined that the increase in the self-compassion level (β=0.829; p<0.05) and body image satisfaction (β=0.262; p<0.05) of the elderly women statistically increased the level of psychological well-being. Conclusion: It has been found that the level of psychological well-being is low in elderly women, and that self-compassion and body image play a predictive role in psychological well-being. Therefore, health professionals should focus on provide counseling on what elderly women like and appreciate in their body, how to take care of their body and how to develop body awareness and how to be compassionate with themselves.

Anahtar Kelimeler

Elderly, body image, psychological well-being

Yaşlı kadınlarda öz-şefkat ve beden imajının psikolojik iyi oluş üzerindeki yordayıcı rolü

Öz

Amaç: Araştırma yaşlı kadınlarda öz-şefkat ve beden imajının psikolojik iyi oluş üzerindeki yordayıcı rolünü incelemek amacıyla yordayıcı korelasyonel tipte yapılmıştır. Yöntem: Araştırmanın verileri Ocak-Nisan 2022 tarihleri arasında elektronik anketler aracılığıyla toplanmıştır. Dâhil edilme kriterlerini karşılayan 135 kadın ile çalışma tamamlanmıştır. Verilerinin toplamasında Kişisel Bilgi Formu, Öz-Şefkat Ölçeği (ÖŞÖ), Psikolojik İyi Oluş Ölçeği (PİOÖ) ve Beden İmajı Ölçeği (BİÖ) kullanılmıştır. Bulgular: Kadınların yaş ortalaması 67.71 ± 2.47’dir. Kadınların PİOÖ puan ortalaması 27.18±8.41; ÖŞÖ puan ortalaması 3.15±1.05; BİÖ puan ortalaması 126.05±31.75 olarak bulunmuştur. Öz-şefkat düzeyinin artması psikolojik iyi oluş düzeyini istatistiksel olarak artırdığı saptanmıştır. Araştırmada, yaşlı kadınların öz-şefkat düzeyinin (β=0.829; p<0.05) ve beden imajı memnuniyetinin (β=0.262; p<0.05) yükselmesinin psikolojik iyi oluş düzeyini istatistiksel olarak artırdığı belirlenmiştir. Sonuç: Yaşlı kadınlarda psikolojik iyi oluş düzeyinin düşük olduğu; öz-şefkatin ve beden imajının psikolojik iyi oluş üzerinde yordayıcı role sahip olduğu bulunmuştur. Dolayısıyla sağlık profesyonelleri yaşlı kadınların psikolojik iyi oluşu düzeyini yükseltmek için vücuduna nasıl bakacakları ve beden bilincini nasıl geliştirecekleri, kendine nasıl şefkatli davranacakları konusunda danışmanlık yapması önerilir.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, beden imajı, psikolojik iyi oluş

