Okulda şiddetle baş edebilmede öğretmenlere uygulanan şiddetsiz karşı koyma öğretmen programının etkisinin incelenmesi

Year 2024, Volume: 14 Issue: 4, 2037 - 2053

Sercan Aydın , Suat Kılıçarslan

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1513559

Abstract

Bu çalışma, öğretmenlerin okuldaki şiddet olaylarına karşı koymada öğretmenlik yeteneklerini artırmayı amaçlayan, şiddetsiz direnişe dayalı öğretmen eğitim programının etkinliğini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın araştırma grubu, Adana'nın Seyhan İlçesi'nde bulunan bir ilkokulda görev yapan sınıf öğretmenlerinden oluşturulmuştur. Bu öğretmenler, Seyhan İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı bu okulda eğitim faaliyetlerini yürütmektedirler. Bu çalışma, karma araştırma yöntemlerinden biri olan ardışık dönüştürücü tasarım modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmada, deney ve kontrol gruplarındaki öğretmenlere, “Sınıf İçi İstenmeyen Öğrenci Davranışlarına Yönelik Öğretmen Tutumları Ölçeği” ve “Sınıf Yönetimi Ölçeği” adlı iki farklı ölçek uygulanmıştır. Öğretmenlere yönelik bu değerlendirme araçları, "ön test", "son test" ve "gözlem testi" olarak sunulmuştur. Bu değerlendirme süreçleri, öğretmenlerin sınıf ortamında karşılaştıkları olumsuz öğrenci davranışlarına karşı tutumlarını ve sınıfı yönetme yetkinliklerini incelemek amacıyla geliştirilmiştir. Bu süreç, öğretmenlerin bu tür davranışlara karşı geliştirdikleri stratejilerin ve yönetim becerilerinin zaman içindeki evrimini izlemek için tasarlanmıştır. Deney grubuna program uygulanarak son test yapılmıştır. Ayrıca üç ay sonra izleme testi ile uygulanan şiddetsiz karşı koyma öğretmen programının etkililiği incelenmiştir. Bu araştırmada elde edilen veriler, SPSS 25 adlı istatistiksel analiz yazılımı aracılığıyla incelenmiştir. Elde edilen veriler dikkate alındığında deney grubu öğretmenlerin kontrol grubu öğretmenlerine göre sınıfta yaşanan istenmeyen öğrenci davranışlarına yönelik olumlu yönde değişimler gösterdiği görülmektedir. Pozitif yönde olan değişimin kalıcı olduğu izleme testi sonuçlarında da ortaya çıkmaktadır. Araştırma sonuçlarından hareketle deney grubuna uygulanan şiddetsiz karşı koyma öğretmen programının öğrencilerin şiddet içeren davranışlarını azalmak konusunda etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırma sonuçları, ilgili alan yazın doğrultusunda ele alınmıştır.

Keywords

okulda şiddet, okulda şiddetle baş etme, şiddetsiz karşı koyma programı

Examining the effect of nonviolent resistance teacher program applied to teachers in coping with violence in school

Abstract

This study aims to evaluate the effectiveness of a teacher training program based on nonviolent resistance, intended to enhance teachers' skills in countering violence in schools. The research group of the study was composed of classroom teachers working at a primary school in Seyhan District of Adana. These teachers conducted educational activities at this school, which is affiliated with the Seyhan District National Education Directorate. The study was carried out using a sequential transformative design model, one of the mixed research methods. In this research, two different scales were applied to the teachers in the experimental and control groups: the "Teacher Attitudes Towards Unwanted Student Behaviors in the Classroom Scale" and the "Classroom Management Scale". These assessment tools for teachers were presented as "pre-test", "post-test", and "observation test". These evaluation processes were developed to examine teachers' attitudes towards negative student behaviors they encounter in the classroom environment and their competence in managing the class. This process was designed to observe the evolution over time of the strategies and management skills developed by teachers against such behaviors. A post-test was conducted with the experimental group after the application of the program. Additionally, the effectiveness of the implemented nonviolent resistance teacher program was examined with a follow-up test three months later. The data obtained in this research were analyzed through SPSS 25, a statistical analysis software. Considering the obtained data, it is observed that the teachers in the experimental group showed positive changes towards unwanted student behaviors in the classroom compared to the teachers in the control group. The positive change is also evident in the results of the follow-up test, indicating its permanence. Based on the research findings, it has been revealed that the nonviolent resistance teacher program applied to the experimental group is effective in reducing students' violent behaviors. The research results have been discussed in line with the relevant literature.

