İSTANBUL’DAKİ YÜKSEK BİNALARDA ÇATI VE TERAS BAHÇELERİNİN TASARIM YAKLAŞIMLARI VE KULLANICI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 2, 368 - 383, 27.12.2021

Emre Çubukçu

https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1048705

Öz

Avrupa’da 1960’lı yıllardan sonra, Türkiye’de ise 21. yüzyıl itibariyle çatı ve teras bahçeleri, özellikle büyükşehirlerdeki yüksek binalarda dikkat çekmeye başlamıştır. Bu çalışmanın amacı; İstanbul’daki yüksek binaların çatı ve teras bahçelerinin tasarım yaklaşımlarıyla birlikte kullanıcı açısından değerlendirilmesi yapılmıştır. Literatürde konuyla ilgili pek çok çalışma bulunmasına rağmen, kullanıcı değerlendirilmesi açısından merkeze alan yeterli sayıda araştırma olmadığı tespit edilmiştir. Buna bağlı olarak araştırma için; yüksek binalardaki çatı ve teras bahçelerinin kullanıcıya park ve bahçeler gibi dış mekân deneyimi sunması konu olarak seçilmiştir. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden, betimsel durum analizi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında birinci eksende yüksek binalar, ikinci eksende çatı ve teras bahçeleri, üçüncü eksende İstanbul’daki yüksek binalarda çatı ve teras bahçeleri örneklerle incelenmiştir. İncelenen yüksek binalardaki çatı ve teras bahçelerinin kullanıcı açısından tercih edilme sebepleri, kullanım alanları, kullanıcı deneyimi üzerinden tartışılmıştır. Araştırma sahası olarak erişim kolaylığı bakımından İstanbul’daki; Akasya Acıbadem Konutları, Zorlu Center, Kanyon Residence ve Torun Center’da yer alan çatı ve teras bahçeleri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yüksek Bina, Çatı Ve Teras Bahçeleri, Tasarım Yaklaşımları

DESIGN APPROACHES OF THE ROOF AND TERRACE GARDENS AND THEIR EVALUATION FROM THE PERSPECTIVE OF THE USERS IN HIGH-RISE BUILDINGS IN ISTANBUL

Öz

Roof gardens and terraces began to be remarkable especially on high-rise buildings in metropolitan cities in Europe after the 1960’s. The current situation began to develop as the 21st century in Turkey. The aim of this study is to evaluate the roof and terrace gardens of high-rise buildings in Istanbul in terms of the users with their design approaches. Although there are many studies on this subject in the literature, it has been determined that there are not enough studies focusing on the user evaluation. Accordingly roof and terrace gardens in high-rise buildings providing the user with an outdoor experience such as parks and gardens were chosen as a subject for this research. Descriptive situation analysis method, one of the qualitative research methods was used in this study. Within the scope of the research, firstly high buildings, secondly roof and terrace gardens, and thirdly roof and terrace gardens in high buildings in Istanbul were examined with the examples. In the study, the reasons for choosing roof and terrace gardens in high buildings, usage fields and the user experiences were discussed. In this research, roof and terrace gardens in Akasya Acıbadem Houses, Zorlu Center, Kanyon Residence and Torun Center in Istanbul were examined in terms of ease of access.

Anahtar Kelimeler

High-Rise Building, Roof And Terrace Gardens, Design Approaches.

