In this paper, the main purpose is to examine the
fictive culture-specific items (CSIs) in the The Hunger Games trilogy
and what kind of translation strategies are used in their Turkish translations.
As the concept of culture is essential for translation studies, analysing
culture-specific items is accepted to be one the most appropriate methods of
observing the translator’s approach to the text. The case study was conducted
using Suzanne Collins’s The Hunger Games trilogy and
their Turkish translations performed by Sevinç Seyla Tezcan. In line with the
dystopian quality of The Hunger Games
trilogy, the CSIs were sorted out to include fictive items which were invented
by the author to constitute an imaginary world. They were grouped under five
categories taken from Eggen’s (2016) work on The Hunger Games with the addition of allusive proper nouns (PNs).
The detected items in both texts were compared to determine the strategies used
by the translator. As regards to the
translation strategies, two separate groups were determined for the analysis of
CSIs and PNs. The list of strategies was established by putting together seven
strategies offered by Baker and two direct translation procedures offered by Vinay
and Darbelnet. During the labelling process, an intercoder reliability calculation
was conducted. As the last step, an interview was designed to obtain relevant
data in order to make a fair judgment on Tezcan’s approach to the original
texts. Ultimately, the translator’s
tendency either to domesticate or foreignize the text was revealed on the basis
of Venuti’s (2004) theory.
Bu çalışmanın temel amacı The Hunger Games üçlemesindeki kurgusal kültürel öğeleri ve bu
üçlemenin Türkçe çevirilerinde hangi çeviri stratejilerinden yararlanıldığını incelemektir.
Kültür kavramı çeviribilim açısından önemli olduğundan kültürel öğelerin analiz
edilmesi çevirmenin metne yaklaşımını gözlemlemede en uygun yöntemlerden biri
olarak kabul edilir. Örnek olay incelemesi, Suzanne Collins’in The Hunger Games üçlemesi ile Sevinç
Seyla Tezcan tarafından Türkçe’ye kazandırılan Açlık Oyunları üçlemesi üzerinden yapılmıştır. Kültürel öğeler,
üçlemenin distopik niteliğine uygun olarak yazarın hayali bir dünya oluşturmak
için yarattığı kurgusal öğelerden seçilmiştir. Bu öğeler Eggen’in (2006) The Hunger Games üzerine yaptığı
çalışmadan esinlenilerek, gönderme içeren özel isimlerin de eklenmesiyle beş
kategori altında sınıflandırılmıştır. Hem İngilizce hem Türkçe metinlerden
çıkarılan öğeler çevirmen stratejilerini belirlemek üzere karşılaştırılmıştır.
Çeviri stratejileri kültürel öğeler ve özel isimler için olmak üzere iki
kategoriye ayrılmıştır. Bu stratejiler, Baker tarafından önerilen yedi strateji
ile Vinay ve Darbelnet’in ortaya koymuş olduğu iki çeviri
stratejisinden oluşmaktadır. Stratejilerin atanması aşamasında kodlayıcılar
arası güvenirlik hesaplaması yapılmıştır. Son aşama olarak da Tezcan’ın
orijinal metinlere yaklaşımı ile ilgili uygun bir çıkarımda bulunmak üzere
kendisiyle yazılı bir mülakat gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, Venuti’nin
kuramına dayanarak çevirmenin metni
yerelleştirme ya da yabancılaştırma yönündeki eğilimi ile ilgili yargıya
varılmıştır.
Primary Language | English |
---|---|
Subjects | Linguistics |
Journal Section | Turkish language, culture and literature |
Authors | |
Publication Date | August 21, 2019 |
Published in Issue | Year 2019 - RumeliDE 2019.Ö5 - II. Rumeli [Dil, Edebiyat, Çeviri] Sempozyumu Bildirileri |