Öğretmenlere Göre Anlamlı İş ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki

Year 2022, Volume: 22 Issue: 2, 191 - 213, 30.12.2022

Hamit İmalı Ahmet Kaya

https://doi.org/10.53629/sakaefd.1133544

Abstract

Bu araştırma, öğretmenlerin işlerini anlamlı bulma düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışı gösterme düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek için yapılmıştır. Nicel bir araştırma olan araştırmada betimsel tarama modeli ve korelasyonel araştırma modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Kahramanmaraş ilinin Dulkadiroğlu ve Onikişubat merkez ilçelerinde devlete ait ilkokul, ortaokul ve ortaöğretimde görev yapan 450 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma da veri toplama aracı olarak “Anlamlı İş Ölçeği”, “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği” ve “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; öğretmenlerin işlerini anlamlı bulma düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışı göstermeleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Bununla birlikte öğretmenlerin işlerini anlamlı bulma düzeyleri ve örgütsel vatandaşlık davranışı gösterme düzeyleri istatistiksel olarak yüksek seviyede bulunmuştur. Ayrıca araştırmada öğretmenlerin işlerini anlamlı bulma düzeyleri ve örgütsel vatandaşlık davranışı gösterme düzeylerinin cinsiyet, medeni durum, yaş, branş, görev türü ve okul türü gibi demografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda öğretmenlerin işlerini anlamlı bulma düzeyleri branş değişkenine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği; öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık gösterme düzeylerinin ise görev türü değişkenine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterdiği bulunmuştur.

Keywords

Anlamlı İş, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, Öğretmen

Thanks

Makalemizle ilgilendiğiniz için teşekkür ederiz.

The Relationship Between Meaningful Work and Organizational Citizenship Behavior According to Teachers

Abstract

This research was conducted to determine the relationship between teachers' levels of finding their work meaningful and their levels of showing organizational citizenship behavior. In this quantitative research, descriptive survey model and correlational research model were used. The universe of the research consists of 9,443 teachers working in state-owned primary, middle and secondary schools in Dulkadiroğlu and Onikişubat central districts of Kahramanmaraş province in the 2020-2021 academic year. In the research, "Meaningful Work Scale", "Organizational Citizenship Behavior Scale" and "Personal Information Form” were used as data collection tools. As a result of the research; it has been observed that there is a statistically high level of significant relationship between teachers' levels of finding their jobs meaningful and their organizational citizenship behavior. On the other hand, the level of teachers' meaningful work and organizational citizenship behavior were found to be statistically significant at a high level. In addition, it was examined whether the levels of meaningful work and organizational citizenship behavior perceptions of teachers differed according to demographic variables such as gender, marital status, age, branch, type of duty and school type. The level of teachers' meaningful work perception shows a significant difference according to the branch variable; the level of teachers' organizational citizenship perception showed a statistically significant difference according to the type of duty.

