Hareket ve Dans Derslerinde Doğaçlama Fenomeni: William Forsythe’ın Doğaçlama Teknolojileri

Year 2024, Issue: Ö14, 824 - 840, 21.03.2024

Emre Yalçin

https://doi.org/10.29000/rumelide.1455137

Abstract

Bu araştırma Sahne Sanatlarının iki alanında Oyunculuk ve Halk Oyunları bölümlerinde Hareket/Dans derslerinde gözlemlenen eğitimsel problemlerden yola çıkılarak geliştirilmeye çalışılmıştır. Birincisi, ülkemizin büyük kentleri dışında kurulmuş Oyunculuk bölümlerinde Hareket-Dans derslerini verebilecek yetkinlikte ve donanımda öğretim elemanı yoktur. İkincisi, Halk Oyunları bölümlerinde- özellikle Doğu’da gözlemlenebileceği üzere- yöresel dansların kalıpları dışında öğrencilerin kendi bedenlerini birer araştırma konusu haline getirip, yaratıcılıklarını, teknik bilgi ve becerilerini geliştirecekleri ders içerikleri son derece yetersizdir. Türkiye’de Dans ve Hareket alanında yapılan pratiklerde yer alan performansçıların çoğunun Halk Oyunları bölümünden yetiştiği düşünüldüğünde bu bölümlerde verilen eğitimin niteliği ve kapsamı ayrı bir önem kazanmaktadır. Böylesi bir problematikten yola çıkarak bu çalışmada ders müfredatlarında yer almasıyla her iki alana da katkı koyabilecek Doğaçlama Dans-Hareket teknikleri incelenmeye çalışılacaktır. Görüleceği üzere 20.Yüzyıl’da başlayıp 21.yüzyıla taşınan batılı modern dans deneyleri ve somatik araştırmalar ülkemiz açısından yeni pedagojik yaklaşımlar ve zengin bir sanatsal birikim ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda William Forsythe’ın sanatsal yaklaşımı ve geliştirdiği doğaçlama teknikleri kafa açıcı niteliktedir.

Keywords

Hareket dersleri, doğaçlama teknolojileri, Forsythe, oyunculuk, somatik, dans

References

• Anna, M. (1993). Jooss the Teacher: His Pedagogical Aim and The Development of the Choregraphic Principles of Harmony, The Dance Theatre of Kurt Joos, Choreography and Dance. 3 (2): 45-53.
• Andrea, B. (2006).Ideokinesis: A Creative Approachto Human Movement and Body Alignment. North Atlantic Books.
• Batson, G. (2013). Exercise-Induced Central Fatigue: A Review of the Literature with Implications for Dance Science Research. Journal of Dance Medicine & Science. 17 (2): 53-62.
• Baudoin, P. & Gilpin, H. (1989). Proliferation and perfect disorder: William Forsythe and the architecture of disappearance. In M. Guatterini (Ed.), The design that does not make the portrait: dance, architecture, notations. Programme for William Forsythe, (Theater Programme: Reggio Emilia Festival Danza), Book 2, pp. 73-79.
• Blaser P, Hockelmann A. Mental reproduction of a dance choreography and its effects on physiological fatigue in dancers. Journal of Human Sport and Exercise. 2009, 4(2):129-141.
• Bradley, K. K. (2009). Rudolf Laban - Routledge Performance Practitioners, Routledge.
• Carter, C. L. (2000). Improvisation in Dance. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 58, (2): 181-190, Retrieved from https://www.jstor.org/stable/432097
• H’Doubler, M. (1940) Dance: A Creative Art Experience, University of Wisconsin Press.
• Driver, S. (2011) Nijinsky’s heir: a classical company leads modern dance, William Forsythe and the Practice of Choreography: It Starts From Any Point. Routledge.
• Franko, M. (2011). Archaeological Choreographic Practices: Foucault and Forsythe, History of the Human Sciences. 24(4): 97–112.
• Goldman, D. (2010). I Want To Be Ready: Improvised Dance as a Prractise of Freedom. The University of Michigan Press, Michigan.
• Hanna, T. (1988). Somatics: Reaweking The Mind’s Control of Movement, Flexibility and Health. De Capo Press.
• Kaiser P. (1999) Dance Geometry, Performance Research, 4(2):64-71.
• Kocabıyık, Y., Erdenk, S. (2022) Türkiye’de Oyunculuk Eğitimi Programlarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Turkish Studies. 17 (2): 201-223.
• Newhall, M. A. S. (2009). Mary Wigman. Routledge.
• Partsch-Bergsohn, I. (1994). Modern Dance in Germany and The United States: Crosscurrents and Influences. Routledge.
• Scholl, T. (1994). From Petipato Balanchine Classical Revivaland The Modernisation of Ballet. Routledge.
• Sommer, S. R. (1975).Loie Fuller. The Drama Review (Post-Modern Dance Issue). 19 (1): 53-67. https://www.jstor.org/stable/1144969
• Spier, S. (2011). Introduction, William Forsythe and the Practice of Choreography: It Starts From Any Point. Routledge.
• Wait, N. (2023). İmprovised Dance: (in Corporeal Knowledges). Routledge.
• Wigman, M. (1973).The Mary Wigman Book: Her Writings. (ed. W. Sorell).Middletown. Conn: Wesleyan University Press.