Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri (CBK) Üzerine Bir Çözümleme

Year 2021, Volume: 3 Issue: 1, 113 - 131, 25.06.2021

Tekin Avaner , Sema Uluca

Abstract

Uzun yıllar tartışma konusu olan başkanlık sistemi çeşitli aşamalardan geçerek Türkiye’de uygulama alanı bulmuştur. Ülkemizde Türk Tipi Başkanlık Sistemi olarak adlandırılan ve daha hızlı ve etkili yönetimi sağlayacağına inanılan bu sistemin getirdiği en önemli yeniliklerden biri de yürütmenin yetkilerinin artırılmasında bir araç olan Cumhurbaşkanlığı Kararnameleridir. Araştırmanın konusu yürütmenin düzenleyici işlemlerinden biri olan CBK’dır. Getirdikleri, nitelikleri ve sınırları izah edilen CBK aracılığıyla yürütmenin nasıl düzenleyici işlem yapabileceği açıklanmıştır. 10 Temmuz 2018 tarihinden itibaren çıkarılan toplamda yetmiş bir adet CBK çalışmanın kapsamını oluşturmaktadır. Söz konusu CBK, biçimsel ve içerik olarak irdelenmiştir. İlk dördü daha detaylı incelenen CBK’nın yeni sistemde belirleyici etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Özellikle yeni sisteme geçişin ilk dönemlerinde idarenin yapılanmasında ve hedeflenen hızlı ve etkili yönetimin gerçekleştirilmesinde önemli bir araç olduğu anlaşılmıştır.

Keywords

Yürütmenin düzenleyici işlemleri, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri

References

• Akbulut, L. Y. (2019). 1982 Anayasasına Göre Yürütmenin Olağan Dönemde Kanun Hükmünde Kararnamelerle ve Cumhurbaşkanlığı Kararnameleriyle Düzenleme Yetkisi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Şehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ardıçoğlu, A. (2017). Cumhurbaşkanlığı kararnamesi. Ankara Barosu Dergisi, 75(3), 19-51. Erişim tarihi: 9 Nisan 2020, https://dergipark.org.tr/tr/pub/abd/issue/39333/463699
• Boztepe, M. (2018). Olağanüstü hal rejiminde yürütmenin düzenleyici bir işlemi olarak Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ve OHAL kanun hükmünde kararnameleri ile mukayesesi. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 3(1), 378-395. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/626326
• Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri, Resmi Gazete, https://www.resmigazete.gov.tr/
• Eray, S. E. (2020). Yürütmenin türevsel düzenleme yetkisi bağlamında Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin hukuki rejimi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Çankaya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Erdoğan: Ekonomimizin bağışıklık sistemini güçlendiriyoruz. (2020). Erişim tarihi: 7 Şubat 2021, https://www.bloomberght.com/erdogan-ekonomimizin-bagisiklik-sistemini-guclendiriyoruz-2260497
• Güçyetmez, M. (2019). Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Güler, T. (2018). Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ve kamu yönetimine etkileri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 39(21), 299-322. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/506647
• Gürsel, E. (2019). Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde yürütmenin düzenleme yetkisi ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin Anayasal sınırları. ASBÜ Hukuk Fakültesi Dergisi, 2(1), 391-424. Erişim tarihi: 9 Nisan 2020, https://dergipark.org.tr/tr/pub/asbuhfd/issue/50063/622387
• İba, Ş. ve Söyler, Y. (2019). Yeni hükümet sisteminde Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Cumhurbaşkanı kararının nitelik farkı ve hukuki sonuçları. Anayasa Yargısı, 36(1), 195-223. Erişim tarihi: 9 Nisan 2020, https://dergipark.org.tr/tr/pub/anayasayargisi/issue/48602/616097
• Tekinsoy, A. (2019). Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin yürütmenin mahfuz düzenleme yetkisi açısından değerlendirilmesi. Cumhurbaşkanının İşlemleri: Hukuki Niteliği, Normlar Hiyerarşisindeki Yeri ve Denetimi Konulu Toplantı, İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020, http://www.kamuhukukculari.org/upload/dosyalar/Ayhan_Tekinsoy.pdf
• Yeniay, L. ve Yeniay, G. (2019). Türk hukukunda yürütme organının düzenleme yetkisi ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleri. Anayasa Yargısı, 36(1), 105-138. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020, https://ayam.anayasa.gov.tr/media/5895/lokman-gulden-yeniay.pdf
• Yılmaz, H. (2014). Türk hukukunda düzenleme yetkisinin tarihsel gelişimi ve niteliği. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 110. sayı, 119-240. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020, http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2014-110-1345