Kripto Değişim Araçlarının Muhasebeleştirilmesi

Year 2019, Issue: 81, 101 - 120, 09.01.2019

Selçuk Yalçın

https://doi.org/10.25095/mufad.510596

Cited By: 11

Abstract

Cryptocurrency kelimesi şifreli para veya şifreli değişim aracı olarak ifade edilebilir. Özellikle 2017 yılında para birimleri karşısında çok yüksek oranlarda değer kazanmasıyla birlikte, devlet otoriteleri, düzenleyici kuruluşlar ve yatırımcıların dikkatini çekmiştir. Devletler bu işlem ve olayları kayıt altına alma, vergilendirme, finansal tablolarda sunumu, arkasında herhangi bir devlet otoritesi veya düzenleyici kuruluş olmaması ve devletlerin para ve maliye politikalarını etkileme ihtimali konularıyla ilgilenirken, yatırımcılar volatilitesinin yüksek olması, yaptıkları yatırımın güvence altında olmaması ve yatırımın finansal tablolara yansıtılamaması konularıyla ilgilidirler. 

Çalışmamızda öncelikle kripto değişim araçları incelenmiş, daha sonra bu araçların para, menkul kıymet veya emtia olarak tanımlanması ihtimalleri ele alınmıştır. Ayrıca bu araçların madenciliğini yapan, değişim aracı olarak kullanan, bu alım satımını yapan işletmeler için ülkemizdeki Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri ve Uluslararası Muhasebe Standartları hükümleri doğrultusunda muhasebeleştirme ve finansal tablolarda sunum konuları ele alınmıştır. 

Keywords

Kripto Araçlar, Bitcoin, Finansal Tablolarda Sunum, Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri, Uluslararası Muhasebe Standartları

