Writing Rules

Abant Sağlık Bilimleri ve Teknolojileri Dergisi (SABİTED)'nde yazılar Türkçe veya İngilizce olarak yayımlanır. Türkçe yazılar kolay anlaşılır olmalı, arı bir Türkçe ile yazılmalı, Türk dilinin bütünlüğü korunmalı, yazılar Türk Dil Kurumu kurallarına uygun olmalıdır. Mümkün olduğu kadar yabancı sözcüklerin kullanımından kaçınılmalı, Türkçe çok yaygın olarak kullanılan yabancı sözcüklerin Türkçe karşılığı ilk kullanımlarında parantez içinde verilmelidir. Türkçede çok kullanılmayan sözcüklerin yabancı dildeki karşılığı ilk kullanımlarında parantez içinde verilmelidir. İlaçların ticari adları yerine jenerik (etken madde) adları Türkçe okunduğu gibi verilmelidir. İngilizce yazılar anlaşılır ve hatasız olmalıdır.

SABİTED'e makale yüklerken aşağıdaki şablonlar kullanılmalıdır:

Yazı içindeki 1-10 arası rakamsal veriler yazıyla, 10 ve üstü rakamlarla belirtilmelidir. Ancak, cümle başındaki sayılar yazıyla yazılmalıdır. Yazıda, imla kurallarına uyulmalıdır. 

Türkçe özette, bulgularda, metin boyunca ve tablolarda sayılar arasına virgül (,) konmalıdır. 

Dergiye yayımlanması için gönderilen makaleler, Microsoft Word programında, A4 kâğıt boyutunda, kâğıdın her kenarından 2.5 cm boşluk kalacak şekilde, 1.5 satır aralıklı olarak Times New Roman yazı tipi ve 12 punto ile iki yana yaslı olarak yazılmalıdır.

Sorumlu yazar araştırma çalışmasıyla birlikte ETİK KURUL ONAM BELGESİNİ, derleme gibi diğer çalışmasıyla birlikte Etik Beyan Formu'nu ve Telif Hakkı Devir Formunu’nu SİSTEM üzerinden makalesiyle birlikte göndermelidir.

Makale her bölümü ayrı bir sayfadan başlayacak biçimde; kapak sayfası, özetler ve anahtar kelimeler, makalenin ana metni, kaynaklar, tablolar ve şekil veya grafik düzeninde hazırlanmalıdır. Sistematik derleme ve meta-analiz çalışmaları dışında kalan makalenin ana metni 4000 kelimeyi, tablolar ve şekil sayısı toplamda beşi geçmemelidir. Kaynak sayısının 50’yi geçmemesine özen gösterilmelidir. Kısa bildiri, ön rapor, gözlem, editöre mektup, eğitim ve çeşitli gibi diğer yazılar 1000-2000 kelime arasında olmalıdır.

Kapak Sayfası: Kapak Sayfası ayrı bir sayfa olarak düzenlenmeli ve yüklenmelidir. Kapak sayfasındaki bilgilere diğer sayfalarda yer verilmemelidir. Ayrıca, makale ile ilgili gerek görülen açıklayıcı bilgiler (tez, proje, varsa kongrede sunulma durumu vb.) kapak sayfasında "diğer beyanlar" başlığı altında belirtilmelidir.

Türkçe Özet: Yapılan çalışmanın amacı, çalışma türü, bulgular ve tartışma kısa ve açıkça belirtilmeli, başlıklar kullanılmamalıdır. Makale özetleri en az 50, en çok 300 sözcük olmalıdır.

İngilizce Özet (Abstract): İngilizce özet Türkçe özet ile aynı olacak şekilde 300 kelimeyi geçmemelidir. Makalenin tamamı İngilizce olarak gönderilecekse Türkçe özet de yer almalıdır.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Türkçe ve İngilizce özetlerin altına yerleştirilmelidir. Bu sözcükler Medical Subject Headings (MeSH)’e uyumlu olmalıdır. Bunlar alfabetik olarak aralarında virgül olacak şekilde sıralanmalıdır ve en fazla beş adet olmalıdır.