Keywords

Meaningful work, Organizational Citizenship Behavior, Teacher

References

• Akkaya, B. (2019). İlkokullardaki Öğretmenlerin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışının Örgütsel Vatandaşlık ve Örgütsel Adalet ile İlişkisi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Alanoğlu, M. (2014). Ortaöğretim Kurumlarının Örgütsel Öğrenme Düzeylerinin Okul Etkililiği ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına Etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Alpsoy, A. (2018). Akademisyenlerin İş Tatmininin Örgütsel Vatandaşlik Davranişina Etkisi ile Öz Yeterliliğin Araci Rolü Üzerine Bir Araştırma [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Altınkurt, Y. & Yılmaz, K. (2012). Okul Yöneticilerinin Kullandığı Güç Kaynakları ile Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 1833-1852.
• Altinkurt, Y., Anasiz, B. T. & Ekinci, C. E. (2016). Öğretmenlerin Yapısal ve Psikolojik Güçlendirilmeleri ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki. Eğitim ve Bilim (Education and Science), 41(187), 79-96.
• Ariely, D., Kamenica, E. & Prelec, D. (2008). Man's Search for Meaning: The Case of Legos. Journal of Economic Behavior and Organization, 67(3), 671-677.
• Akdemir, Y. (2018). Yönetsel Davranış Becerileri ile Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının İncelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Akgüney, E. (2014). Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algılamaları ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Arvey, R. D., Harpaz, I., & Liao, H. (2004). Work Centrality and Post-Award Work Behavior of Lottery Winners. The Journal of Psychology, 138(5), 404-420.
• Avcı, A. (2015). Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Görüşleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 42, 191-206.
• Aycan, M. M. (2020). Öğretmenlerde Mesleki Motivasyon ve Örgütsel Vatandaşlik Davranişi Arasindaki İlişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Baldry, C. J., Bain, P. M., Taylor, P., Hyman, J., Scholarios, D., Marks, A., Watson, A., Gilbert, K., Gall, G. & Bunzel, D. (2007). The Meaning of Work in the New Economy. Palgrave: Macmillan, New York, 275s.
• Bassuk, A. & Goldsmith, M. (2009). Meaning at Work: See Primary and Second Factors. Leadership Excellence, 26(1), 1-22.
• Baykal, Ö.K. (2013). Okul İklimi ile Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Begenirbaş, M. (2013). Kişiliğin Öğretme Stillerine Etkisinde Duygusal Emek ve Tükenmişliğin Aracılık Rolü: Öğretmenler Üzerinde Bir Araştırma [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. T.C. Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Belogolovsky, E., Ve Somech, A. (2010). Teachers’ Organizational Citizenship Behavior: Examining the Boundary Between in-Role Behavior and Extra-Role Behavior from the Perspective of Teachers, Principals and Parents. Teaching and Teacher Education, 26(4), 914-923.
• Bıyık, Y. (2014). Duygusal Emek ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi: Bir Araştırma [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Browne, M. W. Ve Cudeck, R. (1992). Alternative Ways of Assessing Model Fit. Sociological Methods & Research, 21(2), 230-258.
• Bulut, M. Ş. (2011). İlköğretim Okullarındaki Performans Yönetimi Uygulamaları ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Burulday, V. (2018). Ortaokullarda Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık, Örgütsel Sessizlik ve Örgütsel Tükenmişlik Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi, Ankara, 392s.
• Can, A. (2017). SPSS ile Bilimsel Arastırma Surecinde Nicel Veri Analizi. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara, 450s.
• Chalofsky, N. (2003). An Emerging Construct for Meaningful Work. Human Resource Development International, 6(1), 69-83.
• Chen, G. A. (2007). The Meaning of Meaningful Work: Subject-Object Meaningfulness in Knowledge Work [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. University of Michigan, ABD.
• Claes, R., & Ruiz-Quintanilla, S. A. (1994). Initial Career And Work Meanings in Seven European Countries. The Career Development Quarterly, 42(4), 337–352.
• Csikszentmihalyi, M. (2004). Good Business: Leadership, Flow, and the Making of Meaning. Penguin Books, New York, 208s.
• Çakıroğlu, K. (2016). Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışları ile Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çeliköz, M. & Erişen, Y. (2017). EPÖ Alanında Görev Yapan Eğitim Bilimcilerin Yapılandırmacılıkla İlgili Görüşleri: Bir Karma Yöntem Araştırması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 286-304.
