Looking at The Real Picture of Modernization: The Critique of Modernization at The Core of the Novels in European, Turkish, Arabic and African Societies

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 4, 259 - 272, 01.12.2017

Yusuf Çiftçi , Pınar Kayalı

Öz

Lots of different definitions are made about modernization. These definitions show a change in terms of the person or corporation Who are belong to different place, time or ideology. In this direction It is not possible that completely giving the meaning of modernization based on historiography. It can be seen that the real picture of modern, But if the modernization is defined in reference to the self realities of the societies. In this essay, instead of giving the meaning of modernization based on the history or historiography, the modernism will be tried to positioned based on the novels which are telling the modernization stories; Holland as instance of Europe, Turkey as instance of Asia, Egypt as instance of Arabian societies and Nijeria as instance of Africa. To make this positioning, the rates of changing and transformation of the metaphors at the novels will be examined and ultimately It is tried to make an objective explanation of “modernism”. The aim of this essay is to read the modernism in the centerline of social reality which are picturing at the novels and is to gauge the effects of the modernism to the worth-norm-corporation of the world societies. In the essay phenomenological analysis methodology and discourse analysis methodology are used in the center of Interpretative epistemology.

Anahtar Kelimeler

Modernization, Novels, Historiography, Social Reality, Change

Modernleşmenin Gerçek Resmine Bakmak: Avrupa, Türk, Arap ve Afrika Toplumlarında Modernleşmenin Romanlar Merkezinde Eleştirisi

Öz

Modernleşme hakkında çok farklı tanımlar yapılmaktadır. Bu tanımlar, tanımı yapan kişi ya da kurumun mensup olduğu yer, zaman ya da ideolojiye göre değişiklik göstermektedir. Bu doğrultuda tarih yazımından yola çıkılarak modernleşmenin tam olarak anlamlandırılması imkân dâhilinde görünmemektedir. Modernleşme ancak, toplumların kendi gerçekliklerine göre tanımlanırsa “modern olan”ın gerçek resmi görülebilir. Bu makalede, “tarih” ya da “tarih yazımı”ndan yola çıkarak modernleşmeyi anlamlandırmak yerine, Avrupa toplumları örneğinde Hollanda, Asya toplumları örneğinde Türkiye, Arap toplumları örneğinde Mısır ve Afrika toplumları örneğinde Nijerya toplumunun modernleşme hikâyelerini anlatan romanlardan yola çıkılarak “modern olan” konumlandırılmaya çalışılacaktır. Bu konumlandırmanın yapılmasında ise, romanlardaki metaforların değişim ve dönüşüm oranları incelenecek ve nihayetinde modernliğin tarafsız bir anlamlandırılması yapılmaya çalışılacaktır. Makalenin amacı; modernliği romanlarda tasvir edilen toplumsal gerçeklik ekseninde yorumlamak ve “modern olan”ın dünya toplumlarının “değer-norm-kurum”larına etkisini ölçmektir. Makalede yorumcu bilgi kuramı merkezinde fenomenolojik çözümleme ve söylem analizi teknikleri kullanılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Modernleşme, Romanlar, Tarih Yazımı, Toplumsal Gerçeklik, Değişim

