Bu araştırmanın amacı kaygılı bağlanma yönelimi ve duygu düzenleme güçlüğü arasındaki ilişkide erken dönem uyum bozucu şemaların aracı rolünü incelemektir. Araştırmanın örneklemini seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenen 501 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma verileri “Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri- İlişki Yapıları Anne formu’’, “Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği-Kısa Form’’, “Young Şema Ölçeği-Kısa Form 3’’, “kişisel bilgi formu” aracılığı ile yüzyüze toplanmıştır. Araştırmada betimsel analizler kapsamında ortalama, standart sapma, basıklık, çarpıklık ve iç tutarlık katsayıları hesaplanmıştır. Araştırma değişkenleri arasındaki nedensel ilişkiler iki adımlı Yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmiştir. Ayrıca değişkenler arasındaki aracılık ilişkisi bootstraping işlemi ile incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre; erken dönem uyum bozucu şemaların kısmi aracı olduğu yapısal model iyi uyum göstermiştir (χ2 /df = 3.186, p <.001; CFI = .95; NFI = .93; TLI = .94; SRMR = .047; RMSEA = .066; AIC = 296.579; ECVI = 0.59). Araştırmada elde edilen bulgulara göre kaygılı bağlanma duygu düzenleme güçlüğünü (H1) ve uyum bozucu şemaları (H2) anlamlı düzeyde yordamakta, uyum bozucu şemaların duygu düzenleme güçlüğünü anlamlı düzeyde yordamaktadır (H3). Kaygılı bağlanma ve duygu düzenleme güçlüğü arasındaki ilişkiye erken dönem uyum bozucu şemalar kısmi aracılık ettiği (H4) tespit edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre kaygılı bağlanma yönelimi arttıkça erken dönem uyum bozucu şema puanları artmakta, uyum bozucu şemaların etkisiyle bireyler duygu düzenleme güçlüğü yaşamaktadır. Araştırmada elde edilen sonuçlara dayanarak araştırmacılara ve ruh sağlığı alanındaki uygulamacılara yönelik öneriler sunulmuştur.
Kaygılı bağlanma güvensiz bağlanma erken dönem uyum bozucu şemalar duygu düzenleme güçlüğü aracılık etkisi
The aim of this study is to examine the mediating role of early maladaptive schemas in the relationship between anxious attachment orientation and emotion dysregulation difficulties. The sample of the study consisted of 501 university students determined by random sampling method. The research data were collected face-to-face by means of ‘Experiences in Close Relationships–Relationship Structures Questionnaire-Mother form’, ‘Difficulties in Emotion Regulation Scale-Brief Form, ‘Young Schema Questionnaire-Short Form-3”, ‘personal information form’. Within the scope of descriptive analyses, mean, standard deviation, kurtosis, skewness and internal consistency coefficients were calculated. The causal relationships between the research variables were tested with two-step structural equation modelling. In addition, the mediation relationship between the variables was examined by bootstrapping. According to the research findings, the structural model in which early maladaptive schemas were partially mediated showed good fit (χ2 /df = 3.186, p <.001; CFI = .95; NFI = .93; TLI = .94; SRMR = .047; RMSEA = .066; AIC = 296.579; ECVI = 0.59). According to the findings obtained in the study, anxious attachment significantly predicts difficulty in emotion regulation (H1) and maladaptive schemas (H2), and maladaptive schemas significantly predict difficulty in emotion regulation (H3). It was determined that early maladaptive schemas partially mediated the relationship between anxious attachment and emotion dysregulation (H4). According to the results of the study, as anxious attachment orientation increases, early maladaptive schema scores increase, and individuals experience difficulty in emotion regulation with the effect of maladaptive schemas. Based on the results obtained in the study, suggestions for researchers and practitioners in the field of mental health were presented.
Attachment related anxiety insecure attachment early maladaptive schemas emotion regulation difficulties mediating effect.
Primary Language | English |
---|---|
Subjects | Other Fields of Education (Other), Behaviour-Personality Assessment in Psychology |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | September 28, 2025 |
Submission Date | July 12, 2025 |
Acceptance Date | July 18, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 15 Issue: 3 |