Tarihsel Romanın Eğitimsel İşlevi Üzerine Bir Çalışma: “Diriliş” Romanı Örneği

Yıl 2011, Cilt: 30 Sayı: 1, 123 - 143, 01.03.2011

Pelin İskender Kılıç Pelin İskender Kılıç

https://doi.org/10.7822/egt49

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma, tarihsel romanın eğitimsel işlevini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırmaya Amasya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi 1. sınıfta okuyan ve Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi dersini alan 140 öğretmen adayı katılmıştır. Deneysel desende yürütülen çalışma ile Turgut Özakman’ın eseri olan Diriliş romanını okuyan deney grubu öğrencilerinin başarıları, okumayan kontrol grubu öğrencileri ile karşılaştırılmıştır. Öğrencilerin romanın ana teması ve dersin önemli bir konusu olan Çanakkale Cephesi Savaşları ile ilgili bilgilerinde, deney ve kontrol grubu arasında anlamlı fark olduğu ortaya çıkmıştır. Açık uçlu soruların analizi, romanın konuyu daha iyi anlaşılır kılmasının yanı sıra, öğrencilerde millî bilincin güçlenmesini sağladığını ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Tarih eğitimi, tarihsel roman, inkılâp tarihi

The Study on Educational Function of Historical Novel: In Case of Diriliş Novel

Öz

The aim of this study is to introduce the educational function of historical novel. Totally 140 people, who are first class students at the Education Faculty in Amasya University and take the History of Revolution and Ataturk' s Principles course participated in this research. The study has an experimental design. The success of the students who read the novel named “Diriliş”, by Turgut Özakman is compared to the success of the students that did not read the book. At the end of the study, it was seen that there is significant difference between the experimental and the control group students’ knowledge about the Gallipoli Front Wars, which is main theme of the novel and an important subject of the course. The analysis of the open ended questions has enabled us to gain a better understanding of the subject and sustained of the national consciousness among students.

Anahtar Kelimeler

Education of history, historical novel, history of revolutionary

Kaynakça

• Akkuş, Z. (2007). Tarih öğretiminde edebî ürünlerin kullanımının öğrenci başarısına etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Altunay Şam, E. (2007). Amasya eğitim fakültesinde farklı bölümlerde okuyan öğretmen adaylarının tarih dersine ilişkin tutumları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(3), 1-19.
• Ata, B. (1998,Ekim). İngiltere’de Piaget ve Bruner’in Görüşlerinin İlköğretimde Tarih Öğretimine Yansıması Üzerine Bir Araştırma. IV. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumunda sunulmuş bildiri. Pamukkale Üniversitesi. http://www.eğitim.akü.edu.tr/bahriata2.doc
• Ata, B. (2000). “Tarih Öğretiminde Bir Araç Olarak; Tarihi Romanlar”. Türk Yurdu, 153-154, 158-166. (Ağustos 2010)
• http://www.egitim.aku.edu.tr/bahriata5.doc
• Büyüköztürk, Ş. vd. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Carr, E. H. (1980). Tarih Nedir (Çev. M.G. Gürtürk), İstanbul.
• Caunce, S. (2001). Sözlü Tarih ve Yerel Tarihçi, (Çev. B.Bülent Can-Alper Yalçınkaya), İstanbul.
• Coşkun, S. (2007). Tarih – “Roman İlişkisi ve Çanakka le Harbi Örneği”. Yağmur Dergisi, 34. http://www.duryolcu.com (Ağustos 2010).
• Dilek, D. ve Soğucaklı Yapıcı, G.(2005). “Öykülerle Tarih Öğretimi Yaklaşımı”. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 115-130.
• Doğanay, A. (2006). Edebiyat Temelli Sosyal Bilgiler Öğretimi. 35-44. http://turkoloji.cukurova.edu.tr/GENEL/doganay_01.pdf
• Ersanlı, B. (2003). İktidar ve Tarih Türkiye'de “Resmî Tarih” Tezinin Oluşumu (1929-1937). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Göğebakan, T. (2004). Tarihsel Roman Üzerine. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Gündüz, O. (2007). Yakın dönem tarihsel romanlarda çatışma alanları ve tarihsel romanların ‘ulusal kimlik’ edinmedeki rolü. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 35, 135-156.
• Jarolimek, J. (1964). Social studies in elementary education. New York: Macmıllan, 302, 311.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın, 94-102.
• Kart, Ö. (2002). Eski türk destanlarının tarih öğretimindeki yeri ve kullanımı. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Levstik, L. S. (1995). Narrative constructions: Cultural frames for history. The Social Studies, 86(3), 113-117.
• Nichol, J. (1991). Tarih Öğretimi (Yay. Haz. : Mustafa Safran). Londra, 3-4.
• Özakman, T. (2008). Diriliş Çanakkale 1915. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Özcan, T. (2006-Nisan). Tarihî roman vadisinde aytmatov’un beyaz gemi adlı romanının çözümlenmesi. II. Kayseri ve Yöresi Kültür Sanat ve Edebiyat Bilgi Şöleni, 10-12, 2-4.
• Öztürk, A. ( 2002). Tarih öğretiminde romanların kullanılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Safran, M. (1993). Değişik öğrenim basamaklarında tarih dersine ilişkin tutumlar üzerine bir araştırma. Eğitim Dergisi, 4, 35-40.
• Savage, T. V., & Armstrong D. G. (1987). Effective teaching in elementary social studies. Newyork: Macmıllan Publishing Company.
• Şimşek, A. (2001). Tarih Eğitiminde Efsane ve Destanların Rolü. G.Ü. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(3), 11-21.
• Şimşek, A. (2004). İlköğretim Okulu Sosyal Bilgiler Dersi Tarih Konularının Öğretiminde Hikâye Anlatım Yönteminin Etkililiği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 495-509.
• Şimşek, A. (2006). Tarihsel romanın eğitimsel işlevi. Bilig, 37, 65-80.
• Tekeli, İ. (2002). Yaratıcı ve çağdaş bir tarih eğitimi için. İstanbul: Giriş.
• Tekeli, İ. (2007). Tarih bilinci ve gençlik, karşılaştırmalı Avrupa ve Türkiye araştırması. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• TETTV (2000). Tarih öğretiminin yeniden yapılandırılması. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
• Top, M. (2009). İlköğretim 8. sınıf T.C. inkılâp tarihi ve Atatürkçülük dersinin öğretiminde edebî ürünlerin kullanımının öğrenci başarısı ve tutumuna etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. s.35-36, 99.
• İlk alındığı tarih: 2011-05-25
• Kabul tarihi: 2011-09-19