ETİK İLKELER
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisinde Araştırma ve Yayın Etiğine uyulmakta olup, yayınlanması için değerlendirilmek üzere gönderilecek olan makalelerden Etik Kurul İzni gerekenlerinde, etik kurul onayının alınmış olması gerekmekte ve bu durum makalede belirtilerek belgelendirilmelidir. Bu belgede kurul adı, tarih, sayı no gibi bilgilere yer verilmelidir. Bu bilgilerin makalenin yöntem bölümünde ve son sayfasında yer alması gerekmektedir.
Aşağıda belirtilen hususları içeren bilimsel çalışmalarda etik kurul iznini gösteren belgelerin dergiye sunulması ve makale içerisinde de gerekli bilgilerin verilmesi gerekmektedir;
- Görüşme teknikleri, deney, odak grup çalışması, anket, gözlem ve mülakat gibi katılımcılardan veri toplanan nicel veya nitel yaklaşımlarla gerçekleştirilmiş olan her türden araştırma çalışmaları
- Deneysel ya da farklı bilimsel amaçlar gözetilerek insan ve hayvanların materyal ve veriler dahil kullanımı
- İnsan üzerinde gerçekleştirilmiş olan klinik çalışmalar
- Hayvan deneylerinin yer aldığı çalışmalar
- Kişisel verilerin korunması kanunu uyarınca retrospektif çalışmalar
Bunlara ek olarak, olgu sunumlarında bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam belgesinin imza altına alındığına dair bilgi makalede yer almalıdır. Makale yazarlarına ait olmayan fotoğraf, ölçek, anket gibi içeriklerin makalede kullanımı amacıyla bu içeriklerin sahiplerinden izin alınmalı ve makalede belirtilmelidir. Fikir ve sanat eserlerinin kullanılması durumunda telif hakkı düzenlemelerine uyulması zorunludur.
“Uluslararası Yayın Etiği Komitesinin (COPE)” resmi kayıtlı üyesi olan Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi sadece yeni bir çözüm yaklaşımının ürünü olan veya mevcut bir bilgiye yeni bir bakış akışı kazandıran nitelikteki özgün çalışmaları yayımlanmak üzere kabul etmektedir. Dergiye gönderilen bir çalışma başka bir dergide herhangi bir dilde yayımlanmamış ve başka bir platformda değerlendirme aşamasında bulunmamalıdır. Tüm makaleler COPE tarafından belirtilen genel etik kurallar dikkate alınarak hazırlanmalıdır. COPE tarafından yapılan önermeler ve genel yayın gereksinimlerine bağlı olarak Yazarlar, Hakemler ve Editörler verilen uluslararası standartlara bağlı kalmak zorundadır. Aşağıda bazı önemli noktalara değinilmektedir.
Editörlerin Özellikleri ve Sorumlulukları:
Editör;
- Yayımlama kararını alırken makalelerin özgün değerini önemser ve ilgili okuyucu kitlesine katkıda bulunmasına dikkat eder. Okuyucu kitlesinin geri bildirimlerini dikkate alarak, uygun bir şekilde geri bildirimde bulunur.
- Olumlu veya olumsuz kararlarda özgün değer, ilgili alana olan katkı, yöntemin güvenilir ve geçerli olmasını dikkate alır, anlatımın net olması ve dergi amaç ve kapsamına uygun olmasını önemser. Yayın politikaları ve uluslararası standartlara uyumu gözetir.
- Etik kurallara tamamıyla uyar ve fikri mülkiyet haklarını gözetir.
- Düşünce özgürlüğüne önem gösterir.
- Derginin daha iyi bir noktaya gelmesi ve yayımlanacak olan çalışmaların daha yüksek kalitede olması için çaba sarf eder.
- Düzeltme ve açıklama yapılması gerektiğinde şeffaf bir şekilde davranır.
- Dergi kapsamına giren makaleleri önemli bir problem olmadıkça ön değerlendirmeye sokar.