• Çerezci, Ç. (2019). Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları ile Değişime Direnç Düzeyleri Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Yükek Lisans Tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Çetin, M., Yeşilbağ, Y. & Akdağ, B. (2003). Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 17, 39-54.
• Çetin, Ş. (2011). Okul Müdürlerinin Liderliği ile Müdür-Öğretmen İlişkisinin Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkisi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çetin, Ş., Korkmaz, M. & Çakmakçı, C. (2012). Dönüşümsel ve Etkileşimsel Liderlik ile Lider-Üye Etkileşiminin Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkisi. Educational Administration: Theory and Practice, 18(1), 7-36.
• Çınar, S. O. (2019). Okul Müdürlerinin Güç Kaynakları ile Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları ve Örgütsel Kimlik Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Çiçeklioğlu, H. (2019). Presenteeism (İşte Var Olamama), Duygusal Emek ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışının Performans Üzerine Etkileri: Eğitim Çalışanları Üzerine Bir Araştırma [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Demirel, G. Ö. (2012). Okul Müdürlerinin Güç Kaynaklarını Kullanma Stilleri Ve Müdür Desteğinin Kurumsal Vatandaşlık Davranışıyla İlişkisi (Ankara İli Örneği) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Demiröz, S. (2014). Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları, Örgütsel İmaj Algıları ve Öğrenci Başarıları Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Doktora Tezi] Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Demirtaş, S. (2016). Okul Yöneticilerinin Psikolojik İyi Olma ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Mevlânâ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Dipaola, M. F. & Hoy, W. K. (2005). Organizational citizenship of faculty and achievement of high school students. The High School Journal, 88(3), 35-44.
• Eker, N. (2019). Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları ile İş Yaşam Dengeleri Arasındaki İlişki [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Erok, M. (2018). Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki: Afyon Meslek Yüksek Okulu’nda Çalışanlar Üzerinde Bir Araştırma: Karaman İli Örneği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• Fairlie, P. (2013). Meaningful Work is a Healthy Work. The Fullfilling Workplace: The Organizations’s Role in Achieving İndividual and Organizational Health, Ed.: Ronald J. Burke, Cary L. Cooper, Surrey, İngiltere: Gower Publishing, 187-205s.
• Gardner, H., Csikszentmihalyi, M. & Damon, W. (2001). Good Work: When Excellence and Ethics Meet. Basic Books, New York, 318s.
• Gardner, H. (2010). Good work: Theory and Practice, The GoodWork Project, New York, 309s.
• Göçen, A. & Terzi, R. (2019). Eğitim Örgütleri İçin Anlamlı İş Ölçeği, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(3), 1487-1512.
• Gökmen, A. (2011). İlköğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları ve Bu Davranışların Okul Etkililiği Üzerindeki Etkisine İlişkin Algıları [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Güneş, A. (2019). Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algıları, Örgütsel Sessizlik Düzeyleri ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki: Pendik İlçesi Örneği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Highhouse, S., Zickar, M., & Yankelevich, M. (2010). Would You Work İf You Won the Lottery? Tracking Changes in the American Work Ethic. Journal of Applied Psychology, 95(2), 349–357.
• Hooper, D., Coughlan, J. & Mullen, M. R. (2008). Structural Equation Modelling: Guidelines for Determining Model Fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
• Hu, L. T. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff Criteria for Fit İndexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• Isaksen, J. (2000). Constructing Meaning Despite the Drudgery of Repetitive Work. Journal of Humanistic Psychology, 40(3), 84-107.
• İpek, C. (2012). Öğretmen Algılarına Göre Ortaöğretim Kurumlarında Örgütsel Kültür ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18(3), 399-434
• Kahn, W. A. (1990). Psychological Conditions of Personal Engagement and Disengagement at Work. Academy of Management Journal, 33(4), 692-724.
• Kara, T. (2016). Stadyumlarda Çalışan Özel Güvenlik Personelinin Örgütsel Bağlılık ve İş Anlamı Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi] İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karacan, K. (2017). İlkokul ve Ortaokul Öğretmenlerinin Algılarına Göre Örgütsel Sağlık ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karagöz, Y. (2010). Nonparametrik Tekniklerin Güç ve Etkinlikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(33), 18- 40.
• Katz, D. Ve Kahn, R. L. (1978). The social psychology of organizations. New York: Wiley, 498s.
