Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinde Algılanan Hizmet Kalitesi: Aydın İlinde Bir Uygulama

Yıl 2020, Cilt: 12 Sayı: 2, 150 - 169, 31.12.2020

Yetkin Barış Şimşek , Göksel Armağan

Öz

Artan dünya nüfusuyla birlikte, günümüz tarımında üreticilerin mevcut tarım arazilerinden daha fazla ürün elde etme çabasının sonucu olarak kalite, sürdürülebilirlik ve çevre konuları tarım politikalarının temelinde yer almaya başlamıştır. Bu endişeler doğrultusunda, tarımda üretimin ve verimliliğin artmasında üreticilerin gereksinim duyduğu yeni teknoloji, bilgi ve tekniklerin yayımında tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetleri önem arz etmektedir. Tarım danışmalarından bilgi ve gelişmelerin takibini yapması ve üretici ile bu veriler arasında köprü görevi kurması beklenmektedir. Bu çalışmada, üreticilerin tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerine yönelik algıladıkları hizmet kalitesinin SERVQUAL modeli ile tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Aydın ilinde tarımsal yayım ve danışmanlık hizmeti alan 94 üretici ile yüz yüze anket kapsamında materyal elde edilmiştir. Analiz sonuçları hizmet kalitesinin fiziksel özellik ve güven boyutunun üreticiler açısından en önemli görülen boyutlar olduğunu ortaya çıkarmıştır. Heveslilik, empati ve güvenilirlik boyutlarından ise düşük skorlar elde edilmiştir. Yayım ve danışmanlık hizmetlerinin boyutlar bazında, eşit ağırlıklı ve ağırlıklı SERVQUAL skorlarının negatif olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tarımsal Yayım, Tarımsal Danışmanlık, SERVQUAL, Aydın

PERCEIVED QUALITY IN AGRICULTURAL EXTENSION AND CONSULTANCY SERVICES: AN APPLICATION IN AYDIN PROVINCE

Öz

With the increasing world population, quality, sustainability and environmental issues have become the basis of agricultural policies as a result of producers' efforts to obtain more products from existing agricultural lands in today's agriculture. In line with these concerns, agricultural extension and consultancy services are important in the spreading of new technologies, knowledge and techniques required by producers in increasing production and productivity in agriculture. It is expected from agriculture consultancy to follow the information and developments and to act as a bridge between the producer and data. In this study, it was aimed to determine the service quality perceived by the producers for agricultural extension and consultancy services with the SERVQUAL model. For these purpose, material was obtained within the scope of face-to-face survey with 94 producers who received agricultural extension and consultancy services in Aydın. The results of the analysis revealed that the physical quality and trust dimension of the service quality are the most important dimensions for the manufacturers. Low scores were obtained in terms of enthusiasm, empathy and reliability. Equal-weighted and weighted SERVQUAL scores of agricultural extension and consultancy services were determined to be negative.