Anahtar kelimelerde standart bir terminoloji oluşturulması ve araştırmacıların makalelere kolay bir şekilde ulaşabilmeleri için, bilimsel makalelerde uygun sayıda, uygun nitelikte ve standart terminolojide anahtar kelimeler bulunması gereklidir. Türkiye Bilim Terimleri, MeSH (Medical Subject Headings) terimlerinin, Türkçe karşılıklarının bulunduğu bir anahtar kelimeler dizinidir. Anahtar kelimeler Türkiye Bilim Terimlerinden seçildiğinde, anahtar kelimenin hem MeSH terimlerine uygunluğu, hem de Türkçe karşılıklarının standart hale gelmesi sağlanmış olur. http://www.bilimterimleri.com

Makale Ana Metni: Araştırma makaleleri, sistematik derleme ve meta-analiz çalışmaları; Giriş, Gereç ve Yöntem, Bulgular, Tartışma, Sonuç ve Öneriler bölümlerinden oluşmalıdır. Klasik derlemede Giriş, Sonuç ve Öneriler bölümleri olmalı, diğer başlıklar derlemenin yapısına göre yazarlar tarafından belirlenmelidir. Olgu sunumu Giriş, Olgu Sunumu, Tartışma, Sonuç ve Öneriler bölümlerini içermelidir.

Giriş: Araştırma probleminin sunulduğu, bu problemle ilgili önceki çalışmaların özetlendiği ve yapılan araştırmanın güncel öneminin, hangi amaçla yapıldığının belirtildiği bölümdür. Yazar(lar) öncelikle iyi bir literatür taraması sunarak konuyla ilgili ne bilindiğini ortaya koymalıdır. Sonra ne bilinmediğini yani doldurmak istenilen literatürdeki boşluğu, mevcut çalışmaya gereksinim olduğunu kanıtlamalıdır. Akabinde, bilgideki boşluğu mevcut araştırmanın niçin ve nasıl dolduracağını açıklayarak, araştırmanın amacı ve tanımlayıcı araştırmalar için araştırma sorusu/soruları, deneysel araştırmalar için hipotezler verilmelidir. Klasik derlemede de giriş bölümü, derlemenin yazılma gerekçesini içermeli ve son paragrafında derlemenin amacı yazılmalıdır. Olgu sunumunda giriş bölümünde olgunun neden önemli ve özgün olduğu, olgu sunumunun amacı açıklanmalıdır.

Gereç ve Yöntem: Bu bölümde araştırmanın türü ve deseni, yeri ve zamanı, evren ve örneklem, içleme-dışlama kriterleri, veri toplama araçları, veri toplama süreci, etik sorumluluklar, verilerin analizi gibi konular ayrıntılı anlatılmalıdır. Bu bölümde kullanılan alt başlıklar bold (kalın) olmamalıdır. 

Bulgular: Bu bölümde, toplanan veri ve bu verinin analiz sonuçları sunulur. Araştırmanın temel bulguları veya vurgulanması gereken istatistiksel veriler tablo veya şekil/grafik olarak sunulmalıdır. Tablo ve şekil/grafiklerdeki tüm veri yazıda verilmemeli, sadece önemli noktaları vurgulanmalıdır. Şekil/grafiklerde ve tablolarda aynı veri tekrarlamamalıdır. Verilen sayılar arasına virgül (,) konmalıdır.

Tartışma: Bulguların yorumlanması ve sonuçlarının vurgulanması tartışma bölümünde yapılır. Tartışma bölümü, çalışmada elde edilen temel bulgularla ilgili bir cümle ile başlamalıdır. Yapılan araştırmanın bulguları ile literatür bulguları arasındaki benzerlikler veya karşıtlıklar açıklanmalıdır. Çalışmanın yeni ve önemli yanları ve bunlardan çıkan sonuçları vurgulanmalıdır.
Araştırmanın bulgularından yola çıkılarak ne tür kuramsal ve uygulamaya yönelik çıkarımların olabileceği ve benzer araştırmaların iyileştirilerek nasıl daha iyi yapılabileceği tartışılmalıdır. Tartışmanın sonunda araştırmanın sınırlı (araştırıcıların ellerinde olmayan nedenlerle karşılaştıkları, araştırma sonucuna etki edebilecek faktörler) ve güçlü yönleri açıklanmalıdır.

Sonuç ve Öneriler: Araştırma bulgularına göre varılan sonuçlar belirtilmeli ve literatüre, uygulamaya ve/veya topluma katkısı ayrıca açıklanmalıdır. Gerekli öneriler elde edilen bulgulara dayalı olarak yapılmalıdır. Yazarlar, elde ettikleri verileri içermeyen, genel faydalarla ilgili yorumlardan ve önerilerden özellikle kaçınılmalıdır.

Kaynaklar: Yazıda kullanılan kaynaklar metin içinde ilgili cümlenin sonunda parantez içinde numaralarla, metin içinde geçtiği sıraya göre verilmelidir. Örneğin; …… (1). veya …… (1,2). veya …… (3-6). gibi. Tüm kaynaklar metinde belirtilmelidir.

