A Study on Xenophobia and Anti-Immigrant Sentiment

Year 2025, Volume: 14 Issue: 2, 851 - 861, 15.04.2025

Kutay Üstün

https://doi.org/10.33206/mjss.1603285

Abstract

Migration has significantly influenced societies throughout history and continues to be a critical phenomenon in contemporary times. Various factors, such as wars, economic hardships, and natural disasters, have compelled individuals to migrate across different regions. With globalization, migration has evolved into a multidimensional issue encompassing societal transformation processes. In host societies, negative attitudes towards migrants often emerge, complicating integration efforts. Due to its geopolitical position, Turkey has been profoundly impacted by migration as both a destination and transit country. Particularly following the mass influx of Syrian refugees in 2011, negative perceptions of Syrian migrants have intensified within Turkish society. Migrants are frequently associated with issues such as crime, security concerns, and are perceived as economic and cultural threats. These perceptions contribute to the proliferation of xenophobia, defined as fear or hostility towards foreigners. Xenophobia reflects negative attitudes and fears directed towards migrants. This study examines university students' levels of xenophobia and its relationship with demographic variables. Data collected through surveys were analyzed based on variables such as gender, age, marital status, educational level, and the presence of foreign students in their classes. Additionally, students' responses to statements included in a xenophobia scale were evaluated. The findings indicate that xenophobia levels increase with age. However, no significant effects were observed regarding gender, marital status, educational level, or the presence of foreign students in classes on xenophobia levels. These results suggest that attitudes toward xenophobia exhibit similarities independent of specific demographic characteristics.

Keywords

Xenophobia , International Migration , Anti-Immigrant Sentiment , Security , Threat Perception , Xenophobia Scale

Ethical Statement

During the writing process of the study “A Study on Xenophobia and Anti-immigrant Sentiment” scientific rules, ethical and citation rules were followed. No falsification was made on the collected data and this study was not sent to any other academic publication medium for evaluation. In addition, permission was obtained from the Ardahan Üniversitesi Ethics Committee (Date: 04/11/2022 and Decision no: 2200037477) to conduct the research.

Zenofobi ve Göçmen Karşıtlığı Üzerine Bir Araştırma

Abstract

Göç, tarih boyunca toplumları etkileyerek, günümüzde de önemli bir olgu olarak varlığını sürdürmektedir. Farklı coğrafyalarda savaş, ekonomik sıkıntılar, doğal afetler gibi nedenlerle insanlar göç etmek zorunda kalmıştır. Küreselleşmeyle birlikte göç, toplumsal değişim süreçlerini de içeren çok boyutlu bir konu haline gelmiştir. Göç alan toplumlarda göçmenlere karşı olumsuz tutumlar gelişebilmekte, bu da uyum süreçlerini zorlaştırmaktadır. Türkiye, jeopolitik konumu nedeniyle hem hedef hem de transit ülke olarak göçten yoğun şekilde etkilenmektedir. Özellikle 2011'de Suriye'den gelen göç dalgasıyla birlikte, Türkiye'de Suriyeli göçmenlere yönelik olumsuz bakış açıları artmıştır. Göçmenler, suç ve güvenlik sorunlarıyla ilişkilendirilmekte, ekonomik ve kültürel tehditler olarak algılanmaktadır. Bu durum, zenofobi yani yabancı düşmanlığını tetiklemektedir. Zenofobi, göçmenlere yönelik korku ve olumsuz tutumları ifade eder. Bu çalışmada, üniversite öğrencilerinin zenofobi düzeyleri ve demografik değişkenlerle ilişkisi incelenmiştir. Anket yoluyla toplanan veriler, cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim düzeyi ve sınıflarında yabancı uyruklu öğrenci bulunma durumu açısından analiz edilmiştir. Bununla birlikte Yabancı düşmanlığı ölçeğinde yer alan ifadelere öğrencilerin katılım oranı da değerlendirilmiştir. Sonuçlar, yaş arttıkça zenofobi düzeyinin de arttığını göstermektedir. Ancak cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi ve sınıfta yabancı uyruklu öğrenci bulunmasının zenofobi düzeyleri üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Bu bulgular, zenofobiye yönelik tutumların belirli demografik özelliklerden bağımsız olarak benzerlik gösterdiğini ortaya koymaktadır.

