Enformel iletişimin etik iklim algısı üzerine etkisi: Bir kamu hastanesi örneği

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 2, 109 - 118, 30.06.2018

Mustafa Erdoğan , Harun Kırılmaz , Ali Arslanoğlu

Öz

Giriş ve Amaç: Nitelikli insan gücü, hizmet sektörünün ilk sıralarında yer alan hastaneler için stratejik öneme sahiptir. Özellikle hastanelerdeki etik iklimin, çalışanların motivasyonun yüksek olmasında etkisi yüksektir. Etik iklimin yüksek olduğu kurumlarda hizmet kalitesinin ve müşteri memnuniyetinin de yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca hastanelerde çalışanlar ve yöneticiler arasında iletişimin önemi büyüktür. Bu çalışma ile bir kamu hastanesinde mevcut etik iklim algısı ile enformel iletişim arasındaki ilişkinin ne yönde olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, basit rastgele örneklem yöntemi uygulanarak, 62 soruluk anket formu bir kamu hastanesinde çalışan hekim dışı personelin (444 kişi) 236’sının katılımıyla gerçekleşmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak Cullen, Victor ve Bronson (1993) tarafından oluşturulan ve Eser (2007) tarafından Türkçeye uyarlanan “Etik İklim Algısı ölçeği” ve Uğurlu (2014) tarafından geliştirilen “Enformel İletişim Ölçeği” kullanılmıştır. Bulgular ve Sonuç: Enformel iletişimin etik iklim algısı üzerine etkisinin incelendiği bu çalışmada, enformel iletişimin etik iklim algısını etkilediği sonucuna varılmıştır. Bir kamu hastanesinde yapılan araştırmaya katılanların çoğunluğunu kadınlar, evliler, 30 yaş üstü çalışanlar ve genel idari hizmetler personeli oluşturmaktadır. Yapılan çalışmada etik iklim algısı açısından medeni duruma göre farklılıklar bulunmuştur. Enformel iletişime göre medeni duruma, mesleğe ve yaşa göre farklılıkların olduğu tespit edilmiştir. Etik iklim algısı yüksek olan çalışanların etik dışı bir durum ile karşılaştıklarında bu durumu formel ve enformel iletişim kanallarını kullanarak yönetimi bilgilendirebileceği düşünülmektedir. Enformel iletişim her ne kadar negatif bir algı ortaya çıkarsa da, etik iklim algısının yüksek olduğu bir kurumda pozitif yönde de kullanılabileceği öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Etik İklim, Enformal İletişim, Hastane

Impact of informal communication on ethical climate perception: A public hospital sample

Öz

Introduction and Purpose: Qualified human power has strategic priorities for hospitals in the first place in the service sector. Especially when the ethical climate in hospitals is high, the motivation of the employees is high. It has been seen that service quality and customer satisfaction are high in institutions where ethical climate is high. In addition, communication has an important place among employees and managers in hospitals. This study aims to determine the relationship between ethical climate perception and informal communication in a public hospital. Materials and Methods: Quantitative research method was used in the research. The research was conducted in a public hospital. The universe of the research is composed of 444 persons except the physicians working at the hospital and the sampling is 236 people. A simple random sampling method was used in the study. The limit of the research is that it is only done in a public hospital. Demographic information such as gender, age, marital status, education status, occupation, duration of institutional work were used as data collection tools. In this research, “Ethical Climate Questionnaire” developed by Cullen, Victor and Branson (1993) and adapted to Turkish by Eser (2007) and “Informal Communication Scale” developed by Uğurlu (2014) were used in this research. For statistical analysis of research data, SPSS 23.0 package program was used. Findings and Conclusion: In this study, it was found that informal communication affected ethical climate perception. The majority of people involved in this work in a public hospital are women, married people, people over 30 years old and nurses. In the study conducted, there were differences according to marital status in terms of ethical climate perception. It has been determined that there are differences according to marital status, occupation and age by informal communication. Employees with high ethical climate perceptions are thought to be able to inform management when they encounter an unethical situation, using formal and informal communication channels. Although the perception of informal communication is negative, it is predicted that informal communication can act positively with the high level of ethical climate perception in the institution.

