STOKLARIN TMS, BOBİ FRS VE KÜMİ FRS’YE GÖRE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Year 2025, Volume: 8 Issue: 2, 245 - 256, 01.10.2025

Hülya Cengiz

https://doi.org/10.32951/mufider.1677845

Abstract

Muhasebe standartları işletme büyüklüklerine ve sorumluluklarına göre çeşitlilik göstermektedir. Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun yayımlamış olduğu, tam set olarak bilinen Türkiye Finansal Raporlama Standartları, Büyük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı ve Küçük ve Mikro İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı bulunmaktadır. Bu çalışmada stoklar kalemi bu üç standart esas alınarak farklıkları açıklanmıştır. Stokların muhasebeleştirilmesinden kaynaklanan farklılıklar ürün maliyetini, işletmenin aktif değerini ve kârlılığını doğrudan etkilemektedir. Bu standartlar açısından temel farklılık yaratan konular stokların ölçülmesinde maliyet bedeli ve net gerçekleşebilir değerin kullanılması, stokların vadeli alınması durumunda maliyetin ölçülmesi ve borçlanma maliyetlerinin nasıl kaydedileceği, vade farkının ayrıştırılması ve kaydedilmesi, üretim işletmelerinde dönüştürme maliyetlerinin belirlenmesinde kullanılan maliyet yöntemi ve stoklarda oluşan değer düşüklüğünün hesaplanması konularında farklılıklar bulunmaktadır.

Keywords

Stoklar , TMS , BOBİ FRS , KÜMİ FRS , finansal raporlama.

ACCOUNTING OF INVENTORIES ACCORDING TO THE TMS, THE BOBI FRS AND THE KUMI FRS

Abstract

Accounting standards vary according to the size and responsibilities of enterprises. There are The Turkish Financial Reporting Standards, known as the full set, The Financial Reporting Standard for Large and Medium-Sized Enterprises and, The Financial Reporting Standard for Small and Micro Enterprises has published by The Public Oversight Accounting and Auditing Standarts Authority. In this study, the differences in inventories are explained based on these three standards. The differences in inventories accounting arising from their accounting directly affect the product cost, the asset value and its profitability of the enterprise. The main subjects of difference are the use of cost and net realisable value in measuring inventories, the measurement of cost and recognition of debt costs when inventories are purchased on credit, the allocation and recognition of the maturity difference, the cost method used in determining the conversion costs in manufacturing enterprises and the calculation of impairment on inventories.

Keywords

Inventories , TMS , BOBI FRS , KUMI FRS , financial reporting

References

• Ayar, H. C., & Fowzi, H. (2021). Küçük ve Mikro İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı (KÜMİ FRS) Taslağı ile Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS)’nin Karşılaştırılması. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 4(2), 115-123. https://doi.org/10.32951/mufider.932066
• Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar (Karar Sayısı: 6434). (2022). T.C. Resmî Gazete, 32029, 30 Aralık 2022.
• Baskan, T. D. (2021). Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile Vergi Usul Kanunu Arasındaki İlişkinin Uygulama Örneği ile İrdelenmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, (17), 108-126. Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı Hakkında Tebliğ (Sıra No: 56). (2017). T.C. Resmî Gazete, 30138, Mükerrer 29 Temmuz 2017.
• Cavlak, H. ve Ataman, B. (2023). Türkiye’deki Finansal Raporlama Standartlarının Son Parçası KÜMİ FRS (Küçük ve Mikro İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı): Genel Değerlendirme ve BOBİ FRS, TFRS ile Karşılaştırma. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 225-260. https://doi.org/10.29106/fesa.1245084
• Cengiz, H. (2022). Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TMS/TFRS) ile Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardının (BOBİ FRS) Karşılaştırılması. İşletme Akademisi Dergisi, 3(1), 1-15.
• Gençoğlu, Ü. G. (2017). Temel konularda BOBİ FRS ve TMS/TFRS karşılaştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (76), 1-24.
• Gökkaya, M. (2013). TMS-2 Stoklar Standardı ve Vergi Usul Kanunu'na Göre Stokların Değerlemesi. Vergi Raporu, 171, 91-95.
• Gündüz, H., (2017). Stokların Vergi Kanunları ve Muhasebe Standartları Açısından Karşılaştırmalı Değerlendirmesi. Vergi Raporu Dergisi, Sayı 216, 17-25.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (No:660), T.C. Resmî Gazete, 28103, 2 Kasım 2011.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu, (https://www.kgk.gov.tr), [Erişim Tarihi: 12.10.2024].
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu Kararı (Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı), Karar No: 75935942-050.01.04 – [01/13755] Karar Tarihi: 20.12.2022 (https://www.kgk.gov.tr), [Erişim Tarihi: 19.02.2024].
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu Kararı (Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı), Karar No: 75935942-050.01.04 – [1755] Karar Tarihi: 25/3/2021 (https://www.kgk.gov.tr), [Erişim Tarihi: 24.02.2024].
• 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu. (2011): T.C. Resmî Gazete, 27846, 14 Şubat 2011
• Kaya, H. P. (2018). Stoklara İlişkin TMS 2 ve BOBİ FRS Karşılaştırması. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20(2), 262-285.
• Kaya, Y., & Utku, M. (2021). Stoklara İlişkin Hükümlerin KÜMİ FRS Kapsamında İncelenmesi ve Türkiye’deki Mevcut Uygulama ve Standartların Karşılaştırılması. Muhasebe ve Finansman Dergisi (91), 1-16. https://doi.org/10.25095/mufad.881460
• Mert, H., Mert, H., & Özçelik, D. (2024). Stoklarda Maliyeti Oluşturan Unsurlar Yönünden VUK, BOBİ FRS ve TMS-2’nin Karşılaştırmalı Analizi. Maliye ve Finans Yazıları (121), 1-17. https://doi.org/10.33203/mfy.1420804
• Memiş, M. Ü., & Tanrısınatapan, A. (2016). Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre Stoklarda Muhasebeleştirme Esasları. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(3), 15-30.
• Şen, İ. K., & Özbirecikli, M. (2020). KÜMİ FRS’nin İş Dünyasina Sağlayabileceği Yararlar: BOBİ FRS, TMS/TFRS ve Mevcut Muhasebe Sistemi ile Mukayeseli Bir İnceleme. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 22, 1-19.
• Yazarkan, H., (2022). “Stoklara İlişkin İşlemlerin BOBİ FRS ve KÜMİ FRS Açısından Değerlendirilmesi” ODÜSOBİAD 12 (3), 2149-2170 Doi: 10.48146/odusobiad.1097170