- Pozitif olan hakem değerlendirmelerini çalışmada önemli bir problem yoksa göz ardı etmez.
- Kapalı inceleme sürecinde meydana gelebilecek sorunların önüne geçer.
- Çalışma ile ilgili hakem atamalarında konuya uygun seçim yapar.
- Hakemlerin ihtiyaç duyduğu bilgileri sağlar ve rehberlik eder.
- Hakem ve yazar arasında çıkar çatışması olmaması için gereğini yapar.
- Hakemlerin ve yazarların kimlik bilgilerini gizli tutar.
- Tarafsızlık ve bilimsellik bağlamında hakemlerin nesnel bir tutum ile makale değerlendirmesi yapmalarını sağlar.
- Hakem havuzlarının sürekli güncellenmesini ve geniş olmasını temin eder.
- Nezakete sığmayan ve bilimselliği bulunmayan değerlendirmelere izin vermez.
- Yayın politikaları ve direktifler doğrultusunda süreçlerin devam etmesi hususunda tüm yayın kurulu üyelerini yönlendirir, yayın politikası hakkında bilgi verir ve gelişmeleri paylaşır.
- Makalelerin bağımsız ve tarafsız bir şekilde değerlendirilmesi için yayın kurulunu yönlendirir.
- Tüm yayın sürecinde görev yapanlarla etkili iletişim kurar, yayın kurulu üyeleriyle belirli zamanlarda toplantı yapar.
- Uygun niteliklere sahip olan ve sürece katkı sağlayabilecek yayın kurulu üyeleri ile çalışır.
- Kurul üyelerine değerlendirilmesi için göndereceği makalelerde kurul üyesinin uzmanlığını dikkate alır.
- Alacağı kararlar yayımcı ve dergi sahibinden bağımsız olmalıdır.
- Dergiye gönderilen makalelerin değerlendirilmesinde tarafsızlık ilkesine dayanan adil bir sürecin işletilmesini ve zamanında değerlendirmenin tamamlanmasını sağlar.
- Dergiye gelen makalelerde yer alan denek ve görseller konusunda kişisel verilerin korunmasına özen gösterir. Makalede bireylerin kullanılması halinde, gerekli izinlerin alınması (belgelendirilmiş halde) durumunda çalışmayı değerlendirmeye alır, aksi halde makaleyi reddeder.
- Okuyucu, hakem ve yazarların bireysel verilerini korur.
- Makalelerde insan ve hayvan deneylerinin yürütülmesi halinde insan ve hayvan haklarını korunmasını sağlar. Bu gibi çalışmalarda etik kurul onayı ve gerekli izinlerin belgelendirilmemiş olması durumunda makaleyi reddeder.
- Görevi kötüye kullanma ve suistimal gibi durumlara izin vermez. Öyle bir durumda gerekli kovuşturmayı yürütür.
- Yayımlanmış makalelerin fikri mülkiyet haklarını korur, ihlal olması durumunda dergi ve yazarların haklarını savunur. Dergide yayımlanan makalelerde yer alan içeriklerin başka yayınlara ait olan fikri mülkiyet haklarını çiğnememesini denetler.
- Yayımlanmış olan makaleler ile ilgili eleştirileri değerlendirir, yazarların cevap hakkı kullanması sağlar.
- Çalışmaların negatif sonuçlar içermesi durumunda, bunları da dikkate almalı, göz ardı etmemelidir.
Hakemlerle İlgili Etik Kurallar
Hakem;
- Makalenin değerlendirilmesinde nezaket temelli yapıcı yorumlar getirmeli aşağılayıcı yorumlardan kaçınmalıdır.
- Nesnel bir değerlendirme gerçekleştirmeli, çalışma kapsamının dışına çıkmamalıdır. Her ne kadar kapalı inceleme yani kör hakemlik gerçekleştiriliyor olsa da din, dil, ırk, siyasi görüş ve ticari kaygı gibi hususların değerlendirmeyi etkilemesine izin vermemelidir.