Kaynakça

• Achebe, Chinua. (2011), Parçalanma, Çeviren: Nazan Arıbaş Erbil, İthaki Yayınları, İstanbul.
• Alkan, Mehmet Ö. (2011), “II. Meşrutiyet’te Resmi İdeoloji, Resmi Tarih ve Eğitim”, Editörler: Vahdettin Engin ve Ahmet Şimşek, Türkiye’de Tarih Yazımı, Yeditepe Yayınevi, İstanbul.
• Amin, Samir. (2007), Avrupa-Merkezcilik Bir İdeolojisinin Eleştirisi, Çeviren: Mehmet Sert, Chiviyazıları Yayınları, İstanbul.
• Arslan, Hüsamettin. (2009), Jöntürkler, Jönkürtler ve Muhafazakârlar, Meçhul Okurla Söyleşiler, Paradigma Yayıncılık, İstanbul.
• Ashton, T.S. (1980), The Industrial Revolution 1760-1830, Oxford Univercity Press, England.
• Aydın, Mehmet S. (2002), Siyasi Ekonomik ve Kültürel Boyutlarıyla Küreselleşme, Ufuk Kitapları, İstanbul.
• Aydın, Mustafa. (2009), Moderniteye Dışarıdan Bakmak, Açılım Kitap, İstanbul.
• Barnes, Barry. (1997), “Thomas Kuhn”, Çev: Ahmet Demirhan, Çağdaş Temel Kuramlar İçinde, Editör: Qentin Skinner, Vadi Yayınları, Ankara.
• Bauman, Zygmunt. (2006), Modernite ve Holocaust, Çeviren: Süha Sertabiboğlu, Versus Yayınları, İstanbul.
• Breisach, Ernst. (2012), Tarih Yazımı, Çeviren: Hülya Kocaoluk, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Bora, Tanıl. (1995), “Türkiye’de Milliyetçilik ve Azınlıklar”, Birikim Sayı: 71-72, İstanbul.
• Boratav, Korkut. (1985), Tarih ve Tarihçi – Annales Okulu İzinde - , Alan Yayınları, İstanbul.
• Buhr, M. & Schroeder, W. & Barc, K. (2006), Aydınlanma Felsefesi, Çeviren: Veysel Atayman, Yenihayat Yayıncılık, İstanbul.
• Burman, Erica. (2007), “Between Orientalism and Normalization: Cross Cultural Lessons From Japan for a Critical History of Psychology”, History of Psychology, Vol. 10, No:2, pp. 179-198.
• Callinicos, Alex. (2009), Tarih Yapmak – Toplum Kuramında Etkinlik Yapı ve Değişim, Çeviren: Nermin Saatçioğlu, Doruk Yayınları, İstanbul.
• Camus, Albert. (2012), Düşüş, Çeviren: Hüseyin Demirhan, Can Yayınları, İstanbul.
• Canatan, Kadir. (1995), Bir Değişim Süreci Olarak Modernleşme, İnsan Yayınları, İstanbul.
• Carr, Edward Hallett. (2008), Tarih Nedir?, Çeviren: Misket Gizem Gürtürk, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Carr, Edward Hallett. ve Fontana, J. (1992), Tarih Yazımında Nesnellik ve Yanlılık, Çeviren: Özer Ozankaya, İmge Yayınevi, Ankara.
• Childs, Peter. (2010), Modernizm, Çeviren: Vural Yıldırım, Sitare Yayınları, Ankara.
• Çetin, Halis. (2007), Modernleşme Krizi, İdeoloji ve Ütopya Arasında Türkiye, Orion Yayınları, Ankara.
• Çifci, Yusuf. (2013), Self Oryantalizm ve Türkiye’de Kürtler, Orient Yayınları, Ankara.
• Digeçligil, Beylü. (2006), “Sosyal Bilimler Epistemolojisinde Sorunların Kaynağı: Ontolojiyi Unutmak”, Felsefe ve Sosyal Bilimler Muğla Üniversitesi Felsefe ve Sosyal Bilimler Sempozyumu Bildirileri, Vadi Yayınları, Ankara, s. 31-53.
• Dilthey, Wilhelm. (2012), Hermeneutik ve Tin Bilimleri, Çev: Doğan Özlem, Notos Kitap, İstanbul.
• Doğan, Mehmet. (1978), Batılılaşma İhaneti, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Eaglton, Terry. (2011), Edebiyat Kuramı, Çeviren: Tuncay Birkan, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Everdell, William R. (2007), “Modernizm Ne Olduğu ve Belki de Ne Olmadığına Dair”, İlk Modernler – Yirminci Yüzyıl Düşüncesinin Kökenlerine İlişkin Profiller, Çeviren: Hülya Kocaoluk, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Fagan, B.M. (1988), In The Beggining, Brown College Division, Scott Foresman and Company, Glenview, lllinois.
• Fethi Naci. (1983), “Roman”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi Cilt 3, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Fichter, J. (2004), Sosyoloji Nedir, Çeviren: Prof. Dr. Nilgün Çelebi, Anı Yayınları, Ankara.
