Öğrenme Güçlüğü Olan Öğrencilerin Matematik Problemi Çözme Süreçlerinin İncelenmesi: Sesli Düşünme Protokolü Uygulaması

Year 2018, Volume: 19 Issue: 1, 155 - 180, 02.03.2018

Ufuk Özkubat , E. Rüya Özmen

https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.299494

Cited By: 7

Abstract

Bu çalışmada, öğrenme güçlüğü (ÖG) olan
öğrencilerin matematik problemi çözme sürecinde kullandıkları bilişsel ve
üstbilişsel stratejilerin değerlendirilmesinde kullanılan sesli düşünme
protokolünün (Think Aloud Protocols) tanıtılması amaçlanmıştır. Bu amaç
doğrultusunda, ilk olarak, matematik problemi çözmede gerekli olan stratejiler
açıklanmış ve ÖG olan öğrencilerin matematik problem çözme güçlüklerine
değinilmiş; ikinci olarak, matematik problemi çözmede bilişsel ve
üstbilişsel stratejilerin ölçümlenmesinde sesli düşünme protokolünün kullanımı
tanıtılmış ve ilgili araştırma bulguları tartışılmıştır. Üçüncü
olarak ise sesli düşünme protokolü ile yapılan değerlendirme sonuçlarının
öğretime yansımalarına ilişkin bilgiler verilmiştir. Sonuç bölümünde ise ÖG
olan öğrencilerin ve akranlarının kullandıkları bilişsel ve üstbilişsel
stratejileri inceleyen araştırmaların ihtiyacına değinilerek önerilerde
bulunulmuştur.

