Metacognitive Learning Strategies and Academic Self-Efficacy of Pre-Service Physical Education Teachers and Their Attitudes Towards The Profession of Teaching

Yıl 2015, Cilt: 26 Sayı: 3, 77 - 89, 06.04.2016

Sonnur Küçük Kılıç Hamit Cihan Erman Öncü

https://doi.org/10.17644/sbd.237580

Cited By: 3

Öz

The purpose of this study was to analyze metacognitive learning strategies and academic selfefficacy perceptions of pre-service physical education (PE) teachers and their attitudes towards the profession of teaching according to some demographic variables, and to determine the relationship between these variables. This study was conducted on 610 pre-service PE teachers. The Metacognitive Learning Strategies Scale (MLSS), the Academic Self-Efficacy Scale (ASES) and the Teaching Profession Attitude Scale (TPAS) were administered on the participants. Descriptive statistical methods, t test, MANOVA, ANOVA and correlation analysis were used in the data analysis. Whereas significant difference was not found in the values of academic self-efficacy beliefs and attitudes toward teaching profession based on gender, significant differences were found in between some of the subscales of the MLSS. The scores of the female pre-service PE teachers were higher than male participants, and the scores of the participants from the MLSS, the ASES and the TPAS did not differ significantly regarding their grade levels. Additionally, significant positive correlations were observed between the scores of the MLSS, the ASES and the TPAS.

Anahtar Kelimeler

Pre-service PE teacher; Metacognitive learning; Selfefficacy; Attitude

Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Bilişötesi Öğrenme Stratejileri, Akademik Öz-Yeterlikleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları

Öz

Bu araştırmanın amacı; beden eğitimi öğretmen adaylarının bilişötesi öğrenme stratejilerini, akademik öz-yeterlik algılarını ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını bazı değişkenlere göre incelemek ve aralarındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu 610 beden eğitimi öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak ‘Bilişötesi Öğrenme Stratejileri Ölçeği (BÖSÖ)’, ‘Akademik Öz-Yeterlik Ölçeği (AÖYÖ)’ ve ‘Öğretmenliğe İlişkin Tutum Ölçeği (ÖİTÖ)’ kullanılmıştır. Veriler, betimsel istatistik yöntemler, t-testi, MANOVA, ANOVA ve Pearson Correlation testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda, çalışma grubunda yer alan katılımcıların akademik öz-yeterlikleri ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmazken, bilişötesi öğrenme stratejileri cinsiyet değişkenine göre sadece ‘Planlama’, ‘Örgütleme’, ve ‘Denetleme’ alt boyutlarında kadın katılımcıların lehine anlamlı bir şekilde farklılaşmaktadır. Araştırma sonucunda katılımcıların bilişötesi öğrenme stratejilerinin, akademik öz-yeterliklerinin ve öğretmenliğe ilişkin tutumlarının sınıf değişkenine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Diğer taraftan katılımcıların BÖSÖ, AÖYÖ ve ÖİTÖ puanları arasındaki korelasyon katsayıları pozitif yönde ve düşük, orta ve yüksek düzeylerde anlamlı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Beden eğitimi öğretmen adayı; Bilişötesi öğrenme; Akademik öz-yeterlik; Tutum

