MEMUR DİSİPLİN CEZALARINDA DİSİPLİN KURULLARININ “DURMA” KARARI VERMESİ, MÜMKÜN MÜDÜR?

Yıl 2024, Sayı: 21, 323 - 345, 16.01.2025

B. İzzet Taşcı

https://doi.org/10.32002/ombudsmanakademik.1443525

Öz

Memurlarla ilgili disiplin işlemlerinde, disiplin kurullarının önlerine gelen konularda durma kararı verdikleri örneklere rastlanılmaktadır. Ceza hukukunun genel ilkelerinin, disiplin hukukundaki boşlukları doldurma yönünden disiplin hukukuna “rehberlik etme” görevini yerine getirdiği hususu da dikkate alınarak, disiplin kurullarının fiili olarak vermiş oldukları “durma” kararlarının hukuka uygun olup olmadıklarının, bu çerçevede tartışılması gerektiği açıktır.
İdareler kanunilik ilkesi gereği her türlü faaliyetlerini hukuk kuralları içinde yürütmek durumundadırlar. İdari işlemi yapacak olan yetkili organların yetkilerin dışına çıkmaları idari işlemleri sakatlayacaktır. Diğer taraftan idareler tesis ettikleri işlemlerde zaman aşımı sürelerine de dikkat etmek durumundadırlar. Hukuk devleti anlayışının doğal bir sonucu olarak disiplin kurullarının gerek itiraz mercii olarak ve gerekse yetkili karar merci olarak vermiş oldukları kararlarda bu hususlara dikkat etmeleri zorunluluk arz etmektedir.
Bu çalışmamızda; konuyla ilgili meri mevzuat, mevcut literatür ve dolaylı olarak yararlanılabilecek diğer yargı kararları da dikkate alınarak, uygulamada kendisine fiili olarak yer bulan; disiplin kurullarının ve yüksek disiplin kurullarının “durma” kararı vermeleri hususunun, hangi çerçevede mümkün olabileceği genel olarak tartışılmış ve ayrıca memurlara verilen disiplin cezalarını itirazen değerlendiren disiplin kurullarının, kademe ilerlemesinin durdurulması disiplin cezasını itirazen değerlendirmeye ve memuriyetten çıkarma cezasına da karar vermeye yetkili olan yüksek disiplin kurullarının, “konunun yeniden incelenmesine” karar verip veremeyecekleri hususuna da açıklık getirilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Disiplin kurulu, durma, yeniden inceleme, itiraz

In Civil Disciplinary Penalties, Is It Possible for Disciplinary Boards to Decide “Cessation”?

Öz

Some examples are found that civil servant disciplinary boards of the issue by making decision cessation in disciplinary penalties, It is clear that whether the "cessation" or "preliminary issue" decisions actually made by the disciplinary committees are in compliance with the law should be discussed within this framework that general principles of criminal law fulfilling the duty by "guiding" disciplinary law.
In accordance with the principle of legality, administrations must carry out all their activities within the rules of law. If the authorized bodies that will carry out the administrative action go beyond their powers, this will cripple the administrative procedures. On the other hand, administrations must also pay attention to the statute of limitations in the transactions they establish. As a natural consequence of the understanding of the rule of law, it is mandatory for disciplinary committees to pay attention to these issues in the decisions they make, both as an objection authority and as an authorized decision-making authority.
In this study; taking into account the current legislation on the subject, the existing literature and other judicial decisions that can be indirectly benefited from, and which has actually found a place in practice; It has been generally discussed within what framework it would be possible for disciplinary committees and high disciplinary boards to make "cessation" decision. It is also aimed to clarify of authority of the disciplinary boards, and the high disciplinary boards, which are authorized to evaluate on objection.

