KAPSAYICI PLANLAMA PERSPEKTİFİNDE “HERKES İÇİN KENT”: ISPARTA KENTİ ÖRNEĞİ

Year 2022, Issue: 1, 17 - 57, 04.04.2022

Büşra Gül Karaca Duygu Gökce

https://doi.org/10.35375/sayod.1027086

Abstract

Mevcut Modernist kent planlama anlayışıyla biçimlenen kentlerde, dezavantajlı olarak nitelendirilen gruplar (örneğin çocuklar, gençler, yaşlılar, kadınlar, engelliler, Romanlar, göçmenler/mülteciler) yeterince temsil edilememektedir. Makalede “Herkese İçin Kent”; “kapsayıcı planlama” anlayışıyla biçimlenen, insan odaklı, insanları ayrıştırmayan, tüm kullanıcı gruplarının kentli haklarına sahip olduğu, katılımı ve “kullanım değerini” esas alan bir kent olarak değerlendirilmektedir. Mevcut kentlerin özellikle de kamusal mekânların tüm kullanıcı gruplarını ne düzeyde kapsayıcı olduğu irdelenmelidir. Bu bağlamda, fiziki planlama disiplinlerinde yapılmış bilimsel çalışmalar, ilgili kurumlardan elde edilen bilgiler, Isparta kentinde yaşayan her özne grubundan 15 ila 35 kişi ile yapılan “kısa soru-cevap” (Short answer) şeklinde ikili görüşmeler ve yapılan kişisel gözlemler sonucu elde edilen bulgular doğrultusunda, her bir grubun Isparta kentindeki açık ve kapalı kamusal alan kullanımları mekânsal olarak haritalara aktarılarak analiz edilmiştir. Ağırlıklı kullanım alanlarının, mahalle ölçeğinde bulunan parklar, çocuk bahçeleri, ibadet alanları, aile sağlık merkezleri, pazar alanları olmakla birlikte, kent merkezinin de özne gruplarının birçoğu tarafından yoğun olarak kullanıldığı, bazı grupların (kadın, Roman ve göçmen/mülteci) kentte “görünürlük” kriteri açısından daha az görünür olduğu, engelli bireylerin bazı kamusal alanlara “erişebilirlik” açısından sorun yaşadığı vb. bulgular tespit edilmiştir. Sonuçta, yapılan analizler ve mevcut bilimsel çalışmalar değerlendirilerek “sokak”, “mahalle” ve “kent bütünü” ölçeklerinde “Herkes İçin Kent” üzerine öneriler geliştirilmiştir.

Keywords

“Herkese İçin Kent”, Kapsayıcı Planlama, Kamusal mekân, Isparta.

