Dar Mekânlarda Esnek ve Fonksiyonel Mutfak Tasarımları
Yıl 2020,
Sayı: 26, 537 - 561, 28.12.2020
Gizem Okçugil Barışık
Esin Sarıman Özen
Öz
Toplum yapısının değişmesine sebep olan sanayileşme, aile yapısını da değiştirmiştir. Geniş
aileler küçülerek çekirdek aileye dönüşmüş, bu değişim konutun da şekillenmesine yansımış
mekân hacimlerini daraltmıştır. Dar mekânlı bir konut içerisinde her alanın ve detayın özenle
düşünülüp tasarlanması, kullanıcının dar alanda hem psikolojik hem de fiziksel açıdan
rahat bir şekilde yaşaması çok önemlidir. Donanımıyla en karmaşık detaylara sahip olan
ve düzgün bir çalışma alanı gerektiren en önemli alan da mutfaktır. Dar mekânda mutfak
konforunu sağlayabilmek için esneklik ve fonksiyonellikten yararlanılmalıdır. Özellikle
yaşadığımız çağa uyum sağlaması açısından devamlı olarak değişen kullanıcı ihtiyaçlarına
göre tasarlanan ergonomik ve uyarlanabilir mutfaklar gerekmektedir. Bu araştırmada, dar
mekânlarda uygulanabilir tüm esnek mutfak tipleri gruplanmış ve örnekler ile incelenmiştir.
Esnekliğin dar mekânlı mutfak tasarımındaki önemi anlatılmak istenmiştir.
Kaynakça
- Ak, N. (2006). “Geleceğin Konutu” Tasarımında Ortaya Çıkan Kavramların Belirlenmesi,
Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Ana Britannica Ansiklopedisi. (1992). Türkçe Ansiklopedi (15. Baskı). İstanbul: Ana
Yayıncılık.
- Arslan, M. E. (2006). 20. Yüzyıl Teknolojik Ütopyalarının, Hareketlilik, Esneklik / Uyabilirlik
ve Teknoloji Kavramları, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü, İstanbul.
- Arû K.A., Gorbon R. (1952). “Levend Mahallesi”, Arkitekt Dergisi Arşivi, 5, 174-181, 1952-
09-10 253-254.
- Calley, E. (2007). Kitchens: Creating Beautiful Rooms From Start to Finish, House Beautiful
Design & Decorate, Hearst Corporatin, U.S.A.
- Ching, F.D.K. (2004). Mimarlık, Biçim, Mekân ve Düzen. İstanbul: YEM Yayınları.
- Cohen, J. L. (2009). Le Corbusier, 1887-1965: The Lyricism of Architecture in the Machine
Age. Köln: Taschen.
- Görgülü, T. (2003). “Türkiye’de Konut Olgusunun Aile Yapısı ile Birlikte Gelişimi, Değişimi”
Mimar.ist, 7, 50-51.
- Gücesan, M. (2014). Esneklik Kavramının Konutlarda İrdelenmesi ve İstanbul Metropolünden
Seçilen Örnekler Üzerinden Karşılaştırmalı Analizi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Karamehmetoğlu, A. (1990). Küçük Metrekaredeki Toplu Konutun Gerekliliği ve İç Mekân
Düzenlemesinde Kullanılan Donatım Elemanlarının Saptanması, Yüksek Lisans Tezi,
Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Koh M. (2015). “The St. Louis Problem: Pruitt-Igoe And The Social Factors That Led To
Its Eventual Destruction”, https://thoughtcatalog.com/michael-koh/2014/05/the-st-louisproblem-
pruitt-igoe-and-the-social-factors-that-led-to-its-eventual-destruction/, 2014.
- Kurokawa, K. (1992). From Metabolism To Symbiosis. Academy Editions, St. Martin’s Press.
Lökçe, S. (2001). “Kisho Kurokawa” İstanbul: Boyut Yayınları Çağdaş Mimarlar Dizisi, (13,
36-37).
- Özkuş, B. Y. (2006). Archıgram: Tekno-Topya. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Özturan, Ö. (2008). Çağdaş Kent Yaşamında Teknolojik Gelişmelerin Kısıtlı Konut İç
Mekân Biçimlenişine Etkileri, Sanatta Yeterlik/Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Salebi, S. (2015). Konutlarda Kısıtlı Mekân Tasarımına Çağdaş Yaklaşımlar, Yüksek Lisans
Tezi, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ankara.