Keywords

Violence at school, coping with violence at school, nonviolent resistance at school

References

• Aktaş, A. M. (2006). Aile içi şiddet. Kadının ve Çocuğun Korunması. Ankara: Elma Yayınevi.
• Başar, M. (2011). Sınıf içi istenmeyen öğrenci davranışlarının yönetiminde örtük program (Uşak İli Örneği) [Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi]
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Deneysel desenler ön test-son test kontrol grubu desen ve veri analizi (2. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Chen, J. K., & Astor, R. A. (2008). Students' reports of violence against teachers in Taiwanese schools. Journal of School violence, 8(1), 2-17.
• Çetin, B. (2013). Sınıfta İstenmeyen Öğrenci Davranışlarıyla İlgili Sınıf Öğretmenlerinin Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Journal of Kirsehir Education Faculty, 14(1),255-269.
• D'Andrea, M. (2004). Comprehensive School‐Based Violence Prevention Training: A Developmental‐Ecological Training Model. Journal of Counseling & Development, 82(3), 277-286.
• Day, E. M., & Heismann, E. (2010). Non-violent resistance programme: Guidelines for parents, care staff and volunteers working with adolescents with violent behaviours. Publisher: Pavilion Publishing (Brighton) Ltd.
• Debarbieux, E. (2003). School violence and globalisation. Journal of educational administration, 41(6), 582-602.
• Elban, L. (2009). İlköğretimdeki öğretmenlerin istenmeyen öğrenci davranışlarıyla karşılaşma ve çözüm bulma durumlarının incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Gangal, M., & Öztürk, Y. (2019). Undesired Behaviours in Preschool Classrooms and the ways for Coping with these Behaviours. Journal of Qualitative Research in Education, 7(3).
• Gözütok, D., Karacaoğlu, Ö. C., Er, O. (2007). Çocuklar evde de okulda da dövülüyor. Okullarda şiddet ve çocuk suçluluğu. (Ed: A. Solak). Ankara: Hegem Yayınları, ss. 133-149.
• Grossman, D. C., Neckerman, H. J., Koepsell, T. D., Liu, P. Y., Asher, K. N., Beland, K., ... & Rivara, F. P. (1997). Effectiveness of a Violence Prevention Curriculum Among Children in Elementary School’, JAMA, 277(20), 1605-1611.
• Kayan, M. F., & Kozikoğlu, İ. (2017). Sınıf öğretmenlerinin tükenmişlik düzeylerinin sınıf yönetimi davranışlarını yordama gücü. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 72-103.
• Keskin, M. A. (2002). Sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları ve kullandıkları başetme yolları (Ankara ili Altındağ ilçesi örneği) [Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Kılıçarslan, S. (2016). Ergenlerde görülen saldırgan davranışlarda ebeveyn ve ergenlere uygulanan psikoeğitim programının etkisinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi Çukurova Üniversitesi]
• Korkusuz, M. (2021). İlköğretim okulları ikinci kademede görev yapan beden eğitimi ve diğer branş öğretmenlerinin sınıf yönetimi davranışlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi (Siirt örneği). [Yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
• Mursal, E. (2005). İlköğretim 1. kademe 5. sınıf öğrencilerinin sınıf içerisinde istenmeyen davranışlar göstermesine neden olan öğretmen davranışlarına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri [Yüksek lisans tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Newman‐Carlson, D., & Horne, A. M. (2004). Bully busters: A psychoeducational intervention for reducing bullying behavior in middle school students. Journal of Counseling Development, 82(3), 259-267.
