Structural Equality Model Study for Credit Card Attitude Scale

Yıl 2011, Cilt: 12 Sayı: 1, 17 - 30, 01.03.2011

Nuray Girginer Arzum Erken Çelik Nurullah Uçkun

Öz

The aim of this study is to search for the validity and reliability of the Credit Card Attitude Scale developed by Girginer and her team (2008) grounding on the scale which had been formed by Hayhoe and his team (1999) with the help of Confirmatory Factor Analysis (CFA). The scale in question had been modified for the high education students living in Turkey. Data of the survey made in 2008 was used in this study, too. Findings of the study exhibited that validity degree of the scale with four dimensions formed by CFA was higher than the validity degree of the scale with five dimensions formed by Explanatory Factor Analysis. Goodness of fit indicators calculated for the structural model took place in the goodness of fit limits. The Structural Equation Model (SEM) established with the idea that the attitudes towards credit card usage in anxiety, cognitive and affective dimensions affected credit card usage behaviours, was found to be significant statistically. According to the results of the SEM, anxiety attitudes have the greatest positive effect (0.53) on the behaviours. Also it was found that students have tendency to use more credit cards of different kinds for decreasing their financial risks when their anxieties related with credit card usage get more and more.

Anahtar Kelimeler

Credit card usage, credit card attitudes scale, explanatory factor analysis, confirmatory factor analysis, structural equation model

Kredi Kartı Tutum Ölçeği Üzerine Bir Yapısal Eşitlik Modeli Uygulaması

Öz

Bu çalışmanın amacı, Girginer ve ekibinin (2008), Hayhoe ve ekibi (1999) tarafından geliştirilen Kredi Kartı Tutum Ölçeği’ni temel alarak Türkiye’deki yüksek öğretim öğrencileri için uygulanabilecek Kredi Kartı Tutum Ölçeği’nin geçerlilik ve güvenilirliğini Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) kullanarak araştırmaktır. Çalışmada, 2008 yılında yapılan anket çalışmasının verileri kullanılmıştır. Araştırma bulguları, DFA ile elde edilen ölçeğin dört boyutlu yapısının geçerlilik derecesinin, önceki çalışmada Açıklayıcı Faktör Analizi ile elde edilen beş boyutlu yapısının geçerlilik derecesinden daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Yapısal modelin uyum iyiliği göstergeleri, iyi uyum sınırları içerisinde yer almıştır. Kredi kartı kullanımına yönelik kaygısal, kavramsal ve duygusal boyuttaki tutumların kredi kartı kullanımına yönelik davranışları etkileyeceği düşüncesiyle oluşturulan Yapısal Eşitlik Modeli (YEM), istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. YEM’nden elde edilen sonuçlara göre davranışlar üzerinde en fazla etkiyi pozitif yönde kaygısal tutumlar (0.53) yapmaktadır. Öğrenciler, kredi kartı kullanımıyla ilgili kaygıları arttıkça, finansal risklerini azaltmak amacıyla daha fazla sayıda ve çeşitte kredi kartı kullanma eğilimi sergilemektedirler

Anahtar Kelimeler

Kredi kartı kullanımı, kredi kartı kullanım ölçeği, açıklayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, yapısal eşitlik modeli

