On shadow boundaries: Intergroup contact, social dominance orientation, intergroup anxiety, and outgroup feelings in the case of Artvin

Year 2025, Volume: 15 Issue: 3, 1644 - 1675, 28.09.2025

Aylin Köse , Naif Ergün

https://doi.org/10.48146/odusobiad.1626246

Abstract

The aim of this study is to determine whether social dominance orientation and intergroup anxiety have a mediating role in the correlation between social contact level and negative emotions towards the out-group. In this context, data was collected from individuals aged 18-65 from Laz, Hamshen, Georgian, Turkish and other ethnic groups living in Artvin province. The data analysis of the study was conducted with the data of a total of 373 participants, 187 (50.1%) of whom were women and 186 (49.9%) of whom were men. Demographic Information Form, Social Contact Scale, Social Dominance Orientation Scale, Intergroup Anxiety Scale and Negative Emotions Towards Out-group Scale were used in the research. In the study, independent groups t test, Pearson correlation and One way Anova methods were used to examine the distribution according to demographic information. Hayes theorem with Process Macro was used to examine the mediation effect. According to the findings, it was determined that social dominance orientation and intergroup anxiety levels played a mediating role in the relationships between the level of social contact and the levels of positive emotion and negative emotion, which are the two sub-factors of the negative emotion scale towards the out-group. Although there are different studies on the variables subject to research, it is noteworthy that there are few studies on different ethnic groups living in the Black Sea Region. Therefore, conducting research on different groups is important in terms of generalizability and validity of the findings. In this context, the findings obtained from the research were discussed considering the relevant literature.

Keywords

Social Dominance , Intergroup Anxiety , Social Contact , Out-group , Social Identity

Project Number

1

Gölge sınırlar üzerine: Artvin örneğinde gruplararası temas, sosyal baskınlık yönelimi, gruplararası kaygı ile dış grup duyguları arasındaki ilişkiler

Abstract

Araştırmada gruplararası sosyal temas düzeyinin dış gruba yönelik olumsuz duygularıyla ilişkisinde gruplararası kaygı ve sosyal baskınlık yöneliminin aracı rolü olup olmadığının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda Artvin ili içerisinde yaşayan Laz, Hemşin, Gürcü, Türk ve diğer etnik gruplardan 18-65 yaş arasındaki bireylerden veri toplanmıştır. Çalışmanın veri analizi 187’si (%50.1) kadın, 186’sı (%49.9) erkek olmak üzere toplam 373 katılımcının verileriyle yapılmıştır. Araştırmada Demografik Bilgi Formu, Sosyal Temas Ölçeği, Sosyal Baskınlık Yönelimi Ölçeği, Gruplararası Kaygı Ölçeği ve Dış Gruba Yönelik Olumsuz Duygular Ölçeğinden yararlanılmıştır. Çalışmada demografik bilgilere göre dağılımın incelenmesi amacıyla bağımsız gruplar t testi, Pearson korelasyon ve One way Anova yöntemleri kullanılmıştır. Aracılık etkisinin incelenmesi amacıyla Process Macro ile Hayes teoremiyle test edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre sosyal temas düzeyinin dış gruba yönelik olumsuz duygu ölçeğinin iki alt faktörü olan pozitif duygu ve negatif duygu düzeyleriyle ilişkisinde sosyal baskınlık yönelimi ve gruplararası kaygı düzeylerinin aracı rol oynadığı tespit edilmiştir. Araştırmaya konu olan değişkenlere yönelik farklı çalışmalar mevcut olmakla birlikte Karadeniz Bölgesinde yaşayan farklı etnik gruplara yönelik araştırma sayısının azlığı dikkat çekmektedir. Bu nedenle farklı gruplar üzerinde araştırmanın gerçekleştirilmesi bulguların genellenebilirliği ve geçerliği açısından önem arz etmektedir. Bu bağlamda araştırmadan elde edilen bulgular ilgili literatür göz önünde bulundurularak tartışılmıştır.

Keywords

Sosyal Baskınlık , Gruplararası Kaygı , Sosyal Temas , Dış Grup , Sosyal Kimlik

Ethical Statement

Bu çalışma için 02/01/2024 tarihli 125871 sayılı kararı ile Mardin Artuklu Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulun’dan gerekli izinler alınmıştır./ For this study, the deficient permissions were taken from Mardin Artuklu University Scientific Research and Publication Ethics Board with the 02/01/2024 dated and 125871 numbered decision.

