Potential Impact of the Principle of Simplicity on Thought (In the Context of Naturalism, Protestantism and Salafism)

Yıl 2023, Sayı: 12, 178 - 191, 25.10.2023

Ahmet Bayındır

https://doi.org/10.53336/rumeli.1341363

Öz

In logic and epistemology, the "principle of simplicity", facilitates obtaining the right conclusion; When it comes to religious conversation, it seems open to debate how appropriate this principle is to apply here as well. The principle of simplicity means the use of basic explanations of religious thought and belief; that means a wealth or a quantitative treatment of religious phenomena rather than a qualitative one. The purpose of employing the principle of simplicity, specifically the proposition-short path, is then choosing the most reasonable initial option for guiding directions or determining facts accurately and to eliminate unnecessary elements. This includes addressing the drawbacks of this simplicity principle (usually associated with Naturalism, Protestantism, and Salafist thought) after identifying its place in the realm of thought, as it seems to function as a universal principle. In this way, besides finding it meaningful to eliminate unnecessary expenditures, it is obvious that it is necessary not to make sense of the existence and multiplicity of assets. Although the principle of simplicity is seen as a neutral principle, in our opinion this principle is extremely important in terms of religious thoughts, causality, method, context, wisdom, etc. And we believe that it holds the potential to facilitate the refinement of these aspects.

Anahtar Kelimeler

The Philosophy of Religion, Universal, Naturalism, Protestantism, Salafism

Basitlik İlkesinin Düşünce Üzerindeki Etki Potansiyeli (Doğalcılık, Protestanlık Ve Selefî(ci)lik Bağlamında)

Öz

Mantık ve epistemolojide kullanıldığında doğru sonucu elde etme hususunda kolaylık sağlayan "basitlik ilkesi"; dini düşünceler söz konusu olduğunda, bu ilkenin burada da işletilmesinin ne kadar yerinde olduğu konusu tartışmaya açık gibi görünüyor. Basitlik ilkesinin dini düşünce ve inancın temellendirilmesi hususunda kullanılması; bir anlamda metnin veya dini fenomenlerin niteliksel olarak değil niceliksel olarak ele alınması demektir. Basitlik ilkesinin işleme alınmasındaki amaç; önermeyi kısa yoldan sonuca götürmek veya olguyu doğru tespit etmek için makul ilk seçeneği tercih etmek ve gereksiz şeyleri ortadan kaldırmaktır. Bu çalışmada basitlik ilkesinin düşünce evrenindeki yerini tespit ettikten sonra genel geçer bir ilke gibi görülmesinin mahsurlarını (özellikle Doğalcılık, Protestanlık ve Selefîci düşünce bağlamında) ele almaya çalışacağız. Mantıksal açıdan gereksiz şeylerden kurtulmak, varlıktaki çeşitliliği ve çokluğu da anlamlandırmayı gerektirir. Basitlik ilkesi nötr bir ilke olmakla birlikte, bu ilkenin dini düşünceler açısından son derece önemli olan; nedensellik, usul, bağlam, hikmet, vb. safhaların elenmesi sonucuna götürebilecek bir potansiyeli taşıdığını düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler

Din Felsefesi, Tümel, Doğalcılık, Protestanlık, Seleficilik

Teşekkür

İlginize teşekkür ederim.

Kaynakça

• Apaydın, Yunus. “Selefîlik: İçe Kapanmanın ve Yerelliğin İdeolojisi”. Modernleşme Protestanlaşma ve Selefîleşme. İstanbul: İsar Yayınları, 2019.
• Aslantatar, Nesim. “Paul Draper, Agnostisizm ve Kötülük Problemi”. Dini Araştırmalar 25/62 (15 Haziran 2022), 173-196. https://doi.org/10.15745/da.1082298
• Bayındır, Ahmet. Ockhamlı William’ın Din Felsefesi. Bursa: Emin Yayınları, 2019.
• Bayrakdar, Mehmet. Üç Dinin Tarihi. İstanbul: Say Yayınları, 2016.
• Bigelow, John C. Concise Routledge Encyclopedia of Philosophy. London&Nevyork: Routledge, 2000.
• Bunnin, Nicholas - Yu, Jiyuan. The Blackwell Dictionary of Western Philosophy. ed. Jiyuan Yu. Oxford: Wiley-Blackwell, 2004.
• Büyükkara, Mehmet Ali. “VEHHÂBÎLİK”. 611. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi, 2012.
• Capra, Fritjof. Kainata Mensup Olmak. çev. Mücahit Bilici. İstanbul: İnsan Yayınları, 1996.
• Cevizci, Ahmet. Felsefe Sözlüğü. Ankara: Ekin Yayınları, 2. Basım, 1996.
• Çapak, İbrahim. “Porphyrios ve İbn Sina Mantığında Tümeller”. D&R. 2011. Erişim 03 Temmuz 2023.
• Çitil, Ahmet Ayhan. “Selefîliğin Çözümlenmesi için Bir Anahtar:Modern Bilimlerin Gelişiminde Kuram-Gözlem Bağıntısının Dönüşümü”. Modernleşme Protestanlaşma ve Selefîleşme. İstanbul: İsar Yayınları, 2019
• Çotuksöken, Betül - Babür, Saffet. Metinlerle Ortaçağda Felsefe. Ankara: Bilgesu Yayıncılık, ts.
• Görgün, Tahsin. “Selefi(ci)lik ve Modernizm Üzerine Bazı Gözlemler”. Modernleşme Protestanlaşma ve Selefîleşme. İstanbul: İsar Yayınları, 1. Basım, 2019.
• Guénon, René. Niceliğin Egemenliği ve Çağın Alametleri. çev. Mahmut Kanık. İstanbul: İz Yayıncılık, 3. Basım, 2012.
• Gündüz, Şinasi. “Dinlerde Ayrılık ve Çatışma: Ortodoksi - Heresi Kavgası”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9 (2004), 1-19.
• Güngör, İsra. Hıristiyanlıkta Evanjelik Hareket. Ankara: Aziz Andaç, 2005.
• Hans, Hahn. “Viyana Çevresi Üzerine Gereksiz Entiteler (Ockhamlı Usturası)”. çev. Zeki Özcan. Viyana Çevresi Üzerine. Ankara: Birleşik, ts.
• Kalın, İbrahim. Ben, Öteki ve Ötesi İslam-Batı İlişkileri Tarihine Giriş. İstanbul: İnsan Yayınları, 2016.
• Ockham, William of. Philosophical Writings. Indianapolis : Bobbs-Merrill, 1964. http://archive.org/details/philosophicalwri0000ockh
• Olgun, Hakan. Sekülerliğin Teolojik Kurgusu PROTESTANLIK. İstanbul: İz yayıncılık, 2006.
• Rossi, Jean-Gérard. Analitik Felsefe. çev. Atakan Altınörs. İstanbul: Bilge Kültür Sanat, 2001.
• Russell, Bertrand. Din İle Bilim. çev. Akşit Göktürk. İstanbul: Say, 1996.
• Schumacher, E. F. Aklı Karışıklar İçin Kılavuz. İstanbul: Küre Yayınları, 2016.
• Sober, Elliott. “Principle of Parsimony”. Brit. J. Phil. Sci 32 (1981), 145-156.
• Spade, Paul V. Five Texts on the Mediaeval Problem of Universals: Porphyry, Boethius, Abelard, Duns Scotus, Ockham. Hackett Publishing, 1994.
• Ural, Şafal. Basitlik İlkesi. İstanbul: Kabalcı, 1. Basım, 2011