Research Article
BibTex RIS Cite

The Collection of Kurdish Poems in the Madrasa of Qobahan (The Emirate of Bahdinan)

Year 2024, Issue: 22, 191 - 224, 31.12.2024
https://doi.org/10.55253/2024.nubihar.1586121

Abstract

One of important and bright works in the history of the Kurdish emirates, especially the Emirate of Bahdinan (Amadiyah) are the literary works. The palace of Bahdinan (Amadiyah), which is one of the most famous Kurdish palacesa and ruled for nearly 600 years, did one of the most important works in the field of serving the scientific and intellectual community, and became the center of Kurdish language and literature. Also the works, manuscripts and studies of scholars and students of its madrasahs. In particular, one of the most famous madrasas in this area is the Qobahan School, which has provided a great service to the Kurdish community and the new generation for more than 400 years (from the 16th century until 1961). Studies of Kurdish literature and manuscripts. They have been written by scholars and students in the madrasas, which have been a source for correcting the works of those who published the poems of their judgments and will be important sources for publishing, as well as new names and unknown or less known poems. Also, it has been a step in conducting research on their products. The period and the historical stage of this research have been determined between the years 1533-1842.

References

  • Amêdî, S. (1980). Hozanvanêt Kurd. (Çapa Yekem). Bexda: Çapxaney Korî Zanyarî Iraq.
  • Bateyî, M. (1982). Mewlûd. (Çapa Yekem). Bexda: Çapxaneya Semîramîs.
  • Bedlîsî, Ş. (2007). Şerefnameya Şerefxanê Bedlîsî. Tercuma Mela Mehmûdê Bazîdî 1797- 1867. Tiwêjandin: Seyîd Dêreşî. Duhok: Spîrêz.
  • Doskî, T. (2018). Şerha Dîwana Melayê Cizîrî. Soran: Komelgeha Ferhengî ya Ehmedê Xanî .
  • Doskî, T. (2019). Baxê Îrem Geştek di Nav Gulzara Şi’ra Kurmancî da. (Çapa Êkê). Zaxo: Senterê Zaxo bo Vekolînên Kurdî. Zankoya Zaxo.
  • Doskî, T. & Şemrexî, H. (2011). Parçeyek ji Dîwana Laxerî (Mela Omerê Tînîsî yê Muksî). (Çapa Êkê). Duhok: Spîrêz.
  • Qeredaxî, M. (1998). Bûjandnewey Mêjûy Zanayanî Kurd Le Rêgey Destxetekanyanewe. Bergî Yekem. Bexda.
  • Qeredaxî, M. (1999). Bûjandnewey Mêjûy Zanayanî Kurd Le Rêgey Destxetekanyanewe. Bergî Duwem. Bexda.
  • Qeredaxî, M. (2000). Bûjandnewey Mêjûy Zanayanî Kurd Le Rêgey Destxetekanyanewe. Bergî Sêyem. Bexda.
  • Qeredaxî, M. (2020). Gencîneya Behdînan ji Destnvîsên Zana û Mîr û Hozanvanan li Sedê 9-15 k./ 15-20 z. Duhok: Projeyê Bender.
  • Rêkanî, H. (2019). Eşîretên Behdînan 1514-1919. Duhok: Senterê Beşîkçî bo Vekolînên Mirovayetî, Zankoya Duhok.

The Collection of Kurdish Poems in the Madrasa of Qobahan (The Emirate of Bahdinan)

Year 2024, Issue: 22, 191 - 224, 31.12.2024
https://doi.org/10.55253/2024.nubihar.1586121

Abstract

One of important and bright works in the history of the Kurdish emirates, especially the Emirate of Bahdinan (Amadiyah) are the literary works. The palace of Bahdinan (Amadiyah), which is one of the most famous Kurdish palacesa and ruled for nearly 600 years, did one of the most important works in the field of serving the scientific and intellectual community, and became the center of Kurdish language and literature. Also the works, manuscripts and studies of scholars and students of its madrasahs. In particular, one of the most famous madrasas in this area is the Qobahan School, which has provided a great service to the Kurdish community and the new generation for more than 400 years (from the 16th century until 1961). Studies of Kurdish literature and manuscripts. They have been written by scholars and students in the madrasas, which have been a source for correcting the works of those who published the poems of their judgments and will be important sources for publishing, as well as new names and unknown or less known poems. Also, it has been a step in conducting research on their products. The period and the historical stage of this research have been determined between the years 1533-1842.