- Tarafsızlık ilkesi ve gizlilik temelinde süreci tamamlamalıdır.
- Makale inceleme aşamasına geçmeden evvel, olası bir çıkar çatışmasını fark etmesi durumunda yayını incelememeli ve editörlüğe bilgi vermelidir.
- Makaleyi değerlendirdikten sonra, makale ile ilgili dokümanı imha etmelidir.
- Çalışma uzmanlık alanı dışında kalıyorsa değerlendirmeyi reddetmelidir.
- Değerlendirme davetini olumlu veya olumsuz olarak cevaplandırmalı, değerlendirmeyi kabul ettiği makaleyi zamanında sonuçlandırmalıdır.
Yazarlar ile ilgili Etik Kurallar
Yazar;
- Bir makaleyi değerlendirilmesi için dergiye gönderdiğinde, aynı yayını eş zamanlı olarak başka dergiye de göndermemelidir.
- Dergiye göndereceği makalenin özgün olduğundan emin olmalıdır.
- Bir araştırmanın sonuçlarını, o araştırmanın bütünlüğünü ve niteliğini bozmadan tek bir makale olarak yayımlamalıdır.
- Çıkar çatışması bulunması durumunda bunu editörlüğe bildirmelidir.
- Makale hangi aşamada olursa olsun (değerlendirme, erken baskı, yayımlanmış) makale içinde bir hata gördüğünde, düzeltmek veya geri çekmek maksadıyla editörlüğe bilgi vermelidir.
- Makale içinde veri kullanım hakkı izni, araştırma izni, etik kurul izni, katılımcı onayı gerektiren durumların olması halinde bunlarla ilgili gerekli belgeleri ve beyanları sunmalıdır.
- Makalelerde çalışmaya dahil olmayan kişileri yazar olarak eklememeli, değerlendirme süreci ve yayım aşamasında yazar ekleme ve çıkarma ve de yazar sırası değiştirme gibi taleplerde bulunmamalıdır.
- Bilgi ve ham veri talep edildiğinde, bunları editörlüğe sağlamalıdır.
- Makale içinde faydalandığı kaynakları doğru bir şekilde atıf olarak vermeli ve bunu etik ilkeler çerçevesinde gerçekleştirmelidir.
- Etik kurul izninin gerekli olmadığı makalelerde, bu iznin gerekli olmadığını, makalenin son sayfasında ve yöntem kısmında beyan etmelidir.
- Makalenin yazarlarının makaleye olan katkıları, açıklayıcı bir biçimde makale yazım kılavuzunda ayrılan kısma eksiksiz yazılmalıdır.
- Yazarın dergi yayın kurulu tarafından belirtilen ve web sayfasında yayınlanan ortalama değerlendirme süresi içerisinde dergi yayın kurulu ile iletişime geçmemesi beklenmektedir.

ŞİKAYET POLİTİKASI
Etik İlkelere Aykırı Bir Durumun Tespiti
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisinin yayımlanmış veya erken baskı aşamasında olan makaleleri ve ayrıca editör, hakem ve yazarlar ile ilgili olarak etik ilkelere aykırılık gösteren bir durumun fark edilmesi halinde pajes@pau.edu.tr e-posta adresine bilgi verilmesi gerekmektedir.
AÇIK ERİŞİM BİLGİSİ
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi bilimsel araştırmaları halka ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyerek dergi içeriğine açık erişim sağlamaktadır.
ÜCRETLENDİRME POLİTİKASI
Hakem değerlendirme süreci tamamlanmış ve kabul edilmiş tüm makaleler herhangi bir makale gönderim ve/veya değerlendirme ücreti talep edilmeksizin çevrimiçi olarak yayımlanmaktadır.