• Ollefs, B., Schlippe, A. V., Omer, H., & Kriz, J. (2009). Youngsters with externalizing behavior problems: Effects of parent-training. Familiendynamik, 34(256), e265.
• Omer, H. (2010). The new authority: Family, school, and community. Cambridge University Press.
• Omer, H. (2004). Non-violent resistance: A new approach to violent and self-destructive children. Cambridge University Press.
• Omer, H., Irbauch, R., Berger, H., Katztissona, R., (2006). Non violent resistance and scholl violence. Paperpre-sentedat the Mifgash Leavodah Hinukhit Sotzialit , Israel.
• Ozdemir, S. M. (2012). An investigation of violence against teachers in Turkey. Journal of Instructional Psychology, 39(1).51-62.
• Öner, U. & Takıs, Ö. (2006). Çatışma çözme ve arabuluculuk hizmet içi eğitim programı. I. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Uygulamaları Kongresi Bildiri Özetleri, Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Pişkin, M., Atik, G., Çınkır, Ş., Öğülmüş, S., Babadoğan, C., Çokluk, Ö. (2014). The development and validation of Teacher Violence Scale. Eurasian Journal of Educational Research, 56, 1-24.
• Roache, J., & Lewis, R. (2011). Teachers' views on the impact of classroom management on student responsibility. Australian journal of education, 55(2), 132-146.
• Roland, E., & Galloway, D. (2002). Classroom influences on bullying. Educational research, 44(3), 299-312. Sadık, F., & Aslan, S. (2015). İlkokul sinif öğretmenlerinin disiplin problemleri ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 10(3), 115-138.
• Sun, R. C., & Shek, D. T. (2012). Student classroom misbehavior: an exploratory study based on teachers' perceptions. The scientific world Journal, 2012.
• Şahan, B. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğretmen ve öğrencilerinin şiddet olgusuna ilişkin görüşlerinin karşılaştırılması (Master's thesis, Ankara Universitesi (Turkey).
• Şahin, İ., & Altunay, U. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin sınıf yönetimi davranışları. İlköğretim Online, 10(3), 905-918.
• Şimşek, Ö. F. (2004). Bir grup rehberliği programının öğretmenlerin disiplin anlayışına etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 41-59.
• Tanhan, F. & Şentürk, E. (2011). Sınıf içi istenmeyen öğrenci davranışlarına yönelik öğretmen tutumlarının bazı sosyo-demografik değişkenler açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 41(192), 62-73.
• Tomasek, J. (2008). A teacher as a victim of violence. [Unpublished Doctoral Dissertation. Prag: Univerzita Karlova Praze Filozoficka Fakulta Katedra Pedagogika].
• Türnüklü, A., & Yıldız Demirtaş, V. (2002). Öğretmenlerin öğrencilerin istenmeyen davranışlarıyla başa çıkma stratejileri. Çağdaş Eğitim Dergisi, 27(284), 22-27.
• Venter, M. ve Poggenpoel, M. (2006). The Phenomenon of Aggressıve Behavıor of Learners in The School Sıtuatıon. Phenomenom of Aggresive Behavior, 126 (2): 312-315.
• Walker, H. M., & Eaton-Walker, J. (2000). Key questions about school safety critical issues and recommended solutions. NASSP Bulletin, 84(614), 46-55.
• Yavuzer, Y. & Üre, Ömer(2009). Saldırganlığı önlemeye yönelik psiko-eğitim programlarının lise öğrencilerindeki etkisinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Yavuzer, Y. (2011). Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri. Milli Eğitim Dergisi, 41(192), 43-61.
• Yılmaz, İ. (2021). İlkokul öğretmenlerinin başarı yönelimleri ve sınıf yönetimi davranışları arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi).