İnternet haber siteleriyle ilişkili kullanıcı arama sorgularının keşfi: Google Trends

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 4, 1386 - 1403, 21.12.2024

Hüseyin Yaşa

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1401884

Öz

Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanılan gelişmeler internet üzerinde çeşitli arama motorlarını ortaya çıkmasına olanak sağlamıştır. Arama motorları içerisinde google arama motorunun dünyada oldukça sık kullanılması araştırmacılara bu alanda araştırma yapma gereksinimini oluşturmakla birlikte Google’un sunmuş olduğu kullanıcıların arama sorguları hakkında bilgiler veren Google Trends servisi de araştırmacılar için oldukça önemli veriler sağlamaktadır. Bu araştırmada, Türkiye’de yoğun ziyaretçiye sahip ilk beş haber sitesinin (hurriyet.com.tr, milliyet. com.tr, mynet.com, sozcu.com.tr, sabah.com.tr) Google Trends sitesinden elde edilen veriler dahilinde beş yıllık (11.11.2018- 11.11.2023) süre içerisindeki kullanıcı arama etkinliklerini araştırmak ve internet haber sitelerine ilişkin belirli karşılaştırmalar yapmak amaçlanmıştır. Bu amaçla, internet haber sitelerine ilişkin Google Trends sitesi üzerinde “Hürriyet”, “Milliyet”, “Mynet”, “Sözcü” ve “Sabah” anahtar kelimelerine “Türkiye- Son beş yıl- Haberler- Google Haberler Arama” şeklinde filtre uygulanarak veriler elde edilmiş ve karşılaştırılmıştır. Veri setinin tarih aralığı beş yıllık olarak belirlenmiş olup araştırmada betimsel araştırma yöntemlerinden genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; beş internet haber sitesine ilişkin hem kullanıcıların arama sorguları hem de sorguların şehirlere göre belirli farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. İnternet haber sitelerine ilişkin belirli anahtar kelimelerde arama eğilimi gösteren internet kullanıcıları farklı haber sitelerine yönelik çeşitli arama eğilimi de göstermiştir. Ayrıca Amasya, Muş, Batman, Kilis şehirlerinde beş internet haber sitesine yönelik herhangi bir arama sorgusu verisine ulaşılamamıştır.

Anahtar Kelimeler

İnternet, İnternet Gazeteciliği, Haber, Gazetecilik, Google Trends

Exploring user search queries associated with internet news sites: Google trends

Öz

Developments in information and communication technologies have enabled the emergence of various search engines on the internet. In particular, the frequent use of Google search engine in the world creates the need for researchers to conduct research in this field, and Google Trends service, which provides information about users' search queries, provides very important data for researchers. This study aims to investigate the user search activities of the top five news websites with high number of visitors in Turkey (hurriyet.com.tr, milliyet. com.tr, mynet.com, sozcu.com.tr, sabah.com.tr) within a period of five years (11.11.2018- 11.11.2023) within the data obtained from Google Trends and to make certain comparisons regarding internet news websites. For this purpose, data were obtained and compared by filtering the keywords "Hürriyet", "Milliyet", "Mynet", "Sözcü" and "Sabah" as "Turkey - Last five years - News - Google News Search" on the Google Trends website for internet news sites. The date range of the data set was determined as five years (11.11.2018 - 11.11.2023) and the general survey model, one of the descriptive research methods, was used in the research. According to the findings obtained from the research; it was determined that both users search queries and queries related to five online news sites showed certain differences according to cities. Internet users who showed a tendency to search for certain keywords related to internet news sites also showed a tendency to search for different news sites. In addition, no search query data could be found for the five online news sites in the cities of Amasya, Muş, Batman and Kilis.

Anahtar Kelimeler

Internet, Internet Journalism, News, Journalism, Google Trends

Kaynakça

• Abanoz, E. (2013). Bilgi toplumunda yöndeşmenin haber üretimi süreci üzerindeki etkisi: Haber ajansı çalışanları üzerine bir araştırma [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Alemdar, K., & Uzun, R. (2013). Herkes için gazetecilik. Ankara: Tanyeri Kitap.
• Araslı, O. (2011). İnternet ve internet haberciliği: Türkiye’deki popüler haber sitelerinin etiksel açıdan incelenmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Bantis, E., Clements, M. P., & Urquhart, A. (2023). Forecasting GDP growth rates in the United States and Brazil using Google Trends. International Journal of Forecasting, 39(4), 1909-1924. https://doi.org/10.1016/j.ijforecast.2022.10.003
• Birsen, H. (2010). Internet journalism and journalistic ethics: new journalist’s qualification and working conditions. Kurgu, 23(1), 1-14.
• Birsen, H. (2013). İnternet haberciliği ve aktif izlerkitle ilişkisi çerçevesinde etik tartışmalar. Selçuk İletişim, 3(4), 68-79.
• Bozkurt, H. (2012). Gelişen teknoloji ile değişen gazetecilik mesleği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Bulut, S. (2019). Dijital medyada haber: gazetecilikte arama motoru optimizasyonu uygulaması üzerine bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4), 1087-1105. https://doi.org/10.16953/deusosbil.507546
• Çağlak, E. (2013). Kitle iletişim araçlarındaki teknolojik gelişmelerin haber üzerine etkileri [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Çakaröz, K. M., & Civek, F. (2021). Google Trends’ de online yemek sipariş sitelerine yönelik tüketici ilgisi: yemeksepeti ve getir yemek örneği. Studies On Social Science Insights, 1(2), 74-91. http://dx.doi.org/10.53035/SOSSCI.14
• Çakır, A. (2009). Yeni iletişim ortamlarıyla değişen gazeteler ve gazetecilik anlayışı [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Cantek, F. Ş. (2007). Okurunun gazetesi/Gazetesinin okuru: Hürriyet Gazetesinin yorum sayfası üzerine. Toplum ve Bilim. 109. 66-96.
• Cevher, R., & Yaşa, H. (2022). Dijital medya, web, blockchain ve gazetecilik. F. Ayaz &. B. Taşdelen (Ed.), Bir yaşam alanı olarak dijital medya: Kuramlar, uygulamalar, tartışmalar içinde (ss. 9-39). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Choi, H., & Varian, H. (2012). Predicting the present with Google Trends. Economic record, 88, 2-9.
• Duman, K. (2018). Arama motorları ve internet haberciliğine etkileri: Türk internet haber medyası örneği. Selçuk İletişim, 11(1), 257-287. https://doi.org/10.18094/josc.344522
• Elliott, D. (2009). Essential shared values and 21st century journalism. L. Wilkins & C. G. Christians (Ed.), The Handbook of Mass Media Ethics içinde (ss. 28-39). New York: Routledge.
• Erdem, E. (2010). Elektronik medya ve yeni bir medya olarak sosyal ağlar [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Fidan, A. (2014). Analitik ve sistematik açıdan, denetim kavramına etik ve evrensel yaklaşım. Kent Akademisi, 7(17), 1-8.
• García O, B., Gallur S., S., & López García, X. (2017). “Use of clickbait in the online news media of the 28 EU member countries”. Revista Latina de Comunicación Social, 72, 1.261-1.277.
• Google (2023, Aralık 12). Garajdan Googleplex'e. https://about.google/our-story/.
• Google Trends (2023a, Araık 12). Faq about Google trends data. https://support.google.com/trends/answer/4365533.
• Google Trends (2023b, Aralık 15). Google Trends. https://trends.google.com/trends/.
• Güleç, E., Şimşek, A., & Solmaz, R. (2022). Google Trends verileriyle coğrafi işaretli gastronomik ürünlerin analizi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(3), 418-444.
• Güller, S. (2007). Yeni iletişim ortamlarının habercilik üzerine etkileri [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Gürbüz, G. (2010). Geleneksel ve yeni medyada haber üretim tarzı [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Gürcan, H. İ. (1999). Sanal gazetecilik. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Halıcı, N. (2003). Online gazetecilik. S. Alankuş (Ed.), Yeni İletişim Teknolojileri ve Medya içinde (ss. 151-166). İstanbul, IPS İletişim Vakfı Yayınları.
• Kalsın, B. (2016). Geçmişten geleceğe internet gazeteciliği: Türkiye örneği. International Journal of SocialScience, 42, 75-94. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS3267
• Kara, H. (2002). İnternet, gazetecilik ve yeni olanaklar. S. Yedig & H. Akman (Ed.), İnternet Çaǧında Gazetecilik içinde (ss. 37-45). İstanbul: Metis Yayınları.
• Kara, T. (2012). İnternet gazeteciliğinde yeni reklam dönemi. D. Yengin (Ed.), Yeni Medya ve... içinde (ss. 429-449). İstanbul: Anahtar Kitaplar.
• Karaduman, M. (2002). Değişen iletişim ortamı, yeni medya ve internet Gazeteciliği [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ege Üniversitesi.
• Karaduman, M. (2005). İnternet ve gazetecilik. S. Alankuş (Ed.), Yeni İletişim Teknolojileri ve Medya içinde (ss. 141-153). İstanbul, IPS İletişim Vakfı Yayınları.
• Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd.
• Kemp, S. (2023, Aralık 20). Dijital Turkey 2023. https://datareportal.com/reports/digital-2023-turkey.
• Kılıç, S. (2015). Türkiye’de geleneksel gazetecilik anlayışına alternatif bir yaklaşım: internet gazeteciliği [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
• Kocabıyık, T., Teker, T., & Aksoy, E. (2020). Google Trends ‘dolar’aramaları ile dolar kuru arasındaki ilişkinin keşfi. Ibad Sosyal Bilimler Dergisi, (6), 258-271. https://doi.org/10.21733/ibad.655025
• Koz, K. A., & Umur, I. (2022). İnternet gazeteciliği için kılavuz: google trendlerde haber keşfi. Uluslararası Medeniyet Çalışmaları Dergisi, 7(1), 24-48.
• Menzel, S., Springer, S., Zieger, M., & Strzelecki, A. (2023). Google trends confirms COVID-19 impact on tourist industry. Tourism Culture & Communication. 23(2-3), 97-102. https://doi.org/10.3727/109830422X16600594683418
• Mete, Y. (2008). Alternatif medya biçimi olarak internet: bağımsız iletişim ağı (Bianet) üzerine bir araştırma [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi
• Mulero, R., & Garcia-Hiernaux, A. (2023). Forecasting unemployment with Google Trends: age, gender and digital divide. Empirical Economics, 65(2), 587-605.
• Önder, I. (2017). Forecasting tourism demand with google trends: accuracy comparison of countries versus cities. International Journal of Tourism Research, 19(6), 648-660. https://doi.org/10.1002/jtr.2137
• Özbek, M. (2009). İletişim alanında teknolojik gelişmeler ve Türkiye (Hürriyet Sabah Milliyet Ve Zaman gazeteleri örneği) [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Özdemir, M. (2009). Geleneksel gazetecilik ve sanal gazetecilik üzerine karşılaştırmalı bir araştırma [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Özel, E. K., & Deniz, Ş. (2018). “Google gazeteciliği” mi “empati editörü” lüğü mü? gazetecilikte seo editörlüğü ve dönüşen gazetecilik pratikleri üzerine bir araştırma. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (30), 164-190. https://doi.org/10.31123/akil.461286
• Özkan, Ö. (2019). Haber medyasinda ilgi çekme unsuru olarak kullanilan "gizem" unsuru: Çorum mezarliğindaki "gizemli" kiz haberi örneği. The Journal of Social Sciences, 6(35), 158-178. https://doi.org/10.16990/SOBIDER.4868