Supporting Institution

Mardin Artuklu Üniversitesi

Project Number

1

References

• Akbaş, G. (2010). Social identity and intergroup relations: The case of alevis and sunnis in Amasya (Publication No. 277668) [Master’s thesis, Middle East Technical University]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Allport, G. W. (1954). The Nature of Prejudice. Addıson-Wesley Campany.
• Allport, G. W. & Kramer, B. M. (1946). Some roots of prejudice. The Journal of Psychology, 22(1), 9-39.
• Aslan, S. (2024). Gruplar arası temasın ergenlerin dış gruba karşı açık ve örtük tutumlarına etkisi (Publication No. 895961) [Doctoral dissertation, Bursa Uludağ University]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Aysevener, K. & Alış, F. T. (2012). Çok kültürlülük, değişim ve felsefi tutum alış. Dört Öge, (1), 1-10.
• Bagci, S. C., Stathi, S. & Acar, B. (2022). Examining Complex Intergroup Relations. H. Çakal & S. Husnu (Eds.), Intergroup contact among majority and minority status groups in Turkey: Extending theory and practice içinde (ss. 239-275). Routledge.
• Bağcı Hemşinlioğlu, S. Ç., & Çelebi, E. (2017). Gruplararası temas ve çatışma ile azınlıklara yönelik tutumlar ve çokkültürlülüğe destek arasındaki ilişkiler: Gruplararası tehdit ve kaygının aracı rolü. Türk Psikoloji Yazıları, 20 (Özel Sayı), 3-18.
• Balaban, Ç. D. (2013). The Roles of Intergroup Threat, Social Dominance Orientation and Right-Wing Authoritarianism in Predicting Turks’ Prejudice towards Kurds (Publication No. 347218) [Master’s thesis, Middle East Technical University]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Bauman, Z. (2000). Liquid modernity. Polity Press.
• Biernacki, P., ve Waldorf, D. (1981). Snowball Sampling: Problems and Techniques of Chain Referral Sampling. Sociological Methods & Research, 10(2), 141-163. https://doi.org/10.1177/004912418101000205.
• Brown, R. (1988). Group processes: Dynamics within and between groups. Oxford: BasilBlackvvell.
• Burr, V. (2015). Social Constructionism. Routledge.
• Çalişkan Sari, A., & Yalçinkaya Alkar, Ö. (2023). Mediator role of intergroup anxiety in relationship between the social contact, intercultural sensitivity and attitudes towards Syrians among Turkish local society. International Migration, 61(4), 257-271.
• Davies, K., Wright, C. S., Aron, A., & Comeau, J. (2013). Intergroup contact through friendship: Intimacy and norms. In G. Hodson & M. Hewstone (Eds.), Advances in intergroup contact (pp. 200-229). East Sussex: Psychology Press.
• Demir, İ. H. (2022), Sosyal kimliklerle özdeşleşme, gruplar arası kaygı ve iyi oluş arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Tez No: 772277) [Doctoral dissertation, Marmara University]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Dhont, K., Van Hiel, A., & Hewstone, M. (2014). Changing the ideological roots of prejudice: Longitudinal effects of ethnic intergroup contact on social dominance orientation. Group Processes & Intergroup Relations, 17(1), 27-44.
• Duckitt, J. (1992). Psychology and prejudice: A historical analysis and integrative framework. American Psychologist, 47(10), 1182-1993.
• Güler, M. (2013). Gruplar arası temas, kaygı ve yanlılığın sosyal mesafeye etkisi: Türk ve Kürt kökenli gruplar üzerine bir çalışma [Unpublished doctoral dissertation]. Ankara University.
• Hair, J. F. Jr., Bush, R. P. & Ortınau, D. J. (2003). Marketing research: Within a changing information environment. The McGraw-Hill/Irwin.
• Hewstone, M., Cairns, E., Voci, A., McLernon, F., Niens, U., & Noor, M. (2004). Intergroup forgiveness and guilt in Northern Ireland: Social psychological dimensions of the troubles. N. R. Branscombe & B. Doosje (Eds.), Collective guilt: International perspectives içinde (pp.193-215). New York: Cambridge University Press.
• Islam, M. R. & Hewstone, M. (1993). Dimensions of contact as predictors of intergroup anxiety, perceived outgroup variability, and out-group attitude: An integrative model. Personality and Social Psychology Bulletin, 19(6), 700-710.
• Kağıtçıbaşı, Ç. & Cemalcılar, Z. (2017). Dünden bugüne insan ve insanlar: Sosyal psikolojiye giriş. Evrim Yayınevi.
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırmalar ve istatistik teknikleri. Tekışık Web Ofset.
• Karaçanta, H. (2002). Üniversite öğrencilerinin sosyal baskınlık yönelimi ve bazı değişkenler açısından karşılaştırılması [Unpublished Doctoral dissertation]. Ankara University.
• Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemi kavramlar ilkeler teknikler. Nobel.
• Karazor, V. (2019). Farklı sosyal-kimlik kategorilerine sahip üniversite öğrencilerinin, yurt yaşamlarında gruplararası temas, arkadaşlık, empati, kaygı ve tutum süreçlerinin incelenmesi (Publication No. 548169) [Master’s thesis, Dokuz Eylul University]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Kurt, M., & Duran, E. (2019). 2023 Eğitim Vizyonuna İlişkin Öğretmen Görüşleri. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 3(1), 90-106.
