Determination of population densities of codling moth, Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae) in apple growing areas in Hatay province

Yıl 2024, Cilt: 29 Sayı: 2, 334 - 342, 12.08.2024

Başak Ulaşlı , Feza Can

https://doi.org/10.37908/mkutbd.1391324

Öz

Tortricidae (Lepidoptera) family includes some important insect pests of cultivated plants in Türkiye as well as in other countries in the world. These pests feed on the buds, flowers and leaves of cultivated plants, causing the loss of all crops and weakening of the plant during epidemic years. The codling moth, Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera:Tortricidae), is the main pest of apple trees and may cause 60% or even 100% crop loss in untreated orchards. The main objective of this study is to determine the adult population density of C. pomonella in apple orchards in different districts of Hatay province. The study was conducted in three districts Samandağ-Batıayaz, Defne-Ballıöz, Belen-Atik)) of Hatay with different altitudes, climatic conditions, vegetation and surface characteristics between April and October in 2021-2022. It has been determined that the pest has an active adult flight period of approximately five months between May and September. In both years of the study, the highest adult population (31 individuals/trap) was seen in Belen-Atik on 06.08.2022. Additionally, in Defne-Ballıöz, it was observed that the pest had the lowest population (14 and 31 total adult individuals/trap/year) in both years, respectively, during the entire sampling period. It was determined that the pest produced three generations in Samandağ-Batıayaz and Belen-Atik.

Anahtar Kelimeler

Apple, Cydia pomonella, Population densities, Hatay, Türkiye

Etik Beyan

Ethical approval is not required as this article does not contain any studies with human or animal subjects.

Destekleyen Kurum

This study was supported by Hatay Mustafa Kemal University, Scientific Research Projects Coordination (BAP), project number 21.GAP.014.

Proje Numarası

21.GAP.014

Hatay ilinde elma yetiştiriciliği yapılan alanlardaki elma içkurdu, Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae)’nın popülasyon yoğunluğunun belirlenmesi

Öz

Tortricidae (Lepidoptera) familyası dünyanın diğer ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de kültür bitkilerinin bazı önemli zararlı türlerini içermektedir. Bu zararlılar kültür bitkilerinin tomurcuk, çiçek, meyve ve yaprakları ile beslenerek salgın yaptığı yıllarda ürünün tamamının kaybına ve bitkinin zayıf düşmesine neden olmaktadır. Bir Tortricidae türü olan elma içkurdu (Cydia pomonella (L.)) (Lepidoptera:Tortricidae), elma ağaçlarının ana zararlısı olup, mücadelesi yapılmayan bahçelerde %60 - %100’e varan ürün kaybına neden olabilmektedir. Bu çalışmanın ana hedefi Hatay ilinin farklı ilçelerindeki elma bahçelerinde C. pomonella ’nın ergin popülasyon yoğunluğunun belirlenmesidir. Çalışma 2021-2022 yıllarında, nisan-ekim ayları boyunca Hatay’daki farklı yükseklik, iklim koşulları, bitki örtüsü ve yüzey özellikleri gösteren üç ilçede (Samandağ-Batıayaz, Defne-Ballıöz, Belen-Atik) yürütülmüştür. Zararlının mayıs-eylül ayları arasında yaklaşık beş aylık aktif ergin uçuş sürelerinin olduğu saptanmıştır. Çalışmanın her iki yılında da zararlı popülasyonu en yoğun (31 ergin birey/tuzak) Belen-Atik’te 06.08.2022 tarihinde görülmüştür. Ayrıca Defne-Ballıöz‘de zararlının tüm örnekleme süresince her iki yılda da sırasıyla en düşük popülasyonda (14 ve 31 adet toplam ergin birey/tuzak/yıl) olduğu görülmüştür.. Zararlının Samandağ-Batıayaz ve Belen-Atik’te üç döl verdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Elma, Cydia pomonella, popülasyon yoğunluğu, Hatay, Türkiye

Etik Beyan

Bu makalede insan veya hayvan deneklerle herhangi bir çalışma bulunmaması nedeniyle etik onaya gerek duyulmamaktadır.

Destekleyen Kurum

Bu çalışma Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü, 21.GAP.014 nolu proje tarafından desteklenmiştir

Proje Numarası

21.GAP.014

Teşekkür

Bu çalışma Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü, 21.GAP.014 nolu proje tarafından desteklenmiştir.