Anahtar Kelimeler

Agricultural Extension, Agricultural Consultancy, SERVQUAL, Aydın

Kaynakça

• Aydoğdu, M., & Altun, M. (2019). Mısır ekimi yapan çiftçilerin tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetleri için ödemeye yönelik tutumları: Şanlıurfa örneklemesi. Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 109-115.
• Brady, M. K., & Cronin, J. J. (2001). Some new thoughts on conceptualizing perceived service quality: A hierarchical approach. Journal of Marketing, 65(3), 34-49. Benor, D., Harrison, J. Q., & Baxter, M. (1988). Tarımsal yayım, eğitim ve ziyaret sistemi. (Çeviri: M. Küçükkurt), İzmir: Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Yayınları. Cengiz, N. (2018). Tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerinin etkililiği üzerine bir araştırma: Antalya örneği. Doktora Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
• Çınar, G. (2009). Üreticilerin tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetleri için ödemeye istekli oldukları ücretlerin belirlenmesi: Aydın ili örneği. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• Çınar, G., & Armağan, G. (2009). Üreticilerin tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetleri için ödemeye istekli oldukları ücretlerin belirlenmesi: Aydın ili örneği. Tarım Ekonomisi Dergisi, 15(1-2), 83-92.
• Deininger, U. G. (2007). Public and private agricultural extension: Partners or rivals? The World Bank Reseacrh Observer, 12(2), 203-224.
• Derman, A. (2010). Mardin ilinde tarımsal yayımı geliştirme projesi kapsamında görev yapan elemanların tarımsal yayım ve danışmanlık sistemine bakışları. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Dirimanova, V. (2017). The role of the extension services for the development of the small-scale farms in Bulgaria. Bulgarian. Journal of Agricultural Science, 24(1), 35-39.
• Eksilmez, E. (2016). Tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetleri kapsamında tarım danışmanlarının sosyo-ekonomik durumu ve etkinliği: TR90 Bölgesi örneği. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Elias, A., Nohmi, M., Yasunobu, K., & Ishida, A. (2015). Farmers’ satisfaction with agricultural extension service and its influencing factors: A case study in North West Ethiopia. Journal of Agricultural Science and Technology, 18, 39-53.
• Filiz, Z., Yılmaz, V., & Yağızer, C. (2010). Belediyelerde hizmet kalitesinin SERVQUAL analizi ile ölçümü: Eskişehir belediyelerinde bir uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(3), 59-76.
• Grönroos, C. (1982). Strategic management and marketing in the service sector. Helsingfors: Swedish School of Economics and Business Administration.
• Grönroos, C. (1984). A service quality model and its marketing implications. European Journal of Marketing, 18(4), 36-44.
• İmamoğlu, H. (2017). Tarımsal danışmanlık hizmetlerinin tarımsal üretim üzerine etkilerinin analizi: Balıkesir ili örneği. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• Kavukçu, K. (2018). Amasya ili Merzifon ilçesi damızlık sığır yetiştiricileri birliğine üye olan ve olmayan işletmelerin tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerinden yararlanma durumlarının karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Kızılaslan, N., & Erdemir, S. (2013). Tarım danışmanlarının tarımsal yayım ve danışmanlık sistemindeki rolleri ve sisteme bakış açıları (Tokat ili merkez ilçe araştırması). Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 6, 67-84.
• Laurent, C., Cerf, M., & Labarthe, P. (2006). Agricultural extension services and market regulation: Learning from a comparison of six EU countries. Journal of Agricultural Education and Extension, 12, 5-16.
• Marsh, P. S., & Pannell, D. J. (2002). Agricultural extension policy in Australia: The good, the bad and the misguided. Avustralian Journal of Agricultural and Resource Economics, 44(4), 625-627.
• Mevzuat Bilgi Sistemi (2020). Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik. https://www.mevzuat.gov.tr, (Erişim Tarihi: 12.02.2020).
• Oğuz, C. (2010). Tarımsal yayımda danışmanlık kavramı ve türkiye’de uygulama biçimi. Türkiye IX. Tarım Ekonomisi Kongresi, 2, 22-24.
• Ok, M. A., & Girgin, F. M. (2015). Ankara’da iki özel yurt işletmesinde SERVQUAL Yöntemi ile hizmet kalitesinin ölçülmesi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(25), 295-323.
• Organ, A., & Tekin, B. (2019). Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarında hizmet kalitesi ölçümü: Denizli ili örneği. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(1), 1-20.
• Özçatalbaş, O., Budak, D. B., Boz, İ., & Karaturhan, B. (2010). Türkiye’de tarım danışmanlığı sisteminin geliştirilmesine yönelik önlemler. Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, 11-15.
• Parasuraman, A., Zeithaml, V. A., & Berry, L. L. (1988). SERVQUAL: A multipleitem scale for measuring customer perceptions of service quality. Journal of Retailing, 64, 12-40.
• Spreng, R. A., & Mackoy, R. D. (1996). An empirical examination of a model of perceived service quality and satisfaction. Journal of Retailing, 72(2), 201-214.
• Tunalıoğlu, R., & Çınar, G. (2013). Aydın ilinde kamu alanında görev yapan tarımsal yayım personelinin kişisel performanslarının incelenmesi. Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(2), 11-22.
• Umali, L.D., & Schwartz, L.A. (1994). Public and Private Agricultural Extension. Washington: World Bank Discussion Papers.
• Van Den Ban, A.W. (1998). Supporting farmers’ decision making processes by agricultural extension. Journal Of Extension Systems, 14, 55-67.