Keywords

Öğrenme güçlüğü, bilişsel ve üstbilişsel stratejiler, matematik problem çözme

References

• Akdur, T. E. (1996). Yardımlaşarak bilgisayar ortamında kavram haritalarının hazırlanmasının, lise seviyesindeki öğrencilerin fizik başarısı, fizik dersine ve kavram haritalamaya yönelik tutumları ve biliş bilgisi becerileri üzerindeki etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Baker, L., & Cerro, L. C. (2002). Assessing metacognition in children and adults. G. Schraw ve J. C. Impara, (Ed), Issues in the Measurement of Metacognition içinde (99-145). Lincoln, Nebraska: Buros Institute of Mental Measurements.
• Billingsley, F., White, O. R., & Munson, R. (1980). Procedural reliability: A rationale and example. Behavioral Assessment, 2, 229-241.
• Brown, A. L., Campione, J. C., & Barclay, C. R. (1979). Training and self-checking routines for estimating test readiness: Generalization from list learning to prose recall. Child Development, 50, 501-512.
• Bryant, D. P., Bryant, B. R., & Hammill, D. D. (2000). Characteristic behaviors of students with LD who have teacher-identified math weaknesses. Journal of Learning Disabilities, 33, 168-177.
• Bryant, D. P., Smith, D. D., & Bryant, B. R. (2008). Teaching students with special needs in inclusive classrooms. Boston,MA: Allyn & Bacon.
• Chan, L. K. S. (1996). Motivational orientations and metacognitive abilities of intellectually gifted students. Gifted Child Quarterly, 40(4), 184-193.
• Çakıroğlu, A. (2007). Üstbiliş. TSA, 11(2), 6-21.
• Çiçekçioğlu, D. (2003). Bilişsel ve biliş ötesi okuma stratejilerinin direk ve tümleşik olarak bilinçlendirme seviyesinde öğretiminin okuma yeterliliğine ve strateji kullanımına etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Demir-Gülşen, M. (2000). A model to investigate probability and mathematics achievement in terms of cognitive, metacognitive and affective variables. Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Desoete, A.,& Roeyers, H. (2002). Off-line metacognition: A domain-specific retardation in young children with learning disabilities? Learning Disability Quarterly, 25, 123-139.
• Desoete, A., Roeyers, H., & Buysse, A. (2001). Metacognition and mathematical problem solving in Grade 3. Journal of LearningDisabilities, 34, 435-449.
• Doğan, A. (2013). Üstbiliş ve üstbilişe dayalı öğretim. Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 3, 6-20.
• Doğanay-Bilgi, A.,& Özmen, E. R. (2014). Uyarlanmış çok ögeli bilişsel strateji öğretiminin zihinsel engelli öğrencilerin metin anlama sürecinde kullanılan ÜBS bilgisini kazanmalarında etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(2), 7-14.
• Ekenel, E. (2005). Matematik dersi başarısı ile bilişötesi öğrenme stratejileri ve sınav kaygısının ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Ericsson, K. A., & Simon, H. A. (1980). Verbal reports as data. Psychological Review, 87, 215-251.
• Ericsson, K. A.,& Simon, H. A. (1993). Protocol Analysis: Verbal Reports as Data, MIT Press, Cambridge, MA.
• Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring. A new area of cognitive developmental inquiry. American Psychologist, 34(10), 906-911.
• Geary, D. C. (2004). Mathematics and learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 37, 4-15.
• Gelen, İ. (2003). Bilişsel Farkındalık Stratejilerinin Türkçe Dersine İlişkin Tutum, Okuduğunu Anlama ve Kalıcılığa Etkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adana.
• House, A. E., House, B. J., & Campbell, M. B. (1981). Measures of interobserver agreement: Calculation formulas and distribution effects. Journal of Behavioral Assessment,3(1), 37-57.
• Hout-Wolters, van, B. H. A. M. (2000). Assessing active self-directed learning. In P. R. J. Simons, J. van der Linden, & T. Duffy (Eds.), New learning (pp. 83-101). Dordrecht: Kluwer.
• Hout-Wolters, van, B. H. A. M. (2006). Leerstrategieën meten. Soorten meetmethoden en hun bruikbaarheid in onderwijs en onderzoek. Paper voor de onderwijsresearchdagen, Vrije Universiteit Amsterdam.
• Jacobs, J. E., & Paris, S. G. (1987). Children’s metacognition about reading: Issues in definition, measurement, and instruction. Educational Psychologist, 22(3), 255-278.
• Johnstone, C. J., Bottsford-Miller, N. A., & Thompson, S. J. (2006). Using the think-aloud method (cognitive labs) to evaluate test design for students with disabilities and English language learners Minneapolis, MN: University of Minnesota, National Center on Educational Outcomes.
• Karakelle, S., & Saraç, S. (2010).Üst Biliş Hakkında Bir Gözden Geçirme:Üstbiliş Çalışmaları mı Yoksa Üst Bilişsel Yaklaşım mı? Türk Psikoloji Yazıları, 13 (26), 45-60.
• Karakelle, S., & Saraç, S. (2007). Çocuklar için üst bilişsel farkındalık ölçeği (ÜBFÖ-Ç) A ve B formları: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Yazıları, 10 (20), 87-103.
• Kingsdorf, S.,& Krawec, J. (2014). Error analysis of mathematical word problem solving across students with and without learning disabilities. Learning Disabilities Research & Practice,29(2), 66-74.
• Kluwe, R. H. (1982). Cognitive knowledge and executive control: Metacognition. In D. R. Griffin (Ed.), Animal mind-human mind (pp. 201-224).
• Küçük- Özcan, Z. Ç. (2000). Teaching metacognitive strategies to 6th grade students. Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Malpass, J. R., O’Neil, J. H. F., & Hocevar, D. (1999). Self-regulation, goal orientation, selfefficacy, worry, and high-stakes math achievement for mathematically gifted high school students. Roeper Review, 21(4), 281-289.
• Miller, S., & Mercer, C. (1997). Education aspects of mathematics disabilities. Journal of Learning Disabilities, 30(1), 47-56.
• Minnaert, A., & Janssen, P. J. (1999). The additive effect of regulatory activities on top of intelligence in relation to academic performance in higher education. Learning and Instruction, 9, 77-91.
• Montague, M. (1992). The effects of cognitive and metacognitive strategy instruction on the mathematical problem solving of middle school students with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities. 25, 230-248.
• Montague, M., & Applegate, B. (1993). Mathematical problem solving characteristics of middle school students with learning disabilities. Journal of Special Education, 27, 175-201.
• Montague, M., & Applegate, B. (1993). Middle school students mathematical problem solving: An analysis of think-aloud protocols. Learning Disabilities Quarterly, 16, 19-32.
• Montague, M., & Bos, C. (1990). Cognitive and metacognitive characteristics of eighth-grade students’ mathematical problem solving. Learning and Individual Differences, 2, 109-127.
