The Relationship of Neurocognitive Impairment and Quality of Life in Patients Diagnosed with Schizophrenia

Yıl 2022, , 829 - 838, 28.11.2022

Günay Hajıyeva , Soner Çakmak , Lut Tamam , Mahmut Onur Karaytuğ , Mehmet Emin Demirkol , Zeynep Namlı , Said Aktaş

https://doi.org/10.20515/otd.1097490

Cited By: 1

Öz

Cognitive dysfunction is a core feature of schizophrenia. It can manifest itself in various fields, with different intensities, including cognitive executive functions. At the same time, neurocognitive disorders have negative effects on quality of life. Our study aimed to investigate the relationship of neurocognitive impairment with disease duration, quality of life and sociodemographic characteristics in patients with schizophrenia. 100 patients diagnosed with schizophrenic disorder who are treated as outpatients or inpatients in Çukurova University Faculty of Medicine Balcalı Hospital, Department of Psychiatry constitute the sample group of this study. In addition, 80 healthy people from the general population with similar gender and age were included in the study as a control group. In addition to the sociodemographic data form created by us for the control group, Frontal Evaluation Battery (FEB), World Health Organization Quality of Life Scale Shortened Version (WHOQOL-BREF) scales and Positive and Negative Syndrome Scale (PANNS) was applied. The difference between the mean FDB score of those who were in the first 5 years of their disease and those who were sick for more than 5 years was found to be statistically significant (p=0.008). A significant difference was found between the mean scores of the quality of life (p=0.001) and FDB (p=0.02) scales according to the number of hospitalizations. A significant difference was found between the mean scores of quality of life (p=0.001) and FDB (p<0.001) scale scores in the patient group according to education level. The difference between the quality of life (p=0.01) and FDB (p=0.01) scale mean scores of those with and without a family history was found to be significant. According to the results of our study, neurocognitive effects were observed less in the first five years of the disease, in those with higher education levels, and in workers, and the quality of life was higher. As the number of hospitalizations increased, cognitive functions were more affected. It was determined that cognitive dysfunction was more common in patients with higher disease duration and PANSS scale scores. In the first years of the disease, early diagnosis, treatment and rehabilitation, and social support studies should be carried out in order to improve the education life and employment of the patients and to lead a better quality life.

Anahtar Kelimeler

Schizophrenia, Neurocognision, İllness duration, Quality of Life

Şizofreni Tanılı Hastalarda Nörobilişsel Bozulmanın Yaşam Kalitesiyle İlişkisi

Öz

Bilişsel işlev bozukluğu şizofreninin temel bir özelliğidir. Bilişsel yürütücü işlevler dahil olmakla çeşitli alanlarda, farklı şiddetlerde kendini belli edebilir. Aynı zamanda nörobilişsel bozuklukların yaşam kalitesi üzerine de negatif etkileri mevcuttur. Çalışmamız şizofreni hastalarında nörobilişsel bozulmanın, hastalık süresi, yaşam kalitesi ve sosyodemografik özellikler ile ilişkisini araştırmayı amaçlamıştır. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı’nda ayaktan ya da yatarak tedavi gören şizofrenik bozukluk tanısı almış 100 hasta bu çalışmanın örneklem grubunu oluşturmaktadır. Ayrıca genel toplumdan cinsiyet ve yaş olarak benzer 80 sağlıklı kişi kontrol grubu olarak çalışmaya dahil edilmiştir. Kontrol grubuna tarafımızca oluşturulan sosyodemografik veri formuna ek olarak Frontal Değerlendirme Bataryası (FDB), Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısaltılmış Versiyonu (WHOQOL-BREF) ölçekleri hasta grubuna ise bu ölçeklere ek olarak Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANNS) uygulanmıştır. Hastalığının ilk 5 yılında olanlar ile 5 yıldan fazla süredir hasta olanların FDB puan ortalaması arasındaki fark istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p=0,008). Hastaneye yatış sayısına göre yaşam kalitesi (p=0,001) ve FDB (p=0,02) ölçek puan ortalamaları arasında anlamlı fark bulunmuştur. Eğitim durumuna göre hasta grubunda yaşam kalitesi (p=0,001) ve FDB (p<0,001) ölçek puan ortalamaları arasında anlamlı fark bulunmuştur. Aile öyküsü olanlar ile olmayanların yaşam kalitesi (p=0,01) ve FDB (p=0,01) ölçek puan ortalamaları arasındaki fark anlamlı bulunmuştur. Çalışmamızın sonucuna göre hastalığın ilk beş yılında, eğitim düzeyi yüksek olanlarda, çalışanlarda nörobilişsel etkilenmeler daha az görülmüş olup, yaşam kalitesi daha yüksektir. Hastaneye yatış sayısı arttıkça bilişsel işlevlerde daha çok etkilenme görülmüştür. Hastalık süresi ve PANSS ölçek puanları yüksek olan hastalarda bilişsel işlevlerdeki bozulmanın daha fazla olduğu saptanmıştır. Hastalığın ilk yıllarında erken tanı, tedavi ve rehabilitasyon ile olguların eğitim hayatı ve istihdamlarında iyileşme sağlanarak daha kaliteli yaşam sürmeleri için sosyal destek çalışmaları yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