Kaynakça

• • Aras, B. B., (2019), Kentsel Sürdürebilirlik Kapsamında Yeşil Çatı Uygulamaları, Manas
• • (Aslanboğa İ., 1991) Ege Bölgesi İklim Koşullarında Çatı Bahçesi Yapımında Kullanılabilecek Yapısal ve Bitkisel Materyalin Seçimi Üzerine Araştırmalar, Bilgehan Basımevi, İzmir
• • Aytis, S. (1996), Yüksek Binaların Yapım Kriterleri ve Bu Kriterlerin İstanbul’dan Dört
• • Bal, C. (2003), Yüksek Bina Yapım Sistemlerinin Tasarım Kısıtlamaları Üzerine Bir • Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, s.73
• • Bayır, L. (1988), Türkiye’de Yüksek Binaların Başlangıç ve Gelişmesi’’, İstanbul • Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, s.66
• • Coffman, R. R., (2007), Vegetated Roof Systems: Design, Productivity, Retention, Habitat, and Sustainability in Green Roof and Ecoroof Technology. Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor of Philosophy in the Graduate School of The Ohio State University, s:209.
• • Çakır Tümer, G. (2002) Gökyüzü ve Mimarlık, Arredamento Mimarlık Dergisi, Ekim Say:812
• • Emür, S.H., Onsekiz, D.( 2007), Kentsel Yaşam Kalitesi Bileşenleri Arasında Açık ve
• • Yeşil Alanların Önemi, Kayseri/Kocasinan İlçesi Park Alanları Analizi, Sosyal Bilimler Dergisi, s.367-394
• • Göçer; O. (1969), Gökdelenler, Mimarlık Dergisi Sayı:68, Haziran
• • Grant, G. Engleback, l., Nicholson, B., (2003), Green Roofs: Their existing status and
• • potential for conserving biodiversity in urban areas, English Nature Research Report, s.498
• • Güneş S. G., (1996). Ankara Kenti Ekolojik Koşullarında Çatı Bahçesi Düzenleme İlkeleri, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara
• • Güneysu, F., (2018) Geleneksel Evlerden Günümüzün Yüksek Yapılarındaki Modern Akıllı Sistemlerine Bir Bakış ve Karşılaştırmalı Değerlendirme ile İstanbul Örneği, Maltepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İç Mimarlık Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul
• • Korkmaz, Z. A. (2010) Yüksek Bina Tasarımında Güncel Gelişmeler ve Dünya-Ankara
• • Küçükerbaş, E., (1991), Ege Bölgesi Koşullarında Sığ Topraklar Üzerinde Az Bakımla
• • (Ekstansif) Bitkilendirme Olanakları Üzerinde Bir Çatı Bahçesi Örneğinde Araştırmalar, E. Ü. Fen Bilimleri Ens. Peyzaj mimarlığı Anabilim Dalı, Doktora Tezi, (yayınlanmamış), İzmir.
• • Külekçi, E. A., (2017), Geçmişten Günümüze Yeşil Çatı Sistemleri ve Yeşil Çatılarda
• • Kalite Standartlarının Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi,
• • Örneklerinin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 11-19
• • Örnek Üzerine Analizi, Doktora Tezi, MSGSÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, s.60
• • Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, ATA Planlama ve Tasarım Dergisi, cilt:1, sayı:1
• • Peck S. W. ve Callaghan, C. (1999). Greenbacks from Green Roofs: Forging A New Industry in Canada; Status Report on Benefits, Barriers and Opportunities for Green Roof and Vertical Garden Technology Diffusion. Canada Mortgage and Housing Corporation.
• • Sarıman, E. (2010), Yüksek Yapıların oluşumundaki Faktörlerin Tasarım Üzerine Etkisi,
• • Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol. 8, sayı:1
• • Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, s.32
• • Velazquez, S. L. (2005), Organic Greenroof Architecture:Design Considerations and
• • System Components; Growing a new Roof-Sustainably.
• • Tapan, M., (1989), Gökdelen Yapımıyla İlgili Amaç Sistemi Üzerine, Çok Katlı Yapılar
• • Sempozyumu, İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi,
• • Tohum, N., (2011) Sürdürebilir Peyzaj Tasarım Aracı Olarak Yeşil Çatılar.İstanbul Teknik Üniversitesi, s.64
• • Tunbiş, M., (1987), Çatı Bahçeleri, İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi, B serisi, cilt 37, sayı: 4
• • Werthmann, C., (2007). Green Roof - A Case Study: Michael Van Valkenburgh Associates’ Design For The Headquarters of The American Society of Landscape Architects, Princeton Architectural Press, New York. Woolley, A. F. M.