- Savaş, S. (2011). Kısıtlı Mekân-Mobilya Çözümlerinde Çağdaş Yaklaşımlar, Yüksek Lisans
Tezi, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, İstanbul.
- Sharp, D. (2001). “Kisho Kurokawa” İstanbul: Boyut Yayınları Çağdaş Mimarlar Dizisi,
(36-37).
- Tapan, M. (1972). “Prefabrike Elemanlarla Yapımda Esneklik ve Değişkenlik Sorunu”,
İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi Yapı Bülteni.
- Wendelken, C. (2000). Anxious Modernisms, Experimentation in Postwar Architectural
Culture, Putting Metabolism Back in Place/ Düzenleme:Sarah Williams Goldhagen and
Rejean Legault.
- Yazıcıoğlu, D. A. (2010). Mutfak Tasarım Süreci- Analiz, Karar, Planlama. İstanbul:
Literatür Yayınları.
- Koh M., 2015, The St. Louis Problem: Pruitt-Igoe And The Social Factors That Led To
Its Eventual Destruction, [Online]Available from: http://thoughtcatalog.com/michaelkoh/
2014/05/the-st-louis-problem-pruitt-igoe-and-the-social-factors-that-led-to-itseventual-
destruction/ , Acessed on 25/11/2015.
- http://www.arkitera.com/haber/5509/modern-mimarligin-oldugu-gun
http://www.fondationlecorbusier.fr/corbuweb/morpheus.aspx?sysId=13&IrisObjectId=4
659&sysLanguage=fr-fr&itemPos=1&sysParentId=64
- https://blog.resellerclub.com/brutalist-design-is-it-for-you/
- https://www.bizjournals.com/boston/news/2015/07/16/mit-grads-want-to-give-yourfurniture-
superpowers.html
- https://www.trendhunter.com/trends/a-la-carte-kitchen
- https://www.busyboo.com/2012/05/20/mobile-kitchen-carte/
- https://www.treehugger.com/sustainable-product-design/domestic-transformer-24-
rooms-packed-into-one.html
- Görsel 1. http://www.fondationlecorbusier.fr/corbuweb/morpheus.aspx?sysId=13&Iri
sObjectId=4659&sysLanguage=fr-fr&itemPos=8&itemSort=fr-fr_sort_string1%20
&itemCount=79&sysParentName=&sysParentId=64
- Görsel 2. http://petitcabannon.blogspot.com/2012/12/cabanon-compostion.html
- Görsel 3. https://www.researchgate.net/figure/Le-Corbusiers-Unite-dhabitation-in-
Marseille-residence-plan-and-section_fig8_282854099
- Görsel 4. Savaş, S. (2011) Kısıtlı Mekân-Mobilya Çözümlerinde Çağdaş Yaklaşımlar.
(Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, İstanbul.
- Görsel 5. http://www.fondationlecorbusier.fr/corbuweb/morpheus.aspx?sysId=13&IrisObj
ectId=4659&sysLanguage=fr-fr&itemPos=1&sysParentId=64
- Görsel 6. Cook, P. (Ed). (1999). Archigram. Princeton Architectural Press, New York.
- Görsel 7. http://www.fabiofeminofantascience.org/RETROFUTURE/RETROFUTURE18.
html
- Görsel 8. http://artchist.blogspot.com/2015/04/torre-nagakin-kisho-kurokawa.html
- Görsel 9. https://inhabitat.com/micro-mini-home/
- Görsel 10. https://newatlas.com/mit-cityhome/32279/
- Görsel 12. https://www.homedit.com/compact-circular-kitchen-designed-by-alfredaverbeck/
- Görsel 13. https://www.busyboo.com/2012/05/20/mobile-kitchen-carte/
- Görsel 14. http://www.dijitalajanslar.com/yurume-engelliler-icin-tasarlanan-modulermutfak-
dolabi/
- Çizelge 2. Domestic Transformer projesinin esnek mutfak tasarım çözümlerine göre
irdelenmesi.