Kaynakça

• Akgül, N. (2020). Ceylanpınar (Şanlıurfa) ilçesi elma bahçelerinde elma içkurdu [Cydia pomonella (Linaeus, 1758) (Lepidoptera: Tortricidae)]’nun ergin popülasyon gelişimi ve bulaşıklık oranlarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Entomoloji Anabilim Dalı, 45 s, Şanlıurfa.
• Aydoğan, D., & Ünlü, L. (2019). Determination of population development and infestation rates of codling moth [Cydia pomonella (L.) (Lep.: Tortricidae)] in apple orchards in Konya Province. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences, 33 (1), 45-51. https://doi.org/10.15316/SJAFS.2019.155
• Beers, E.H., Suckling, D.M., Prokopy, R.J., & Avilla, J. (2000). Apple. Chapter 19: Ecology and management of apple arthropod pests in apples botany, production and uses book. Cabi Publishing, ISBN: 0851995926 USA, 660 pp.
• Candan, G., & Aslan, M.M. (2022). Kahramanmaraş ilinde elma içkurdu Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae)’ya karşı çiftleşmeyi engelleme tekniğinin uygulanması. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 37 (3), 557-570. https://doi.org/10.7161/omuanajas.1066972
• Croft, B.A. (1982). In Introduction to Pest Management. (Ed. By R. L. Metcalf and W. H. Luckmann. John Wiley & Sons). Apple Pest Management, 465-498.
• Çelik, H., & Ünlü, L. (2017). Beyşehir (Konya) ilçesi elma bahçelerinde Elma içkurdu [Cydia pomonella (L.) (Lep.: Tortricidae)]’nun ergin popülasyon gelişimi ve bulaşıklık oranlarının belirlenmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 21 (3), 266-278. https://doi.org/10.29050/harranziraat.339332
• Doğanlar, F. (2003). Doğu Akdeniz Bölgesi’nde Geometidae (Lepidoptera) familyası üzerinde faunastik ve sistematik araştırmalar. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, 295 s, Adana.
• Dönmez, S. (2019). Kayseri ilinde Elma ağ kurdu’nun (C. pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae)) popülasyon değişimi. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, 54 s, Kayseri.
• EİTT (2008). Elma İçkurdu Teknik Talimatı. Zirai Mücadele Teknik Talimatları. Cilt:4. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara, s.145-155.
• Erler, F., & Tosun, H.S. (2023). Mass-trapping the codling moth, Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae), using newly designed light trap reduces fruit damage in apple orchards. Journal of Plant Diseases and Protection, 130, 795-807. https://doi.org/10.1007/s41348-023-00735-7
• Gilligan, T.M., Baixeras, J.J., &. Brown W. (2018). T@RTS: Online World Catalogue of the Tortricidae (Ver. 4.0). http://www.tortricid.net/catalogue.asp
• Hepdurgun, B., Zümreoglu, A., Demir T.S., & Ibis, A.M. (2001). Early studies on mating disruption technique of codling moth, Cydia pomonella, in the Aegean Region, Turkey. Pheromones for Insect Control in Orchards and Vineyards IOBC WPRS Bulletin, 24 (2), 43-46.
• Kaplan, E., & Bayram, Y. (2019). Population development and short biology of codling moth [Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae)] in apple orchards of Bingol province. Mustafa Kemal University Journal of Agricultural Sciences, 24 (2), 123-128.
• Kaplan, M. (2023). Determination of population change and damage rate of the harmful codling moth (Cydia pomonella Linnaeus) (Lepidoptera: Tortricidae) in apple orchards in Malatya Province, Türkiye. Erwerbs-Obstbau, 65, 1285-1290.
• Karsholt, O., & Razowski, J. (1996). The lepidoptera of Europe- A distributional checklist. Apollo Books. Stenstrup. 380 pp.
