Tıp fakültesinde intern doktorlarda ağız diş sağlığı tutum ve davranışlarının araştırılması

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 3, 387 - 398, 20.12.2024

Altuğ Civan , Burcu Ecem Uğuz , Matin Dolatabadi , Burak Ak , Caferi Tayyar Şaşmaz

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı intern doktorların ağız diş sağlığı ile ilgili tutum ve davranışlarını değerlendirmektir. Yöntem: Kesitsel olarak planlanan çalışmaya 2023-2024 Eğitim Öğretim yılında Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi son sınıf öğrencilerinden 238 kişi dahil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak 25 sorudan oluşan bir anket ile 20 soruluk Hiroşima Üniversitesi Diş Davranış Envanteri (HU-DBI) kullanılmıştır. Analizlerde student t testi ve ANOVA testi , Spearman Rank Korelasyon kullanılmıştır. Anlamlı çıkan değişkenler için Çoklu Doğrusal Regresyon Analizine alınmış ve p<0.05 değeri anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan öğrencilerin HU-DBI puan ortalamasının 5.4±1.7 olduğu hesaplanmıştır. Yaş artışıyla ölçek puanı arasında bir korelasyon bulunmamaktadır (r=-0.05, p>0.05). Cinsiyet ile ölçek puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmamıştır (p>0.05). HU-DBI puanı ile diş ipi kullanımı, ağız diş sağlığı eğitimi alma, ağız diş sağlığı eğitim alma ihtiyacı, eşin olma durumu, düzenli diş hekimine gitme alışkanlığı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (p<0.05). Ayrıca günlük diş fırçalama sayısı (r=0.2, p<0.01) ve diş çektirme sayısı (r=0.2, p<0.05) ile ölçek puanı arasında zayıf pozitif korelasyon bulunmuştur. Anlamlı çıkan değişkenler çoklu doğrusal regresyon analizine alınmış olup, ağız diş sağlığı eğitim alma ve ağız diş sağlığı eğitim alma ihtiyacı anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Çalışmamızda tıp fakültesi son sınıf öğrencilerinde ağız diş sağlığı tutum ve davranışlarının orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bu durum ileride sağlık hizmetlerinin merkezinde bulunacak olan hekim adaylarında ağız diş sağlığı tutum ve davranışlarının yeterli olmadığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Ağız sağlığı, diş sağlığı, tıp öğrencileri, tutum, davranış

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum bulunmamaktadır.

Investigation of Oral and Dental Health Attitudes and Behaviors in Intern Doctors at the Faculty of Medicine

Öz

Aim: The aim of this study was to evaluate the attitudes and behaviors of intern doctors regarding oral dental health. Method: The cross-sectional study included 238 final year students from Mersin University Faculty of Medicine in the 2023-2024 academic year. A questionnaire consisting of 25 questions and a 20-question Hiroshima University-Dental Behavioral Inventory (HU-DBI) scale were used as data collection tools. Student t test, ANOVA test, Spearman Rank Correlation were used in the analysis. Multiple Linear Regression Analysis was used for the significant variables and p<0.05 was considered significant. Results: The mean HU-DBI score of the students participating in the study was calculated to be 5.4±1.7. There is no correlation between increasing age and scale score (r=-0.05, p>0.05). There was no statistically significant relationship between gender and scale score (p>0.05). A statistically significant correlation was found between the HU-DBI score and flossing, receiving oral dental health education, the need for oral dental health education, having a spouse, and the habit of going to the dentist regularly (p<0.05). In addition, a weak positive correlation was found between the number of daily tooth brushing (r=0.2, p<0.01) and the number of tooth extractions (r=0.2, p<0.05) and the scale score. Significant variables were included in multiple linear regression analysis, and the need for oral dental health education and oral dental health education were found to be significant (p<0.05). Conclusion: In our study, it was determined that the oral and dental health attitudes and behaviors of senior medical faculty students were at a moderate level. This result shows that oral dental health behaviours are not sufficient in physician candidates who will be at the center of health services.

