Kahramanmaraş'ta Abdal Müziği ve Bu Kültürel Mirasın Sürdürülebilirliğine İlişkin Abdal Müzisyenleri Görüşleri

Year 2025, Volume: 14 Issue: 2, 723 - 736, 15.04.2025

Serap Yağmur İlhan

https://doi.org/10.33206/mjss.1572853

Cited By: 1

Abstract

Araştırmada Kahramanmaraş müzik kültürünün önemli bir parçası olan abdallık geleneğini sürdüren Kahramanmaraş müzisyenlerinin Kahramanmaraş’taki Abdal müziği ve bu kültürel mirasın sürdürülebilirliğine ilişkin görüşlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırma, nitel araştırma yöntemine dayalı olarak bir durum çalışması şeklinde tasarlanmıştır. Araştırmada, abdallık geleneğini sürdüren Kahramanmaraş müzisyenlerinin Abdal müzik faaliyetlerine ilişkin görüşlerini ortaya koymak amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen açık uçlu yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmacı tarafından oluşturulan 8 sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu, araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 9 abdallık geleneğini sürdüren Kahramanmaraş Müzisyenine yöneltilmiştir. Bu görüşmelerin 8’i yüz yüze 1’i ise telefonla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nitel veri analizi yöntemlerinden içerik analizi kullanılmıştır. Bu verilerden kodlar çıkartılmış̧ olup ulaşılan kodlardan temalar oluşturulmuştur. Yapılan araştırma ile abdallık geleneğini sürdüren Kahramanmaraş müzisyenlerinin müzik faaliyetlerini halk açısından önemli çeşitli gün ve kutlamalarda gerçekleştirdikleri, ekonomik anlamda belli bir doyuma ulaşmadıkları, bilhassa teknolojik altyapı, elektronik müzikler ve güncel popüler müziklerin abdal müziğini olumsuz yönde etkilediği ve yeni neslin bu geleneği sürdürmesi konusundaki isteksizliği gibi bu geleneğin sürdürülebilirliğini olumsuz yönde etkileyen birtakım sonuçlara ulaşılmıştır.

Keywords

Abdallar , Kahramanmaraş Abdalları , Abdal Müzisyenler , Kahramanmaraş Müzisyenleri , Abdal Müziği

Ethical Statement

“Kahramanmaraş'ta Abdal Müziği ve Bu Kültürel Mirasın Sürdürülebilirliğine İlişkin Abdal Müzisyenleri Görüşleri” başlıklı çalışmanın yazım sürecinde bilimsel kurallara, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış ve bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir. Gerekli olan etik kurul izinleri Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulu’nun 06.09.2024 tarih ve 2024-18 sayılı toplantısında alınmıştır.

The Opinions of Abdal Musicians Regarding Abdal Music in Kahramanmaraş and the Sustainability of This Cultural Heritage

Abstract

The study aims to reveal the perspectives of Kahramanmaraş musicians, who maintain the Abdallık tradition, an important part of Kahramanmaraş's music culture, regarding Abdal music in Kahramanmaraş and the sustainability of this cultural heritage. The research was designed as a case study based on qualitative research methods. In the study, an open-ended semi-structured interview form, developed by the researcher, was used to uncover the views of Kahramanmaraş musicians who continue the Abdallık tradition regarding Abdal music activities. The semi-structured interview form, consisting of eight questions prepared by the researcher, was directed to nine Kahramanmaraş musicians who voluntarily agreed to participate in the study. Eight of these interviews were conducted face-to-face, while one was carried out via telephone. The study employed content analysis, one of the qualitative data analysis methods. Codes were derived from the collected data, and themes were generated from these codes. The findings of the study indicate that the musicians of Kahramanmaraş who sustain the Abdallık tradition perform their musical activities during significant public events and celebrations, yet they have not reached a satisfactory economic level. Moreover, it was found that technological advancements, electronic music, and contemporary popular music negatively affect Abdal music. The reluctance of the younger generation to carry on this tradition also poses a significant challenge to its sustainability.

