SAĞLIK SEKTÖRÜNDE ÇALIŞANLARIN SENDİKAL BAĞLILIĞINA YÖNELİK BİR ALAN ARAŞTIRMASI

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 93 - 103, 30.06.2023

Kerem Şafak , Aysun Yeşiltaş , Şadiye Şafak

https://doi.org/10.59113/niibfd.1210240

Öz

Araştırmanın amacı, sendikaya üyesi sağlık çalışanlarının sendikaya bağlılık düzeylerinin ve bu bağlılığı etkileyen faktörlerin belirlenmesidir. Bu araştırma Konya ilindeki bir memur sendikasına üye 320 sağlık çalışanıyla yürütülmüş tanımlayıcı bir çalışmadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak “Sendikaya Bağlılık Ölçeği” ve demografik soruları içeren anket formu kullanılmıştır. Araştırmada katılımcılarının %56,5’i sendika aidatını kendisi ödese bile sendikaya üye olacağını; %38,8’i sendikal faaliyetlere katıldığını; %51,4’ü sendikanın kurumda yükselmede ve %50,9’u sendikanın tayin konusunda etkili olduğunu belirtmiştir. Ayrıca katılımcıların %39,6’sı sendikanın, üyelerinin sorunlarını çözme konusunda ve %45,6’sı sendikanın toplu görüşmelerde etkili olmadığını ifade etmiştir. Sendikaya bağlılık alt boyutları ile medeni durum, çalışma yılı, ilk sendikası olma ve eğitim açısından anlamlı farklılık tespit edilememiştir. Sonuç olarak erkek katılımcıların ve idari hizmetlerde çalışanların sendikaya bağlılık düzeyinin yüksek olduğu görülmüştür. Sendikaya üyelik süresi ve yaş arttıkça da sendikaya bağlılığın arttığı tespit edilmiştir. Sendikalar, üyelerinin sendikalarına karşı olan güvenini artırmak için çaba sarf etmelidirler.

Anahtar Kelimeler

Sendika, Sendikal Bağlılık, Sağlık Çalışanı.

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

yok

A FIELD RESEARCH ON THE TRADE UNION COMMITMENT OF THE HEALTH SECTOR WORKERS

Öz

The study aims to determine the level of union commitment of health workers who are members of the union and the factors affecting this commitment. This research is a descriptive study conducted on 320 health workers who are members of a civil servant union in Konya. In the study, the “Union Loyalty Scale” and a questionnaire containing demographic questions were used as data collection tools. In the research, 56,5% of the participants stated that they would be a member of the union even if they paid the union dues themselves; 38,8% of them participated in union activities; 51,4% stated that the union was effective in promotion and 50,9% stated that the union was effective in appointment. In addition, 39,6% of the participants stated that the union was not effective in solving its members' problems and 45,6% stated that the union was not effective in collective negotiations. No significant difference was found in terms of the sub-dimensions of commitment to the union and marital status, the working year, first-time union membership, and education. As a result, male participants and those working in administrative services had high levels of commitment to the union. It has been determined that as union membership duration and age increase, union commitment increases. Trade unions should strive to increase members' confidence in their unions.

Anahtar Kelimeler

Trade Union, Union Commitment, Health Worker.