Kaynakça

• Apak, S. ve Yılmaz, G. (2009). “Finansal Kriz Döneminde Türkiye’de Kredi Kartları,” Muhasebe Fi- nansman Öğretim Üyeleri Bilim ve Araştırma Derneği (MUFAD) Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı: 44, 38-45.
• Boomsma, A. ve Hoogland, J. J. (2001). “The robustness of LISREL modeling revisited, Structural Equation modelling: Present and future,” Cudeck, R., du Toit, S. ve Sörbom, D. (Ed.), Scientific Software International, Chicago, 136-168.
• Çavuş, Mustafa Fedai (2006). “Bireysel Finansmanın Temininde Kredi Kartları: Türkiye’de Kredi Kartı Kullanımı Üzerine Bir Araştırma,” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 15, 173-187.
• Çeker, Mustafa (1997). Kredi Kartı Uygulaması ve Özel Hukuk Açısından Kredi Kartının Hukuka Aykı- rı Kullanımı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Yayın No:311, Ankara.
• Davies E. ve Lea, S.E.G. (1995). “Student attitudes to student debt,” Journal of Economic Psycho- logy, 16, 663-679.
• Furnham, A. (1984). “Many sides of the coin: The psychology of money usage,” Personality and In- dividual Differences, 5, 501-509.
• Girginer, N., Çelik, A. E. ve Uçkun N. (2008). “Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilim- ler Fakültesi Öğrencilerinin Kredi Kartı Kullanımlarına Yönelik Bir Araştırma,” Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 1, 193-208.
• Hair, F. J., Anderson, E. R., Tahtam L. R. Ve Black, C. W. (1998). Multivariate Data Analysis, Prentice Hall, New Jersey.
• Harvey, R. J., Billings, R. S. ve Nilan K. J. (1985). “Confirmatory factor analysis of the Job Diagnostic Survey: Good news and bad news,” Journal of Applied Psychology, 70(3), 461-468.
• Hayhoe, C. R., Leach, L. ve Turner, P. R. (1999). “Discriminating the number of credit cards held by college students using credit and money attitudes,” Journal of Economic Psychology, 20, 643-656.
• Hoogland, J. J. ve Boomsma, A. (1998). “Robustness studies in covariance structure modeling: An overview and a meta-analysis,” sociological Methods and Research, 26, 329-367.
• Jöreskog, K. G. ve Sörbom, D. (1993). LISREL 8 User’s Guide; PRELIS 2 User’s Reference Guide, Scien- tific Software International, Chicago.
• Karamustafa, K. ve Biçkes D. M. (2003). “Kredi Kartı Sahip ve Kullanıcılarının Kredi Kartı Kullanımla- rını Değerlendirmeye Yönelik Bir Araştırma: Nevşehir Örneği,” Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensti- tüsü Dergisi, Sayı:15, Yıl:2, 91-113.
• Kline, R. B., (1998). “Software programs for structural equation modeling: AMOS, EQS, and LISREL,” journal of Psychoeducational Assessment, 16, 302-323.
• Muthén, L. K. ve Muthén, B. O. (2002). “How to use a monte Carlo study to decide on sample size and determine power,” Structural Equation Modeling, 4, 599-620.
• Nunnally, J. C. (1978). Psychometric Theory, Mcgraw-Hill, New York.
• Schumacker, R. E. ve Lomax, R. G. (1996). A beginner’s guide to structural equation modeling, Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
• Tokunaga, H. (1993). “The use and abuse of consumer credit: Application of psychological theory and research,” Journal of Economic Pychology, 14, 285-316.
• www.bkm.com.tr (Mart 2010), Bankalararası Kart Merkezi 2009 Kart Monitör Araştırması
• Xiao J. J., Noring, F. E. ve Anderson, J. G. (1995). “College students’ attitudes toward credit cards,” Journal of Consumer Studies and Home Economics, 19, 155-174.
• Yang, B., James, S. ve Lester, D. (2005). “Reliability and validity of short credit card attitude scale in British and American subjects,” International Journal of Consumer Studies, 29, 1, 41-46.
• Yılmaz, V. ve Çelik, H. E. (2009). Lisrel ile Yapısal Eşitlik Modellemesi-I Temel Kavramlar, Uygulama- lar, Programlama, PEGEM Akademi, 2009, Ankara.
• Yılmaz, V., Çatalbaş G. K. ve Çelik, H. E. (2009). “Kredi Kartı Kullanma Niyetini Etkileyen Faktörlerin Yapısal Eşitlik Modeliyle Araştırılması,” Bankacılar Dergisi, S.69, 20-29.
• Şekil 1. Tek Boyutlu KKTÖM’nin Path Grafiği