FARKLI SÜRGÜN DÖNEMLERİNDE HASAT EDİLEN ÇAYIN VERİMİ, AZOT İÇERİĞİ VE MİNERAL MADDE KOMPOZİSYONU

Yıl 2006, Cilt: 21 Sayı: 1, 49 - 54, 15.02.2006

Ayhan Horuz Ahmet Korkmaz

Öz

Bu çalışmada farklı sürgün dönemlerinde (I., II. ve III. dönem) hasat edilen çay bitkisinin verim ve bazı kimyasal besin elementi kompozisyonları ile topraktan kaldırdığı besin maddesi miktarları incelenmiştir. I. sürgün döneminde çayın verim miktarı 650 kg/da iken, II. sürgün döneminde 550 kg/da’a III. sürgün döneminde ise 300 kg/da’a düşmüştür. Birinci sürgün dönemi ile mukayese edildiğinde; yeşil çay yapraklarının N, P ve Fe kapsamı II. hasatta azalma, III. hasatta artma eğilimi gösterirken; K, Ca, Mg, Zn ve Cu kapsamı II. hasatta artma, III. hasatta ise azalma eğilimi göstermiştir. Topraktan kaldırılan besin maddesi miktarı bakımından, II. hasat döneminde N, P, Ca, ve Fe miktarı artarken; K, Mg, Zn ve Cu azalmıştır. III. Hasat döneminde ise topraktan alınan bütün besin maddelerinin miktarı azalmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çay bitkisi, mineral madde, sürgün dönemi

FARKLI SÜRGÜN DÖNEMLERİNDE HASAT EDİLEN ÇAYIN VERİMİ, AZOT İÇERİĞİ VE MİNERAL MADDE KOMPOZİSYONU

Öz

Bu çalışmada farklı sürgün dönemlerinde (I., II. ve III. dönem) hasat edilen çay bitkisinin verim ve bazı kimyasal besin elementi kompozisyonları ile topraktan kaldırdığı besin maddesi miktarları incelenmiştir. I. sürgün döneminde çayın verim miktarı 650 kg/da iken, II. sürgün döneminde 550 kg/da’a III. sürgün döneminde ise 300 kg/da’a düşmüştür. Birinci sürgün dönemi ile mukayese edildiğinde; yeşil çay yapraklarının N, P ve Fe kapsamı II. hasatta azalma, III. hasatta artma eğilimi gösterirken; K, Ca, Mg, Zn ve Cu kapsamı II. hasatta artma, III. hasatta ise azalma eğilimi göstermiştir.Topraktan kaldırılan besin maddesi miktarı bakımından, II. hasat döneminde N, P, Ca, ve Fe miktarı artarken; K, Mg, Zn ve Cu azalmıştır. III. Hasat döneminde ise topraktan alınan bütün besin maddelerinin miktarı azalmıştır