şizofreni, nörobiliş, hastalık süresi, yaşam kalitesi

Kaynakça

• 1. Summakoğlu D, Ertuğrul B. Şizofreni ve tedavisi. Lectio Sci. 2018; 2:43-61.
• 2. Eack SM, Newhill CE. Psychiatric symptoms and quality of life in schizophrenia: A meta-analysis. Schizophr Bull . 2007 ;33(5):1225–37.
• 3. Lavretsky H. History of schizophrenia as a psychiatric disorder history of clinical diagnosis of schizophrenia, Clinical Handbook of Schizophrenia, 2008:10-13.
• 4. Türkoğlu S, Çetin FH, Tanır Y, et al. Working memory and neurodevelopmental disorders. Turkish J Child Adolesc Ment Heal. 2019; 26:52-62.
• 5. Bowie C, Harvey P. Cognitive deficits and functional outcome in schizophrenia. Neuropsychiatr Dis Treat. 2006; 2:531-536.
• 6. Savilla K, Kettler L, Galletly C. Relationships between cognitive deficits, symptoms and quality of life in schizophrenia. Aust N Z J Psychiatry. 2008 ;42(6):496–504.
• 7. Erberk-Özen N, Yüksel N, Boratav C, et al.Şizofreni, depresyon ve alkol baǧimliliǧinda frontal bölge işlevselliǧinin deǧerlendirilmesi. Klin Psikofarmakol Bul . 2005;15(3):93–103.
• 8. Bobes J, González MP, Bascarán M, et al. Quality of Life Assessment in Schizophrenia. In: Manage or Perish? Springer US,1999:239–48.
• 9. Katschnig H. How useful is the concept of quality of life in psychiatry. Quality of life in mental disorders. John Wiley&Sons ,1999: 3-16.
• 10. Kostakoglu AE, Batur S, Tiryaki A, et al. Pozitif ve negatif sendrom olceginin (PANSS) Turkce uyarlamasinin gecerlik ve guvenilirligi. Turk psikoloji dergisi. 1999;14 :23-32.
• 11. WHO.The Development of the World Health Organization Quality of Life Assessment Instrument (the WHOQOL). Qual Life Assess Int Perspect 1994; 41-57.
• 12. Skevington SM, Lotfy M, O’Connell KA. The World Health Organization’s WHOQOL-BREF quality of life assessment: Psychometric properties and results of the international field trial a Report from the WHOQOL Group Quality of Life Research. 2004 ;13:299–310.
• 13. Eser S. Yaşam Kalitesinin Ölçülmesi. Psikofarmakol Derg. 1999; 7;5-13.
• 14. Aslan S, Türkçapar H, Uğurlu M, et al. Beck Bilişsel İçgörü Ölçeği Türkçe Formunun Şizofrenik Hastalar İçin Güvenilirlik ve Geçerlik Çalışması. Klin Psikiyatr Derg. 2005; 4:186-196.
• 15. Tunçay N. FAB (Frontal Assessment Battery) Testinin Türk toplumunda geçerlilik ve güvenilirliği. DEÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2009.
• 16. Yılmaz Dere F. Mizaç ve karakter özelliklerinin şizofreni hastalarında sosyal işlevsellik, yaşam kalitesi ve klinik üzerine etkisi. T.C. Sağlik Bakanliği Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu İstanbul İli Bakirköy Bölgesi Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Bakirköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağliği Ve Sinir Hastaliklari Eğitim Ve Araştirma Hastanesi, Uzmanlık tezi, İstanbul, 2015.