• Meleady, R., & Forder, L. (2019). When contact goes wrong: Negative intergroup contact promotes generalized outgroup avoidance. Group Processes and Intergroup Relations, 22(5), 688–707. https://doi.org/10.1177/1368430218761568.
• Meleady, R., & Vermue, M. (2019). The effect of intergroup contact on solidarity‐based collective action is mediated by reductions in SDO. Journal of Applied Social Psychology, 49(5), 307–318. https://doi.org/10.1111/jasp.12586
• Noy C. (2008). Sampling knowledge: The hermeneutics of snowball sampling in qualitative research. International Journal of Social Research Methodology, 11(4), 327-44.
• Özkan, Z., Dhont, K., & Abrams, D. (2024). Intergroup contact and intended actions in support of disadvantaged groups: The role of affective processes and feelings of solidarity. Group Processes & Intergroup Relations, 27(3), 471-496.
• Pettigrew, T. F. (1997). Generalized intergroup contact effects on prejudice. Personality and Social Psychology Bulletin, 23(2), 173-185.
• Pettigrew, T. F., & Tropp, L. R. (2006). A meta-analytic test of intergroup contact theory. Journal of Personality and Social Psychology, 90(5), 751–783. https://doi.org/10.1037/0022-3514.90.5.751.
• Pettigrew, T. F., & Tropp, L. R. (2011). When groups meet: The dynamics of intergroup contact. NY: Psychology Press.
• Pratto, F., Sidanius, J., Stallworth, L. M., & Malle, B. F. (1994). Social dominance orientation: A personality variable predicting social and political attitudes. Journal of Personality and Social Psychology, 67(4), 741–763. http://doi.org/10.1037/0022-3514.67.4.741.
• Sarıdağ, S., & Eser, H. B. (2023). Gruplar Arası Temas, Sosyal Baskınlık Yönelimi Ve Zenofobi Arasındaki İlişkide Algılanan Tehdidin Rolü İzmir Konak Örneği. Mehmet Akif Ersoy University İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 418-445. https://doi.org/10.30798/makuiibf.1097933.
• Sengupta, N. K., Reimer, N. K., Sibley, C. G., & Barlow, F. K. (2023). Does intergroup contact foster solidarity with the disadvantaged? A longitudinal analysis across 7 years. The American psychologist, 78(6), 750–760. https://doi.org/10.1037/amp0001079
• Sidanius, J. & Pratto, F. (2012). Social Dominance: An intergroup theory of social hierarchy and oppression. Cambridge University Press.
• Sidanius, J., Devereux, E. & Pratto, F. (1992). A comparison of symbolic racism theory and social dominance theory as explanations for racial policy attitudes. The Journal of Social Psychology, 132(3), 377-395.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: temel ilkeler ve uygulamaları. Ekinoks Yayınları.
• Stephan, W. G. (2012). Improving relations between residents and immigrants. Analyses of Social Issues and Public Policy, 12(1), 33-48.
• Stephan, W. G., & Stephan, C. W. (1985). Intergroup anxiety. Journal of Social Issues, 41(3), 157–175.
• Stephan, W. G., Ybarra, O., Martnez, C. M., Schwarzwald, J., & Tur-Kaspa, M. (1998). Prejudice towards immigrants to Spain and Israel: An Integrated Threat Theory 84 Analysis. Journal of Cross-Cultural Psychology, 29(4), 559–576.
• Tajfel, H. & Turner, J. (1979). An integrative theory of intergroup conflict. In J. M. Hatch & M. Schultz (Eds.), Organizational Identity: A Reader (pp. 56-65), Oxford University Press.
• Tausch, N., Hewstone, M., Kenworthy, J. B., Psaltis, C., Schmid, K., Popan, J. R., Cairns, E., & Hughes, J. (2010). Secondary transfer effects of intergroup contact: Alternative accounts and underlying processes. Journal of Personality and Social Psychology, 99(2), 282–302. https://doi.org/10.1037/a0018553
• Toper, M., & Özdemir, A. A. (2019). Kişilik, sosyal baskınlık ve önyargı: Eski hükümlülere yönelik bir inceleme. Çalışma ve Toplum, 3(62), 1757-1786.
• Turner, N., R. & Cameron, L. (2016). Confidence in contact: A new perspective on promoting cross-group friendship among children and adolescents. Social Issues and Policy Review, 10(1), 212-246.
• Turner, R. N., Hewstone, M., Voci, A., & Vonofakou, C. (2008). A test of the extended intergroup contact hypothesis: the mediating role of intergroup anxiety, perceived ingroup and outgroup norms, and inclusion of the outgroup in the self. Journal of personality and social psychology, 95(4), 843.
• Ünver, H., Cakal, H., Özkan, Z., Kızık, B., & Eraslan, E. G. (2022). A rewiew on the secondary transfer effect of intergroup contact. Ordu University Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1461-1500.
• Yanbolluoğlu, Ö. (2018). Suriyeli mültecilere yönelik duygular ve algılanan sosyal mesafede, gruplararası pozitif ve negatif temas, sosyal baskınlık yönelimi, gruplararası tehdit ve gruplararası kaygının rolü [Unpublished master’s thesis]. Uludağ University.