Measurement of Illumination Levels in Terms of Occupational Health and Safety in Akdağmadeni Restaurant Enterprises

Year 2025, Volume: 8 Issue: 3, 1061 - 1073, 16.06.2025

Soner Özen

https://doi.org/10.47495/okufbed.1569451

Abstract

This study aims to examine the compliance of lighting, which is within the scope of physical risk factors in restaurant establishments, with the standards by comparing the Dialux Evo program simulation data produced with elements such as tables, chairs, beams, etc. in the restaurant environment with the lighting levels obtained through lux meter. An adequate level of lighting in a business not only prevents problems such as fatigue and visual problems that may occur in employees and customers but also contributes to the positive perception of the work environment by employees and customers and to the active execution of their work. For the simulation results of the research findings, the working area, circulation area, and furniture of 4 restaurants were measured with a tape measure, transferred to the Dialux Evo program via computer and simulated lux values were calculated. PCE LMD 10 lux meter was used to measure the illumination levels of the enterprises. As a result, it was determined that the simulation values obtained through the Dialux Evo program were higher than the illuminance levels measured with a lux meter. It is concluded that it is important to prefer narrow-angle lighting devices and indirect lighting methods to achieve the same illuminance level in all areas and zones in the restaurant establishments.

Keywords

Lighting , Dialux Evo , Illuminance Level , Luxmeter , Insufficient Lighting

Project Number

FYL-2022-1032

Akdağmadeni Restoran İşletmelerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Aydınlatma Düzeylerinin Ölçülmesi

Abstract

Bu çalışma ile restoran işletmelerindeki fiziksel risk etmenleri kapsamında olan aydınlatmanın, restoran ortamında bulunan masa, sandalye, kiriş vb. elemanlar ile üretilen Dialux Evo programı simülasyon verilerinin lüksmetre vasıtasıyla elde edilen aydınlatma düzeyleri ile karşılaştırmaları yapılarak standartlara uygunluğunun incelenmesi amaçlanmıştır. Bir işletmede yeterli düzeyde aydınlatma, çalışanlarda ve müşterilerde oluşabilecek yorgunluk ve görsel problemler gibi sorunları önlemekle kalmaz, aynı zamanda çalışma ortamının çalışanlar ve müşteriler tarafından olumlu algılanmasına ve işlerini aktif bir şekilde yürütmelerine de katkı sağlar. Araştırma bulgularının simülasyon sonuçları için şerit metre ile 4 adet restoranın çalışma sahası, dolaşım alanı ve eşyalar ölçülmüş, bilgisayar aracılığıyla Dialux Evo programına aktarılarak simüle lüks değerleri hesaplanmıştır. İşletmelerin aydınlanma düzeylerinin ölçümleri için ise PCE LMD 10 lüksmetre cihazı kullanılmıştır. Sonuç olarak; Dialux Evo programı vasıtasıyla elde edilen simülasyon değerlerinin, lüksmetre ile ölçülen aydınlanma düzeylerinden daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Restoran işletmelerinde tüm alan ve bölgelerde aynı şiddette aydınlanma düzeylerine erişilmesi için dar açılı aydınlatma aygıtlarının ve dolaylı aydınlatma yöntemlerinin tercih edilmesinin önemli olduğu sonucuna varılmıştır.

Keywords

Aydınlatma , Dialux Evo , Aydınlık Seviyesi , Lüksmetre , Yetersiz Aydınlatma

Ethical Statement

Çalışmanın yürütülmesi sırasında canlılara (çalışan, müşteri ya da hayvan vb.) yönelik olarak herhangi bir belge, kayıt, ölçüm vb. uygulamada bulunulmadığı için etik kurul izni gerekmemektedir

Supporting Institution

Yozgat Bozok Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

Project Number

FYL-2022-1032

Thanks

Bu çalışma Yozgat Bozok Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından FYL-2022-1032 nolu proje ile desteklenmiştir

