Factors Influencing the Career Tendencies of Imam Hatip High School Stu-dents According to Administrators’ Insights

Year 2024, Volume: 26 Issue: 50, 705 - 748, 15.12.2024

Kübra Cevherli , Kevser Altindağ

https://doi.org/10.17335/sakaifd.1526304

Abstract

Career tendency is the process of determining the most suitable occupations for the individual based on his/her interests, abilities, values and expectations. This concept refers to the tendency of the individual on the way to choosing a profession, the decision-making process and the efforts to form future career goals. Secondary education period is important in terms of being a stage where students' career choices start to become clearer. It is important for the students of Imam Hatip high schools, which educate students in various fields and professions, to prefer professions that are suitable for them and to determine what factors influence these preferences. For this reason, the object of this study is to investigate the career preferences and tendencies of the current students of Imam Hatip high schools, which were established to train civil servants in the field of religion but have a format that trains students in many different fields throughout history, and the factors that influence these preferences. The study aims to reveal the factors affecting the career preferences of Imam Hatip High School students through the eyes of administrators working at Imam Hatip High School. In this context, the study was conducted under the research question “What are the opinions of administrators working at Imam Hatip High School in Sakarya province about the factors affecting students’ choice of profession?”. In this context, it was planned to interview the administrative staff of Imam Hatip High School in Sakarya. However, the scope of the study was expanded to include a career counselor, as one of the administrators at Imam Hatip High School referred us to the career counselor, who has a great deal of knowledge about the career aspirations of students. The study is limited to the opinions of administrators working at Imam Hatip High Schools in Sakarya in the academic year 2023-2024. A qualitative research method was used in this study. In the first phase of the study, the theoretical basis of the study was established through a literature review. In the second phase, the interview method, one of the tools for qualitative data collection, was used. The interviews were conducted in the form of individual discussions. The interview technique used was the semi-structured interview technique. The population of the study consists of administrators and counselors working in Imam Hatip High Schools in Sakarya province in the academic year 2023-2024. The sample consists of 10 administrators and counselors working in 10 different Imam Hatip high schools in Sakarya. The sample was selected from the population using the ‘purposive sampling method. As a result of the literature review, the semi-structured interview form we used in this study was prepared. The interviews were conducted face-to-face between January 3, 2024 and February 15, 2024. In order to avoid data loss during the interviews, audio recordings were made with the consent of the participants, which were then transcribed. A declaration of consent was obtained from each participant during the interview. The descriptive analysis technique was used to analyze the data obtained in the study.

Keywords

Religious Education, Career Tendency, Choice of Profession, Imam Hatip High Schools.

Ethical Statement

Bu çalışma, TÜBİTAK 2209-A programı tarafından desteklenen 1919B012307392 nu-maralı “İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinin Meslek Tercihleri ve Bu Tercihlerine Etki Eden Faktörler” isimli projeden yararlanılarak hazırlanmıştır.

Project Number

1919B012307392

Yönetici Görüşlerine Göre İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinin Meslekî Yönelimlerine Etki Eden Unsurlar

Abstract

Meslekî yönelim, bireyin ilgi, yetenek, değer ve beklentilerine dayalı olarak kendisi için en uygun meslekleri belirleme sürecidir. Bu kavram, bireyin meslek seçimine giden yolda gösterdiği eğilim, karar verme süreci ve gelecekteki kariyer hedeflerini oluşturma çabalarını ifade etmektedir. Ortaöğretim dönemi, öğrencilerin meslek seçimlerinin belirginleşmeye başladığı bir kademe olması açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin meslekî yönelimlerine etki eden unsurları yönetici görüşlerine göre ortaya koymaktır. Kuruluş amacı din alanına eleman yetiştirmek olan İmam Hatip Liseleri zaman içinde farklı meslek alanlarına da öğrenci yetiştiren fonksiyona kavuşmuştur. İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin hangi mesleklere yöneldiği ve bu tercihlerine etki eden unsurların ne olduğu sorusu bu çalışmanın hareket noktasını oluşturmaktadır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim desenine göre tasarlanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak görüşme tekniği kullanılmıştır. Çalışma grubunu Sakarya’daki maksimum çeşitlilik örnekleme tekniğiyle belirlenen İmam Hatip Liselerindeki yöneticiler ve bir rehber öğretmen oluşturmaktadır. Elde edilen veriler betimsel analiz tekniğiyle analiz edilmiş ve belirlenen temalar altına yerleştirilmiştir. Araştırmamız sonucunda literatürdeki bulgulara uygun olarak İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin meslekî yönelimlerine etki eden unsurlar arasında aile ve çevrenin; eğitim ve rehberlik hizmetlerinin; kişisel özelliklerin; maddi gelir ve iş bulma imkanlarının; toplumsal ve kültürel faktörlerin olduğu tespit edilmiştir.