Anahtar Kelimeler

Ethical Climate, Informal Communication, Hospital

Kaynakça

• Agrawal, R., K. (2017). Do Ethical Climates İmpact Trust İn Management? A Study in Indian Context. International Journal of Organizational Analysis, 25, 5, 804-824.
• Ambrose, M. L., Arnaud, A. ve Schminke, M. (2008). Individual Moral Development and Ethical Climate: The Influence of Person-Organization Fit on Job Attitudes, Journal of Business Ethics, 77, 323-333.
• Appelbaum, S. H., Deguire, K. J. ve Lay, M. (2005). The Relationship of Ethical Climate to Deviant Workplace Behaviour, Corporate Governance, 5, 4, 43–55.
• Ay, D. ve Uğurlu, C., T. (2016). Öğretmenlerin Kişilerarası Öz-Yeterlikleri ve İnformal İletişimleri: Nicel Bir Çalışma. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3, 5, 28-47.
• Barnett, T., ve E., Schubert. (2002). Perceptions Of The Ethical Work Climates And Covenantal Relationships. Journal of Business Ethics, 36, 279-290.
• Barutçu, E. ve Haşıloğlu, S., B. (2010). Organizasyonlarda İnternetin Enformal ve Viral İletişim Aracı Olarak Kullanımı. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 1, 2, 5-16.
• Bektaş, M.ve Erdem, R. (2015). Örgütlerde İnformal İletişim Süreci: Kavramsal Bir Çerçeve. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 17, 1, 125-139.
• Bozkurt, Ö. ve Torun M.,K. (2014). Etik İklimin Kuruma Güven Üzerindeki Etkisi: Devlet Üniversitelerinde Bir Çalışma. Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 1, 82-105.
• Cullen, J. B., Victor, B., & Bronson, J. W. (1993).The Ethical Climate Questionnaire: An Assessment Of Its Development and Validity. Psychological Reports, 73, 667–674.
• Cullen, J.B., Parboteeah K.P. ve Victor. B. (2003). The Effects Of Ethical Climates On Organizational Commitment: A Two-Study Analysi. Journal Of Business Ethics, 46, 127-141.
• Demirağ, G., E. ve Ekmekçioğlu, E., B. (2015). Etik İklim ve Etik Liderliğin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Görgül Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17, 1, 197-216.
• Erol, Y. ve Akyüz, M. (2015). Dünyanın En Eski Medyası: Dedikodunun Örgüt Düzeyindeki İşlevleri Ve Algılanışı: Sağlık Örgütlerinde Bir Alan Araştırması. Journal of World of Turks, 7, 2, 149-167.
• Eser, G. (2007). Etik İklim ve Yöneticiye Güvenin Örgütsel Bağlılığa Etkisi İstanbul:Marmara Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Günlük M., Özer, G. ve Özcan M. (2017). Etik İklim Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisinde Örgütsel Bağlılığın Ara Değişken Etkisi: Muhasebe Meslek Mensupları Üzerinde Bir Araştırma. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 2, 83-103.
• Gürbüz, S. (2006). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İle Duygusal Bağlılık Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, 2, 48-75.
• Kanten, P., Kanten, S., Yeşiltaş, M. ve Yaşlıoğlu, M. (2015). Ücret Adaletinin Hizmet Süreçlerini Sabote Etme ve Sosyal Kaytarma Davranışları Üzerindeki Etkisinde Ücret Eşitliği Algısının Rolü”. 23. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 14-16 Mayıs 2015, Muğla, 513-521.
• Kırılmaz H. ve Kırılmaz, S. (2014). “Sağlık Hizmetlerinde Etik İkilemlerde Ampirik Etik Çalışmalarının Yararları”, İnsan & İnsan Bilim Kültür Sanat ve Düşünce Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, 35-44.
• Kohlberg, L. (1967). Moral and Religious Education and the Public Schools: A Development View’, in T. Sizer (Eds.), Religion and Public Education. (Houghton Mifflin, Boston), 164–183.
• Kördeve, M., K. (2017). Özel Sektör Sağlık Çalışanlarında Etik Tutum İle Whıstleblowıng Arasındaki İlişki. Sağlık Yönetimi Dergisi, 1, 2, 51-61.
• Lemmergaard, J. ve Lauridsen, J. (2008). The Ethical Climate of Danish Firms: A Discussion and Enhancement of the Ethical-Climate Model, Journal of Business Ethics, 80, 653–675.
• Lopez, T.B., Babin, B.J., ve C., Chung. (2009). “Perceptions of ethical work climate and person-organization fit among retail employees in Japan and the US: A cross-cultural scale validation”, Journal of Business Research, 62: 594-600.
• Özlem, D. (2010). Etik Ahlak Felsefesi (2b), İstanbul: Say Yayınları.
• Parboteeah, K., P., Chen, H., C., Lin, Y., T., Chen, I., H., Lee, A., Y., P. ve Chung, A. (2010). Establishing Organizational Ethical Climates: How Do Managerial Practices Work?, Journal of Business Ethics, 97, 4, 599-611.
• Rest, J., R. (1984). The Major Components of Morality, in W. M. Kurtines and J. L. Gerwitz (eds.), Morality, Moral Behavior, and Moral Development. Wiley, New York. 24-38.
• Schminke, M., Ambrose, M. L. ve Neubaum, D. O. (2005). The Effect of Leader Moral Development on Ethical Climate and Employee Attitudes, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 97: 135–151.
• Subramanıan, S. (2006). An “Open Eye and Ear” Approach to Managerial Communication. The Journal of Business Perspective, 10, 2, 1-11.
• Şahin, B., ve Dündar, T. (2012). Sağlık Sektöründe Etik İklim ve Yıldırma (Mobbing) Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66, 1, 129-159.
• Tuna, M. Ve Yeşiltaş, M. (2014). Etik İklim, İşe Yabancılaşma ve Örgütsel Özdeşleşmenin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25, 1, 105 – 117.
• Uğurlu, C., T. (2014). İnformal İletişim Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 3, 83-100.
• Victor, B. ve. Cullen, J., B. (1988). The Organizational Bases of Ethical Work Climates, Administrative Science Quarterly, 33: 101–125.
• Victor, B. ve Cullen, J., B. (1987). A Theory and Measure of Ethical Climate in Organizations, Research in Corporate Social Performance and Policy, 9: 51-71.