References

• Aydın A., Polat B. Çanakkale ili ticari süt çiftliklerinde aydınlatma koşullarının değerlendirilmesi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 2020; 8(2): 289–299. doi: 10.33202/comuagri.702805
• Baraban RS., Durocher JF. Successful restaurant design. John Wiley & Sons 2010; 29–32.
• Bayram İ., Kale ÖA. Eğitim binalarının aydınlatma performansı açısından değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2020; 2: 783–798. doi: 10.24012/dumf.558171
• Bayrakdar G. İşyerlerinde aydınlatma koşullarının iş sağlığı ve güvenliği yönünden değerlendirilmesi. Türkiye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi 2016, Ankara.
• Beck J. The perception of surface color. Scientific American 1975; 233(2): 62-77.
• Blackwell HR. Specification of interior illumination levels. Illuminating Engineering 1959; 54(6): 317-353.
• Bschaden A., Dörsam AF., Cvetko K., Kalamala T., Stroebele-Benschop N. The ımpact of lighting and table linen as ambient factors on meal intake and taste perception. Food Quality and Preference 2020; 79: 103797. doi: 10.1016/j.foodqual.2019.103797
• Çınar İ., Şensöğüt C. Yeraltı maden ocaklarında aydınlatma koşullarının belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi 2017; 32(2): 77–83. doi: 10.21605/cukurovaummfd.358369
• CIE. 008. E: Lighting of ındoor workplaces ISO 8995, 2001.
• Fu X., Feng D., Jiang X., Wu T. The effect of correlated color temperature and illumination level of LED lighting on visual comfort during sustained attention activities. Sustainability 2023; 15(4): 3826.
• Houser KW., Royer MP., Mistrick RG. Light loss factors for sports lighting. Leukos 2010; 6(3): 183-201.
• Karlen M., Spangler C., Benya JR. Lighting design basics. John Wiley & Sons 2017; ss. 17-27.
• Katabaro JM., Yan Y. Effects of lighting quality on working efficiency of workers in office building in Tanzania. Journal of Environmental and Public Health 2019; 2019: 476490. doi: 10.1155/2019/3476490
• Liu R., Liu HC., Shi H., Gu X. Occupational health and safety risk assessment: A systematic literature review of models, methods, and applications. Safety Science 2023; 160: 106050.
• Manav B. An experimental study on the appraisal of the visual environment at offices in relation to colour temperature and illuminance. Building and Environment 2007; 42(2): 979-983.
• Mannapova NR. Organization and basic requirements for restaurant design interior. Organization 2021; 7(5): 5-12.
• Onur B. İşçi sağlığı ve iş güvenliği açısından aydınlatma. Sakarya Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi 2012.
• Özcanlı D., Satıcı B. Müzelerde aydınlatmanın mekân algısı üzerine etkileri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Teknoloji ve Uygulamalı Bilimler Dergisi 2023; 6(1): 23–35. doi: 10.56809/icujtas.1228858
• Ruck N., Smith SCJ. The passive daylighting of building interiors. Architectural Science Review 1988; 31(3): 87–98. doi: 10.1080/00038628.1988.9696634
• Shen Y., Ling J., Li T., Zhou L., Feng S., Zhu H. Diffuse reflection-based lighting calculation model and particle swarm optimization algorithm for road tunnels. Tunnelling and Underground Space Technology 2022; 124: 104457. doi: 10.1016/j.tust.2022.104457
• Shikder SH., Price A., Mourshed M. Evaluation of four artificial lighting simulation tools with virtual building reference. European Simulation and Modelling Conference, 28-29 October 2009, 77-82, Leicester.
• Sriwahyuni S., Santika E., Khairunnas K., Ishalyadi I., Fahlevi MI. The effect of work situation and unsafety action on work accident in PT. Raja Marga Nagan Raya District. J Kesmas: Jurnal Fakultas Kesehatan Masyarakat (The Indonesian Journal of Public Health) 2020; 7(1): 34-37.
• Sözen MŞ. Aydınlatma tasarımında mimarın ve elektrik mühendisinin rolü. II. Ulusal Aydınlatma Sempozyumu ve Sergisi, 08-10 Ekim 2003, sayfa no: 1-7, Diyarbakır, Türkiye. https://www.emo.org.tr/ekler/2cf3f7ef9063075_ek.pdf
• Sun Y., Liu X., Qu W., Cao G., Zou N. Analysis of daylight glare and optimal lighting design for comfortable office lighting. Optik 2020; 206: 164291. doi: 10.1016/j.ijleo.2020.164291
• TS EN 12464-1. Işık ve aydınlatma-çalışma yerlerinin aydınlatılması-Bölüm 1:Kapalı Çalışma Alanları, 2021.
• Wahyuni D., Panjaitan N., Budiman I., Sitorus M. Analysis of lighting condition in cutting area. In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering 2018; 434(1): 012241.
• WHO/ILO. Occupational health and safety in Africa. Meeting report. World Health Organization with input of WHO/ILO Joint Effort Taskforce 2001.