• Kayri, M. (2009). Araştirmalarda Gruplar Arası Farkın Belirlenmesine Yönelik Çoklu Karşılaştırma (Post-Hoc) Teknikleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 51-64.
• Kiliçaslan, S. [2016]. Psikolojik Sözleşme İhlalinin Örgütsel Vatandaşlik Davranişlari Üzerine Etkisi: Üniversite Öğretim Elemanlari Üzerinde Bir Uygulama [Yayımlanmamış Yükse Lisans Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Kline, C. B. (1991). The Fabric of This World: Inquiries into Calling, Career Choice, and the Design of Human Work By Lee Hardy Grand Rapids, Eerdmans, 1990. Theology Today, 47(4), 444-448.
• Koçer, C. (2019). Bilinçli Farkındalığın Anlamlı İşe Etkisi Sürecinde Örgütsel Farkındalığın Moderatör (Düzenleyici) Rolü [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tekirdağ.
• Köprülü, T. (2011). İlköğretim Okullarındaki Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları ile Motivasyonları Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• May, D. R., Gilson, R. L. & Harter, L. M. (2004). The Psychological Conditions of Meaningfulness, Safety and Availability and the Engagement of The Human Spirit at Work. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 77, 11-37.
• Mercan, M. (2006). Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık, Örgütsel Yabancılaşma ve Örgütsel Vatandaşlık [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Milliman, J., Czaplewski, A. J. & Ferguson, J. (2003). Workplace Spirituality and Employee Work Attitudes: An Exploratory Empirical Assessment. Journal of Organizational Change Management, 16(4), 426-447.
• Moorman, R.H. (1991). Relationship Between Organizational Justice and Organizational Citizenship Behavior: Do Fairnees Perceptions Influence Employee Citizenship? Journal of Applied Psychology, 76(6), 845-855.
• Morin, E. M. (2004). The Meaning of Work in Modern Times. 10th World Congress on Human Resources Management, Rio de Janerio, Brezilya, 1-12.
• Nakış, O. (2018). Doğu Anadolu Bölgesinde Çalişan Akademisyenlerin Örgüt Kültürünün Örgütsel Vatandaşlik Davranişlarina Etkisinin Yapisal Eşitlik Modeli ile Analizi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Munzur Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tunceli.
• Napierala, M. A. (2012). What is the Bonferroni Correction. AAOS Now, 6(4), 1-3.
• On, C. Y., Yunus, J Ve Yusuf, H. (2016). The Importance of Organizational Citizenship Behaviors in Malaysian Education. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 6(11), 740-746.
• Oplatka, I. (2006). Going Beyond Role Expectations: Toward an Understanding of the Determinants and Components of Teacher Organizational Citizenship Behavior. Educational Administration Quarterly, 42(3), 385-423.
• Oplatka, I. (2009). Organizational Citizenship Behavior in Teaching: The Consequences for Teacher, Pupils, and the School. International Journal of Educational Management, 23(5), 375-389.
• Overell, S. (2008). Inwardness: The Rise of Meaningful Work. Provocation Series, 4(2), 1- 48.
• Önal, G. (2019). Öğretmenlerin Duygusal Emek Düzeyleri ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Yükse Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi ve İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Yönetimi Ve Denetimi Ortak Yüksek Lisans Programı, İstanbul.
• Özçelik, B. (2019). İş Anlamı ve Mutluluk Arasındaki İlişkide Sosyal Güvenin Aracılık Rolünün İncelenmesi [Yayımlanmamış Doktora Tezi] Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Özen, Y. Ve Gül, A. (2007). Sosyal ve Eğitim Bilimleri Araştırmalarında Evren-Örneklem Sorunu, Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2007(15), 394-422.
• Özer, S (2009). Eğitim Örgütlerinde Lider Davranış Biçimleri ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Özkan, C. (2017). İşin Anlamlılığının İş Performansı ve Sapma Davranışına Etkisi: Mersin İlinde Yapılan Bir Araştırma [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Öztürk, İ. U. (2019). Ortaokul Öğretmenlerinin İş Doyum Düzeyleri ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Özüsağlam, E., Atalay, A., & Toprak, S. (2009). WEB Tabanlı Anket Hazırlama Sistemi. XI. Akademik Bilişim Konferansı, (11-13 Şubat), Harran Üniversitesi, Şanlıurfa
• Paskett, T. J. (2007). The Nature of Meaningful Work: A Heuristic Study of Adult Educators. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Idaho Üniversitesi, Amerika.
• Podsakoff, P. M., Mackenzie, S. B., Moorman, R. H. & Fetter, R. (1990). Transformational Leader Behaviors and Their Effects on Followers' Trust İn Leader, Satisfaction, and Organizational Citizenship Behaviors. The leadership Quarterly, 1(2), 107-142.