References

• Acer, D. (2016). Çocuk ve Mimarlık (Çocuklar İçin Mimari Tasarım ve Öğretim Programı). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 66-81.
• Açıksöz, S. (2017). Toplumsal Cinsiyet Eşitliği-Mekânsal Planlama İlişkisi: Kadın Dostu Kentler, Çelikyay, H. S. (Ed.), Kamusal Alanların Mekânsal Organizasyonu İçinde (p. 119-139). Ankara, Karınca Ajans Matbaacılık Yayıncılık.
• Akgül, A. (2006). Mimarlıkta Mobilite Kavramı: Göçebe Çingeneler ve Sirk Yaşamı Üzerine Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Akgün, B. (2001). Mekânsal İmge-Mekânsal Pratik İlişki/İlişkisizliğinin Bursa’da 1950-1951 ve 1989 Bulgaristan Göçmenleri Üzerinde İncelenmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Akyıldız, N. A., ve Akbaş, E. (2020). Yaş Dostu Kent Kriterlerinin Kentsel Morfolojiyi Biçimlendirmesi. Sosyal Çalışma Dergisi, 4(2), 84-90.
• Akyol, Ö. (2017). Yapılı Çevre Tasarımında Kadın Rollerinin Değişimi. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Alkan Meşhur, H.F. ve Tekin, M. (2018). Evrensel Tasarım Yaklaşımının Şehir Planlama Disiplini Bakış Açısı ile Değerlendirilmesi. Online Journal of Art and Design, 6(5), 94-111.
• Alkan, M. (2008). Kullanıcı Faktörlerinin Huzurevi Tasarımına Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Altay Baykan, D. (2015). Yerel Yönetimler İçin Kadın Dostu Kent Planlaması ve Tasarım İlkeleri Kitabı. Ankara: Uzerler Matbaacılık.
• Alp, M. A. (2014). Engelliler İçin Dış Mekân Kullanım Olanaklarının Araştırılması: İstanbul Üniversitesi Beyazıt Yerleşkesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Arabacı, F. (2020). Türkiye’deki Mülteci ve Yerel Halk Entegrasyon Süreci İçin Mekânsal Bir Çözüm Önerisi. Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Üniversitesi.
• Arın, S., ve Özsoy, A. (2015). Kentsel Mekân Tasarımında Çocuk Katılımı. İdealkent Dergisi, 17, 82-201.
• Arslan, M. ve Ekren, E. (2017). Yaşlı Kişilerin Sağlığı ve Etkinlikleri İçin Terapi Bahçeleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 361-373.
• Arslantaş, A. Ş. (2013). Ankara’da Belediye Hizmet Binaları ve Çevrelerinin Ulaşılabilirlikle İlgili Türk Standartları Bağlamında İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Aydın Türk, Y., ve Mollayakupoğlu, S. (2021). Kadınlara Özel Bir Kamusal Alan: Yalvaç Mahalle Fırınları. SEFAD, 45, 401-418.
• Aygün, E. (2017). Kentsel Açık Alanların Fiziksel Engelliler Tarafından Kullanım İmkanlarının Değerlendirilmesi; Tekirdağ Süleyman Paşa İlçesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Berk, D. (2019). Kentsel Mekân Farkındalığının 7-11 Yaş Grubu Çocuklar Üzerinden İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Bozar, M. (2003). Huzurevleri ve Yaşlı Bakımevlerinde Dış Mekân Tasarımı: Ankara Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Bulut, Z., ve Kılıçaslan, Ç. (2009). Çocuğa Özgüven Kazandırmada Önemli Bir İlke; Çocuk Oyun Alanlarında Güvenlik. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 10(1), 78-85.
• Cüce, B. (2018). Huzurevi Bahçelerinin Peyzaj Tasarımı Yönünden İrdelenmesi: Fethi Bayçın Huzurevi (Antalya) Örneğinde Tasarım Önerileri. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çakır, D. (2004). 65 Yaş ve Üstü Kullanıcıların Fizyolojik, Psikolojik ve Sosyo-Ekonomik Gereksinimlerine Göre Yaşlı Yurtları Tasarlama Kriterlerinin Belirlenmesi ve Diyarbakır Merkez Huzurevi’nde İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çakırer, Y. (2012). İstanbul – Zeytinburnu’nda Ulusötesi Kentleşme Aktörleri Olarak Türk Kökenli Göçmenler. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çay, R. D. (2011). Parklarda Ergenlik Çağındaki Gençlerin Rekreasyon Gereksinimlerinin Saptanması. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çelik, A. vd. (2015). Engelsiz Parklarda Peyzaj Tasarımı. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 8(2), 5-11.
