Her geçen yıl biraz daha zenginleşen “karşılaşma” literatürü, Osmanlılar’ın kim
olduklarına ve kendi “ötekileri”nce nasıl tanımlandıklarına dair bildiklerimizi önemli
ölçüde arttırmıştır. Her ne kadar karşılaşma kavramı gruplar, cemaatlar, devletler ve
imparatorluklar seviyesinde vuku bulan karşılıklı ilişkileri içerse de, bu mefhum, en
belirgin hale fert mertebesinde gelir. Mevzuubahis gruplar, cemaatler, devletler ve imparatorluklar da onları oluşturan fertlerin incelenmesiyle daha iyi anlaşılır. Dolayısıyla
bu çalışmada Osmanlı topraklarındaki fertlerin Avrupalı Hristiyan kralların diyarından gelen fertlerce “anlatılması” konu edilmektedir. Makalede, Osmanlı toplumunu
oluşturan fertlerin imparatorluklar arasında rekabet ve diyalog bağlamı göz önünde
tutularak nasıl “anlatıldığı” yorumlanmakta ve bunun yanında “anlatıcının”, kendi
hedef kitlesine anlattığı ferdi “hakikileştirirken” kullandığı tanımlayıcıları bir arada
resmetmek amaçlanmaktadır. Çalışmada, üç geç 16. yüzyıl ve iki 18. yüzyıl Avrupalı
seyyahı baz alınarak karşılaşma mefhumu işlenmekte ve aynı kavram Avrupalılar’ın
Osmanlı tebaasından fertlerle karşılaşmaları ile ilgili olduğundan, kavramın muhtemel dönüşümüne dikkat çekilmektedir. Son olarak kısaca dönemselleştirmeye değinilmekte, yani karşılaşma tür(leri) mevzuubahis olduğunda 18. yüzyılın bir önceki
çağdan hangi yönleri bakımından ayrı tutulup tutulamayacağı incelenmektedir.
The literature of “encounter” has enriched our sense of who the Ottomans
were and how they were described by their various others. And although the notion of
encounter comprises interaction at the levels of group, commune, state, and empire,
it is most expressive when it presumes the individual – a person for whom these larger
entities are made manifest in the figures of individual personalities. This paper thus
takes as its subject the “telling” of individuals in Ottoman space by individuals coming from the spaces of the European Christian kings. I hope, thereby, to comment
on how the Ottoman individual was “told” in the context of imperial competition
and conversation, and to draw that individual off the page through compiling a set of
descriptors by which he or she was made “real” for the teller’s audience. I address the
idea of encounter and the (possible) transformation of that idea as it relates to ‘European’ encounters with the Ottoman citizen individual, using as examples three late
sixteenth and two eighteenth century travelers. Finally, I want to comment briefly on
periodization, the ways in which the eighteenth century may or may not be detached
from the preceding era when it comes to the genre(s) of encounter.
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 15 Nisan 2014 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 44 Sayı: 44 |