THE SORTING AND INTERPRETATION OF TURKEY’S CITIES’ DEVELOPMENT LEVELS ON CULTURE, INDUSTRY, SOCIAL STRUCTURE AND TRANSPORTATION WITH FACTOR ANALYSIS

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 2, 59 - 82, 31.12.2017

Melike Demirci

Öz

This study has done to shown of our cities positions on various topics. “Various Topics” as; “Cities’ Surfaces and Numbers of City Hall-County-Village, Population and Migration, Demography, Social Structure, Building, Education, Culture, Tourism, Healthiness, Justice, Environment, Elections, Agriculture, Energy, Labor Force, Industry, Trading and Servicing, Transportation, Foreign Trade, Inflation and Price, National Accounts, Income and Living Conditions, Research and Development, Consumption Expenditures”. After the eliminations on these topics, the “Culture, Industry, Social Structure and Transportation” topics are included in this study. Because of these topics variables are so many, “Factor Analysis” that can reduce of variables is applied on SPSS. Ultimately; the “Culture”s 12 variables reduced to 2 factors, the “Industry”s 18 variables reduced to 1 factor, the “Social Structure”s 4 variables reduced to 1 factor, the “Transportation”s 10 variables reduced to 2 factors and interpretations has done on the factors that obtained.

Anahtar Kelimeler

Cities, Factor Analysis, Development Level

FAKTÖR ANALİZİ İLE İLLERİN KÜLTÜR, SANAYİ, TOPLUMSAL YAPI VE ULAŞTIRMA GELİŞMİŞLİK DÜZEYLERİNİN SIRALANMASI VE YORUMLANMASI

Öz

Bu çalışma, illerimizin çeşitli
alanlardaki konumlarını göstermek için yapılmıştır. “Çeşitli Alanlar”; “İllerin
Yüzölçümleri ve Belediye-İlçe-Köy Sayıları, Nüfus ve Göç, Demografi, Toplumsal
Yapı, Bina, Eğitim, Kültür, Turizm, Sağlık, Adalet, Çevre, Seçimler, Tarım,
Enerji, İşgücü, Sanayi, Ticaret ve Hizmet, Ulaştırma, Dış Ticaret, Enflasyon ve
Fiyat, Ulusal Hesaplar, Gelir ve Yaşam Koşulları, Araştırma ve Geliştirme,
Tüketim Harcamaları” konularıdır. Konular üzerinde yapılan elemelerden
sonra, “Kültür, Sanayi, Toplumsal Yapı ve Ulaştırma” konuları çalışma kapsamına
alınmıştır. Bu konuların değişken sayısı çok olduğu için, değişkenleri
azaltabilecek olan “Faktör Analizi”, SPSS ortamında  uygulanmıştır. Sonuçta; “Kültür”ün 12 değişkeni 2 faktöre, “Sanayi”nin 18
değişkeni 1 faktöre, “Toplumsal Yapı”nın 4 değişkeni 1 faktöre, “Ulaştırma”nın
10 değişkeni 2 faktöre indirgenmiş ve elde edilen faktörler üzerinden iller ve
ülkemiz hakkında yorumlar yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İller, Faktör Analizi, Gelişmişlik Düzeyi

Kaynakça

• Albayrak, A. S. (2005), “TÜRKİYE’DE İLLERİN SOSYOEKONOMİK GELİŞMİŞLİK DÜZEYLERİNİN ÇOK DEĞİŞKENLİ İSTATİSTİK YÖNTEMLERLE İNCELENMESİ”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, ss. 153-177. Aytaç, M. ve Öngen, B. (2012), “Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi”, İstatistikçiler Dergisi 5, ss. 14-22. Büyüköztürk, Ş.; Akgün, Ö. E.; Özkahveci, Ö. ve Demirel, F. (2004), “Güdülenme ve Öðrenme Stratejileri Ölçeðinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, KURAM VE UYGULAMADA EĞİTİM BİLİMLERİ. Çolakoğlu, Ö. M. ve Büyükekşi, C. (2014), “Evaluation of Factors Effecting Exploratory Factor Analysis Process”, Karaelmas Journal of Educational Sciences, Cilt:2, Sayı:1, ss. 58-64. Doğan, N. ve Başokçu, T. O. (2010), “İstatistik Tutum Ölçeği İçin Uygulanan Faktör Analizi ve Aşamalı Kümeleme Analizi Sonuçlarının Karşılaştırılması”, Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, Cilt:1, Sayı:2, ss. 65-71. Manly, B. F. J. (1986), Multivariate Statistical Methods: A Primer. Chapman and Hall Ltd., 1. Baskı, ABD. Özdemir, A. İ. ve Altıparmak, A. (2005), “SOSYO-EKONOMİK GÖSTERGELER AÇISINDAN İLLERİN GELİŞMİŞLİK DÜZEYİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 24, ss. 97-110. Patır, S. (2009), “FAKTÖR ANALİZİ İLE ÖĞRETİM ÜYESİ DEĞERLEME ÇALIŞMASI”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 4, ss. 69-86. TÜİK. 2017. Bölgesel İstatistikler. https://biruni.tuik.gov.tr/bolgeselistatistik/tabloOlustur.do.