ÇAĞDAŞ TÜRK RESMİ VE GELENEKSEL SANATLAR BAĞLAMINDA BİR RESSAM: BİLAL ERDOĞAN (1944- 1999)

Year 2018, Volume: 4 Issue: 3, 304 - 316, 30.11.2018

Erdal Ünsal

Abstract

Geleneksel
sanatlar ve Çağdaş Türk Resim Sanatı arasındaki etkileşimin üretken biçimde bir
birikime dönüşmesi, az bulunur bir olgudur. Geleneksel sanatların İslam
inancıyla biçimlenmiş estetik yapısı, Çağdaş Türk Resim Sanatın da
içselleştirilmiş ve özgün bir yapıta dönüşmüş ve kimlikleştirilmiş biçim de bir
sanatçının yapıtlarının temel kurgusunu oluşturması, evrensel bir sanat
kavramına taşınması anlamında önemlidir. Sanatçının kimlik olgusunu geçmiş
birikimiyle bugün arasında ki arayı kapatarak oluşturması beklenmektedir. Bu
anlamda, yapıtlarında geleneksel olanla arasında ki bağı anlaşılabilir biçimde
izleyiciye sunan, Bilal Erdoğan gibi bir sanatçı kimliği Çağdaş Türk Sanatında
sık rastlanan bir olgu değildir. Bu nedenle ve hakkında yazılı kaynakların azlığı,
sanatçının geçmişi, tartışılmaz estetik duyarlığa sahip ve kendine özgün
yapıtları nedeniyle sanatçının geleneksel olanla arasındaki bağın araştırılması
zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Bilal Erdoğan, geleneksel olanla arasında ki, bu
arayı kendine dönüştürerek kimlik olgusunu üzerinde barındırdığı ve edindiği
birikimlerle bütünleştiren bir sanatçı kimliğiyle karşımıza çıkmaktadır. Çalışmanın
amacı, sanatçının yapıtlarında geleneksel sanatların ortaya koyduğu estetik ve
biçimsel kaynağın nasıl örtüştürdüğü konusunun, sanatçının seri resimleri olan
“Parçalanmalar” dizisi resimleri yoluyla ortaya çıkarılmasına çalışmaktır. Bu, Geleceğin
sanatçı adaylarına yol gösterici ve Türk Resim Sanatı’nın birikiminin
zenginleşmesi için önemli hale gelmektedir. Araştırma, sanatçının geleneksel
sanatların izinden nasıl yürüdüğünü ve birikimden nasıl yararlandığına ilişkin
somut kanıtlar üzerinden gitmektedir. Doğal olarak sanatçının yaşadığı yıllar
da kendisiyle ve yapıtlarıyla ilgili yazılmış çok az yazılı kaynak olması
nedeniyle, yapıtların geleneksel sanatlarla ilgisi, biçim ve renk ikilisiyle
kurulmaya çalışılmıştır.  

Keywords

Çağdaş Türk Resmi, Geleneksel Sanatlar, Bilal Erdoğan, Ressam

References

• Ayvazoğlu, Beşir. Aşk Estetiği, İstanbul: Kapı Yayınları, 2013.Burckhardt, Titus. İslam Sanatı, Turan Koç (Çev.), İstanbul: Klasik Yayınları, 2. Basım, 2013.İpşiroğlu, Mazhar Ş. İslamda Resim Yasağı ve Sonuçları, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2005.Özsezgin, Kaya. Başlangıcından Bugüne Çağdaş Türk Resim Sanatı Tarihi, İstanbul: Tiglat Yayınları, Cilt 3, 1982.Sağlam, Mümtaz. Bilal Erdoğan, Sanatçı Kataloğu, İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi Yayıncılık Tanıtım, 2000. Tansuğ, Sezer. Karşıtı Aramak, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 1983.Tansuğ, Sezer. Çağdaş Türk Sanatı, İstanbul: Remzi Kitabevi, 4. Basım, 1996.Uluç, Ömer. “Tartışma”, Sanat Dünyamız, 1999, Sy. 73, 99- 119.Yetkin, Suut Kemal. İslam Ülkelerinde Sanat, İstanbul: Cem Yayınevi, 1984.