Keywords

Kahramanmaraş Abdals , Abdal Musicians , Kahramanmaraş Musicians , Abdal Music

References

• Adeoye‐Olatunde, O. A., & Olenik, N. L. (2021). Research and scholarly methods: semi‐structured interviews. Journal of the american college of clinical pharmacy, 4(10), 1358-1367. https://doi.org/10.1002/jac5.1441
• Altınöz, İ. (2021). Osmanlı Döneminde Anadolu Abdalları. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (25), 53-69.
• Andrews, P. A. (1992). Türkiye’de Etnik Gruplar. Ant Yayıncılık.
• AnaBritannica (2004). AnaBritannica Genel Kültür Ansiklopedisi. İstanbul: Ana Yayıncılık
• Altınay, F. R. (2013). Türkiye’de “çokkültürlülük” bağlamında halk müziği araştırmalarının gerekliliği. Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Dergisi, (2), 63-90.
• Ayata, S. (2006). Kırşehir yöresi abdallarının dinî inançları üzerine bir araştırma. (Doktora Tezi). Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Aydın, A. (2011). Aydın Germencik'te halk oyunları ve halk müziği geleneği. (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Aydın, İ. ve Sağer, T. (2023). Türk Halk Müziği Ekosisteminde çalgı ve vokal icra etkileşimi: hançere tekniklerinin oluşumunda müzikal davranışlar. Etnomüzikoloji Dergisi, 6(3), 59-79.
• Balbay, T. (2018). Konya İli Karacadağ Yöresi Halk Müziği ve ülkemiz müzik eğitimindeki yeri. (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Barkan, Ö. L. (1993). Kolonizatör Türk Dervişleri. İstanbul: Hamle Yayınları.
• Beyhan, D. (2023). Orta Anadolu abdal müzik geleneğinde keman sazının kullanımı (Seyit Çevik örneği). (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Çelik, H. (2008). Çokkültürlülük ve Türkiye'deki görünümü. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(15), 319-332.
• Dağdeviren, A. (2019). Abdallar, müzik ve turizm. Uluslararası Sosyal araştırmalar dergisi. 12(67), 859-878. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3774
• Demir, E., Uslu, F., ve Derviş, L. (2024). Abdal Topluluklarında Gündelik Yaşam, Kültür ve Kimlik: Antalya Örneği. Milli Folklor Dergisi, 18(144), 76-88. https://doi.org/10.58242/millifolklor.1343717
• Doğan, A. (2022). Unesco yaratıcı müzik kenti Kırşehir ve stratejik iletişim. 6. Alâeddin Asna Mesleki Gelişim Sempozyumu, (ss. 3-23). İzmir, Türkiye: İzmir Ekonomi Üniversitesi.
• Duygulu, M. (1996). Anadolu abdalları’nda müzik. V. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Halk Müziği, Oyun, Tiyatro, Eğlence Seksiyon Bildirileri, (ss. 108- 121). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Erkan, S. (2008). Kırşehir Yöresi Halk Müziği Geleneğinde abdallar (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Fila, H. (1986). Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi. İçinde. Interpress Basın ve Yayıncılık AŞ.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. & Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate research in education. McGraw- Hill.
• Gazimihal, M. R. (1961). Musıki sözlüğü. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Gökşen, G. (2008). Beyaz Sessizlik: Kızının Dilinden Abdal Halil Ağa, Ankara: Saray Yayınları.
• Gürkan, B. (2019). Çoklukimlik, meslek, akrabalık ve müzik: Orta Anadolu Abdalları'nın müziksel dinamikleri, (Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, İzmir.
• Hammersley, M. (2013). What is qualitative research?. Bloomsbury Academic.
• Hartley, J. (2004). What is a case study. İçinde C. Casell, & G. Symon (Ed.) Essential guide to qualitative methods in organizational research, 323-333. https://doi.org/10.4135/9781446280119.n26
• Hoiberg, D. H. (2004). AnaBritannica. İstanbul: Ana Yayıncılık.
• İslamoğlu, E., Yıldırımalp, S., & İyem, C. (2017). Türkiye’de çalışan yoksullar olarak abdallar: Kırşehir İlinde bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), 463-479.
• Kara, T. (2022). Orta yaş ve üstü bireylerin rekreasyon taleplerinin belirlenmesi ve rekreatif faaliyetlere katılımını engelleyen faktörlerin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kılıç, E. (2012). Ritüelleri yöneten davulcu ve zurnacıların modern toplum yaşantısındaki yeri. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(1), 351-359.
