Mezunlarının Görüşlerine Göre Sınıf Öğretmenliği Programlarının Değerlendirilmesi (OMÜ Örneği)

Yıl 2020, Cilt: 39 Sayı: 3 100. Yıl Eğitim Sempozyumu Özel Sayı, 329 - 349, 30.11.2020

Yaşar Çelik

Öz

Bu araştırma, Eğitim Fakültesi Sınıf öğretmenliği mezunu öğretmenlerin fakültede kendilerine uygulanan lisans programı ve bu programa bağlı olarak yapılan uygulamalarla ilgili görüşlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Program değerlendirme açısından mezunların görüşleri önemli bir veri kaynağı olarak kabul edilmektedir. Bu bağlamda OMÜ Eğitim Fakültesi’nden mezun olup, halen resmi ilkokullarda görev yapmakta olan 25 öğretmenden, aldıkları eğitimi çeşitli yönleriyle değerlendirmeleri istenmiştir. Araştırma verileri 2018-2019 öğretim yılında, yarı yapılandırılmış görüşme formuyla elde edilmiştir. Bu amaçla öğretmenlere beş araştırma sorusu sorulmuştur. Araştırma durum deseninde nitel bir çalışma olup, çalışma grubu amaçlı örnekleme yoluyla tespit edilmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenler, sınıf öğretmenliği lisans programında yer alan öğretim derslerinin uygulama ağırlıklı olarak işlenmesi ve alanında uzman ve tecrübeli kişiler tarafından verilmesi gerektiğini belirtmişlerdir. Lisans programında aldıkları derslerden bazılarının (drama, ilk okuma ve yazma, öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı), meslek hayatlarında oldukça yararlı olduğunu ifade etmişlerdir. Ancak, bazı derslerden (kimya, fizik, uygarlık tarihi, müzik, fen öğretimi, felsefe, matematik II, resim öğretimi, İngilizce, konu alanı ve ders kitabı incelemesi ve bilgisayar) meslek hayatlarında yeterince yararlanamadıklarını vurgulamışlardır. Sınıf öğretmenliği lisans programına Milli Eğitim mevzuatı, resmi yazışmalar, halk oyunları, proje hazırlama eğitimi gibi bazı derslerin eklenmesini önermişlerdir. Bu sonuçlara bağlı olarak önerilerde bulunulmuştur