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Akbıyık, N. (2012). Sendika üyeliği ve sendikal bağlılığı etkileyen unsurlar. Hikmet Yurdu Düşünce – Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 5(9), 37-64.
• Aydın, J.B., & Yaşar G.Y. (2019). Hastanelerde çalışan taşeron işçilerin sendikaya bağlılıkları. Emek Araştırma Dergisi, 10(15), 149-170.
• Bamberger, P.A., Kluger, A.N., & Suchard, R. (1999). The antecedents and consequences of union commitment: a meta-analysis. Academy Of Management Journal, 42 (3), 304- 318.
• Barling, J., Fullagar, C., Mcelvie, L., & Kelloway, E. K. (1992). Union loyalty and strike propensity. Journal Of Social Psychology, 132(5), 581-590.
• Bayar, L. (2016). Demografik faktörlerin sendikal bağlılık düzeyi üzerine etkisi; işçi sendikaları üzerine bir araştırma. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(4), 189-209.
• Bemmels, B. (1995). Dual commitment: uniqu econstruct of epiphenomenon? Journal of Labour Research, 16(4), 401-422.
• Bilgin, S. L. (2003). Sendikaya bağlılık ölçeğinin türkçe uyarlaması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(4), 12-31.
• Bilgin, S. L. (2007). Sendikalı işçi davranışlarının psikolojik boyutları. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. Bolton, D. Bagraim, J.J., Witten, L., Mohamed, Y., Zvobgo, V., & Khan, M. (2007). Explain ingunion participation: the effect of union commitment and demographic factors. Journal Of Industrial Psychology, 1, 74-79.
• Conlon, E. J., & Gallagher, D. G. (1987). Commitment to employer and union: effects of membership status. Academy of Management Journal, 30(1), 151-162.
• Çakır Ö., & Demirbilek T., (2004). Sendikal bağlılık. İstanbul: Petrol-İş Yayınları.
• Çelik, A., (2006). Yeni sorun alanları eğilimler ve arayışlar: Sendikaların yeni dünyası. Ankara: Epos Yayınları.
• Daud, Z., & Tumin,S. (2013). The relationship between employees’ need and the formation of trade union: the malaysian manufacturing company’s experience. International Journal of Business and Social Science, 4(13), 124-134.
• Derin, N., & Akbıyık, N. (2017). Sağlık sektöründe üye algılarına göre oluşan sendikal imajın, sendikal sadakate etkisi: Malatya merkezde memur sendika üyeleri üzerinde incelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(1), 123-138.
• Fiorito, J., & Padavic, I. (2020). What do workers and the public want? unions’ social value. Industrial and Labor Relations Review, 1-26.
• Glick, W., Mirvis P.H., & Harder D. (1977). Union satisfaction and participation. Industrial Relations, 16(2), 145-151.
• Goerke, L., & Pannenberg, M. (2011). Trade union membership and dismissals. Labour Economics 18, 810–821.
• Gordon, M.E., Philpot, J.W., Burt, R.E., Thompson, A.C., & Spiller, William, E.S. (1980). Commitment To the union: development of a measure and an examination of ıts correlates. Journal Of Applied Psychology, 65(4), 479-499.
• Hacıoğlu, S. (2014). Bir örgütsel bağlılık türü olarak sendikal bağlılık ve bir sendika örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa, Türkiye.
• Ilgaz, B. (2006). Sağlık ve iş kolu çalışanları. URL: https://Sosyalpolitika.Fisek.Org.Tr/Saglik-İskolu-Ve-Calisanlari/ , Erişim Tarihi: 02 Nisan 2020.
• İnceler, M. (2012). İşçi konfederasyonlarının işsizliğe bakış açısının söylem analizi ile değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, Türkiye.
• Karadağ Ak, Ö., Diken, A., & Ak, M. (2018). Kamu hastanelerinde çalışan sendika üyeleri örnekleminde sendikal bağlılığı etkileyen faktörlerin irdelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, (OPUS) 8 (15), 1361-1398.
• Kaya, Ö. M. (2015). Konfederasyonlara göre işçilerin sendikal tutumları ve sendikaya bağlılıkları üzerine bir alan çalışması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
• Kaya, Ö.M. (2017). Sendikaya bağlılık üzerine bir alan araştırması. Çalışma ve Toplum, 4, 2069-2092.
• Kişioğlu, H., & Yılmaz, T. (2019). Sendika temsilcilerinin liderlik tutum ve davranışlarının sendikal bağlılık üzerine etkisi: Sakarya ili örneği. İşletme Bilimi Dergisi (JOBS), 7(2), 425-449. doi: 10.22139/jobs.557124.
• Korkmazer, F. (2021). Çalışanların sendikal algılarının sendikal sadakatleri üzerindeki etkisi: sağlık sektöründe bir uygulama. BANÜ Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi. 3(1), 18-28. doi: 10.46413/boneyusbad.89 3967.