• Kidd, W., & Teagle, A. (2012). Culture and identity. Bloomsbury Publishing.
• Köprülü, F. (1935) . Türk Halk Edebiyatı Ansiklopedisi, İstanbul: Burhaneddin Basımevi.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. United States of America: Sage Publications.
• Parlak, E. (2013). Anadolu Türkmen Müzik Sanatında bir abdal deha: Neşet Ertaş. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi 61, 287-312.
• Prasad, D. B. (2008). Content analysis: A method of Social Science Research. İçinde D. K.L. Das & V. Bhaskaran (Ed), Research methods for social work (pp. 174–193). New Delhi:Rawat Publications. http://dx.doi.org/10.13140/RG.2.1.1748.1448
• Sençerman Ş. (2017). Zurna pratikleri ve kültürel kimlik: Turgutlulu Abdal Zurnacılar Örneği. (Doktora Tezi), Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Sözer, V. (2005). Müzik ve müzisyenler ansiklopedisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Tamtürk, S. (2018). 19. Yüzyılda Efes Harabeleri İngiltere'ye Nasıl Götürüldü? (Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Tarçın, G. (2020). Adana/Ceyhan Halk Kültüründe sosyal bir zümre olarak “Abdallar”. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (68), 175-196. https://doi.org/10.14222/Turkiyat4251
• Tekin, E. (2017). Orta Anadolu ve Ege Abdal kültürleri arasındaki ilişkinin müzikal analiz üzerinden değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Tylor, E. B. (2021). The science of culture. In Erickson, P. A. & Murphy, L. D. (Ed.), A history of anthropological theory. (ss. 19-31). Canada: University Of Toronto Press
• Okumuş, E. (2005). Türkiye’de marjinal bir grup olarak Abdallar. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 3(6), 489- 512.
• Önal, H. (2024). Abdallar ve icra ettikleri bozlakların makamsal yapısı: Kırşehir ve Kırıkkale Örneği. Premium e-Journal of Social Sciences (PEJOSS), 8(43), 829-840. https://doi.org/10.5281/zenodo.12188133
• Özveren, S. (2019). Kahramanmaraş alevi ocaklarında inanç, ibadet ve erkân: Sinemilli Ocağı örneği. (Yüksek Lisans Tezi), Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Whiten, A., Hinde, R. A., Laland, K. N., & Stringer, C. B. (2011). Culture evolves. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 366(1567), 938-948. doi:10.1098/rstb.2010.0372
• Yöre, S. (2012). Kırşehir yöresi halk müziği kültürünün kodları ve temsiliyeti. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 563-584.
• Yvonna, S., Lincoln, Y. S., Lynham, S. A., & Guba, E. G. (2011). Paradigmatic controversies, contradictions, and emerging confluences, revisited. The Sage Handbook Of Qualitative Research, 4(2), 97-128.
• Zarifoğlu, M. A. (2021). Kahramanmaraş Abdallık geleneğinde müziğin toplumsal kimlik bağlamında işlevi. (Yüksek Lisans Tezi), Bursa Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• A1. Ali Kara, 57, İlkokul, Davul-Zurna İcracısı (Abdal Müzisyen), 12 Eylül 2024/ Abdal Halil Ağa Ruhunu Yaşatma ve Davulcular Derneği/Kahramanmaraş
• A2. Tekin Göçgünler, 58, İlkokul, Davul İcracısı (abdal müzisyen), 12 Eylül 2024/ Abdal Halil Ağa Ruhunu Yaşatma ve Davulcular Derneği/Kahramanmaraş
• A3. Ünal Çağlar, 44, İlkokul, Davul-Zurna İcracısı (Abdal Müzisyen), 12 Eylül 2024/ Abdal Halil Ağa Ruhunu Yaşatma ve Davulcular Derneği/Kahramanmaraş
• A4. Mehmet Höçülü, 40, İlkokul, Zurna İcracısı (Abdal Müzisyen), 12 Eylül 2024/ Abdal Halil Ağa Ruhunu Yaşatma ve Davulcular Derneği/Kahramanmaraş
• A5. Boran Elekçi, 18, Tahsili Yok, Davul İcracısı (Abdal Müzisyen), 12 Eylül 2024/ Abdal Halil Ağa Ruhunu Yaşatma ve Davulcular Derneği/Kahramanmaraş
• A6. Ünal Elekçi, 40, Tahsili Yok, Davul İcracısı (abdal müzisyen), 12 Eylül 2024/ Abdal Halil Ağa Ruhunu Yaşatma ve Davulcular Derneği/Kahramanmaraş
• A7. Eren Göçgünler, 21, İlkokul, Davul İcracısı (abdal müzisyen), 12 Eylül 2024/ Abdal Halil Ağa Ruhunu Yaşatma ve Davulcular Derneği/Kahramanmaraş
• A8. Baran Göçgünler, 19, Ortaokul, Davul-Darbula İcracısı, abdal müzisyen), 12 Eylül 2024/ Abdal Halil Ağa Ruhunu Yaşatma Ve Davulcular Derneği/Kahramanmaraş
• A9. Mehmet Saçık, 46, Tahsili Yok, Davul İcracısı (abdal müzisyen), 21 Eylül 2024, Telefon Görüşmesi/Kahramanmaraş