İslam hukuk tarihinin en
ilginç olaylarından birisi de, fıkıh mezheplerinin gelişim sürecidir. Bu olgu,
her ne kadar bizce sürekli anlaşılmamışsa da ilgimizi uyandırmada çoğunlukla
başarılı olmuştur. Hukuk ekollerinin önemini kavramanın zorluğuna, mezhep (madhhab)
teriminin çevirisindeki farklı bakış açıları kanıt teşkil etmektedir. Zira
mezhep terimi ilk olarak “sect”, daha sonra “rite” veya “school” diye
[İngilizceye] çevrilmiştir. Fakat Sünni bir mezhep (madhhab) için “sect” kavramı kullanılamaz. Çünkü muhalif
bir dinî bünyeye tatbik edilen “sect” terimi, aynı cemaat içerisindeki diğer
üyelerin gözünde sapkın olandır. Hepsi doğru (orthodox) olmada eşit
kabul edilen Sünni mezhepler (madhhabs) için durum böyle değildir.
“Rite” terimi de yeterli değildir, bu terim dinsel ayinlerle belirlenmiş
Hıristiyan kilisesinin bölünmüşlüğünü ifade eder. Ve Hristiyanlıktaki belli
formaliteler gerektiren bir ayinden (rite) diğerine geçişin (transfer)
aksine İslâm’da bir mezhepten diğerine geçiş herhangi bir formalite
gerektirmeksizin yapılır. Daha iyi bir terim ihtiyacı için “school”, kabul
edilebilecek en iyi terimdir; en az zorluk çıkaranıdır. Bunu kullanırken merhum
Profesör Schacht’ın, ilk dönem [hukuk] ekoller[i] hakkında ne dediğini hep
akılda tutmalıyız: [Ona göre] “Eski hukuk ekolleri” terimi, ne kesin bir
organizasyonu, ne her ekol içindeki sıkı bir doktrin tekdüzeliğini, ne herhangi
bir örgün öğretimi, ne herhangi resmi statüyü, ne de terimin batılı anlamda bir
hukukî bünyesinin varlığını gerektirir
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Din Araştırmaları |
Diğer ID | JA74MA47PZ |
Bölüm | Hakemli Çeviri Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2014 |
Gönderilme Tarihi | 1 Aralık 2014 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 3 Sayı: 5 |