Farklı Kademelerde Görevli Okul Yöneticilerine Göre Okul Öncesi Eğitim

Year 2020, Volume: 9 Issue: 3, 1532 - 1553, 21.07.2020

Zeynep Kaya Akif Köse

https://doi.org/10.33206/mjss.703602

Cited By: 2

Abstract

Bu araştırmada okul öncesi eğitim, ilköğretim ve ortaöğretim kademelerinde görevli okul yöneticilerinin okul öncesi eğitime ilişkin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel bir çalışma olup olgubilim deseninde gerçekleştirilmiştir. 2019-2020 Eğitim Öğretim Yılında Kahramanmaraş il merkezinde farklı kademelerde okul yöneticisi olarak görev yapan 21 okul yöneticisi araştırmanın çalışma grubu olarak belirlenmiş, katılımcılardan görüşme yoluyla elde edilen veriler içerik analize tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda; okul yöneticilerinin tamamının okul öncesi eğitimi gerekli gördükleri; okul yöneticilerinin kurum imkânları dâhilinde okul öncesi eğitimi desteklemeye çalıştıkları; yöneticilerin okul öncesi eğitimden çocukları ilkokula hazırlaması, çocuklara toplumsal kuralları öğreterek çocukların özgüven ve sosyalleşme alt yapılarını oluşturması yönünde beklentilerinin olduğu; kurumlarda bulunan ana sınıflarının kuruma sunduğu birtakım avantajlarının ve getirdiği bazı dezavantajların bulunduğu; kurumları bünyesinde anasınıfı olan yöneticilerin, veli kaynaklı, okul kaynaklı ve çocuk kaynaklı sorunlar yaşadıkları sonuçlarına ulaşılmıştır. Okul yöneticileri bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri de getirmişlerdir. Bu öneriler ağırlıklı olarak okul öncesinin önemi hususunda veli farkındalığını arttırma, anasınıfları için ihtiyaç olan personel görevlendirmelerinin yapılması, bağımsız anaokulu sayısını arttırma şeklinde ortaya çıkmıştır.

Keywords

Okul yöneticisi, Okul öncesi eğitim, Anasınıfı

A Phenomenological Study: Preschool Education from the Lens of School Administrators Working at Different Levels

Abstract

This study attempts to analyze the views of the school administrators working at preschool, primary and secondary schools regarding preschool education. Having a qualitative research model, the study used a phenomenological design. The working group consisted of 21 school administrators working at different education levels in Kahramanmaraş Province during the 2019-2020 academic year. The data were collected through interviews. Content analysis was used during data analysis. The findings revealed that all school administrators deemed pre-school education necessary; they tried to support pre-school education within the institution's facilities; they had expectations from preschool education to prepare children for primary school, to teach them social rules, and to create their self-confidence and socialization infrastructures; there were various advantages and disadvantages offered by the kindergartens to the institution; the school administrators having kindergarten within their institutions experienced problems related to parents, school and children. School administrators also provided various recommendations. Parents’ awareness about the importance of preschool education should be raised, the personnel should be appointed to the kindergartens, and the number of independent kindergartens should be increased.