• Polat, S. (2007). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet Algıları, Örgütsel Güven Düzeyleri ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki [Yayınlanmamış Doktora Tezi] Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Polat, S. & Celep C. (2008). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet, Örgütsel Güven, Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, Sayı:54, 307-331.
• Pratt, M. G. & Ashforth, B. E. (2003). Fostering Meaningfulness in Working and at Work, Positive Organizational Scholarship: Foundations of a New Discipline, Ed.: Kim S. Cameron, Jane E. Dutton ve Robert E. Quinn, Berret-Koehler Publishers, San Francisco, 309-327s.
• Purvanova, R. K., Bono, J. E. & Dzieweczynski, J. (2006). Transformational Leadership, Job Characteristics, and Organizational Citizenship Performance. Human Performance, 19(1), 1–22.
• Ramesh, V. (2014). Organızatıonal Cıtızenshıp Behavıours: A Crıtıcal Revıew of The Theoretıcal and Empırıcal Lıterature and Suggestıons For Future Research. International Journal of Business and Administration Research Review, 3(6), 176-182.
• Runhaar, P., Konermann, J. & Sanders, K. (2013). Teachers’ Organizational Citizenship Behaviour: Considering the Roles of Their Work Engagement, Autonomy and Leadermember Exchange. Teaching and Teacher Education, 30, 99-108.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. & Muller, H. (2003). Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Schwartz, S. H. (1999). A Theory of Cultural Values and Some İmplications for Work. Applied Psychology, 48(1), 23-47.
• Shamir, B. (1991). Meaning, self and motivation in organizations. Organization Studies Journal, 12(3), 405-424.
• Şen, S. (2020). Mplus ile Yapısal Eşitlik Modellemesi Uygulamaları, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara, 484s.
• Steger, M., & Dik, B. J. (2010). Work As Meaning: İndividual and Organizational Benefits of Engaging in Meaningful Work. Oxford Handbook of Positive Psychology and Work, Ed.: Nicola Garcea, S. Harrington, Oxford University Press, New York, 131-142.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2007). Using multivariate statistics. Pearson.
• Tazegül Aydın, Y. (2017). İlkokul ve Ortaokul Öğretmenlerinin Örgütsel Sinizm ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi: Ankara Altındağ İlçesi Örneği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Tecimen, M. (2020). Yöneticiye Duyulan Güvenin İşe Adanmışlık ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkisi [Yayımlanmamış Doktora Tezi] Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Toptaş, B. (2016). Ankara İli Kamu İlkokullarinda Görev Yapan Öğretmenlerin İşlerini Anlamli Bulma Düzeyleri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi] Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Uslu, B., & Balcı, E. (2012). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları ile Örgütsel İletişim Algıları Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18 (3), 461-489.
• Vural, G. C. (2018). İşin Anlamlı Bulunmasının Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına Etkisi: Sosyal Hizmet Kuruluşları [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Wrzesniewski, A., Dutton, J. E., & Debebe, G. (2003). Interpersonal sensemaking and the meaning of work. Research in Organizational Behaviour, 25, 93-135.
• Yancı, F. (2011). Ortaöğretim Okulu Öğretmenlerinin Duygusal Zekâ Düzeyleri ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa.
• Yenel, K. (2016). İlkokul Yöneticilerinin Dönüşümcü ve İşlemci Liderlik Biçimleri ile Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık ve Örgütsel Sessizlik Davranışları Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi] Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yöndem, Ş. (2019). Çalışanlarda İş Anlamı ile Motivasyon İlişkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yıldırım, G. (2015). Lise Öğretmenlerinin Örgütsel Sinizm Tutumları ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, G. (2019). Lise Öğretmenlerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının ve Nedenlerinin İncelenmesi [Yayımlanmamış Yükse Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi ve İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ortak Yüksek Lisans Programı, İstanbul.
• Yilmaz, K. & Taşdan, M. (2009). Organizational Citizenship and Organizational Justice İn Turkish Primary Schools. Journal of Educational Administration, 47(1), 108-126.
• Yılmaz, K. (2010). Kamu Ortaöğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları ile İlgili Görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 1-16.
• Zengin, M. (2011). İlköğretim Okullarında Örgütsel Güven ile Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi] Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.