SÜRDÜRÜLEBİLİR GASTRONOMİ TURİZMİ KAPSAMINDA YİYECEK-İÇECEK HİKAYELERİ

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 136 - 150, 30.04.2025

Ayşe Kuru , Hande Akyurt Kurnaz

Öz

Yöresel mutfak kültürünün ve yerel halkın yaşadığı tarihsel süreçler birbirini besleyen kavramlardır. Dolayısıyla mutfak ürünlerinin birbirinden farklı ortaya çıkış hikayeleri veya efsaneleri bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı Türk mutfak kültüründeki yiyecek-içecek hikayelerinin gastro turistler açısından bilinmesi ve etkisinin incelenmesidir. Literatür kısmında Türk mutfak kültürü, yöresel mutfak ve gastro turistler, coğrafi işaret ve yiyecek-içecek hikayelerine yer verilmiştir. Yapılan çalışma kapsamında nitel veri toplama yöntemi kullanılmıştır. Görüşme yöntemi amaç doğrultusunda tercih edilen veri toplama aracı olmuştur. Ardından elde edilen bulgular yorumlarıyla birlikte verilmiştir. Bu çalışmada Kelime bulutundan yararlanılmış olup 25 katılımcıyla yarı yapılandırılmış görüşme metoduyla görüşülmüştür. Ardından katılımcıların yanıtları doğrudan alıntılarla aktarılmıştır. Yapılan görüşmeler ve elde edilen bilgiler ışığında Türk yemek hikayelerine dair katılımcıların sadece %28’nin bilgisi bulunmaktadır. Bu durumda Türk yemek hikayelerinin bilinirliğinin az olduğu gözlemlenmiş ve yiyecek-içecek hikayelerinin gastro turistler üzerinde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda yiyecek içecek hikayelerinin yer aldığı çalışmaların yapılması ve gelecek nesillere aktarılması önemi de ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türk mutfak kültürü , yemeğin hikayesi , gastro turist

Kaynakça

• Akbaba, A., Kargiglioğlu, Ş. (2016). Yerli gastro turistlerin eğitim seviyeleri ve yaş gruplarına göre destinasyondaki gastronomi turizmi etkinliklerine katılımları: Gaziantep'i ziyaret eden gastro turistler üzerine bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1), 87- 95
• Akbaba, A., Semerci, H. (2018). Bodrum’a gelen uluslararası ziyaretçilerin yerel yemek tüketimindeki motivasyon faktörlerinin değerlendirilmesi. International Journal of Contemporary Tourism Research, 2(1), 41-57.
• Akıncı, Z., Küçüker C., Yurcu, G. (2020). Konaklama işletmelerinde servis hizmetleri ile ilgili turist algısı: bir önem-performans analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,7(3), 656-680.
• Akgöl, Y., Birdir, K. (2015). Gastronomi turizmi ve Türkiye’yi ziyaret eden yabancı turistlerin gastronomi deneyimlerinin değerlendirilmesi. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3(2), 57-68. Atasoy, B., Güllü, K. (2020). Gastro-turistlerin seyahat özellikleri üzerine bir araştırma. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 3(3), 1-12.
• Batu, A., Batu, H. S. (2018). Historical background of Turkish gastronomy from ancient times until today. Journal of ethnic foods, 5(2), 76-82.
• Bayrakci, S., Akdağ, G. (2016). Yerel yemek tüketim motivasyonlarının turistlerin tekrar ziyaret eğilimlerine etkisi: Gaziantep'i ziyaret eden yerli turistler üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 27(1), 96-108.
• Bilgin, A. (2020). Osmanlı kültüründe şerbet. Toplumsal Tarih, (317), 50-57.
• Bolçay, E. (2014). Erzurum’da cenaze gelenekleri. Türkbilig/Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 15(28), 111-118.
• Cevizkaya, G., Sarıoğlan, M. (2016). Türk mutfak kültürü: şerbetler. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(14), 237-250.
• Ceyhun Sezgin, A., Yönet Eren, F. (2018). Kültürel miras açısından Türk kahvesi. Turkish Studies Social Sciences, 13(10), 697-712.
• Coşkun, F. (2014). Tarhananın tarihi ve Türkiye’de tarhana çeşitleri. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 9(3), 69-79.
• Çolakoğlu, N. K., & Sarıışık, M. (2021). Yerel gastronomi ürünlerine ait hikâyelerin destinasyon pazarlamasında kullanılmasına ilişkin bir değerlendirme. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 730-743.
• Demirgül, F. (2018). Çadırdan saraya Türk mutfağı. Uluslararası Türk dünyası turizm araştırmaları dergisi, 3(1), 105-125.
• Dölek, İ. (2022). Hatay (Arap) alevilerinde kutsal bir zaman olarak Gadir-i Hum Bayramı ve kutlama gelenekleri. Antakiyat, 5(2), 186-208.
• Güler, S. (2010). Türk mutfak kültürü ve yeme içme alışkanlıkları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(26), 25-30.
• Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80.
• Kızıldemir, Ö., Öztürk, E., Sarıışık, M. (2014). Türk mutfak kültürünün tarihsel gelişiminde yaşanan değişimler. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(3), 191-210.
• Kurnaz, A., Yeşilyurt, B. (2021). Somut olmayan kültürel miras listesine gastronomik bir bakış. 2. Uluslararası Turizmde Yeni Jenerasyonlar ve Yeni Trendler Kongresi, içinde (s.795-806). Sakarya Üniversitesi.
• Kurt, A. (t.y.). Yoğurtun tarihçesi ve dünya yüzüne Yayılışı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(1).
• Nisari, M. A., Yılmazer, M. (2018). Ziyaretçi motivasyonu ve yerel yemek. International Journal of Contemporary Tourism Research, 2(1), 68-77.
• Sevimli, Y., Sönmezdağ, A. S. (2017). Özel gün tatlıları: Kültür turizmi açısından önemi. Uluslararası Kırsal Turizm ve Kalkınma Dergisi (IRTAD) E-ISSN: 2602-4462, 1(2), 18-28.
• Türker, N., Türkmen, B. M., ve Caymaz, E. (2019). Geleneksel bir ürün olarak Kastamonu pastırması. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 3(2), 265-277.
• İnternet Kaynakları Sözbilir, M. (2009). Nitel veri analizi. https://fenitay.wordpress.com/wp-content/uploads/2009/02/1112-nitel-arac59ftc4b1rmada-veri-analizi.pdf Erişim Tarihi: 06.05.2024
• UNESCO (t.y.). Yaratıcı şehirler. https://www.unesco.org.tr/Pages/88/129/UNESCO-Yarat%C4%B1c%C4%B1-S%CC%A7ehirler-Ag%CC%86%C4%B1 Erişim Tarihi: 06.05.2024.