• Kaynaş, K., Şeker, M., Gündoğdu, M.A., Sakaldaş, M., Akçal, A., & İzmir, A. (2009). Çanakkale’de elma yetiştiriciliğinin sorunları ve çözüm önerileri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 2 (1), 35-39. https://www.ijans.org/index.php/ijans/article/view/47
• Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü (1995). Zirai Mücadele Teknik Talimatları. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, KKGM Yayınları. Cilt 3, 444 s.
• Kutinkova, H., Dzhuvinov, V., Platon, I., & Rosu Mares, S. (2009). Field monitoring of codling moth, Cydia pomonella L. (Lepidoptera: Tortricidae), by pheromone traps in Bulgaria and Romania. Acta Horticulture, 825 (1), 371-376. https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2009.825.58
• Kornoşor, S. (1982). Çukurova Noctuidae (Lep.) faunası ve Hadeninae ile Amphipyrinae altfamilyaları ergin sistematiği. Doçentlik Tezi, 210 s, Adana.
• Küçüktaş, E. (2023). Elma ve ceviz meyvelerindeki Lepidoptera türleri ile elma içkurdu Cydia pomonella (Lepidoptera: Tortricidae)’nın popülasyon dalgalanması ve bu popülasyondaki genetik varyasyonların araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Entomoloji Anabilim Dalı, 74 s, Adana.
• Mamay, M., & Yanık, E. (2013). Şanlıurfa’da elma bahçelerinde Elma İçkurdu [Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae)]’nun populasyon gelişimi ve farklı metotlar kullanılarak bulaşıklık oranının belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 19, 113-120. https://doi.org/10.1501/Tarimbil_0000001235
• Özbek, H., Güçlü., Ş., Hayat, R., & Yıldırım, E. (1995). Meyve, bağ ve bazı süs bitkileri zararlıları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Atatürk Üniversitesi Basım Evi, 357 s.
• Özdemir, M., Özdemir, Y., Seven, S., & Bozkurt, V. (2005). Orta Anadolu Bölgesinde kültür bitkilerinde zararlı Tortricidae (Lepidoptera) faunası üzerine araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 45 (1-4), 17-44.
• Pathania, P.C., Das, A., & Brown, J.W. (2020). Catalogue of Tortricidae Latreille, 1802 (Lepidoptera: Tortricoidea) of India. Zootaxa, 4757 (1), 1-95. https://doi.org/10.11646/zootaxa.4757.1.1
• Pedigo, L.P. (1996). Entomology & Pest Management. Prentice Hall. Inc., New Jersey.
• Resh V.H., & Cardé R. T. (2009). Encyclopedia of insects. Academic Press, Burlington, MA, USA.
• Sürmeli, M.A., & Demirel, N. (2022). Controlling with mass trapping and determination of damage rates of codling moth, Cydia pomonella L. (Lepidoptera: Tortricidae) at good agricultural practices of walnut orchards in Hatay Province. Journal of Life Sciences and Biotechnology, 5 (3), 519-525. https://doi.org/10.38001/ijlsb.1124392
• Türkiye İstatistik Kurumu (15 Haziran 2023). Bitkisel üretim istatistikleri. www.tüik.gov.tr. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr
• van Nieukerken, E.J., Kaila, L., Kitching, I.J., Kristensen, N.P., Lees, D.C., Minet, J., Mitter, C., Mutanen,M., Regier, J.C., Simonsen, T.J., Wahlberg, N., Yen, S.-H., Zahiri, R., Adamski, D., Baixeras, J.,Bartsch, D., Bengtsson, B.A., Brown, J.W., Bucheli, S.R., Davis, D.R., De Prins, J., De Prins, W.,Epstein, M.E., Gentili-Poole, P., Gielis, C., Hättenschwiler, P., Hausmann, A., Holloway, J.D., Kallies, A., Karsholt, O., Kawahara, A.Y., Koster, J.C., Kozlov, M.V., Lafontaine, J.D., Lamas, G., Landry, J.-F., Lee, S., Nuss, M., Park, K.-T., Penz, C., Rota, J., Schintlmeister, A., Schmidt, B.C., Sohn, J.C., Solis, M.A., Tarmann, G.M., Warren, A.D., Weller, S., Yakovlev, R.V., Zolotuhin, V.V., & Zwick, A. (2011). Order Lepidoptera Linnaeus, 1758. In: Zhang Z-Q (ed), Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness. Zootaxa, 3148, 212-221. https://doi:10.11646/zootaxa.3148.1.41