Anahtar Kelimeler

Mezun, görüş, sınıf öğretmenliği programı

Kaynakça

• Ada, S. (2001). İlköğretim birinci kademesinde sınıf öğretmeni yetiştiren okulların programlarının analizi ve karşılaştırılması. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 13, 1-10.
• Bantwini, B. D. (2010). How teachers perceive the new curriculum reform: Lessons from a school district in the Eastern Cape Province, South Africa. International Journal of Educational Development, 30, 83-90. doi:10.1016/j.ijedudev.2009.06.002
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research Methods in Education (6th ed.). London and New York, NY: Routledge Falmer.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çiftçi, S., Aksakal, B. Kalaycı; M., Olgaç, F.T. (2013). Sınıf Öğretmenliği Lisans Programında Yer Alan Derslerin Göreve Yeni Başlayan Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. 15. Uluslararası Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu 11-14 Mayıs 2016 Muğla.
• Çoban, A. (2011). Sınıf öğretmenliği lisans programının değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 28-45.
• Doğan, C.(2005). Türkiye’de sınıf öğretmeni yetiştirme politikaları ve sorunları. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi. 35, 133-149.
• Durdukoca Fırat, Ş. – Ege İ. (2016). “Sınıf Öğretmenliği Lisans Öğretim Programının Aday Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi, Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140.
• Erden, M. (1998). Eğitimde Program Değerlendirme (3. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Feiman-Nemser, S. (2001). From preparation to practice: Designing a continuum to strengthen and sustain teaching. Teachers College Record, 103(6), 1012-1055.
• Gömleksiz, M. N. (2001). Üniversitelerde Yürütülen Yabancı Dil Derslerine İlişkin Öğrenci Görüşlerinin Değerlendirilmesi, X. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (Bildiriler) I. Cilt, 440-451, Bolu.
• Johnson, M.G., & Howell, A. (2005). Change in preservice teacher attitudes toward contemporary issues in education. Retrieved May 20 2009, from ERIC database.
• Kara, N., Demir, M.K., Aracagök, S., Şahin, Ç.(2018). Sınıf Öğretmenlerinin Mesleki Gelişimleri Açısından Sınıf Eğitimi Lisans Programlarının Yeterliliği, Turkish S tudies Educational Sciences Volume 13/19, Summer 2018, p. 1061-1082 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.14043 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY
• Korkmaz, İ., Saban, A. &Akbaşlı, S. (2004). Göreve yeni başlayan sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları güçlükler. Kuram ve Uygulamada Eğitim, 38, 266-277.
• Küçükahmet, L. (1984) Lisans Düzeyinde Öğretim Elemanı Yetiştirmede Uygulanan Modeller ve Sorunlar (Mezunları İzleme Yaklaşımı) Eğitim Bilimleri sempozyumu 5-6 Nisan 1984:38, Ankara Üniversitesi Yayını No : 136.
• Küçükahmet, L . (2007). 2006-2007 Öğretim Yılında Uygulamaya Başlanan Öğretmen Yetiştirme Lisans Programlarının Değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5 (2), 203-219. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd/issue/26116/275135.
• Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Murat, M. Aslantaş, Ş. H. Özhan, H. (2006). Öğretim Elemanlarının Sınıf İçi Eğitim Öğretim Etkinlikleri Açısından Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26 (3), 263-278. Retrieved from http://www.gefad.gazi.edu.tr/issue/6752/90804
• Oktar, İ., & Bulduk, S. (1999). Ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin davranışlarının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 142, 66-69.
• Özçelik, D.A. (1992). Eğitim Programları ve Öğretimi , ÖSYM Yayınları: Ankara.
• Patton, M. Q. (2005). Qualitative Research. New York: John Wiley & Sons, Ltd.
• Robert, A., Latturati, M., & Penninckx, J. (1999). L’enseignement des mathématiques au lycée: un point de vue didactique. Paris: Ellipses.
• Ün-Açıkgöz, K. (2008). Aktif Öğrenme. 10. bs. İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
• Sarı, M.H. & Altun, Y. (2015). Göreve yeni başlayan sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 213-226.
• Stake, R. E. (2000). Program Evaluation, Particularly Responsive Evaluation. D. L. Stufflebeam, G. F. Madaus ve T. Kelleghan (eds.), Evaluation Models (ss. 341-362) İçinde, Boston: Kluwer Academic Publishers.
• Senemoğlu, N., & Özçelik, D.A. (1989). Öğretmen adaylarına “öğretmenlik bilgisi” kazandırma bakımından fen-edebiyat ve eğitim fakültelerinin etkililiği. Çağdaş Eğitim Dergisi, 142, 18-21.
• Senemoğlu, N. (1994). Sınıf öğretmeni bilgiyi aktaran kişi değil, bilgiye ulaşma yollarını öğreten kişidir. MPM Kalkınmada Anahtar Verimlilik,81. (Ayın Söyleşisi).
• Senemoğlu, N. (2011). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğrenme yaklaşımları ve çalışma becerileri. Eğitim ve Bilim, 36(160), 65-80 Sezgin, İ. (2002). Öğretmen eğitiminde gelişmeler ve sorunlar. Çağdaş Eğitim, 293, 6-8. Şahin, Ç. ve Kartal, O.Y. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının sınıf öğretmeni yetiştirme programı hakkındaki görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 164-189.
• Şen, Şenay & Yavuz Erişen (2002) “Öğreten Yetiştiren Kurumlarda Öğretim Elemanlarının Etkili Öğretmenlik Özellikleri”, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı:1. (.99-116).
• Taş, İ.D., Akar, T., Kıroğlu, E.(2017). Sınıf Öğretmenliği Lisans Programının Öğretim Üyeleri ve Öğretmen Adaylarının Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi/Journal of Higher Education and Science, Cilt/Volume 7, Sayı/Number 3, Sayfa/Pages 578-59, DOI: 10.5961/jhes.2017.234.
• Tavşancıl, E. & Aslan, E. (2001). Sözel, Yazılı ve Diğer Materyaller için İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri. Epsilon Yayınevi, İstanbul. Toker Gökçe, A. (2013). Sınıf öğretmenlerinin adaylık dönemlerinde yaşadıkları mesleki sorunlar. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 137-156.
• Tutkun, O.F, & Erdoğan G. D. (2012). Sakarya üniversitesi eğitim fakültesi öğrencilerine göre öğrenme-öğretme süreçlerinde öğretim elemanlarını yeterlikleri. Akademik Bakış Dergisi Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler e-Dergisi, 30, 1-11.
• Üstüner, M. (2004). Geçmişten Günümüze Türk Eğitim Sisteminde Öğretmen Yetiştirme ve Günümüz Sorunları, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(7), 63-82.
• Vogt, W. P., Gardner, D. C., & Haeffele, L. M. (2012). When To Use What Research Design. New York: Guilford Press.
• Vural, Y. (2007). Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Mezunu Öğretmenlerin Program Değerlendirmesi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , Cilt 9 Sayı 1 80-9680.
• Yapıcı, Ş. & Yapıcı, M. (2004). Öğretmen adaylarının okul deneyimi I dersine ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 3 (2), 54–59.
• Yavuzer, Y., Dikici, A., Çalışkan, M., ve Aytekin, H., (2006). Sınıf öğretmenliği mezunlarının öğretmen yetiştirme programlarından yararlanma düzeylerine ilişkin görüşleri. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(32), 35-41. Yeşiloğlu, A. & Özer, M. (2017). “Sınıf Öğretmenliği Son Sınıf Öğrencilerinin Türkçe Öğretimi Konusundaki Yeterliliklerinin Değerlendirilmesi / Evaluation of Turkish Language Teaching Adequacy of the Pre-Service Teachers”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308- 2140.
• Yıldırım, A., & Simsek, H. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (8th ed.). Ankara: Seçkin Yayınevi. Yıldırım, A. (2011). Öğretmen eğitiminde çatışma alanları ve yeniden yapılanma. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 1(1), 1-17.
• Yılmaz, M., Köseoğlu, P., Gerçek, C. & Soran, H. (2004). Öğretmen öz yeterlik inancı. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 58.