İLKOKUL BİRİNCİ SINIFTA OKUYAN ÖĞRENCİLERDE İŞEME BOZUKLUĞU İLE EBEVEYN TUTUMU ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ*

Yıl 2022, , 258 - 264, 01.09.2022

Nihan Bahşi , Betül Aktaş

https://doi.org/10.52880/sagakaderg.1079466

Öz

Giriş: Bu araştırma, ilkokul birinci sınıf öğrencilerinde işeme bozuklukları ile ebeveyn tutumu arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve yöntem: Kesitsel olarak yapılan bu çalışma, Gaziantep İli Şahinbey İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı üç ilkokulda Eylül 2018 - Mayıs 2019 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini 982 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada örneklem seçimine gidilmemiştir. Evren örneklem kabul edilmiştir. Araştırmaya katılmayı kabul eden, verilerin toplandığı tarihlerde okulda bulunan ve veri toplama formlarını eksiksiz doldurarak geri gönderen 420 çocuk ve ebeveyni araştırmaya dahil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak Aile Bilgi Formu, İşeme Bozukluğu Semptom Skoru (İBSS) ve Ebeveyn Tutum Ölçeği (ETÖ) kullanılmıştır. Verilerin istatiksel analizi SPSS 23.0 istatistik paket programında yapılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzdelik ve ortalama değerleri hesaplanmış, verilerin normal dağılım gösterip göstermediklerini belirlemek için Normalite Testleri yapılmış ve test sonuçlarına göre normal dağılım gösterdiği saptanmıştır. Verilerin normalite testi sonucuna göre parametrik (t testi, varyans analizi) test yöntemleri kullanılmıştır.
Bulgular: Öğrencilerin İBSS puan ortalaması 2,87± 3,66 olarak saptanmıştır. Öğrencilerin %8,6’sında işeme bozukluğu tespit edilmiştir. Ebeveyn Tutum Ölçeği (ETÖ) alt boyut puan ortalamaları incelendiğinde; Otoriter Tutum alt boyut puan ortalaması 24.12± 7.08’dir ve otoriter tutum arttıkça işeme bozukluğunun arttığı tespit edilmiştir (p<0.05). ETÖ İzin Verici Tutum alt boyut puan ortalaması 20.61±5.54’dir ve izin verici tutum ile işeme bozukluğu arasında pozitif yönde çok zayıf düzeyde istatistiksel olarak sınırda anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir (p=0.05). Koruyucu Tutum alt boyut puan ortalaması 35.35±5.79 ve Demokrat Tutum alt boyut puan ortalaması 71.30±9.802 olarak saptanmıştır.
Sonuç: Ebeveynlerin çocuk yetiştirme tutum ve davranışlarının işeme bozukluklarında etkili olduğu sonucuna varılmıştır.

ABSTRACT
Introduction: This study was conducted with the aim of investigating the relationship between voiding disorders and parental attitudes of the first graders in primary school.
Materials and Methods: This cross sectional study was carried out in Ayşe Mustafa Sevcan Primary School, Gazi Mustafa Kemal Primary School, Dr. Nilüfer Özyurt Primary School, which belong to Sahinbey District Directorate of National Education in Gaziantep, between the dates of September, 2018 and May, 2019. Those who accepted to participate in the study, those who were at school at the time of data collection and 420 children and their parents, who completed the data collection forms and returned, were also included in the study. Family Information Form, “Voiding Dysfunctions Symptom Score” and Parental Attitude Scale (PAS) were used as data collection tool. Statistical analysis of the data was done by SPSS 23.0 statistical package program. In the evaluation of the data, the number, percentage and mean values were calculated was used to determine if the data show normal distribution, Normal Distribution Tests were performed and it was found that the distribution was normal according to the test results and parametric (t test, variance analysis) test methods were used according to the results of normality test.
Results: The mean score of the students is 2.87 ± 3.66. It is determined that % 8.6 of the students have voiding disorder. When Parental Attitude Scale (PAS) sub-scale mean scores are examined; the average of authoritarian attitude sub-dimension score is 24.12 ± 7.08 and it is determined that the urge dysfunction increases as the authoritarian attitude increases (p<0.05). PAS Allowance Attitude subscale mean score is 20.61 ± 5.54 and it is determined that there is a very low level of positive correlation between the permissive attitude and voiding disorder (p=0.05). It is stated that the mean of the protective attitude sub-dimension score is 35.35 ± 5.79 and Democrat Attitude subscale mean score is 71.30 ± 9.802.
Conclusion: As a result, it is concluded that parenting attitudes and behaviors of parents are effective in voiding disorders.