MAKALE DEĞERLENDİRME SÜRECİ
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi’ne gönderilen tüm araştırma makaleleri öncelikle dergi sekretaryası tarafından dergi kurallarına uygun bir şekilde hazırlanıp hazırlanmadığı ve etik kurallara uygunluğu doğrultusunda değerlendirilmektedir. Bu ilk değerlendirmeyi geçen makaleler ilgili alan editörüne baş editör ve yardımcıları tarafından iletilirler. Makale, ilgili alan editörü tarafından alanında deneyimli en az 3 hakeme gönderilir. Bu değerlendirme sırasında, “Kapalı İnceleme” süreci takip edilmesi tercih edilmekte ve hem yazarlar hem de hakemlerin birbirlerinin bilgilerine makale dosyası üzerinden ulaşmaları engellenmektedir. Değerlendirilecek olan makalenin hakemlere gönderilmesinden sonra 30 günlük bir değerlendirme süresi söz konusu olmaktadır. En az 3 hakem raporu tamamlanan makaleler bu sürecin ardından yazarlara minör, majör veya ret kararları altında iletilirler. Majör veya minör düzeltme istenilen makalelerde yazarlar 30 günlük bir süreye sahiptir. Bu sürenin sonunda teslim edilmeyen makaleler reddedilir. Hakemler tarafından istenilen düzeltmelerin yapılmasının ardından makaleler değerlendirme için tekrar ilgili alan editörüne iletilir. Alan editörü gerekli görmesi durumunda makaleyi tekrar hakemlere gönderebilir. Değerlendirme süreci sonucunda makale ile ilgili son karar Baş Editör veya Baş Editör Yardımcıları tarafından hakem ve Alan Editörü görüşlerine bağlı olarak verilmektedir. Dergiye gönderilmiş olan bir makalenin ortalama kabul süresi 150 gündür.
ÇIKAR ÇATIŞMASI BEYANI
Yazarlar
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi’nin genel yayın ilkelerine göre, sadece ilgili çalışmaya gerçek anlamda katkı sağlayan kişiler yazar olarak dikkate alınmalıdır. Çalışmaları ile ilgili taraf olabilecek tüm kişisel ve finansal ilişkilerin bildirilmesinden yazarlar sorumludur. İş, danışmanlık, hisse sahibi, ücret, uzman ifade ödemesi gibi finansal ilişkiler çok kolay tespit edilebilir çıkar çatışmalarıdır ve derginin itibarını zayıflatması son derece olasıdır. Çıkar çatışması konusunu açıklığa kavuşturmak için, yazarlar gönderilen makaleleri ile birlikte editöre mektup niteliğinde hazırlanan bir belge ile herhangi bir çıkar çatışması olup olmadığını açıkça belirtmelidirler.
Hakemler
Herhangi bir çıkar çatışması olması durumunda hakem değerlendirme sürecinin ret edilmesinden hakemler sorumludur. Hakemler, çıkar çatışması ile ilgili olarak herhangi bir şüpheye düşmeleri durumunda değerlendirme süreci ile ilgili olarak editöre danışmalıdır. Çıkar çatışmasını önlemek amacıyla makale yazarları ile aynı kurumlarda çalışan kişiler hakem olarak seçilmemektedir.
Editörler
Editörler makalelerin hakem değerlendirme sürecinin yönetilmesinden sorumlu olup herhangi bir çıkar çatışması olması durumunda ilgili makaleyi ret etme hakkına sahiptirler. Editörler atandıkları makalelerle herhangi bir kişisel ve/veya mali çıkar çatışması içinde olmamalıdır. Editörler gönderilen bir makalenin yazar listesinde bulunuyorsa o makalenin değerlendirme süreci dışında tutulmaktadır.
İNTİHAL KONTROLÜ
Ocak 2015’den itibaren gönderilen makalelerin tümü IThenticate® intihal belirleme yazılımı kullanılarak kontrol edilmektedir. Yazılım tarafından üretilen benzerlik raporu doğrultusunda, editörler kurulu makalenin hakem değerlendirmesine alınmasına veya doğrudan ret edilmesine karar vermektedir.