Keywords

Din Eğitimi, Meslekî Yönelim, Meslek Tercihi, İmam Hatip Liseleri.

Ethical Statement

Bu çalışma, TÜBİTAK 2209-A programı tarafından desteklenen 1919B012307392 numaralı “İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinin Meslek Tercihleri ve Bu Tercihlerine Etki Eden Faktörler” isimli projeden yararlanılarak hazırlanmıştır.

Supporting Institution

TUBİTAK 2209A

Project Number

1919B012307392

References

• Akay, Hüseyin. "Muhasebe Mesleğinde Etik", Öneri 5/17 (2002), 77-92.
• Altıntaş, Erkan. Öğrencilerde İmam-Hatip Lisesi Algısı (Batman Örneği). Çorum: Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2016.
• Anılan, Hüseyin. “Ortaöğretim Öğrencilerinin Meslek Seçimi ve Üniversite Tercihlerine İlişkin Görüşleri (Eskişehir Örneği)”. Education Sciences 3/2 (2008), 238-249. https://doi.org/10.12739/10.12739
• Arı, Samed. “Birey veya Meslek Grupları İçin Toplumsal Statü Bağlamında Amaç Yönelimli Mesleki Farkındalık Eğitiminin Önemi”. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum 10/29 (2021), 405-427.
• Aslan, Arif. Üsküdar Anadolu İmam Hatip Lisesi Son Sınıf Öğrencilerinin Mesleki İlgileri. İstanbul: Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013.
• Aşlamacı, İbrahim - Eker, Emrah. “İmam-Hatip Lisesi Öğrencilerinin Okul Aidiyet ve Dinî Tutum Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Değerler Eğitimi Dergisi 14/32 (2016), 7-38.
• Ateş, Murat - Kılınç, Yusuf. “Üniversite Öğrencilerinin Coğrafya Bölümlerini Tercih Etmelerinde Lise Coğrafya Öğretmenlerinin Etkisi”. Marmara Coğrafya Dergisi 28 (2013), 47-63.
• Atli, Abdullah - Gür, Sertan Hamza. “Lise Öğrencilerinin Meslek Tercihleri ve Bu Tercihlerine Etki Eden Faktörler”. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi 2/1 (2019), 32-53.
• Aydemir, Leyla. “Üniversite Öğrencilerinin Meslek Tercihlerini Belirleyen Faktörlere Yönelik Bir İnceleme”. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6/5 (2018), 713-723. https://doi.org/10.18506/anemon.378084
• Aydın Orhan, Ayten - Ültanır, Emel. “Lise Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeyleri ile Karar Verme Düzeyleri”. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 3/5 (2014), 43-55.
• Aytekin, Arif. Meslek Seçimini Etkileyen Sosyo-ekonomik ve Kültürel Faktörler (Isparta Örneği). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2005.
• Baltacı, Ali. “Okul Yöneticilerine Göre İmam-Hatip Liselerinde Karşılaşılan Sorunlar”. Bilimname 40 (2019), 375-406.
• Başaran, Selma. Endüstri Meslek Lisesi Son Sınıf Öğrencilerinin Lise Meslek Dalları ile Yüksek Öğretimde Seçmek İstedikleri Meslekler Arasındaki İlişki. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1991.
• Bertaux, Daniel. “From the life-history approach to the transformation of sociological practice”. Biography and society: The life history approach in the social sciences.
• Bolat, Oya İnci. “İş Etiği Olgusu Üzerine Ayrıntılı Bir Kavramsal Değerlendirme: İş Etiği ve Verimlilik İlişkisi”. Verimlilik Dergisi 2 (2006).
• Boz, Yezdan - Boz, Nihat. “Kimya ve Matematik Öğretmen Adaylarının Öğretmen Olma Nedenleri”. Kastamonu Education Journal 16/1 (2008), 137-144.
• Bozgedik, Ali. Eğitimde Yeni Bir Model Olan Temel Lise Öğrencilerinin Üniversite ve Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2017.
• Büyükgöze Kavas, Ayşenur. “Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Aldıkları Mesleki Rehberlik Hizmetleri ve Mesleklerini Değiştirmek İsteme Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 21 (2005), 111-122.
• Büyüköztürk, Şener vd. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi, 2017.