Anahtar Kelimeler

İşeme bozukluğu,, Ebeveyn tutumu, Enüresis, Okul sağlığı hemşiresi

Kaynakça

• 1. Wechselberg K, Puyn U. (1993), Anne ve Çocuk. İstanbul, Remzi Kitabevi, p. 45-56.
• 2. Çikrikçi S., (1999), Ankara İl Merkezindeki Resmi Banka Anaokullarına Devam Eden 5-6 Yaş Çocuklarının Okul Olgunluğu ile Aile Tutumu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara.
• 3. Yavuzer H. (2004), Çocuk psikolojisi, Remzi Kitapevi, İstanbul.
• 4. Suluhan D., (2010), Ebeveyn Eğitiminin Disfonksiyonel Eliminasyon Sendromlu Çocuklarda İşeme Bozukluğu Üzerine Etkisi (Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşirelik Programı Yüksek Lisans Tezi), Gülhane Askeri Tıp Akademisi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• 5. Tabanoğlu Ş., (2017), Enürezis Nokturna İle İlgili Ailelerin Bilgi ve Tutum Düzeyi (Tıpta Uzmanlık Tezi), Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Ankara.
• 6. Çolpan Yurdakul A., (2012), Denizli İlinde 6-15 Yaş Arası Okul Çocuklarında İşeme Bozukluğu Prevelansı ve Eşlik Eden Faktörler (Tıpta Uzmanlık Tezi), Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• 7. Karaca Ünlü A., (2017), Primer Enürezis Nokturna Tanılı Çocuklarda ve Annelerinde Anksiyete Düzeyinin Değerlendirilmesi (Tıpta Uzmanlık Tezi), Sağlık Bilimleri Üniversitesi Haseki Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi, İstanbul.
• 8. Yoğurtçu H., (2015) İlkokul Çağındaki Çocuklarda İşeme Disfonksiyonları ile Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Halk Sağlığı Hemşireliği Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• 9. Akbal C, Genc Y, Burgu B. (2005), Dysfunctional voiding and incontinence scoring system. Quantitative evaluation of incontinence symptoms in pediatric population. p. 969-973.
• 10. Karabulut Demir E., (2007), Ebeveyn Tutum Ölçeği (ETÖ), (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• 11. Şendil G, Karabulut D.E., (2007), Ebeveyn Tutum Ölçeği (ETÖ), (Psikoloji Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• 12. Aydın Türkcan G., (2012), İdrar Yolu Enfeksiyonu Geçiren Çocukların İşeme Bozukluğu Semptom Skorlaması İle İncelenmesi (Tıpta Uzmanlık Tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
• 13. Kajiwara M, Inoue K. (2003), Nocturnal enuresisi, Monosymptomatic nocturnal enuresis and enuretic syndrome, p. 199–203.
• 14. Vaz GT, Vasconcelos MM, Oliveira EA. (2012), Prevalence of lower urinary tract symptoms in school-age children, Pediatr Nephrol, p. 597-603.
• 15. Vernon S, Lundblad B, Hellstrom A.L. (2003), Children's experiences of school toilets present a risk to their physical and psychological health, Child Care Health Dev, p. 47-53.
• 16. Şahin C, Şahin O, Güraksın A. (2001), Erzurum ili ilköğretim okulu birinci sınıf öğrencilerinde enürezis sıklığı ve etkileyen faktörler, Türk Üroloji Dergisi, p. 447-455.
• 17. Steinberg L, Dornbusch S, Brown B. (1992), Ethnic differences in adolescent achievement. An ecological perspective, American Psychologist, p. 723-729.
• 18. Chao KR. (1994), Beyond parental control and authoritarian parenting style, Understanding Chinese parenting through the cultural notion of training, Child Development, p. 1111-1119.
• 19. Darling N, Steinberg L. (1993), Parenting style as context. Integrative model, Psychological Bulletin, p. 487-496.
• 20. Kağıtçıbaşı Ç. (1990), İnsan-Aile-Kültür, Remzi Kitabevi, İstanbul.