Keywords

School Administrator, Preschool Education, Kindergarten

References

• Ada, Ş., Küçükali, R., Akan, D. ve Dal, M. (2014). Okul öncesi eğitim kurumlarında yönetim sorunları. Middle Eastern, African Journal of Educational Research, (12), 32-49.
• Akçay, C. (2006). Türk eğitim sistemi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Aksu-Koç, A., Bekman, S. ve Taylan. E. E. (2004). Güneydoğu anadolu bölgesinde bir erken müdahale modeli: Yaz anaokulu pilot uygulaması. Boğaziçi Üniversitesi ve Anne-Çocuk Eğitim Vakfı.
• Aktan, O. ve Akkutay, Ü. (2014). OECD ülkelerinde ve Türkiye’de okul öncesi eğitim. Asya Öğretim Dergisi. 2(1): 64-79.
• Altunışık, R., Coşkun, R. Yıldırım, E. ve Bayraktaroğlu, S. (2002). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya Kitabevi, Sakarya.
• Aslan, D. (2008). Okul Öncesi Eğitimde Reggio Emilia Yaklaşımı. http://okuloncesiyiz.blogspot.com/2008/07/okul-ncesi-eitimde-reggio-emilia yaklam.html. Erişim Tarihi 09.03.2014.
• Atalar, N. (2017). Okul öncesi eğitim kurumları ile ilkokul bünyesinde yaşanan yönetim sorunları. (Yüksek Lisans Tezi). Yakındoğu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, KKTC.
• Babaroğlu, A. (2018). Eğitim ortamları açısından okul öncesi eğitim kurumları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 1313-1330.
• Bada, A. (2016). Kır ve kent yerleşiminde yaşayan velilerin okul öncesi eğitimin gerekliliğine ilişkin görüşleri (Kayseri örneği). (Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Baran, M., Yılmaz, A. ve Yıldırım, M. (2007). Okul öncesi eğitimin önemi ve okul öncesi eğitim yapılarındaki kullanıcı gereksinimleri Diyarbakır Huzurevleri anaokulu örneği. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (8), 27-44.
• Başal, H.A., ve Bağçeli Kahraman, P. (2018). Köyde ve kentte yaşayan annelerin okul öncesi eğitim kurumlarından beklentileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (47), 38-56.
• Büte, M., Balcı, F. A. (2010). Bağımsız anaokulu yöneticilerinin bakış açısından okul yönetimi süreçlerinin işleyişi ve sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 4 (4), 485-509.
• Çelenk S. (2008). İlköğretim okulları birinci sınıf öğrencilerinin ilk okuma ve yazma öğretimine hazırlık düzeyleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 8(1), 83-90.
• Demirtaş, H., ve Güneş, H. (2002). Eğitim yönetimi ve denetimi sözlüğü. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Deretarla Gül, E. (2008). Meşrutiyetten günümüze okul öncesi eğitim. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 269-278.
• Dirim, A. (2004). Okul öncesi eğitimi. İstanbul: Esin Yayınevi.
• Erkan, S. (2002). Okulöncesi Eğitimde Kalite, XI. Eğitim Bilimleri Kongresi Özet Kitapçığı, 23-26 Ekim 2002, Yakın Doğu Üniversitesi, Lefkoşa.
• Erkan, S. (2011). Farklı sosyoekonomik düzeydeki ilköğöretim birinci sınıf öğrencilerinin okula hazır bulunuşluklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) (40), 186-197
• Froiland, J. M., Peterson, A., ve Davison, M. L. (2012). The long-term effects of early parent involvement and parent expectation in the USA. School Psychology International, (34), 33–50.
• Göğebakan, Ş. (2011). Çocuğunu okul öncesi eğitim kurumuna gönderen (6 yaş) annelerin okul öncesi eğitime ilişkin görüşlerinin bazi demografik özelliklere göre incelenmesi (Malatya ili örneği). (Yüksek Lisans Tezi), İnönü Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Gönen, M. (1990). Çocuğun gelişmesinde okul öncesi eğitimin önemi. Okul Öncesi Eğitim Dergisi, (39), 3-10.
• Jack, G., (2005). The business of child care management and financial strategies. Canada: Thomson Delmar Learning.
• Kalemci, F. (1998). Okul öncesi eğitim kurumlarının çevre düzenlemesi ve çalışan eğitimci personelin nitelikleri yönünden incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kandır, A. (2001). Çocuk gelişiminde okul öncesi eğitim kurumlarının yeri ve önemi. Milli Eğitim Dergisi, 151.
• Karaküçük, S. A. (2008). Okul öncesi eğitim kurumlarında fiziksel/ mekânsal koşulların incelenmesi: Sivas ili örneği. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32 (2), 307-320.
• Karasar, N. (2002). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Koçyiğit, S. (2014). Çocukların bakış açısıyla okul öncesi eğitim. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (36), 203-214. Köksal, O., Balaban-Dağal, A., ve Duman, A. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitim programı hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi. International Journal of Social Science, (46), 379-394.
• Köse, A., Uzun, M., ve Öner Özaslan, G. (2018). Okul öncesi eğitim kurumlarında görevli yardımcı hizmetlilerin eğitim öğretim sürecindeki rollerine ilişkin yönetici görüşleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 7 (1), 61-83.
• Kubanç, Y. (2014). Okul öncesi eğitim kurumlarının fiziki durumunun incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (31), 665-688.