Kaynakça

• Orimo H, Ito H, Suzuki T, Araki A, Hosoi T, Sawabe M. Reviewing the definition of “elderly”. Geriatr Gerontol Int. 2006;6(3):149-158. doi:10.1111/j.1447-0594.2006.00341.x
• UN. World Population Prospects 2022. https://www.un.org/development/desa/pd/sites/www.un.org.development.desa.pd/files/wpp2022_summary_of_results.pdf. 15 Kasım 2022’de erişildi.
• TÜİK. İstatistiklerle Yaşlılar 2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2021-45636#:~:text=T%C3%9C%C4%B0K%20Kurumsal&text=Ya%C5%9Fl%C4%B1%20n%C3%BCfus%20olarak%20kabul%20edilen,9%2C7%27ye%20y%C3%BCkseldi. 15 Kasım 2022’de erişildi.
• Artan T, Irmak HS. Feminist Gerontoloji Bağlamında Yaşlılığın Kadınsallaşması. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2018;5(2):236-243. doi:10.17681/hsp.370597
• Yıldırım E, Uyar M. Kadın ve erkek cinsiyetin doğumda beklenen yaşam süresinin ve doğumda beklenen sağlıklı yaşam umudunun Küresel Cinsiyet Uçurumu Endeksi ve Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi ile ilişkisinin değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2020;34(1):17-23. doi:10.5505/deutfd.2020.60352
• Ooi PB, Ong DLT, Peh SC, Ismail SF, Paramanathan SAMS, Lee ASH, et al. Active aging, psychological well-being and quality of life of elderly and pre-elderly Malaysians during movement control periods. Educational Gerontology. 2021;47(8):353-368. doi:10.1177/003022282211060
• Efe A, Aydemir M. Yaşlı Kadın Olmak: Psiko-Sosyolojik Kuramlar Çerçevesinde Yaşlılık ve Kadın-Isparta Huzurevi Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2015;(34):193-223.
• Ryff CD, Keyes CL. The structure of psychological well-being revisited. Journal of Personality and Social Psychology. 1995;69:719-727. doi:10.1037/0022-3514.69.4.719
• Ryff CD. Psychological well-being revisited: Advances in the science and practice of eudaimonia. Psychother. Psychosom. 2014;83:10-28.10–28. doi:10.1159/000353263
• Steptoe A, Deaton A, Stone AA. Subjective wellbeing, health, and ageing. Lancet. 2015;385(9968):640–648. doi:10.1016/S0140-6736(13)61489-0
• Brown L, Bryant C, Brown V, Be B, Judd F. Self-compassion, attitudes to ageing and indicators of health and well-being among midlife women. Aging & Mental Health. 2015;20(10):1035-1043. doi:10.1080/13607863.2015.1060946
• Tran MAQ, Vo-Thanh T, Soliman M, Ha AT, Van Pham M. Could mindfulness diminish mental health disorders? The serial mediating role of self-compassion and psychological well-being. Curr Psychol. 2022;1-14. doi:10.1007/s12144-022-03421-3
• Homan KJ. Self-compassion and psychological well-being in older adults. J Adult Dev. 2016;23(2):111-119. doi:10.1007/s10804-016-9227-8
• Yazdani N, Hosseini SV, Amini M, Sobhani Z, Sharif F, Khazraei H. Relationship between Body Image and Psychological Well-being in Patients with Morbid Obesity. Int J Community Based Nurs Midwifery. 2018;6(2):175-184.
• Fahami F, Amini-Abchuyeh M, Aghaei A. The Relationship between Psychological Wellbeing and Body Image in Pregnant Women. Iran J Nurs Midwifery Res. 2018;23(3):167-171. doi:10.4103/ijnmr.IJNMR_178_16
• Eryılmaz A, Atak H. Ailesiyle yaşayan yaşlılarda mutluluk modeli. Nöropsikiyatri Arşivi. 2011;48:227-233. doi:10.4274/npa.y5721
• Softa H. Evde ve huzurevinde kalan yaşlıların fizyolojik, psikolojik ve sosyal yönden incelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 2015;2:63-76
• Deran G, Esgin A. Pandemi Sürecinde Yaş Ayrımcılığının Yaşlı Bireylerde Yarattığı Sosyal Benlik Algısı Ve Sonuçları. Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi. 2021;5(2):161-174. doi:10.48066/kusob.971392
• Dotse JE, Asumeng M. Relationship between body image satisfaction and psychological well-being: The impact of Africentric values. J Soc Sci Stud. 2015;2(1):320-342. doi:10.5296/jsss.v2i1.6843
• Chung R. The association between body image and psychological well-being in adult women (School of Psychology Doctoral dissertation). Australia: Deakin University; 2014.
• Cohen J. A power primer. Psychological bulletin. 1992;112(1):155. doi:10.1037/0033-2909.112.1.155
• Kısa G. Does Self-Compassion Involve Non-Avoidance? Testing a Revised Self-Compassion Scale. [The Degree of Doctor of Philosophy]. Ankara: Middle East Technical University; 2021
• Neff KD. Self-Compassion: An Alternative Conceptualization of a Healthy Attitude Toward Oneself. Self and Identity. 2003;2:85-101. doi:10.1080/15298860309032
• Diener E, Wirtz D, Tov W, Kim-Prieto C, Choi D, Oishi S, et al. New well-being measures: Short scales to assess flourishing and positive and negative feelings. Soc. Indic. Res. 2010;97:143–156. doi:10.1007/s11205-009-9493-y
• Telef BB. Psikolojik İyi Oluş Ölçeği: Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. H. U. Journal of Education. 2013;28 (3): 374-84.
• Kanbur E, Mazıoğlu V. Psikolojik iyi oluşun iş becerikliliği üzerine etkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2021;10(2):1839-1857. doi:10.15869/itobiad.851820
• Secord PF, Jourard SM. The appraisal of body-cathexis: body-cathexis and the self. Journal of consulting psychology. 1953;17(5):343. doi:10.1037/h0060689
• Hovardaoğlu S. Vücut Algısı Ölçeği. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi. 1992;1(1): 26-27.
• Hair JF, Black WC, Babin BJ, Anderson RE, Tatham RL. Multivariate Data Analysis. Pearson Education Limited; 2013.
• Alpar R. Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel yöntemlere giriş-I. Ankara: Bağırgan Yayımevi; 1997.
• Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Pegem Akademi; 2018.
• Field A. Discovering statistics using IBM SPSS Statistics. Sage; 2018.
• Myers RH. Classical and modern regression with applications. Duxbury Press;1990.
• Heidari A, Arefi M, Amiri H. The Predictive Model of Elderly Psychological Well-being Based on Personality With the Mediation of Self-care, Spiritual Experiences, and Death Anxiety. Avicenna J. Neuropsychophysiology. 2019;6(2):91-102. doi:10.32598/ajnpp.4.3.405
• Manav-İnel A, Bozkurt A, Coşkun E. Yaşlıların Kişisel Anlam Profili ve Psikolojik İyi Oluşlarının Değerlendirilmesi. Ordu University J Nurs Stud. 2021;4(1):48-55. doi:10.38108/ouhcd.816449
• Momtaz YA, Ibrahim R, Hamid TA, Yahaya N. Sociodemographic predictors of elderly's psychological well-being in Malaysia. Aging Ment Health. 2011 May;15(4):437-445. doi:10.1080/13607863.2010.536141.M
• Matud MP, Bethencourth JM, Ibáñez I, Fortes D. Gender and psychological well-being in older adults. Int Psychogeriatr. 2020;32(11):1293-1302. doi:10.1017/S1041610220000824
• Hatun O, Kurtça TT. Self-compassion, Resilience, Fear of COVID-19, Psychological Distress, and Psychological Well-being among Turkish Adults. Curr Psychol. 2022;24:1-11. doi:10.1007/s12144-022-02824-6
• Dean E, Haywood C, Hunter P, Austin N, Prendergast L. Body image in older, inpatient women and the relationship to BMI, anxiety, depression, and other sociodemographic factors. Int J Geriatr Psychiatry. 2020;35(2):182-187. doi:10.1002/gps.5233
• Guerdjikova AI, O'Melia AM, Mori N, McCoy J, McElroy SL. Binge eating disorder in elderly individuals. Int J Eat Disord. 2012;45(7):905-908. doi:10.1002/eat.22028
• Gillen MM. Associations between positive body image and indicators of men's and women's mental and physical health. Body Image. 2015;13:67-74. doi: doi:10.1016/j.bodyim.2015.01.002
• Tylka TL. Positive psychology perspectives on body image. Cash TF, Smolak L. editors. Body image: A handbook of science, practice, and prevention. 2nd ed. New York: Guilford Press; 2011.