• Çeribaşı, S. (2020). Gençlerin Mekân Tercihlerinin Belirlenmesi İstanbul / Kadıköy- Moda Sahili Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Artvin Çoruh Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çetintahra Ekşioğlu, G. (2015). Kentsel Alanda Fiziksel Çevrenin Çocukların Fiziksel Aktivitesi Üzerindeki Etkisi. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çınar, N. (2010). Üniversite Kampüslerindeki Peyzaj Erişilebilirliğinin Engelliler Açısından İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çoban, A. (2019). Kentsel Gelişmenin Ekolojik Planlama Açısından Değerlendirilmesi: Suriyeli Sığınmacıların Etkisindeki Kilis Kenti Örneği. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çukur, D. (2003). Türkiye’de Öteki Olarak Çocuk ve Kent Planlamada Temsil Sorunsalı. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Çukur, D. (2011). Okulöncesi Çocukluk Döneminde Sağlıklı Gelişimi Destekleyici Dış Mekân Tasarımı. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 12, 70-76.
• Çukur, D. ve Güller Delice, E. (2011). Erken Çocukluk Döneminde Görsel Algı Gelişimine Uygun Mekân Tasarımı. Aile ve Toplum (Eğitim, Kültür ve Araştırma Dergisi), 7 (21), 25-36.
• Çukur, D., ve Ergin, Ş. (2008). Yaşlılık Döneminin “Öteki”leştirilmesi Sorununun Kentsel- Sosyal Altyapı Bağlamında İrdelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 2, 107-120.
• Çukur, D., ve Sılaydın, M. B. (2006). Yașlılık Dönemini Yașayan Bireylerin Planlama Sürecine Dâhil Edil(ebil)mesi Bağlamında “İzmir Kentsel Bölge Nazım İmar Planı”nın Değerlendirilmesi. Planlama Dergisi, 3, 35-39.
• Değerli, M. (2019). Kültür ve Mekân Etkileşiminin Ilgın Örneği Üzerinden İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Demirtaş, Ş. (2019). Eskişehir İlindeki Huzurevlerinin ve Yakın Çevrelerinin Ulaşılabilirlikle İlgili Türk Standartları Bağlamında İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Dikmen, Ç.B. (2011). Avrupa Kentsel Şartı Ulaşım ve Dolaşım İlkeleri Kapsamında Engellilerin Kentsel Alan ve Yapılara Erişebilirliklerinin Sorgulanması: Yozgat Örneği. E-Journal of New World Sciences Academy, 6(4), 839-858.
• Dinçtürk, C. ve Açıksöz, S. (2018). Bolu-Mudurnu Yerleşiminde Kadınların Dış Mekân Kullanımları. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 20 (3), 431-442.
• Düzenli, T. (2010). Kampüs Açık Mekân Olanaklarının Gençlerin Psikososyal Yapısına Bağlı Olarak İncelenmesi: K.T.Ü. Kanuni Kampüsü Örneği. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Efe Güney, M., ve Üstündağ, B. (2020). Kadın Dostu Kent Yaklaşımı Kapsamında Kentsel Açık Yeşil Alanların Değerlendirilmesi: Bornova Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(36), 38-65.
• Eker, G. (2018). Geçicilik ve Süreksizlik Penceresinden Kent, Kentleşme ve Mülteciler: İstanbul’da Kent-Kamp-Kent. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Eraydın, G. (2017). Migration, Settlement and Daily Life Patterns Of Syrıan Urban Refugees Through Time Geography: a Case of Önder Neighborhood, Ankara”, Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Erdinç Acar, H. (2017). Çocuk Oyun Alanlarında Güvenlik: İstanbul Fatih İlçesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Ergin, B. (2019). Çocuk Oyun Alanlarında, Doğa ve Doğal Materyalin Oyun Amaçlı Kullanım Değerinin Saptanması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Erten, M. (2019). Düzce’deki Çocuk Oyun Alanlarının İlköğretim Çağındaki Kullanıcılarca Değerlendirilmesi ve Tasarım İlkelerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Evliyaoğlu, D. (2015). Havalimanlarının Görme ve Bedensel Engellilerin Erişebilirliği Üzerinden Değerlendirilmesi; İstanbul Atatürk Havalimanı Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Genç, S. (2019). Çocukların Kentsel Yaşama Katılımlarında Sokak Mekânının Önemi. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Gökce, D. (2018). Romanların Konut Ayrışmasını Etkileyen Faktörler: Aydoğdu Mahallesi, Tekirdağ. Megaron Dergisi, 3(2), 263-276.
• Gökce, D. (2019). Cinsiyet, Etnik Köken ve Sınıf Kesişiminde Roman Kadınların Kamusal Alana Katılım Sorunsalı. International Socıal Scıences Studıes Journal, 5(30), 879-891.
• Gökce, D. ve Cengiz, M. (2016). Kentsel Dönüşümde Mekânsal Ayrışmayı Azaltmanın Bir Aracı Olarak Mahalle Eylem Planı: Konya – Doğanlar Mahallesi Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 20(2), 324-337.
• Gökçe, D. (2012). Antalya Atatürk Kültür Parkı Örneğinde Parkların Engelli Bireyler Tarafından Kullanım Olanakları. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Gökgür, P. (2006). Yaşlıların Kentsel Mekânda Kendilerini Daha İyi İfade Edebilmeleri İçin Alınması Gereken Önlemler. Tasarım-Kuram Dergisi, 4, 71-77.