• Montague, M., Applegate, B., & Marquard, K. (1993). Cognitive strategy instruction and mathematical problem-solving performance of students with learning disabilities. Learning Disabilities Research and Practice, 8, 223-232.
• Muhtar, S. (2006). Üstbilişsel strateji eğitiminin okuma becerisinde öğrenci başarısına olan etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Namlu, A. G. (2004). Bilişötesi öğrenme stratejileri ölçme aracının geliştirilmesi: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 123-141.
• National Council of Teachers of Mathematics (NCTM). (2000). Curriculum and evaluation standards for school mathematics. Reston, VA: Author
• Ostad, A., & Sorensen, P.M. (2007). Private speech and strategy-use patterns: Bidirectional comparisons of children with and without mathematical difficulties in a developmental perspective. Journal of Learning Disabilities, 40, 2-14.
• Özcan, Z, Ç. (2007). Sınıf öğretmenlerinin derslerinde bilişüstü beceri geliştiren stratejileri kullanma özelliklerinin incelenmesi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Özmen, R. (Ed) (2017). Öğrenme Güçlüğü Sınıf İçi Destek Seti, Öğrenme Güçlüğü Hakkında Temel Bilgiler Ve Uygulamalar. Eğiten Kitap.
• Özmen, R. (2006). The effectiveness of modified cognitive strategy instruction in writing on mildly mentally retarded Turkish students. Exceptional Children, 72, 281-294.
• Özsoy, G. (2007). İlköğretim beşinci sınıf düzeyinde üstbiliş stratejileri öğretiminin, problem çözme başarısına etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Paris, S. G., & Flukes, J. (2005). Assessing children’s metacognition about strategic reading. S. Israel, C. C. Block, K. Bauserman ve K. Kinnucan-Welsch, (Ed.), Metacognitionin literacy learning: Theory, assessment, instruction, andprofessional development, (121-139). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Perleth, C. (1992). Strategy use and metamemory in gifted and average primary school children. In K. A. Heller , & E. A. Hany (Eds), Competence and responsibility, the third European conference of the European council for high ability (pp. 46-52). Seattle: Hogrefe & Huber.
• Pilten, P. (2008). Üstbiliş stratejileri öğretiminin ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin matematiksel muhakeme becerilerine etkisi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
• Pressley, M., & Afflerbach, P. (1995). Verbal protocols of reading: The nature of constructively responsive reading. Hillsdale NJ: Erlbaum.
• Prins, F. J., Veenman, M. V. J., & Elshout, J. J. (2006). The impact of intellectual ability and metacognition on learning: New support for the threshold of the problematicity theory. Learning and Instruction, 16(4), 374-387.
• Rozenzweig, C., Krawec, J., & Montague, M. (2011). Metacognitive strategy use of eighth-grade students with and without learning disabilities during mathematical problem solving: a think-aloud analysis. Journal of Learning Disabilities, 44(6) 508-520.
• Schraw, G.,& Dennison, R. (1994). Assessing metacognitive awareness. Contemporary Educational Psychology, 19, 460-475.
• Schraw, G., & Moshman, D. (1995). Metacognitive Theories. Educational Psychology Review, 7(4), 351-371.
• Schudmak, W. (2014). Metacognitive strategies employed during mathematical problem solving: a comparative case study of fifth graders who are gifted and have ADHD. Doctor of Philosophy Dissertations, George Mason University, Fairfax.
• Shaughnessy, M. F., Veenman, M. V. J., & Kleyn-Kennedy, C. (2008). Metacognition: A recent review of research, theory and perspectives. Nova Science Publishers, Inc. New York.
• Shin, M., & Bryant, D. P. (2015). A synthesis of mathematical and cognitive performances of students with mathematics learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 48(1), 96-112
• Shraw, G., & Graham, T. (1997). Helping Gift ed students Develop Metacognitive Awareness. Roeper Review, 20 (1), 4-8.
• Sperling, R. A., Howard, B. C, Staley, R., & DuBois, N. (2004). Metacognition and self-regulated learning constructs. Educational Research and Evaluation, 10, 117-139.
• Swanson, H. L. (1992). The relationship between metacognition and problem solving in gifted children. Roeper Review, 15(1), 43-49.
• Swanson, L. (1990). Influence of metacognitive knowledge and aptitude on problem solving. Journal of Educational Psychology, 82, 306-314.
• Sweeney, C. M. (2010). The metacognitive functioning of middle school students with and without learning disabilities during mathematical problem solving. Doctor of Philosophy Dissertations, University of Miami, Florida.
• Tunçman, N. (1994). Effects of training preparatory school EFL students at Middle East Technical University in a metacognitive strategy for reading academic texts. Yüksek Lisans Tezi,İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Van Hout-Wolters, B. (2000). Assessing active self-directed learning. In R. Simons, J. van der Linden, & T. Duffy (Eds.), New learning (pp. 83–101). Dordrecht: Kluwer.
• Veenman, M. V. J., & Spaans, M. A. (2005a). Relation between intellectual and metacognitive skills: Age and task differences. Learning and Individual Differences, 15, 159-176.
• Veenman, M. V. J., Elshout, J. J., & Meijer, J. (1997). The generality vs domain-specificity of metacognitive skills in novice learning across domains. Learning and Instruction, 2, 187-209.
• Veenman, M. V. J., Kerseboom, L., & Imthorn, C. (2000). Test anxiety and metacognitive skillfulness: Availability versus production deficiencies. Anxiety, Stress, and Coping, 13, 391-412.
• Veenman, M. V. J., Kok, R., & Blöte, A. W. (2005b). The relation between intellectual and metacognitive skills in early adolescence. Instructional Science, 33, 193-211.
• Veenman, M. V. J., Van Hout-Wolters, B. H. A. M., & Afflerbach, P. (2006). Metacognition and learning: Conceptual and methodological considerations. Metacognition Learning, 1, 3-14.
• Veenman, M. V. J., Wilhelm, P., & Beishuizen, J. J. (2004). The relation between intellectual and metacognitive skills from a developmental perspective. Learning and Instruction, 14, 89-109.
• Yavuz, D. (2009). Öğretmen adaylarının özyeterlik algıları ve üstbilişsel farkındalıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
• Yore, L. D.,& Craig, M. T. (1992). Middle school students’ metacognitive knowledge about science reading and science text: Objective assessment, validation and results. East Lansing, MI: National Center for Research on Teacher Learning.
• Yüzbaşıoğlu, Z. T. (1991). Turkish university EFL students metacognitive strategies and beliefs about language learning. Yüksek Lisans Tezi, İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.