• Cerit, Yusuf. “Öğrenci, Öğretmen ve Yöneticilerin Müdür Kavramı ile İlgili Metaforlara İlişkin Görüşleri”. Eğitim ve Bilim 33/147 (2008), 3-13.
• Çelik, Hakan. Anadolu Liselerinde Son Sınıfta Okuyan Öğrencilerin Meslek Tercihlerine Etki Eden Faktörler. İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2009.
• Çelik, Nermin - Üzmez, Umut. “Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi: Çağrı Merkezi Hizmetleri Örneği”. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi (EJOİR) 2/1 (2014), 94-105.
• Çelik, Ömer Faruk. Katsayı Uygulamasının Kaldırılması Sonrasında İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinin Davranış, Tutum ve Özellikleri (Gaziantep Örneği). Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2016.
• Çelikten, Mustafa. “Okul Yöneticilerinin Problem Çözme Becerileri”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 27 (2001), 297-309.
• Çingöl, Nurhan vd. “Hemşirelik Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi”. SBÜ Hemşirelik Dergisi 2/1 (2020), 17-26.
• Çurğatay, Veysi. Üniversite Sınavına Girecek Öğrencilerin Meslek Seçimini Etkileyen Sosyo-Kültürel Faktörler (Malatya’daki Son Sınıf Öğrencileri Uygulaması). Malatya: İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
• Demir, Arzu. Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Öğrencilerinin Üniversite ve Meslek Seçimini Etkileyen Faktörlerin Tespiti “İstanbul İli Avrupa Yakası Uygulaması”. İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2021.
• Ensari, Muhterem Şebnem - Alay, Hazal Koray. “Meslek Seçimini Etkileyen Faktörlerin Demografik Değişkenler ile İlişkisinin Araştırılması: İstanbul İlinde Bir Uygulama”. Humanıtas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi 5/10 (2017), 409-422. https://doi.org/10.20304/humanitas.358378
• Erçetin, Şefika Şule vd. “İmam Hatip Okulu Yöneticilerinin Liderlik Yeterlikleri”. Eskiyeni 45 (2021), 819-841.
• Eryetiş, Muharrem Vedat. “Meslek Seçimi ve Mesleki Rehberlik”. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi 44 (2016).
• Fidan, Volkan - Nas, Selçuk. “Denizcilik Meslek Lisesi Öğrencilerinin Meslek Seçim Yeterliliği ve Meslek Seçimlerini Etkileyen Faktörler”. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi 11/2 (2019), 271-296.
• Gencer, Nevzat. “İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinde Okul Aidiyet Duygusu (Çorum Örneği)”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 21/39 (2019), 149-172.
• Girgin, Günseli. “Çağdaş Eğitim Sistemlerinde Öğrenci Kişilik Hizmetleri ve Rehberlik”. Psikolojik Danışma ve Rehberlik. ed. Alim Kaya. 2-34. Ankara: Anı Yayıncılık, 13. Basım, 2020.
• Gökgöz, Ahmet - Zeytin, Mustafa. “Muhasebe Mesleğinin Seçilmesini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi: Yalova ve Bilecik İlleri Örneği”. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi 8 (2015), 68-85. https://doi.org/10.18092/ijeas.92985
• Güven, Özlem Ebru vd. “Popüler Kültürün Meslek Seçimi Üzerindeki Etkisi: Vakıf ve Devlet Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu Öğrencilerine Yönelik Karşılaştırmalı Bir Araştırma”. 1.Uluslararası 5.Ulusal Meslek Yüksekokulları Sempozyumu. ed. Osman Akandere vd. 2786-2795. Konya: Selçuk Üniversitesi, 2009.
• Hamamcı, Zeynep - Çoban, Aysel Esen. “Mesleki Olgunluk ve Mesleki Kararsızlığın Akılcı Olmayan İnançlarla İlişkisi”. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 3/27 (2007).
• Işık, Cem vd. “Turizm Meslek Lisesi Öğrencilerinin Meslek Seçimlerini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi”. Mesleki Bilimler Dergisi (MBD) 6/1 (2017), 16-26.