Anahtar Kelimeler

Disciplinary boards, cessation, re-examination, objection

Kaynakça

• Akyılmaz, Bahtiyar (2002). “Anayasal Esaslar Çerçevesinde Kamu Personeli Disiplin Hukuku ve Uygulamadaki Sorunlar”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2002, Cilt: 6, Sayı:1-2, ss.239-262.
• Akyılmaz, Bahtiyar, Murat Sezginer ve Cemil Kaya (2023). Türk İdare Hukuku, Seçkin Yayıncılık, 17. Baskı, Ankara.
• Anayasa Mahkemesi (2004). T:13.05.2004, E.2000/43, K.2004/60. https://normkararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/ND/2004/60?EsasNo=2000%2F43 (Erişim Tarihi: 25.05.2024)
• Anayasa Mahkemesi (2018). T:17.10.2018, E.2018/110, K.2018/99. https://normkararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/ND/2018/99?EsasNo=2018%2F110 (Erişim Tarihi: 25.05.2024).
• Anayasa Mahkemesi (2019). T:10.04.2019 tarihli, E.2017/33, K.2019/20, https://normkararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/ND/2019/20?EsasNo=2017%2F33 (Erişim Tarihi 26.05.2024)
• Anayasa Mahkemesi (2021). T:21.01.2021, BN:2017/32534. https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
• Anayasa Mahkemesi (2022a). T:08.09.2022, E.2022/54, K.2022/99. https://normkararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/ND/2022/99?EsasNo=2022%2F54
• Anayasa Mahkemesi (2022b). T: 24.03.2022, E.2021/2, K.2022/20. https://normkararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/ND/2022/20?EsasNo=2021%2F2
• Anayasa Mahkemesi (2023). T:09.03.2023, E.2023/5, K.2023/45 https://normkararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.01.2024)
• Aras, Bahattin (2014). Hukuk ve Ceza Mahkemesi Kararlarının Birbirine Etkisi, Yetkin Yayınları, Ankara.
• Aslan, Zehreddin ve Halil Altındağ (2018). Memurların Disiplin ve Ceza Soruşturması, Seçkin Yayınları, Ankara.
• Atay, Ender Ethem (2012). İdare Hukuku, Turhan Kitabevi, 3. Baskı, Ankara. Danıştay 5. Dairesi (2016). T:24.10.2016, E.2016/10099, K.2016/4937, Danıştay Dergisi, Yıl:2017, Sayı:144, ss.107-110.
• Danıştay 5. Dairesi (2020). T:11.11.2020, E.2016/29950, K.2020/2058. https://karararama.danistay.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
• Danıştay 7. Dairesi (1979). T: 26.09.1979, E.1978/1293, K.1979/1571, Danıştay Dergisi, Yıl:10/1980, Sayı:38-39, ss.250-252.
• Danıştay 8. Dairesi (1996). T:07.10.1996, E.1996/3070, K.1996/2443. https://karararama.danistay.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
• Danıştay 8. Dairesi (1998). T:12.10.1998, E.1998/4988, K.1998/3015. https://karararama.danistay.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
• Danıştay 10. Dairesi (1989). T:12.10.1989, E. 1989/2299, K. 1989/1735. https://karararama.danistay.gov.tr (Erişim Tarihi: 07.10.2024).
• Danıştay 12. Dairesi (2006). T:26.12.2006, E.2003/3174, K.2006/6690. https://karararama.danistay.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
• Danıştay 12. Dairesi (2007). T:22.05.2007, E.2005/1237, K.2007/2565. https://karararama.danistay.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
• Danıştay 12. Dairesi (2011). T:04.02.2011 tarihli, E.2010/64, K.2011/474. https://www.kararara.com/forum/viewtopic.php?f=77&t=17732&start=5 (Erişim Tarihi: 07.01.2024).
• Danıştay 12. Dairesi (2013). T: 20.12.2013 tarihli, E. 2012/2857, K. 2013/11887. https://karararama.danistay.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
• Danıştay 12. Dairesi (2015). T:02.07.2015, E.2015/1008, K.2015/4473. Danıştay Dergisi, Yıl:2015, Sayı:139, ss.88-92.
• Danıştay 12. Dairesi (2016). T:23.03.2016, E.2016/704, K.2016/1587. Danıştay Dergisi, Yıl:2016, Sayı:143, ss.216-219.
• Danıştay 12. Dairesi (2022). T:03.03.2022, E.2021/7852, K.2022/886. https://karararama.danistay.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