References

  • Amêdî, S. (1980). Hozanvanêt Kurd. (Çapa Yekem). Bexda: Çapxaney Korî Zanyarî Iraq.
  • Bateyî, M. (1982). Mewlûd. (Çapa Yekem). Bexda: Çapxaneya Semîramîs.
  • Bedlîsî, Ş. (2007). Şerefnameya Şerefxanê Bedlîsî. Tercuma Mela Mehmûdê Bazîdî 1797- 1867. Tiwêjandin: Seyîd Dêreşî. Duhok: Spîrêz.
  • Doskî, T. (2018). Şerha Dîwana Melayê Cizîrî. Soran: Komelgeha Ferhengî ya Ehmedê Xanî .
  • Doskî, T. (2019). Baxê Îrem Geştek di Nav Gulzara Şi’ra Kurmancî da. (Çapa Êkê). Zaxo: Senterê Zaxo bo Vekolînên Kurdî. Zankoya Zaxo.
  • Doskî, T. & Şemrexî, H. (2011). Parçeyek ji Dîwana Laxerî (Mela Omerê Tînîsî yê Muksî). (Çapa Êkê). Duhok: Spîrêz.
  • Qeredaxî, M. (1998). Bûjandnewey Mêjûy Zanayanî Kurd Le Rêgey Destxetekanyanewe. Bergî Yekem. Bexda.
  • Qeredaxî, M. (1999). Bûjandnewey Mêjûy Zanayanî Kurd Le Rêgey Destxetekanyanewe. Bergî Duwem. Bexda.
  • Qeredaxî, M. (2000). Bûjandnewey Mêjûy Zanayanî Kurd Le Rêgey Destxetekanyanewe. Bergî Sêyem. Bexda.
  • Qeredaxî, M. (2020). Gencîneya Behdînan ji Destnvîsên Zana û Mîr û Hozanvanan li Sedê 9-15 k./ 15-20 z. Duhok: Projeyê Bender.
  • Rêkanî, H. (2019). Eşîretên Behdînan 1514-1919. Duhok: Senterê Beşîkçî bo Vekolînên Mirovayetî, Zankoya Duhok.

ژ كه‌شكۆلێن هه‌لبه‌ستێن كرمانجى ل مه‌دره‌سه‌يا قوبه‌هان ( میرگەها بەهدینان )

Year 2024, Issue: 22, 191 - 224, 31.12.2024
https://doi.org/10.55253/2024.nubihar.1586121

Abstract

میرگەها بەهدینان ( ئامێدیێ ) كو ئێك ژ ناڤدارترین میرگەهێن كوردی یە یا كو بۆ ماوەیێ نێزیكی 600 سالان حوكمداری كری ، ئێك ژ كارێن گه‌له‌ك گرنگ د بياڤێ خزمه‌تكرنا ژيانا زانستى و ره‌وشه‌نبيرى دا ، ئه‌و ژى پويته‌دان و گرنگيدان بوويه‌‌ ب زمان و ئه‌ده‌بياتا كوردى ، ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژى د به‌ركار و به‌رهه‌مێن ده‌ستنڤيسين و كه‌شكۆلێن زانا و شاگردێن مه‌دره‌سه‌يێن ئايينى دا به‌رچاڤه‌ ، ژ ناڤدارترين مه‌دره‌سه‌يێن د ڤى بوارى دا ل ميرگه‌ها به‌هدينان ، مه‌دره‌سه‌يا قوبه‌هان بوويه‌ ، ئه‌وا كو پتر ژ 400 سالان ( ژ سه‌دێ 16 ز تا 1961 به‌رده‌وام بووى ) شياى خزمه‌ته‌كا گه‌له‌ك مه‌زن پێشكێشى جڤاكێ كوردى و نفشێ نوى بكه‌ت ، د ڤێ ڤه‌كۆلينێ دا رژدى ل سه‌ر وان كه‌شكۆل و ده‌ستنڤيسێن ئه‌ده‌بياتا كوردى كريه‌ ئه‌وێن ژلايێ زانا و فه‌قه‌يان ڤه‌ ل مه‌دره‌سه‌يا قوبه‌هان هاتينه‌ نڤيسين ( نه‌سخ كرن ) ، كو ئه‌ڤه‌ دێ بنه‌ ڤه‌رێژه‌ك بۆ سه‌رراستكرنا به‌رهه‌مێن وان شاعرێن ديوانێن وان هاتينه‌ چاپكرن و بۆ توێژاندنێ بنه‌ چاڤكانيێن گرنگ ، هه‌روه‌سا ئه‌و ناڤێن نوى و شاعرێن نه‌نياس يان كێم نياس ژى ، بنه‌ پێنگاڤه‌ك كو دويڤچوون و لێگه‌ڕيان و ڤه‌كۆلين ل سه‌ر به‌رهه‌مێن وان بێنه‌ كرن .