References

• Baur, Dirk G. – Hong, KiHoon (2015), “Bitcoin: Currency or Asset?”, SSRN Electronic Journal, January, pp.1-21.
• Boomer, Gary (2016), “Blockchain: What it is, and why it matters to CPAs”, Accounting Today, October, pp.26.
• Brandvold, Morten – Molnár, Peter – Vagstad, Kristian – Valstad, Ole Christian Andreas (2015), “Price discovery on Bitcoin exchanges”, Journal of International Financial Markets, Institutions & Money, 36, pp.18–35
• Dai, Jun – Vasarhelyi, Miklos A. (2017), “Toward Blockchain-Based Accounting and Assurance”, Journal of Informatıon Systems, Vol. 31, No. 3, Fall, pp. 5–21
• Dinler, Zeynel (2003), İktisada Giriş, Ekin Kitabevi, Bursa.
• Dwyer, Gerald P. (2015), “The Economics of Bitcoin and Similar Private Digital Currencies”, Journal of Financial Stability, 17, pp.81-91.
• Lee, David Kuo Chuen - Nian, Lam Pak (2015), Handbook of Dıgıtal Currency Bitcoin, Innovation, Financial Instruments, And Big Data, Elsevier, London.
• Leon, Daniel Conte de – Stalick, Antonius Q. – Jillepalli, Ananth A. – Haney, Michael A. – Sheldon, Frederick T. (2017) "Blockchain: properties and misconceptions", Asia Pacific Journal of Innovation and Entrepreneurship, Vol. 11, Issue: 3, pp.286-300.
• Mishkin, Frederic S. – Serletis, Apostolos (2004), The Economics Of Money, Banking And Financial Markets, Pearson, Toronto, (Nazım Engin - Şercin Şahin - Serkan Çiçek - Çiğdem Boz), Para, Bankacılık ve Finansal Piyasalar İktisadı, Akademi Yayıncılık, 2011, İstanbul.
• Nakamoto, Satoshi (2008) “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System”, https://bitcoin.org/bitcoin.pdf (17.01.2018).
• Ram, Asheer – Maroun, Warren – Garnett, Robert (2016) "Accounting for the Bitcoin: Accountability, Neoliberalism and a Correspondence Analysis", Meditari Accountancy Research, Vol. 24 Issue: 1, pp.2-35.
• Raiborn, Cecily – Sivitanides, Marcos (2015), “Accounting Issues Related to Bitcoins”, The Journal of Corporate Accounting & Finance, January/February, pp.25-34.
• Seng, Tan Boon - Yew, Low Kin (2015), “Bitcoin: Its Economics and Financial Reporting”, Australian Accounting Review, Vol. 27(2), pp.220-227.
• Şen, İsmihan (2005), Menkul Kıymet Gelirlerinin Tam Mükellef Gerçek Ve Tüzel Kişiler Yönünden Vergilendirilmesi Ve Bu Gelirler Üzerindeki Vergi Yüklerinin Karşılaştırılması, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Muhasebe Genel Müdürlüğü Ankara.
• Theodosis, Mourouzis – Filipou, Chrysostomos (2017) “The Blockchain Revolution: Insights from Top-Management”, https://arxiv.org/abs/1712.04649 (21.05.2018).
• Usta, Ahmet – Doğantekin, Serkan (2017), Blokchain 101, Kapital, İstanbul.
• Yüksel, A. Ebru Bozkurt, (2015), “Elektronik Para, Sanal Para, Bitcoin ve Linden Doları’na Hukuki Bir Bakış”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. LXXIII, S. 2, ss. 173-220.
• https://coinmap.org, 21.05.2018
• https://techterms.com/definition/p2p, 17.01.2018
• https://www.memurlar.net/haber/716053/bitcoin-yatirimcilarinin-isyani-sosyal-medyaya-damgasini-vurdu.html, 20.12.2017
• https://poloniex.com/exchange#usdt_btc, 05.01.2018
• https://www.worldcoinindex.com, 25.12.2017
• https://mbs.edu/getattachment/fircg/FIRCG-2016/Papers/8-Adrian-2c-KiHoonBitcoin-Baur-et-al-2015-P.pdf, 19.12.2017
• https://poloniex.com/exchange#btc_bch 05.01.2018
• https://www.turkiye.gov.tr/doviz-kurlari 05.01.2018
• https://www.memurlar.net/haber/716053/bitcoin-yatirimcilarinin-isyani-sosyal-medyaya-damgasini-vurdu.html, 20.12.2017
• https://bitcoincharts.com/bitcoin, 19.12.2017
• https://coinmarketcap.com, 22.05.2018
• www.tdk.gov.tr, 05.01.2018
• 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu (2012), T.C. Resmi Gazete, 28513, 30 Aralık 2012.
• 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu (2011), T.C. Resmi Gazete, 27846, 14 Şubat 2011.
• 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu (1961), T.C. Resmi Gazete, 10703, 10704 ve 10705, 10 Ocak 1961, 11 Ocak 1961 ve 12 Ocak 1961.
• 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu (1984), T.C. Resmi Gazete, 18563, 25 Ağustos 1984.
• 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu (1960), T.C. Resmi Gazete, 10700, 31 Aralık 1960.
• 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu (2006), T.C. Resmi Gazete, 26205, 21 Haziran 2006.
• 1567 Sayılı Türk Parasını Koruma Kanunu (1930), T.C. Resmi Gazete, 1433, 20 Şubat 1930.
• Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği I (1992), T.C. Resmi Gazete, Mükerrer 21447, 26 Aralık 1992.
• Finansal Raporlamaya İlişkin Kavramsal Çerçeve Hakkında Tebliğ (2011), T.C. Resmi Gazete, 27828, 27 Ocak 2011.
• TMS 2 Stoklara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı (2005), T.C. Resmi Gazete, 25701, 15 Ocak 2005.
• TMS 7 Nakit Akış Tablolarına İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı Hakkında Tebliğ (2005), T.C. Resmi Gazete, 25704, 18 Ocak 2005.
• TMS 32 Finansal Araçlar: Sunuma İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı Hakkında Tebliğ ( 2006), T.C. Resmi Gazete, 26330, 26 Ekim 2006.
• TFRS 9 Finansal Araçlar Standardına İlişkin Türkiye Finansal Raporlama Standardı Hakkında Tebliğ (2017 sürümü) (2017), T.C. Resmi Gazete, 29953, 19 Ocak 2017.