Keywords

Zenofobi , Uluslararası Göç , Göçmen Karşıtlığı , Güvenlik , Tehdit Algısı , Zenofobi Öçeği

References

• Akın, H. B., Seçim, Y. ve Akın, Ş. (2020). Syrian refugees and peaceful coexistence: Dining spaces as contact points. Liberal Düşünce Dergisi, 25(99), 125–144. https://doi.org/10.36484/liberal.786122
• Blumer, H. (1958). Race prejudice as a sense of group position. The Pacific Sociological Review, 1(1), 3–7.
• Bozdağ, F. ve Kocatürk, M. (2017). Zenofobi Ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 615-620.
• Cashdan, E. (2001) Ethnocentrism and xenophobia: a cross-cultural study. Current Anthropology, 42, 760- 765. https://doi.org/10.1086/323821
• Castles, S. ve Miller, M. J. (1998). The age of migration. Mcmillan.
• Crush, J. ve Ramachandran, S. (2010). Xenophobia, international migration and development. Journal of Human Development and Capabilities, 11(2), 209-228. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/19452821003677327
• Erdoğan, M. M. (2014). Türkiye’deki suriyeliler: toplumsal kabul ve uyum araştırması. Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi.
• Esses, V. M., Dovidio, J. F., Jackson, L. M. ve Armstrong, T. L. (2001). The immigration dilemma: The role of perceived group competition, ethnic prejudice, and national identity. Journal of Social Issues, 57(3), 389– 412. https://psycnet.apa.org/doi/10.1111/0022-4537.00220
• Fiske, S. T., Cuddy, A. J. C., Glick, P. ve Xu, J. (2002). A model of (often mixed) stereotype content: competence and warmth respectively follow from perceived status and competition. Journal of Personality and Social Psychology, 82(6), 878–902.
• Gezer, M. ve İlhan, M. (2022). Adaptation of xenophobia scale to Turkish: A validity and reliability study. International Journal of Psychology and Educational Studies, 9(1), 230–243. https://dx.doi.org/10.52380/ijpes.2022.9.1.744
• Göç İdaresi Başkanlığı (2024). Geçici koruma. https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 Erişim Tarihi 03.05.2024.
• Karataş, Z. ve Güzel, B. (2020). Üniversite öğrencilerinin yabancı düşmanlığıyla ilgili tutumlarının incelenmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 31(2), 500-523.
• Mackie, D. M., Smith, E. R. ve Ray, D.G. (2008). Intergroup emotions and intergroup relations. Social and Personality Psychology Compass, 2(5) 1866–1880.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji sözlüğü (Çev: O. Akınbay, D. Kömürcü). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Nar, M. Ş. (2021). Küreselleşme süreci ve sınır aşan göç hareketleri: Türkiye örneği. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 16(2), 214-225.
• Nyamnjoh, F. B. (2006). Insiders & outsiders: Citizenship & xenophobia in contemporary Southern Africa. Zed Books.
• Ocaklı, L. ve Avaner, T. (2023). Kent güvenliği ve düzensiz göç üzerine bir değerlendirme: İzmir’de zenofobi ve suç korkusu. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 1504-1529. DOI: 10.18074/ckuiibfd.1342974.
• Özmete, E., Yıldırım, H. ve Duru, S. (2018). Yabancı düşmanlığı (zenofobi) ölçeğinin türk kültürüne uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, Göç Özel Sayısı 1, 191-209
• Reynolds, V. ve Vine, I. (1987). The socio-biology of ethnocentrism: evolutionary dimensions of xenophobia, discrimination, racism, and nationalism. London: Croom helm.
• Sirkeci, İ. ve Erdoğan, M. (2012). Göç ve Türkiye. Migration Letters, 9(4), 297-302.
• Sirkeci, İ. ve Cohen, J. H. (2015). Hareketlilik, göç, güvensizlik. İdeal Kent, 15, 8-21.
• Sumner, W. G. (1906). Folkways: A study of the sociological importance of usages, manners, customs, mores, and morals, Boston: Athenaeum Press.
• Stephan, W. G. ve Stephan, C. W. (2000). An integrated theory of threat. In S. Oskamp (ed.), Reducing prejudice and discrimination. Mahwah, NJ: Erlbaum. 23-46.
• Türk, E. (2019). Türk Basınında Suriyeli Göçmenlere İlişkin Haberlere Yapılan Yorumların İncelenmesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 21(1), 17-30.
• Üstün, K. ve Vargün, B. (2022). Göç, Göçmen ve hafıza, insana dair ankara ve van’da yaşayan suriyeli ve afganistanlı göçmenler. İçinde K. Şahin ve M. Çapar (Edl.), Arafta ve mobil göç olgusuna disiplinlerarası bir yaklaşım (ss. 43-64) Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
• van der Veer, K., Ommundsen, R., Yakushko, O. ve Higler L. (2011). Cross-national measure of fear-based xenophobia: Development of a cumulative scale. Psychological Reports, 109(1), 27-42. doi: 10.2466/07.17.PR0.109.4.27-42. PMID: 22049645.
• van der Veer, K., Ommundsen, R., Yakushko, O., Higler, L., Woelders, S. ve Hagen, K. A. (2013). Psychometrically and qualitatively validating a cross-national cumulative measure of fear-based xenophobia. Quality & Quantity, 47(3), 1429–1444. https://doi.org/10.1007/s11135-011-9599-6.
• Yakushko, O. (2009) Xenophobia: understanding the roots and consequences of negative atitudes toward immigrants. The Counseling Psychologist, 37, 36-66.