• Karahan, Seyhan. Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Tercihlerini Etkileyen Faktörler (Kocaeli İli Örneği). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Kars, Veysel vd. “Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Meslek Seçiminde Karşılaştığı Sorunlar ve Bu Sorunların Anksiyete ve Depresyonla İlişkisi”. Dicle Tıp Dergisi 41/1 (2014), 187-190. https://doi.org/10.5798/diclemedj.0921.2014.01.0396
• Kentli, Fulya Damla. “Perceived influences in vocational preference of Turkish high school students”. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 15/2 (2014), 119-132.
• Kılıç, Elçin. Meslek Seçiminde Ailenin Etkisine Yönelik Bir Araştırma. İstanbul: Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Kıyak, Serhat. Genel Lise Öğrencilerinin Meslek Seçimi Yaparken Temel Aldığı Kriterler. İstanbul: Yeditepe Üniveristesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2006.
• Korkmaz, Mehmet. “İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinin Bu Okulu Tercih Süreçleri”. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 16/1 (2013), 7-40.
• Korkut-Owen, Fidan vd. “Üniversite Öğrencilerinin Bölüm Seçme Nedenleri”. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 83 (2013), 135-151. https://doi.org/10.17860/efd.87701
• Korukcu, Adem. “İmam Hatip Liseleri”. Din Eğitimi El Kitabı. ed. Recai Doğan - Remziye Ege. 181-214. Ankara: Grafiker Yayınları, 2012.
• Köse Tosunöz, İpek vd. “Hemşirelik Öğrencilerinin Meslek Seçimlerini Etkileyen Faktörler”. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 5/2 (2019), 91-97. https://doi.org/10.30934/kusbed.532097
• Kula, Tahsin. “Diyarbakır’da Bulunan İmam Hatip Lisesinde Okumakta Olan Öğrencilerin Hedef Yönelimleri Nelerdir?” 100. Yılında İmam Hatip Liseleri Sempozyumu. 602-615. İstanbul: Dem Yayınları, 2013.
• Kuzgun, Yıldız. “Çağdaş İnsanın En Önemli Kararı Meslek Seçimi”. Bilim ve Teknik 325 (1994), 50-54.
• Kuzgun, Yıldız. Meslek Danışmanlığı Kuramlar Uygulamalar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2000.
• Kuzgun, Yıldız. Rehberlik ve Psikolojik Danışma. Ankara: ÖSYM Yayınları, 1995.
• MEBOKY, Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği, Resmî Gazete 28758 (7 Eylül 2013). Erişim 8 Aralık 2024. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=18812&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
• Meşeci, Filiz vd. “Öğretmen ve Müdürlerin Okul Psikolojik Danışma ve Rehberlik Servisine Yönelik Algıları”. HAYEF Journal of Education 4/1 (2007), 157-171.
• METK, Milli Eğitim Temel Kanunu (Kanun No. 1739). Resmî Gazete 14574 (24 Haziran 1973). Erişim 8 Aralık 2024. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı. “Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2023/2024”, 2024. https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2024_10/11230736_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2023_2024.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. “Anadolu İmam Hatip Liselerinde Program Çeşitliliği (Proje Okulları)”, 2018. https://dogm.meb.gov.tr/pdf/AIHL_Program_Cesitliligi.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. “Türk Eğitim Sisteminde Din Öğretimi -İmam Hatip Okulları-”, 2021. https://dogm.meb.gov.tr/pdf/Tanitim_Kitapcigi_EN.pdf
• Naiboğlu, Gülsu. Kız Anadolu İmam Hatip Liselerindeki Öğrencilerin Meslek Seçimi ve Kariyer Yönelimleri Üzerine Bir Olgubilim Çalışması. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2020.
• Nalbantoğlu Yılmaz, Funda. “Lise Öğrencilerinin Meslek Seçimlerini Etkileyen Faktörlerin İkili Karşılaştırmalar Yöntemiyle İncelenmesi”. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi 8/2 (2017), 224-236. https://doi.org/10.21031/epod.303882