• Özkan, Ö. (2019). Medyadaki etik sorunlardan biri olarak cinsiyet ayrımcılığı magazin basınından örnek haber incelemesi. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 10(17), 877-903. https://doi.org/10.26466/opus.524006
• Pavlik, J. V. (2001). Journalism and new media. New York: Columbia University Press.
• Sabahçı, B. (2022). İnternet Haberlerinde Nefret ve Ayrımcı Söylemler: Örnek Olaylarla İçerik Analizi. Elektronik Cumhuriyet İletişim Dergisi, 4(2), 22-32. https://doi.org/10.54089/ecider.1169785
• Satpathy, P., Kumar, S., & Prasad, P. (2023). Suitability of Google Trends™ for digital surveillance during ongoing COVID-19 epidemic: a case study from India. Disaster medicine and public health preparedness, 17, e28.
• Sultanoğlu, T. E., & Ataoğlu, S. (2022). Covıd-19 pandemisi döneminde romatizmal hastalıklara halkın ilgisi: google trends verilerinin analizi. Sağlık Bilimlerinde Değer, 12(1), 147-151. https://doi.org/10.33631/sabd.1055491
• Sütçü, C., Akyazı, E., & Dilmen, N. E. (2006). Teknolojik değişim ve dönüşümlerin gazetecilik üzerindeki etkilerinin tarihsel süreçte değerlendirilmesi. C. Bilgili (Ed.), Medyada Olmayanlar (Medya Eleştirileri) içinde (ss. 293-328 ). Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Symour, T., Frantsvog, D., & Kumar, S. (2011). History of search engine. International Journal of Management and Information Systems, 15(4), 47-58.
• Taylan, A. (2012). Alternatif medya ve Bianet örneği: Türkiye’de alternatif medyaya dair etnografik çalışma [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Tokgöz, O. (2003). Temel gazetecilik (5. Baskı). Ankara: İmge Kitabevi.
• Törenli, N. (2005). Bilişim teknolojileri temelinde haber medyasının biçimlenişi: yeni medya, yeni iletişim ortamı. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Turan, N. (2007). Yeni medya ve gazetecilik [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Vosen, S., & Schmidt, T. (2011). Forecasting private consumption: survey-based indicators vs. Google trends. Journal of forecasting, 30(6), 565-578.
• Vural, N. E. (2013). İnternet ortamında haber içeriğine ulaşmada kullanılan yöntemlerin analizi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Marmara Universitesi.
• Ward, M. (2002). Journalism Online. Focal Press.
• Yaşa, H. & Şen, R. (2024). Hız, ÜreTüketici ve Sonsuz Kaydırma Kavramları Ekseninde Sosyal Medya Kültürü. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (40), 553-575. https://doi.org/10.29000/rumelide.1502887
• Yaşa, H., & Birsen, H. (2024). Do influencers view themselves as opinion leaders? An examination of influencers and social media content [¿Se puede considerar a los influencers líderes de opinión? Un repaso a los influyentes y los contenidos de las redes sociales].Vivat Academia,157, 1-28. https://doi.org/10.15178/va.2024.157.e1545
• Yaşa, H., & Öksüz, O. (2020). Nefret söyleminin inşasında sosyal medyanın rolü: Ekşi Sözlük örneği. Erciyes İletişim Dergisi, 7(2), 1383-1408. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.713467
• Yıldırım, Ç. (2020). Google Trends “bitcoin” aramalari ile bitcoin/usd fiyatlari arasindaki ilişkinin analizi: ardl sinir testi. Bilgi Ekonomisi Ve Yönetimi Dergisi, 15(2), 99-113.
• Yolcu, Ö. (2008). Küreselleşme bağlamında internet yayıncılığı ve küresel medya kuruluşlarının internetteki türkçe yayınları [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Yüksel, O. (2014). İnternet gazeteciliği ve blog yazarlığı. Ankara: Sinemis Yayınları.