• Köse, S. (2008). Sendikal bağlılık ve işçilerin sendikaya bağlılık öncüllerinin belirlenmesine yönelik bir alan araştırması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli, Türkiye.
• Köse, S. (2017). Sendikal bağlılık ve bir alan araştırması. Asya Studies, 1, 61-66.
• Kumaş, H. (2017). İşverenlerin sendika üyeliğine bakışları (Denizli ili örneği). Çalışma İlişkileri Dergisi, 8(1), 1-45.
• Öyünç, S. (2016). Sağlık çalışanlarında sendikaya bağlılık ve sendikal vatandaşlık davranışı ilişkisi: Kırşehir örneği. Tezsiz Yüksek Lisans Dönem Projesi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir, Türkiye.
• Özaydın, M.M., & Han, E. (2014). Sendika üyesi kamu görevlilerinin “sendika-siyaset” ilişkisine yönelik yaklaşımları üzerine bir alan araştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2), 57-73.
• Özuğurlu, M. (2013). Sendikacılık hareketinde yeni eğilimler, Ankara: Türk-İş Yayınları.
• Palaz, S., & Poyraz O. (2019). Gençlerin sendikal algı ve tutumları üzerine bir alan araştırması. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(2), 59-73.
• Paquet, R., & Bergeon, J-G. (1996-1997). An explanatory model of participation in union activity. Labor Studies Journal, 3,4.
• Plimmer, G., & Blumenfeld, S. (2012). Trade union delegate leadership and membership commitment: a cross-sectional analysis, Leadership & Organization Development Journal, 33(8) :750-762.
• Resmî Gazete. (2001). Sendika üye sayıları ve her hizmet kolunda yetkili kamu görevlileri sendikaları ve bunların bağlı bulundukları konfederasyonların belirlenmesine ilişkin usul ve esaslar hakkında yönetmelik. URL: https://www.mevzuat.gov.tr/fil e/generatepdf?mevzuatn o=6242& mevzuattur=kurumvekurulusyonetmeligi&mevzuattertip=5, Erişim Tarihi:15.11.2020.
• Resmî Gazete. (2012). Sendikalar ve toplu iş sözleşmesi kanunu., URL: https://www.Mevzuat.Gov. Tr/Mevzuatmetin/1.5.6356.Pdf., Erişim Tarihi:11.11.2020.
• Resmî Gazete. (2019). 4688 sayılı kamu görevlileri sendikaları ve toplu sözleşme kanunu gereğince kamu görevlileri sendikaları ile konfederasyonların üye sayılarına ilişkin 2018 Temmuz istatistikleri hakkında tebliğ., URL: www.Resmigazete.Gov.Tr/Eskiler/2018/07/20180707-15.Pdf
• Resmî Gazete (2021). 4688 sayılı kamu görevlileri sendikaları ve toplu sözleşme kanunu gereğince kamu görevlileri sendikaları ile konfederasyonların üye sayılarına ilişkin 2021 Temmuz istatistikleri hakkında tebliğ. URL: https://www.csgb.gov.tr/media/ 81565/2021 _uyesayi lari .pdf, Erişim Tarihi: 11.04.2022.
• Sherer, P.D., & Morishima, M. (1989). Roads and road blocks to dual commitment: smilar and dissimilar antecedents of union and company commitment. Journal of Labour Research, 10(3), 311-330.
• Snape, E., Redman, T., & Chan, A. W. (2000). Commitment to the union: a survey of research and the implications for industrial relations and trade unions. International Journal of Management Reviews, 2 (3), 205-230.
• Şahin, N. (2018). Ülke karşılaştırmaları ışığında Türkiye’de sendika-siyaset ilişkisinin değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(1), 115-143.
• Tetrick, L.E., Shore, L.M., McClurg, L.N., ve Vandenberg, R.J. (2007). A model of union participation: The impact of perceived union support, union instrumentality, and union loyalty. Journal of Applied Psychology, 92(3), 820–828.
• Tokol, A. (2015). Türk endüstri ilişkileri sistemi. Bursa: Nobel Yayıncılık.
• Turunç, Ö. Coşkun, M.B., & İçdem, U. (2018). İş stresi örgütsel bağlılık ilişkisinde sendika üyeliğinin rolü. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi (OPUS), 9(16), 2411-2437.
• Wang, Y., & Ouattara, K. S. (2020). Employment double dividend hypothesis with the presence of a trade union. Economics Letters, 193,109273.
• Yeşiltaş, A. (2015). Sağlık sektöründe kamu sendikalaşması. Çalışma ve Toplum, (4), 131-150.
• Yiğit, Y. (2013). 6356 sayılı sendikalar ve toplu iş sözleşmesi kanunu’na göre işçi sendikası üyeliğinin kazanılması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(22), 31-68.
• Yorgun, S. (2007). Sivil toplum düzeninde sendikaların geleceği. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 53, 314-330.