Anahtar Kelimeler

Çay bitkisi, mineral madde, sürgün dönemi

Kaynakça

• Aktaş, M., 1994. Bitki Besleme ve Toprak Verimliliği. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay. No:1351, Ders kitabı No:895, S: 36-44
• Anonymus, 1969. Tea Grovers Handbook. Tea Research Instıtue of East Africa. The English PressLtd. S. 1-152 Naibori.
• Barua, D.N. and K.N. Dutta, 1972. Trace Elements For Tea. Two and a Bud 19 (2) : 63-65.
• Child, R., 1955. Tropical Agriculture , 32 : 100-102.
• Çelebioğlu, G., 1969. Çay Bitkisinde Bugünün Meseleleri. Tarım Bakanlığı Ziraat İşleri Genel Müdürlüğü Yay. D- 143. S. 1-51 Ankara.
• Dey, S.K., 1971. Potash as a limiting factor. Two and a Bud, 18 (2): 34-44.
• Doutson, J., 1976. The respons of tea to aerial zinc and copper sprays. Quarterly News Letter, Tea Research Foundation of Central Africa. No. 43,5 Mulanje, Malawi.
• Dutta, S.K., 1959. Manures in Tea. Two and a bud. 6(3): 9- 10.
• Fernando, L.H., V.P. Bhavanandan, D.T. Wettasinghe and W.B. Manipura, 1969. Fertilizer Recommendations for Tea in Ceylon. Tea Quarterly, 40 (4): 129-134.
• Gökhale, N.G., 1952. Manuring of seed baris. Indian Tea association Encyclopedia, Tocklai. Indian
• Gürses Ö. L. ve Artık A., 1987. Çay Analiz Yöntemleri. Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü Çaykur Yay. No: 7 Ankara
• Harler, C.R., 1967. Trace and other elements in tea leaf. World Crops. September, p. 48-49.
• Kacar, B. 1972. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri 2. Bitki Analizleri A. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yay. No: 453 Ankara.
• Kacar, B., 1982. Gübreler ve Gübreleme Tekniği. T.C. Ziraat Bankası Kültür Yay. No. 11 s. 1-341. İstanbul.
• Kacar, B., 1983. Çayın Gübrelenmesi. Çay İşletmesi Gen. Müd., Çay-Kur yay. No:4, S:1-356 Ankara.
• Kacar, B., 1984. Bitki Besleme Uygulama Klavuzu A.Ü. Zir. Fak. Yayınları No:900 Ankara
• Kacar, B., 1987. Çayın Biyokimyası ve İşleme Teknolojisi. Çay İşletmeleri Gen. Müd. Çay-Kur Yay. No:6 S:1- 71.Ankara.
• Kacar, B., 1991. Çay Analizleri. Çay ve Çay Topraklarının Kimyasal Analizleri. Çay İşletmeleri Genel Müd. Çaykur Yay. No:14
• Keeney, D.R. 1982. Nitrogen: availability indices. In A.L. Page (ed.) Methods of soil analysis, 2nd ed. Agronomy 9:711-733.
• Kinez, M., 1964. Çay Ziraatı. Dizer konca matbaası. İstanbul
• Kinez, M., G. Çelebioğlu, G. Şen, G. Çapan 1981. Çay hasadında sürgün koparma şekli. Çay Kurumu Araş. Ens. Müd. 1985-1977 Yılları Araştırma Projeleri, Rize.
• Kitapçı, K., 1990. Çay Klonlarının (Camellia sinensis L.) Verimine ve Kalitesine Azotlu Gübre Miktarı ve Uygulama Zamanının Etkileri Üzerinde Bir Araştırma. OMÜ Fen Bil. Ens. Yüksek Lisans Tezi Samsun (yayınlanmamış).
• Korkmaz, A., C. Gülser, İ. Manga, C. Sancak, 1993. Samsun Yöresinde Yem Bitkilerinden Elde Edilen Otun Mineral İçeriğine ve Kalitesine Ekim Sistemi ve Biçim Zamanlarının Etkileri. Doğa -Tr. J. of Forestry (17), 1069-1080.
• Lin, C.F., 1963. Leaf Analysis As a Guide to Nitrogen Fertilization of Tea Bushes. Journal of Tea Tha Agricultural Association of China, p. 41-42. Taipei.
• Michie, N.D., E.J. Dixon, 1977. Distribition of lead and other metals in tea leaves, dust and liquo. J. Sci Fd. Agric. 28 : 215-224.
• Mulder, D., R.L. deSilva 1959. Deficiency diseases and the symptoms of magnesium deficiency. Tea Quarterly, 30: 157-165
• Ramaswaym, V., 1960. Copper in Ceylon teas. Tea Quarterly, 31:76-80.
• Southersn, P.J. and K. Dick, 1969. Trace element deficiencies in tropical tree crops in Papua and New Guinea. Research Bull. 3, Dept. Of Agr., Stock and Fisheries, Port Moresby.
• Stagge, G.V., D. J. Million, 1975. The nutritional and therapeutic value of tea. J. Sci. Fd. Agric. 26: 1439- 1459.
• Talakvadze, K.B., 1975. The effectiveness of minor elements in tea plantations receiving long - term fertilization. Subtropicheskie kul’tury, 6:14-18.
• Tolhurst, J.A.H. and M.J. Gren, 1973. The Influence of Mulch on The Nutrient Content of Tea Leaf. Tea in East Africa. No. 2, 14-19.
• Urs F., A. Fischer, 1994. Nitrogen Metabolism in Senescing Leaves. Critical Reviews in Plant Sciences, 13 (3):241- 273
• Willson, K.C., 1969. The Mineral Nutrition Of Tea. Tea Research Instute of East Kericho. International Potash Institue Berne.
• Willson, K.C., 1975. Studies on the mineral nutrition of tea. VI. Magnesium. Plant and Soil, 43:309-316.
• Yurtsever, N., 1984. Deneysel İstatistik Metotları. TOK Bak. KHGM, TGAE Müd. Yay. Genel yayın No:121 no: 56, Ankara