Kaynaklar, yazının sonunda, metindeki geçiş sırasına göre numaralandırılıp dizilmelidir. Kaynaklar kısmında referansların yazımında öncelikle bu referansların doğruluğuna dikkat edilmelidir. Yazarların sayısı 6 kişi veya daha az ise hepsinin adı yazılmalı, yazar sayısı altı kişiden fazla ise, ilk üç yazarın adı yazıldıktan sonra, Türkçe makalelerde “ve ark.”, İngilizce makalelerde “et al.” kısaltması kullanılmalıdır.

Kitap veya kitap bölümünün kaynak gösterilmesi;

-Tümü tek yazar veya yazarlar tarafından ortak olarak yazılmış kitaptan alınan yazı kaynağı için;

Comfort A. A good age. London, Mitchell Beazley, 1997.

-Kitaplardaki bölümler için; Yazarın soyadı, adı, makale adı, editör soyadı ve adı, kitabın adı, kaçıncı baskı ve cilt olduğu, basıldığı yer, basımevi, basıldığı yıl, sayfa numarası.

Beneke ES, Sterenson KE. Classification of food and beverage fungi. In food and beverage Mycology, ed. Beuchat LR, 2nd ed., New York, Van Nostrand Reinhold, 1987, 1-50.

-Tercüme bir kitaptan alınan yazı kaynağı için;

Berne RM, Levy MN, Koeppen BM, Stanton BA. Physiology (5 th ed). Çeviri: Türk Fizyolojik Bilimler Derneği. Bölüm Çeviri: Aşçıoğlu M. Hipotalamus ve hipofiz bezi. Kitap: Fizyoloji. Ankara, Güneş Tıp Kitabevleri, 2008, 819-59.

Dergilerdeki makalelerin kaynak gösterilmesi;

-Yazarın soyadı, adı, yazının başlığı, derginin Index Medicus’taki kısaltmalara uygun kısaltılmış adı, basıldığı yıl, cilt ve sayfa numarası.

Vasconcelos CTM, Firmiano MLV, Oriá MOB, Vasconcelos Neto JA, Saboia DM, Bezerra LRPS. Women’s knowledge, attitude and practice related to urinary incontinence: systematic review. Int Urogynecol J. 2019;30(2):171–80.

Zhou F, Yu T, Du R, et al. Clinical course and risk factors for mortality of adult inpatients with COVID-19 in Wuhan, China: A retrospective cohort study. The Lancet. 2020; 395(10229): 1054-62.

İnternetten ulaşılan kaynakların gösterilmesi;

Division of Aging and Seniors Public Health Agency of Canada. "Report on senior's fall in Canada", Ontario, 2005. http://publications.gc.ca/collections/Collection/HP2 5-1-2005E.pdf. Erişim: 12.12.2017

Tezin kaynak olarak gösterilmesi;

Tez gibi yayımlanmamış çalışmalar mümkün olduğunca kaynak olarak tercih edilmemelidir. Eğer kullanılması gerekirse aşağıdaki örnekte olduğu gibi yazılmalıdır.

Yahyaoğlu R. Yaşlanma ve zaman algısı. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013.

Tablo, Grafik ve Şekiller: Yazı içindeki tablo, grafik ve şekiller  Arap sayıları ile numaralandırılmalıdır. Her tablo, grafik ve şekil metindeki geçiş sırasına göre numaralandırılmalı, her birine kısa bir başlık verilmelidir. Başlıklar tümce düzeninde olmalı ve sayılar arasına virgül (,) konmalıdır. Metin içinde her birine atıfta bulunulduğundan emin olunmalıdır.

Şekiller ya profesyonel olarak çizilmeli ve fotoğraflanmalı ya da fotoğraf kalitesinde dijital olarak gönderilmelidir. Şekillerin basıma uygun versiyonlarının yanı sıra JPEG ya da GIF gibi elektronik versiyonlarda yüksek çözünürlükte görüntü oluşturacak biçimlerde elektronik dosyaları gönderilmeli ve yazarlar göndermeden önce bu dosyaların görüntü kalitelerini bilgisayar ekranında kontrol etmelidir. Eğer önceden yayınlanmış bir şekil kullanılacaksa, yayın hakkını elinde bulunduran bireyden izin alınmalıdır.

Kısaltmalar ve Semboller: Kabul edilebilir standartlarda olmalı gereksiz kısaltmalardan kaçınılmalı, bütün kısaltmalar metinde ilk geçtikleri yerde parantez içinde açıklanmalıdır. Başlıkta kısaltmadan kaçınılmalıdır. Yazılarda uzunluk, ağırlık, sıcaklık vb. belirtmede kullanılan ölçü birimleri uluslararası birim sistemine uygun şekilde kısaltılarak yazılmalı, tamamı metrik sistemde verilmelidir.