• Danıştay 12. Dairesi (2023). T:30.03.2023, E.2021/2031, K.2023/1510. https://karararama.danistay.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
• Danıştay 12. Dairesi (2017). T:21.11.2017, E.2014/10025, K.2017/5821. Danıştay Dergisi, Yıl: 2018, Sayı: 148, ss.202-204.
• Danıştay 14. Dairesi (2019). T:13.03.2019, E.2017/79, K.2019/1945. https://kazanci.com.tr (Erişim Tarihi: 05.01.2024).
• Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu (2023). T:12.04.2023, E.2023/16, K. 2023/13. https://www.danistay.gov.tr/assets/pdf/guncelKararlar/2023-09-27-10-10-9569017.pdf (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
• Giritli, İsmet (1979). Kamu Yönetimi Teşkilatı ve Personeli, İstanbul Üniversitesi Yayınları, Fakülteler Matbaası, 6. Baskı, İstanbul.
• Gölcüklü, Feyyaz (1963). “İdari Ceza Hukuku ve Anlamı; İdarenin Cezai Müeyyide Tatbiki”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt:18, Sayı:2, ss.115-182.
• Gözler, Kemal ve Gürsel Kaplan (2018). İdare Hukuku Dersleri, Ekin Kitabevi Yayınları, 20. Baskı, Bursa.
• Gözübüyük, A. Şeref ve Turgut Tan (2019). İdare Hukuku Genel Esaslar, Cilt I, Turhan Kitabevi, 13. Baskı, Ankara.
• Güleç, Sesim Soyer (2019). “Ceza Muhakemesi Hukukunda Aleyhe Değiştirme (Reformatio In Peius) Yasağı”, D.E.Ü Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:21, Özel Sayı, ss.701-750.
• Günday, Metin (2015). İdare Hukuku, İmaj Yayınevi, 10. Baskı, Ankara.
• Gündüz, Ebru (2020). “İdari Yargılama Hukukunda Aleyhe Hüküm Verme ve Aleyhe Bozma Yasağı”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:24, Sayı:2, ss.333-360.
• Işıklar, Celal (2019). Kamu Disiplin Yaptırımları, Adalet Yayınevi, Ankara.
• Kalabalık, Halil (2019). İdare Hukuku Dersleri, Cilt: I, Seçkin Yayınları, 5. Baskı, Ankara.
• Kiremitçi, Orçun (2023). “İdari Yaptırımlar ve İdarenin Yaptırım Düzenleme Yetkisi”, Ombudsman Akademik Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 19, ss.213-250.
• Oğurlu, Yücel (2001). İdari Yaptırımlar Karşısında Yargısal Korunma, İdari Ceza Hukuku ve İdari Cezalara Karşı Başvuru Yolları, Seçkin Yayınevi, 2. Baskı, Ankara.
• Özay, İlhan (1985). İdari Yaptırımlar, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Özgenç, İzzet (2012). Türk Ceza Hukuku, Seçkin Yayınları, 7. Baskı, Ankara.
• Özbek, Veli Özer ve İlker Tepe (2014). “Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Aleyhe Değiştirme (Reformatio in Peius) Yasağına İlişkin Öğreti ve Uygulama Boyutlarıyla Genel Bir Değerlendirme”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Cilt:16, Özel Sayı, ss.3759-3797.
• Pınar, İbrahim ve Ömer Çalışkan (2013). Açıklamalı İçtihatlı Disiplin Suç ve Cezaları Disiplin Soruşturması, Seçkin Yayınları, Ankara.
• Resmî Gazete (2011), T:25.02.2011, Sayı:27857 Mükerrer. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/02/20110225M1.htm (Erişim Tarihi: 03.01.2024)
• Şafak, Ali (2002). Ansiklopedik Hukuk Sözlüğü, Selim Kitapevi, 4. Baskı Ankara.
• Şahin, Cumhur ve Neslihan Göktürk (2016). Ceza Muhakemesi Hukuku II, Seçkin Yayınları, 5. Baskı, Ankara.
• Toroslu, Nevzat ve Turhan Feyzioğlu (2009). Ceza Muhakemesi Hukuku, Savaş Yayınevi, 7. Baskı, Ankara.
• Ulusoy, Ali Dursun (2013). İdari Yaptırımlar, 12 Levha Yayıncılık, 1. Baskı, İstanbul.
• Yargıtay Ceza Genel Kurulu (2018). T:10.07.2018, E.2018/4-35, K.2018/337. https://karararama.yargitay.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
• Yenisey, Feridun ve Ayşe Nuhoğlu (2016). Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınları, 4. Baskı, Ankara.
• Yüce, Turhan Tufan (1994). “Disiplin Hukuku İlkelerinin Disiplin Ceza Hukukunda Geçerliliği Sorunu ve Danıştay Kararlarının Bu Açıdan Tahlili”, Danıştay Dergisi, Yıl: 1994/24, Sayı:88, ss.5-14.
• Zor, Burç Volkan (2021). “Disiplin Hukukunda Uygulanan İdari Usul İlkeleri”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı:155, ss.331-337.