• Öcal, Mustafa. Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Din Eğitimi. İstanbul: Dergah Yayınları, 2015.
• Özdelikara, Afitap vd. “Hemşirelik Öğrencilerinin Meslek Seçimi ve Etkileyen Faktörler”. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2 (2016), 83-88.
• Özgüven, İbrahim Ethem. Psikolojik Danışma ve Rehberlik. Ankara: Pdrem Yayınları, 2007.
• Parlatır, İsmail vd. Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1998.
• Pekkaya, Mehmet - Çolak, Nurdan. “Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Faktörlerin Önem Derecelerinin AHP ile Belirlenmesi”. The Journal of Academic Social Science Studies 6/2 (2013), 797‐818. https://doi.org/10.9761/jasss_643
• Pişkin, Zeynep - Parlar, Hanifi. “Toplumsal Statü ve Algı Açısından Öğretmenlik Mesleğinin İncelenmesi”. Academic Platform Journal of Education and Change 4/1 (2021), 1-28.
• Sarıkaya, Türkan - Khorshıd, Leyla. “Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi: Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimi”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 7/2 (2009), 393-423.
• Sav, Duygu. Bireysel Kariyer Planlamada Etkili Olan Faktörler ve Üniversitelerin Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2008.
• Şahin, Furkan vd. “Öğrencilerin Meslek Seçimlerini Etkileyen Nedenlerin Öğrenci Görüşleri Bağlamında Değerlendirilmesi”. Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi 1 (2024), 63-76.
• Şahin, Semra. Lise Öğrencilerinin Meslek Seçimi ve Tercihlerine İlişkin Bir İnceleme: İstanbul Kadıköy ve Üsküdar ilçeleri örneği. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2022.
• Şeker, Gürcan - Çapri, Burhan. “Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Meslek Seçiminde Etkili Olan Faktörler”. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 16/3 (2020), 651-663. https://doi.org/10.17860/mersinefd.746789
• Şirin, Ahsen vd. “Hemşirelik Öğrencilerinin Meslek Seçimi ve Mesleği Uygulamaya Yönelik Görüşleri”. Dirim Tıp Gazetesi 83 (2008), 69-75.
• Tarhan, Hümeyra - Karateke, Tuncay. “Proje Anadolu İmam Hatip Liselerinin Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi”. Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi 12/2 (2021), 481-516.
• TTK, Tevhid-i Tedrisat Kanunu (Kanun No. 430). Resmî Gazete 63 (06 Mart 1340). Erişim 08 Aralık 2024. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.430.pdf
• Turan, Ümran - Kayıkçı, Kemal. “Lise Son Sınıf Öğrencilerin Meslek Seçiminde Ailenin Rolü”. Journal of Turkish Studies 14/4 (2019), 2797-2816. http://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.22984
• Ünsür, Ahmet. Kuruluşundan Günümüze İmam-Hatip Liseleri. İstanbul: Önder Yayınları, 1995.
• Vurucu, Fuat. Meslek Lisesi Öğrencilerinin Meslek Seçimi Yeterliliği ve Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler. İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
• Yağar, Fedayi. “Nitel Araştırmalarda Örneklem Büyüklüğünün Belirlenmesi: Veri Doygunluğu”. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 7/2 (2023), 138-152.
• Yelken, Kamil. Orta Öğretim Son Sınıf Öğrencilerinin Üniversite Tercihlerini ve Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler “Sakarya İl Merkezi Örneği”. Sakarya: Sakarya Üni-versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2008.
• Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.
• Yiğit, Hulusi. İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinin Yüksek Din Öğretimi Algısı (İstanbul Örneği). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Zengin, Mahmut - Karaman, Davut. “Öğrencilerin Proje Anadolu İmam Hatip Liselerini Tercih Nedenleri ve Mesleki Eğilimleri”. İlahiyat Tetkikleri Dergisi 54 (2020), 403-431.