• Fukuyama, Francis. (2012), Tarihin Sonu ve Son İnsan, Çeviren: Zülfü Dicleli, Profil Yayıncılık, İstanbul.
• Giddens, Anthony. ve Pierson, Christopher. (2001), Modernliği Anlamlandırmak, Çevirenler: Serhat Uyurkulak, Murat Sağlam, Alfa Yayınları, Bursa.
• Göle, Nilüfer. (1991), Modern Mahrem Medeniyet ve Örtünme, Metis Yayınları, İstanbul.
• Gülbenkian Komisyonu. (1996), Sosyal Bilimleri Açın - Sosyal Bilimlerin Yeniden Yapılanması Üzerine Rapor, Çeviren: Şirin Tekeli, Metis Yayınları, İstanbul.
• Hazard, Paul. (1994), Batı Düşüncesindeki Büyük Değişme, Çeviren: Erol Güngör, Ötüken Neşriyat, İstanbul.
• Hobsbawm, Eric J. (2009), Tarih Üzerine, Çeviren: Osman Akınhay, Agora Kitaplığı, İstanbul.
• Huxley, Aldous. (2012), Cesur Yeni Dünya, Çeviren: Ümit Tosun, İthaki Yayınları, İstanbul.
• James, Susan. (1997), “Louis Althusser”, Çev: Ahmet Demirhan, Çağdaş Temel Kuramlar İçinde, Editör: Qentin Skinner, Vadi Yayınları, Ankara.
• Kavaz, İbrahim. (2012), “Tarihselcilik Anlayışı ve Tarihi Romanlarda Gerçeklik Üzerine Bir Değerlendirme”, Bilig Güz 2012 Sayı 63, ss. 93-110. 23
• Latouche, Serge. (1989), Dünyanın Batılılaşması, Çeviren: Temel Keşoğlu, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Maalouf, Amin. (2010), Çivisi Çıkmış Dünya Uygarlıklarımız Tükendiğinde, Çeviren: Orçun Türkay, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Mahfuz, Necib. (2012), Zamanın Hükmü, Çeviren: Utku Umut Bulsun, Kırmızı Kedi Yayınevi, İstanbul.
• Marx, Karl. (1993), Louis Bonaparte’nin 18 Brumaire’i, Çeviren: Ahmet Acar, Yorum Yayınları, İstanbul.
• Marx, Karl. (2010), Kapital 1. Cilt, Çev: Mehmet Selik ve Nail Satlıgan, Yordam Yayınları, İstanbul.
• Moran, Berna. (2012), Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Mutahari, Murtaza. (1989), Tarih ve Toplum, Çev: Cengiz Şişman, Yöneliş Yayınları, İstanbul.
• Nordau, Max. (2001), Tarih Felsefesi Felsefe-i Tarih, Hazırlayan: Levent Öztürk, Ayışığı Kitapları, İstanbul.
• Pappenheim, Fritz. (2002), Modern İnsanın Yabancılaşması, Çeviren: Salih Ak, Phoenix Yayınları, Ankara.
• Rothacker, Erich. (2008), Tarihselcilik Sorunu, Çeviren: Doğan Özlem, Gündoğan Yayınları, İstanbul.
• Safa, Peyami. (2012), Cumbadan Rumbaya, Ötüken Neşriyat, İstanbul.
• Searle, John R. (2005a), Bilinç ve Dil, Çeviren: Muhittin Macit, Cüneyt Özpilavcı, litera Yayıncılık, İstanbul.
• Searle, John R. (2005b), Toplumsal Gerçekliğin İnşası, Çeviren: Muhittin Macit, Cüneyt Özpilavcı, litera Yayıncılık, İstanbul.
• Shayegan, Daryush. (2010), Yaralı Bilinç – Geleneksel Toplumlarda Kültürel Şizofreni, Çeviren: Haldun Bayrı, Metis Yayınları, İstanbul.
• Skinner, Qentin. (1997), “Teorinin Geri Dönüşü”, Çağdaş Temel Kuramlar, Editör: Qentin Skinner, Çev: Ahmet Demirhan, Vadi Yayınları, Ankara.
• Tilly, Charles. (2011), Demokrasi, Çev: Ebru Arıcan, Phoenix Yayınları, Ankara.
• Tunçay, Mete. (1992), T.C.’inde Tek-Parti Yönetimi’nin Kurulması 1923-1931, Cem Yayınevi, İstanbul.
• Orwel, George. (2008), Bin Dokuz Yüz Seksen Dört, Can Yayınları, İstanbul.
• Özlem, Doğan. (1999), Siyaset, Bilim ve Tarih Bilinci, İnkılap Yayınları, İstanbul.
• Özkırımlı, Atilla. (1983), “Anahatlarıyla Edebiyat”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi Cilt 3, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Özyurt, Cevat. (2005), Modern Toplumun Çözümlenmesi, Açılım Kitap, İstanbul.
• Üster, Celal. (2010), Hayvan Çiftliği’ne Sunuş, Hayvan Çiftliği İçinde Can Yayınları, İstanbul.
• Yavuz, Hilmi. (2000), Modernleşme Oryantalizm ve İslam, Büke Yayınları, İstanbul.