• 17. Yüksel ME. Şizofreni hastalarında total antioksidan ve oksidan kapasitenin bilişsel fonksiyonlarla ilişkisi. Dicle Üniversitesi, Diyarbakır, Uzmanlık tezi, 2013.
• 18. Yıldırım A, Özçelik Karaağaç E. Şizofreni hastalarında aile ortamı, içselleştirilmiş damgalanma ve yaşam kalitesi. J Psychiatr Nurs. 2018; 9:80-87.
• 19. Doğanavşargil Ö. Şizofreni ve depresyonda içselleştirilmiş damgalanma ve yaşam kalitesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans tezi, İzmir, 2009.
• 20. Rayan A, Obiedate K. The Correlates of Quality of Life Among Jordanian Patients With Schizophrenia. J Am Psychiatr Nurses Assoc. 2017; 23:404-413.
• 21. Ritsner M, Modai I, Endicott J, et al. Differences in quality of life domains and psychopathologic and psychosocial factors in psychiatric patients. J Clin Psychiatry. 2000; 61;880-891.
• 22. Chien W, Leung S, Yeung F et al. Current approaches to treatments for schizophrenia spectrum disorders, part II: psychosocial interventions and patient-focused perspectives in psychiatric care. Neuropsychiatr Dis Treat. 2013; 9:1463-1481.
• 23. Güneş D. Şizofreni hastalarının yaşam kalitesi ve sosyal işlevselliğinin objektif ve subjektif değerlendirilmesi. İstanbul Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Has. Eğt. ve Arş. Hastanesi, Uzmanlık tezi, İstanbul, 2010.
• 24. Halford WK, Schweitzer RD, Varghese FN. Effects of family environment on negative symptoms and quality of life of psychotic patients. Hosp Community Psychiatry. 1991;42(12):1241–7.
• 25. Marwaha S, Johnson S. Schizophrenia and employment: A review. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology. 2004;39: 337–49.
• 26. Elegbede VI, Obadeji A, Adebowale TO, et al. Comparative assessment of quality of life of patients with schizophrenia attending a community psychiatric centre and a psychiatric hospital. Ghana Med J. 2019; 53:92-99.
• 27. Tulchinsky T. Yeni Halk Sağlığı. Palme Yayınları, 2019.
• 28. Bereketli G. Şizofreni ve iki uçlu bozukluk tanılı hastalarda içselleştirilmiş damgalanma ve yaşam kalitesi. Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep, Yüksek lisans tezi, 2019.
• 29. Doğan ET. Şı̇zofrenı̇ Hastalari Ve Şı̇zofrenı̇ Hastalarinin Bı̇rı̇ncı̇ Derece Yakinlarinda Motor Becerı̇lerı̇n Değerlendı̇rı̇lmesı̇ Ve Sağlikli Kontrol Grubu İle Karşilaştirilmasi. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniveristesi, Ankara, Uzmanlık tezi, 2020.
• 30. Nawka A. Does the legal status affect the outcome of inpatients with schizophrenia? Abstr. poster Sess./Eur Psychiatry. 2007; 22.
• 31. Lallart E, Jouvent R, Herrmann FR, et al. Gait and motor imagery of gait in early schizophrenia. Psychiatry research. 2012; 198(3):366-370.