• Gören, B.G. (2018). Engelli Bireyler İçin Erişilebilir Üniversite Kampüs Alanlarının Tasarım Stratejilerinin Geliştirilmesi: İstanbul Teknik Üniversitesi Kampüs Örneği. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Gür, Ş. Ö. (2003). Yakın Dönemli Mimari Söylemler Bağlamında “Çocuk Mekânları”: ya da İşlevin Zorunluluğu. Güney Marmara Mimarlık Dergisi, 16, 11-15.
• Imıl, A. S. (2019). “Age-Frıendly” Neıghbourhood Parks: Evaluatıng Parks In Karşıyaka (Izmır) Accordıng To User Perceptıons. Yüksek Lisans Tezi, İzmir Teknoloji Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• İncekara, B. (2018). Çocukların Mekân Algısı ve Katılımcı Tasarım Yöntemlerinde Rolü: Muş ve Harran Yerleşimleri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Kaplan, H. (2007). Kentsel Mekanların Erişebilirliği ve Okunaklılığını Sağlamada Kentsel Tasarımın Bir Bileşeni Olarak Engelsiz Tasarım. Tasarım ve Özgürlük Dergisi, 50-62.
• Kaplan, H. ve Öztürk M. (2004). Engelliler, Kamu Mekânı ve Engelsiz Tasarım: Kamusal İç Mekanlarda İrdelenmesi İçin Bir Çerçeve. Planlama Dergisi, 2, 67-74.
• Kara, D. (2017). Sığınmacı Krizi ve Barınma Sorununun Mekân Üretim Örnekleri Üzerinden Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Karakuş, M. K. (2016). Engellilere Yönelik Kent Mobilyaları Üzerine İnceleme. Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Karataş, B. (1992). Yaşlılar İçin Konut, Opsiyonlar ve Tasarlama İlkeleri. Yapı Dergisi, Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, 128.
• Kaya Altay, İ. (2019). Toplumsal ve Mekânsal Dışlanmada Etnisite; Edremit ve Lüleburgaz Kentinde Romanlar. II. Uluslararası İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Kongresi, 04-06 Ekim, 637-657, Balıkesir.
• Keskin, N. (2011). Engellilere Yönelik İzmir İli Bornova İlçesi Örneğinde Kentsel Yeşil Alan Standartlarının İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Kılınç Demirvuran, G. (2007). Kentsel Ölçekte Mekânsal Ayrışma: Edirne – Çingene Mahallesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Kiper, T. vd. (2016). Mekânsal Planlamada Kadın Dostu Kent Yaklaşımı. İdil Dergisi, 5(26), 1777-1796.
• Koçan, N. (2012). Çocuk Oyun Alanlarının Yeterliliği Üzerine bir Araştırma: Uşak Kenti Kemalöz Mahallesi Örneği. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 28(4), 315-321.
• Küçük, M. (2020). Kocaeli’de Mülteci Konut Yerleşimleri İçin Ekolojik Bir Yaşam Ünitesi Modeli. Yüksek Lisans Tezi, Gezbe Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Üniversitesi.
• Levent, T. (2018). Kenti ve Kentsel Planlamayı Kitlesel Dış Göç Üzerinden Düşünmek: Mersin Örneği Üzerinden Açılımlar. 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 42. Kolokyumu “Göç-Mekân-Siyaset”, 7-8-9 Kasım, 59-71, İzmir.
• Maraş, Y. D. (2018). Viyana’da Yaşayan Türk Göçmenlerin Kamusal Mekân-Çevre Etkileşimleri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Mumcu, S. vd. (2016). Kentsel Açık Mekanlarda Kadınlar: Cinsiyet Rollerinin Kamusal Alanlarda Gözlemlenmesi. Mimarlık ve Yaşam Dergisi, 1(1), 37-52.
• Müftüoğlu, U. (2006). Tekerlekli Sandalye Kullanan Bedensel Engellilerin Kentsel Mekanları Kullanım Olanaklarının Trabzon Kent Merkezi Örneği Üzerinde İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Nacar, A. (2021). Kent Parklarının Erişilebilirliğinin Engelliler Açısından Değerlendirilmesi: Kahramanmaraş / Onikişubat İlçesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Oğuz, M. (2015). Increasing the Urban Mobility of Migrant Women: Transferring Experience From Berlin to İstanbul- a Pilot Study in Kurfalı, Kartal. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Özarslan, A. (2010). Bir Üniversite Yerleşkesinde Engelsiz Mekân Düzenlemesi Yapılabilirliğinin İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Özçelik Güney, S. (2016). Gri Madde: Konut Alanlarında Yarı-Kamusal/Yarı-Özel Yarı-Açık/Açık Mekânların Genç Yetişkinler Tarafından Algılanma Biçimleri. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Özdal, Ö. (2015). Çevre ile Bütünleşen Etkileşim: Oyunla Öğrenmeye Bir Örnek. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü.
• Özgen, Y. (1997). Eğitim Kuramlarındaki Oyun Çağı Çocuklarının Bahçe Donatıları ve Araçları Üzerine Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 47(1), 31-50.