• Kuzgun, Y. (1991). Öğrencilerin öğretmenlerden bekledikleri ve gözledikleri davranışlar, 1. Eğitimde Arayışlar Sempozyumu. İstanbul: Kültür Koleji Eğitim Geliştirme Merkezi yayını, ss:72.
• Maden, F. (1986). Okul öncesi eğitim kurumlarinda karşılaşılan yönetimle ilgili problemler. (Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• MEB, (2013). MEB Okul Öncesi Eğitim Programı.
• MEB. (2018). Strateji Geliştirme Başkanlığı Milli Eğitim İstatistikleri.
• Oktay, A. (1990). Türkiye’ de okul öncesi eğitim. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (2), 151-160.
• Oktay, A. (1999). Okul öncesi eğitim ve temel ilkeleri. Marmara Üniversitesi Anaokulu/Anasınıfı Öğretmeni El Kitabı. Istanbul: YA-PA Yayınları.
• Oktay, A. (2007). Okul öncesi eğitimden ilköğretime geçiş projesi. Türkiye Özel Okullar Birliği Derneği, Okul Öncesi Eğitimi, Öğretmen Eğitimi. 01 Şubat 2007. Antalya. İstanbul: Neta.
• Ömeroğlu, E. (1990). Anaokuluna giden 5-6 yaşindaki çocukların sözel yaratıcılıklarının gelişiminde yaratıcı drama eğitiminin etkisi. (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özen, Ş. (2008). Okul öncesi eğitim ve aile: anne ve babalarin okul öncesi eğitimden beklentileri (Kars ili örneği). (Doktora Tezi). Kafkas Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
• Özkubat, S. (2013). Okul öncesi kurumlarinda eğitim ortamlarının düzenlenmesi ve donanım. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(2), 58-66.
• Sabancı, A., Altun, M. ve Uçar Altun, S. (2018). Okul yöneticilerinin, öğretmenlerin ve velilerin görüşlerine göre anasınıfı eğitiminde karşılaşılan sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 24 (2), 339-385.
• Saklan, E, ve Erginer, A. (2016). Türkiye’de okul öncesi eğitime ilişkin politika ve finansman uygulamaları. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 6(2), 15-44.
• Sildir, E., ve Akın, U. (2017). Okul öncesi eğitime ilişkin okul müdürlerinin görüşlerinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 134-165.
• Tezcan, M. (1985). Eğitim sosyolojisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları (No: 150).
• Tok, E. (2002). Okul öncesi eğitim kurumlarinda yönetim sorunları. (Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Toran, M, ve Özgen, Z. (2018). Okul öncesi eğitimde aile katılımı: öğretmenler ne düşünüyor, ne yapıyor? Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6(3), 229-245.
• Uçar Kaplan, E. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin yönetim ile yaşadığı sorunlar ve çözüm önerileri. Yaşadıkça Eğitim, 29(1), 49-64.
• Ural, O., Ramazan, O. (2007). Türkiye’de okul öncesi eğitimin dünü ve bugünü. İçinde S. Özdemir, H. Bacanlı, M. Sözer (Edt) Türkiye’de okul öncesi eğitim ve ilköğretim sistemi temel sorunlar ve çözüm önerileri (ss. 11-61). Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
• Uzun, M. ve Köse, A. (2017). Okul öncesi eğitimde değerler eğitiminin uygulanmasina yönelik öğretmen görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 305-338.
• Yalçın, F. A., ve Yalçın, M. (2018). Okul öncesi öğretmenlerin okul öncesi eğitimin sorunlarıyla ilgili görüşleri: (Ağrı ili örneği). İlköğretim Online, 17(1), 367-383.
• Yalman, D. (2007). İlköğretim okulu yöneticilerinin, birinci sinif öğretmenlerinin, anasınıfı öğretmenlerinin ve okul öncesi eğitim almış birinci sınıf öğrencilerinin okul öncesi eğitimden ilköğretime geçişte yaşanan uyum sorunlarıyla ilgili görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yapıcı, M., Ulu, F. (2010). İlköğretim 1. sınıf öğretmenlerinin okul öncesi öğretmenlerinden beklentileri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 3(1), 43-55.
• Yazar, A. (2007). 1914-2006 Okul öncesi eğitim programlarinda yaraticiliğin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Yazıcı, Z., Yellice, B., ve Özer, D. (2003). Okul öncesi eğitim ortamlarının değerlendirilmesi üzerine bir inceleme. İstanbul: Ya-Pa Yayınları, 113-123.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 446.
• Yıldız, R. ve Perihanoğlu, P. (2004). Okul öncesi eğitimde araç-gereç bulunma düzeyi ile öğrencilerin gelişim düzeyleri arasındaki ilişki. Yüzüncüyıl Üniversitesi Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(II), 1-15.
• Yoleri, S., ve Tanış, H. M. (2014). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum düzeylerini etkileyen değişkenlerin incelenmesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 4(2), 130-141.
• Yörükoğlu, A. (1992). Çocuk ruh sağlığı. Özgür Yayın-Dağıtım: İstanbul.
• Zayimoğlu Öztürk, F., Kaya, N., ve Durmaz, E. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin görev sürecinde yaşadıkları eğitimsel sorunlar ve çözüm önerileri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi,7(3), 68-94.
• Zembat, R. (2005). Okul öncesi eğitimde güncel konular. İstanbul: Morpa Yayınları.