Anahtar Kelimeler

Oral health, dental health, medical students, attitude, behaviour

Kaynakça

• World Health Organization (WHO. World Health Organization (WHO). https://www.who.int/health-topics/oral-health#tab=tab_1. 26 Ağustos 2024’te erişildi.
• Özyavaş S. Türkiye’de Ağız Diş Sağlığı Politikası: Mevcut Durum Analizi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2018;21(4):789-805.
• Tulchinsky T, Varavikova E. Yeni Halk Sağlığı Kitabı. 3.Baskı. Ankara: Palme Yayınevi; 2019.
• Türkiye Ağız Diş Sağlığı Profili 2018 Araştırma Raporu. https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/42552/0/turkiye-agiz-ve-dis-sagligi-profili-arastirma raporu.pdf?_tag1=398CC88DDD02EA768C966A034ACC5F05F6CEB732. 26 Ağustos 2024’te erişildi.
• Türkiye’de Ağız-Diş Sağlığı Hizmetlerinin Strateji Değerlendirmesi. https://www.tdb.org.tr/tdb/v2/yayinlar/Arastirma_Dizisi/arastirmadizisi_9.pdf. 26 Ağustos 2024’te erişildi.
• Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi Ulusal Çekirdek Eğitim Programı 2020. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Ulusal-cekirdek-egitimi-programlari/mezuniyet-oncesi-tip-egitimi-cekirdek-egitimi-programi.pdf. 26 Ağustos 2024’te erişildi.
• Bebek, Çocuk, Ergen İzlem Protokolleri T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Çocuk ve Ergen Sağlığı Dairesi Başkanlığı. https://ekutuphane.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/Bebek_Cocuk_Ergen_Izlem_Protokolleri_2018.pdf. 26 Ağustos 2024’te erişildi.
• Güner ÖE, Çilingiroğlu N. Ağız ve Diş Sağlığını Etkileyen Sosyal ve Kültürel Faktörler. Sağlık Akademisi Kastamonu. 2022;7(1):165-180. doi:10.25279/sak.676066.
• Baltacıoğlu E, Dikmen RD, Yıldız EAB. Bingöl Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Öğrencilerinin Ağız ve Diş Sağlığı ile İlgili Davranış ve Düşüncelerinin İncelenmesi. Bingöl Üniversitesi Sağlık Dergisi. 2022;3:104–116.
• Cebeci NÖ, Soğancı G. Oral Health Attitudes and Behaviours Among Patients in A Dental Hospital in Ankara, Turkey. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi. 2014;24(3):391-396.
• Erbul İ, Arslan İ, Aydınoğlu S. Bir Grup Tıp Doktorunun Ağız-Diş Sağlığı Hakkındaki Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi. 2021;42(3):183-190. doi:10.5505/eudfd.2021.27879.
• Şen DÖ, Irız B, Yarkaç FU, Öncü E. Diş Hekimliği Fakültesi Öğrencilerinin Periodontal Farkındalığı, Ağız Sağlığına Yönelik Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Diş Hekimliği Dergisi. 2020;2(1):14-24.
• Doğan B, Filizi K, Küçükdoğan Ü. Diş Hekimliği Öğrencilerinin Cinsiyete Bağlı Ağız Sağlığı Hakkındaki Davranış ve Düşünceleri. Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi. 2009;26(2):87-93.
• Kawamura M. Dental behavioral science. The relationship between perceptions of oral health and oral status in adults. Hiroshima Daigaku Shigaku zasshi. The Journal of Hiroshima University Dental Society. 1988;20:273–286.
• Yıldız S, Doğan B. Self Reported Dental Health Attitudes and Behaviour of Dental Students in Turkey. European Journal of Dentistry. 2011;5(3):253-259. doi:10.1055/s-0039-1698889.
• Arıkan A, Özkan G, Pirinçci S, Abacıgil F, Keleş S, Okyay P. Hekim Adaylarının Ağız - Diş Sağlığı Alışkanlıkları ve Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi. 2019;29(2):189–196.
• Ayan G, Misilli T, Buldur M, Öncünlü OA, Taner H. Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Ağız-Diş Sağlığına İlişkin Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Diş Hekimliği Dergisi. 2023;5(2): 83–91. doi:10.51122/neudentj.2023.62.
• Erdoğan A, Bozkurt Aİ, Ergin A, ve ark. Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde ağız-diş sağlığının değerlendirilmesi. Pamukkale Tıp Dergisi. 2015;8(1):1-9. doi: 10.5505/ptd.2015.09326.
• Vangipuram S, Pallavi S, Radha G, et al. Assessment of oral health attitudes and behavior among undergraduate dental students using Hiroshima University Dental Behavioral Inventory HU-DBI. Journal of Indian Association of Public Health Dentistry. 2015;13(1):52. doi: 10.4103/2319-5932.153587.
• Tom K. Comparison of Oral Health Attitudes and Knowledge among Dental and Medical Students in a Malaysian University. Journal of Oral Health and Community Dentistry. 2020;14(1):11-13.
• Almugeiren OM, Baseer MA, AlSenani YA, et al. Comparative evaluation of oral health attitudes and behaviors among dental and medical students during COVID-19 pandemic in Saudi Arabia. European Review for Medical and Pharmacological Sciences. 2022;26:3351-3360.
• Halboub E, Al-Maweri SA, Al-Jamaei AA, et al. Self-Reported Oral Health Attitudes and Behavior of Dental and Medical students, Yemen. Global Journal of Health Science. 2016;8(10):143-150. doi:10.5539/gjhs.v8n10p143.
• Mehrparvar M, Faezi M, Taleghani F, Rejeh N, Ghafari R, Hojati R. Evaluation of oral health attitude and behaviors in medical science students of Shahed University. Journal of Basic Research in Medical Science. 2021;8(4):71-78.
• Kılınç G, Günay T. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin Ağız Diş Sağlığı Konusunda Bilgi Düzeyleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2010;24(3):131-137.
• Çalışkan D, Yaşar F, Tunçbilek A. AÜ TF 9-10 sömestr öğrencilerinin ağız ve diş sağlığı konusunda bilgi düzeyleri. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2002;55(2):137-142.