• Özkan, G. (2020). Yaşlıların Park Kullanım Tercihlerinin Belirlenmesi, Antalya Kenti Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Pelen, E.N. (2019). An Approach To Roma Lıfe On Housıng Unıts And Neıghbourhood Relatıons: Süleymanpaşa And Hayrabolu As A Case Study. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Say, S. C. (2018). Evaluating Urban Diversity Practices of Local Municipalities in İstanbul: a Case Study of Beşiktaş, Beyoğlu and Fatih Municipalities. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Sınmaz, S. (2017). Engelsiz Kent Tasarımı Üzerine Bir Yöntem Önerisi. 2. Uluslararası Mimarlık ve Tasarım Kongresi, 11-12 Ekim, Çanakkale.
• Sivri Gökmen, H. ve Taşçı, B. G. (2011). Çocuk Dostu Mekânlar Oluşturma Konusuna Bir Başlangıç. 1. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi.
• Sülün, M. (2019). Çocuğun Gelişmesinde Oyun Alanlarının Rolü ve Mekânsal Gereklilikler: Ankara Örneğinde Özel ve Kamusal Çocuk Oyun Alanları Üzerinden Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Tandoğan, O. (2014). Çocuk İçin Daha Yaşanılır Bir Kentsel Mekân: Dünyada Gerçekleştirilen Uygulamalar. Megaron, 9(11), 19-33.
• Taş, D. (2015). Namık Kemal Üniversitesi Kampüsü Örneğinde Kampüslerin Engelli Bireyler Tarafından Kullanım Olanakları. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Taş, D., ve Tekkanat, S. S. (2018). Yerel Halk ve Suriyeli Sığınmacılar Arasında Bir Kent: Elazığ Örneği. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(4), 77-90.
• Tokman, Y. (2009). “Kadın Dostu Kent” Kavramının İzmir Ölçeğinde Tartışılması. TMMOB 1. İzmir Kent Sempozyumu, 8-10 Ocak. 433-443, İzmir.
• Tunç, H. (2017). Dicle Üniversitesi Kampüs Alanındaki Eğitim Yapılarının Engelli Kullanıcı Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Tutal, O., ve Üstün, B. (2009). Yaşlılık ve Yaş Dostu Kentler: Eskişehir. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 1, 1-23.
• Türel, G. (2011). Yaşlı Barınma Mekânlarında Tasarımın Gelişmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 1-2, 28-43.
• Ulusoy, A. (2006). Kaynaştırma Eğitimi Kapsamında Eğitim Yapılarında Engellilerin Kullanımına Yönelik Mimari Düzenlemeler. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Uslu, A. (2017). Peyzaj Projelerinde, Engelliler İçin Dikkat Edilmesi Gereken Standartlar ve Engellilere Yönelik Örnek Çalışmalar, Ders Notu.
• Uslu, A. ve Shakouri, N. (2014). Kentsel Peyzajda Engelli/Yaşlı Birey İçin Bağımsız Hareket Olanağı ve Evrensel Tasarım Kavramı. Orman Fakültesi Dergisi, 14(1), 7-14.
• Yanar, B. (2019). Yerel Yönetimlerin Suriyeli Mültecilere Yönelik Politikaları: İstanbul Örneği. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Yavaşoğlu, G. F. (2005). Çocuk-Mekân-Oyun İlişkisinin İlköğretim Binalarında İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Yazgan, B. (2017). İstanbul İlinde Çocuk Dostu Kent İçin Mekân, Çevre, Tasarım, Gelişim Eksenli Bir Proje: “Esenler Çocuk Sokağı” Örneğinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yeğnidemir, H. Ç. (2013). “Engelsiz Havalimanı” Projesi ve Havalimanı Terminal Binalarının Engelliler Açısından Örneklerle İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Yıldız, B. (2016). Kamusal Mekân ve Erişilebilirlik Kavramları Kapsamında Bursa Tarihi Hanlar Bölgesinin İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Yıldız, N. (2018). Engelliler için Erişilebilirlik Kavramının Kentsel Ergonomi Bağlamında Değerlendirilmesi. International Symposium on Innovative Approaches in Scientific Studies, 3, 416-424.
• Yılmaz, N. (2019). Kentsel Kamusal Açık Mekânların Engelliler Tarafından Kullanımının Ankara, Çankaya Örneğinde İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Yılmaz, T. vd. (2016). Yaşlı Bireylerin Park Kullanım Tercihleri Üzerine Bir Çalışma. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 6(14), 1-10.
• Yücel, G. F. (2005). Çocuk Oyun Alanları Tasarımı. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 55(2), 99-110.
• Yücel, N. Ç. (2015). An Inquıry Into The Personalization of Space in the Case of Turkish-German Immıgrant. Yüksek Lisans Tezi, İzmir Teknoloji Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.