References

  • Amêdî, S. (1980). Hozanvanêt Kurd. (Çapa Yekem). Bexda: Çapxaney Korî Zanyarî Iraq.
  • Bateyî, M. (1982). Mewlûd. (Çapa Yekem). Bexda: Çapxaneya Semîramîs.
  • Bedlîsî, Ş. (2007). Şerefnameya Şerefxanê Bedlîsî. Tercuma Mela Mehmûdê Bazîdî 1797- 1867. Tiwêjandin: Seyîd Dêreşî. Duhok: Spîrêz.
  • Doskî, T. (2018). Şerha Dîwana Melayê Cizîrî. Soran: Komelgeha Ferhengî ya Ehmedê Xanî .
  • Doskî, T. (2019). Baxê Îrem Geştek di Nav Gulzara Şi’ra Kurmancî da. (Çapa Êkê). Zaxo: Senterê Zaxo bo Vekolînên Kurdî. Zankoya Zaxo.
  • Doskî, T. & Şemrexî, H. (2011). Parçeyek ji Dîwana Laxerî (Mela Omerê Tînîsî yê Muksî). (Çapa Êkê). Duhok: Spîrêz.
  • Qeredaxî, M. (1998). Bûjandnewey Mêjûy Zanayanî Kurd Le Rêgey Destxetekanyanewe. Bergî Yekem. Bexda.
  • Qeredaxî, M. (1999). Bûjandnewey Mêjûy Zanayanî Kurd Le Rêgey Destxetekanyanewe. Bergî Duwem. Bexda.
  • Qeredaxî, M. (2000). Bûjandnewey Mêjûy Zanayanî Kurd Le Rêgey Destxetekanyanewe. Bergî Sêyem. Bexda.
  • Qeredaxî, M. (2020). Gencîneya Behdînan ji Destnvîsên Zana û Mîr û Hozanvanan li Sedê 9-15 k./ 15-20 z. Duhok: Projeyê Bender.
  • Rêkanî, H. (2019). Eşîretên Behdînan 1514-1919. Duhok: Senterê Beşîkçî bo Vekolînên Mirovayetî, Zankoya Duhok.
There are 11 citations in total.

Details

Primary Language Kurdi
Subjects Kurdish Language, Literature and Culture
Journal Section Research Article
Authors

Hersh Kemal Rekani 0000-0001-9295-5047

Publication Date December 31, 2024
Submission Date November 15, 2024
Acceptance Date December 23, 2024
Published in Issue Year 2024 Issue: 22

Cite

APA Kemal Rekani, H. (2024). ژ كه‌شكۆلێن هه‌لبه‌ستێن كرمانجى ل مه‌دره‌سه‌يا قوبه‌هان ( میرگەها بەهدینان ). Nubihar Akademi(22), 191-224. https://doi.org/10.55253/2024.nubihar.1586121

Nubihar Akademi is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (CC BY NC).