ILGIN İLÇESİ BALKI KÖYÜ CAMİİ SÜSLEMELERİ

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 3, 420 - 442, 31.12.2019

Ayşenur Taşdelen , Şeyma Çetin

Öz

Türk mimarisinde ahşap direkli ve tavanlı cami inşa
etme geleneği Karahanlı devrine kadar uzanmaktadır. Büyük Selçuklu ve Gazneli
dönemlerinde yaygın olarak görülen bu plan tipi, Anadolu Selçuklu, Beylikler ve
Osmanlı dönemlerinde de devam etmiştir. Özellikle iç ve orta Anadolu’da çok
sayıda örneğini görmemizin yanı sıra Konya merkez ve köylerinde yoğun bir
şekilde karşımıza çıkmaktadır. Bu eserlerin XVII. ve XX. yüzyılda artış
gösterdiği görülmektedir.

 

Ilgın Balkı Köyü Cami, bu geleneği sürdürmekle
birlikte mimari ve süsleme programı açısından dönemin özelliklerini yansıtan
önemli örneklerden biridir. Mimari özelliklerinden ziyade süslemeleri ile
dikkat çekmektedir. Ahşap, taş, alçı ve boyalı süsleme olmak üzere çeşitli
malzemelerle yapılan süslemeler bir arada kullanılarak zenginleştirilmiştir. Taş
süsleme, dış cephede ve minberde, alçı mihrapta, ahşap, vaaz kürsüsü ve
mahfilde görülür iken boyalı süslemeler ise harim duvarlarını adeta boş yer
kalmayacak şekilde bezenmiştir.

 

Çalışmamızda ele alınan yapı, mimari, malzeme ve
süsleme açısından kapsamlı bir şekilde ele alınarak benzer örneklerle
değerlendirmesi yapılacaktır.

 

Anahtar Kelimeler

Ilgın, Balkı Köyü, Geç Osmanlı, Barok Süsleme, Ahşap Dİrekli Ve Ahşap Tavanlı, Barok Süsleme

Teşekkür

Değerli Prof. Dr. Remzi DURAN ve Prof. Dr. Ali BAŞ hocalarımıza desteklerinden ötürü teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Anonim, (2010). I. Ulusal Ilgın Sempozyumu. 30 Haziran-2 Temmuz Ilgın. KonyaArık, Rüçhan (1973).Batılılaşma Dönemi Türk Mimari Örneklerinden Anadolu’da Üç Ahşap Cami.Ankara.Aslanapa, Oktay (1989).Türk Sanatı. İstanbul.Boleken, Zeki (2010). Anadolu Selçuklu Başkentinde Dini Mimaride Devşirme Malzeme Kullanımı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.Boran, A. (2012). ‘‘Balkı Köyü Cami’’ Konya Ansiklopedisi. 4,271-275.Boran, A. (2013). Ilgın Kültür Envanteri. Konya. Boran, Ali (2001). Geçmişten Günümüze Bütün Yönleriyle Ilgın. Ilgın.Denike, Boris (1986) “ Türkistan’da Ahşap Oymalı Birkaç Abide”. (Çev: A.Osman,Uysal). Vakıflar Dergisi, XX,29-38.Duran, R. (1988). Konya Sarayönü’nde Üç Ahşap Cami. Vakıflar Dergisi, 20, 47-62.Erdemir, Yaşar (1985). Konya ve Yöresindeki Nakışlı Ahşap Câmiler, Yayınlanmamış Doktora Tezi,Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.Eskici, B. (2001). “Alçı Mihraplarda Yapım Yöntemleri ve Süsleme Teknikleri Üzerine Gözlemler”. V. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazı ve Araştırmaları Sempozyumu, 19-20 Nisan, Ankara,235-252. İrteş, M. Semih (1985). Kalem işlerimiz ve Teknikleri, Sanat Çevresi Dergisi, 84. İstanbul, 32-34.Karaman, Hayrettin(2014). “Kur'an Yolu Tefsiri”,Diyanet İşleri Başkanlığı,İstanbul.Karpuz, H. (2009). Türk Kültür Varlıkları Envanteri Konya. Ankara.Kuran, Aptullah (1972). “Anadolu’da Ahşap Sütunlu Selçuklu Mimarisi”, Malazgirt Armağanı, Ankara,179-186.Oral, Z. (1951). “Turgut Oğulları, Eserleri-Vakfiyeleri”. Vakıflar Dergisi,3, 2-34. Ankara.Öney, Gönül (1988).Anadolu Selçuklu Mimari Süslemesi ve El Sanatları. Ankara.Özdemir, Gazi (2014).XIX. Yüzyılda Ilgın Kazası, Yayınlanmamış Doktora Tezi,Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2014.Üçer, Kaya (2015). Türk Kalemişi Sanatında Uygulama Teknikleri ve Metodları. IFAS, Uluslararası Güzel Sanatlar Sempozyumu,12-13 Kasım 2015, 84-89.