Kaynakça

• Abbasoğlu E. (2011). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutum ve benlik saygılarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Adeyemo DA. (2007). Moderating influence of emotional intelligence on the link between academic self-efficacy and achievement of university students. Psychology & Developing Societies, 19(2), 199-213.
• Akbay SE. (2009). Cinsiyete göre üniversite öğrencilerinde akademik erteleme davranışı: Akademik Güdülenme, Akademik Öz-yeterlik ve Akademik Yüklenme Stillerinin Rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mersin Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Akın A, Abacı R. (2011). Biliş ötesi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Akkaya N. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 35-42.
• Aksoy ME. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 197-212.
• Alemdağ C, Öncü E, Yılmaz AK. (2014). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının akademik motivasyon ve akademik öz-yeterlikleri. Spor Bilimleri Dergisi, 25(1), 23-35.
• Alexander JM, Carr M, Schwanenflugel PJ. (1995). Development of metacognition in gifted children: Directions for future research. Developmental Review, 15, 1-37.
• Arkonaç SA. (2005). Sosyal psikoloji. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Bandura A. (1994). Self-efficacy. (VS Ramachaudran, Ed.) Encyclopedia of human behavior. 71-81. New York: Academic Press.
• Bandura A. (2002). Social cognitive theory in cultural context. Applied Psychology: An International Review, 51(2), 269–290.
• Bayındır N. (2006). Öğrenme stratejilerinin öğretimi ve bilişsel süreçlere yansıması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Baykara K. (2011). Öğretmen adaylarının bilişötesi öğrenme stratejileri ile öğretmen yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 80-92.
• Belet ŞD, Yaşar Ş. (2007). Öğrenme stratejilerinin okuduğunu anlama ve yazma becerileri ile Türkçe dersine ilişkin tutumlara etkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3(1), 69-86.
• Bozdoğan AE, Aydın D, Yıldırım K. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 83-97.
• Bulut İ. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. Dicle ve Fırat Üniversitesi Örneği. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 13-24.
• Büyüköztürk Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Carter CD. (1997). Doing quantative psychological research: from design to report. UK: Psychology Pres Ltd.
• Carter G, Norwood KS. (1997). The relationship between teacher and student beliefs mathematics. School Science and Mathematics, 97(2), 62-67.
• Chemers MM, Hu LT, Garcia BF. (2001). Academic selfefficacy and first year college student performance and adjusment. Journal of Educational Psychology, 93(1), 55-64.
• Cronbach LJ. (1951). Coefficient alpha and internal structure of tests. Pyschometrica, 16, 297-334.
• Çağlayan HS, Şirin EF, Yıldız Ö. (2008). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin genel öğrenme stratejilerini kullanma düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(2), 45-62.
• Çakır Ö, Kan A, Sünbül Ö. (2006). Öğretmenlik meslek bilgisi ve tezsiz yüksek lisans programlarının tutum ve öz-yeterlik açısından değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 36-47.
• Çapa Y, Çil N. (2000). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 69-73.
• Çapri B, Çelikkaleli Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33-53.
• Çeliköz N, Çetin F. (2004). Anadolu öğretmen lisesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını etkileyen etmenler. Milli Eğitim Dergisi, 162.
• Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Dabat Z. (2010). The relation between the (class teacher) students’ attitudes towards teaching profession and the level of teaching competency with reference to various variables. Journal of Education and Sociology, 4, 41-46.
• Darst PW, Pangrazi RP. (2009). Dynamic physical education for secondary school students (6th Edition) San Francisco, CA: Pearson Education.
• Demirtaş H, Cömert M, Özer N. (2011). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96- 111.
• Denizoğlu P. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen bilgisi öğretimi öz-yeterlik inanç düzeyleri, öğrenme stilleri ve fen bilgisi öğretimine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dural S. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının öğrenme ve ders çalışma stratejileri ile başarıları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Durmuşoğlu MC, Yanık C, Akkoyunlu B. (2009). Türk ve Azeri öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 76-86.
• Efe N, Özturan Sağırlı M, Ünlü İ, Kaşkaya A. (2009). Öğrenme stratejilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 227-238.
• Eggen P, Kauchak D. (1997). Educational psychology (3rd Edition). New Jersey: Printice Hall, Inc.
• Er KO, Gürgan U. (2011). Öğretmen adaylarının özyeterlilik algıları ve kopya çekmeye ilişkin tutumları arasındaki ilişki. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(26), 1-18.
• Erkuş A, Sanlı N, Bağlı MT, Güven K. (2000). Öğretmenliğe ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 25(116), 27-33.
• Fazeli SH. (2012). Use of the metacognitive English language learning strategies based on personality traits. Theory and Practice in Language Studies, 2(3), 531-539.
• Fırat Durdukoca Ş. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının akademik öz-yeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(1), 69-77.
• Girgin RG, Özyılmaz Akamca G, Ellez AM, Oğuz E. (2010). Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları, mesleki benlik saygıları ve mesleki yeterlik inançları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 1-15.
• Gökçe F, Sezer GÖ. (2012). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Uludağ Üniversitesi Örneği. Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 1-23.
• İflazoğlu Saban A, Tümkaya S. (2008). Öğretmen adaylarının öğrenme stratejileri ile sosyo-demografik özellikler ve akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 9(1), 1-22.
• Jaıswal PN. (2013). A study of relationship among teaching efficiency, attitude towards teachıng profession and acedemic achievement of B.Ed. students. Indian Streams Research Journal, 3(3), 1-3.
• Jerusalem M, Schwarzer R. (1981). Fragebogen zur Erfasung von “Selbstwirksamkeit. Skalen zur Befindlichkeit und Persoenlichkeit. (R Schwarzer, Der.). Forschungsbericht No. 5. Berlin: Freie Universitaet, Institut fuer Psychologie.
• Kağıtçıbaşı Ç. (1988). İnsan ve insanlar: sosyal psikolojiye giriş. İstanbul: Evrim Basım Yayım Dağıtım.
• Karakaya İ. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (A Tanrıöğen, Ed.) Bilimsel araştırma yöntemleri. s.57-87. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karasar N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kartal T, Kayacan K, Selvi M. (2013). Examining the awareness levels of scientific attitudes and metacognitive learning strategies of preservice teachers from the point of multiple variables. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(1), 913- 939.
• Kaya K. (2004). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kline RB. (2005). Principles and practice of structural equation modeling: Methodology in the social sciences. New York, NY: Guilford Press.
• Korkmaz Ö, Usta E. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine karşı tutumları ile algıladıkları etkileşim-izlenme kaygıları ve problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, 1-22.
• Kuzu A. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Küçük Kılıç S, Öncü E. (2014). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin bilişötesi öğrenme stratejileri ve akademik öz-yeterlikleri. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi. 5(2), 13-22.
• Küçükahmet L. (2008). Öğretimi planlama ve değerlendirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Leutwyler B. (2009). Metacognitive learning strategies: Differential development patterns in high school. Metacognition Learning, 4, 111-123.
• Liem AD, Lau S, Nie Y. (2008). The role of self-efficacy, task value, and achievement goals in predicting learning strategies, task disengagement, peer relationship, and achievement outcome. Contemporary Educational Psychology. 33( 4), 486–512.
• McIntire SA, Miller LA. (2000). Foundations of psychological testing. Fairfield, PA: McGraw-Hill Companies.
• Murat M, Ünişen A, Kanadlı S. (2010). Eğitim fakültesine yeni başlayan öğrencilerin öğretmenlik mesleğini algılayışları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(33), 226- 244.
• Nachmias CF, Nachmias D. (1996). Research methods in the social sciences. (5th Edition). New York: St. Martin’s Press.
• Namlu AG. (2004). Bilişötesi öğrenme stratejileri ölçme aracının geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 123-136.
• Oğuz A. (2012). Academic self-efficacy beliefs of prospective primary school teacher. Anadolu Journal of Educational Sciences, 2(2), 15-28.
• Okçu V, Kahyaoğlu M. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin bilişötesi öğrenme stratejilerin belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(6), 129-146.
• Özder H, Konedralı G, Zeki CP. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(2), 253-275.
• Özer B. (2002). İlköğretim ve ortaöğretim okullarının eğitim programlarında öğrenme stratejileri. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 1(1), 17-32.
• Özsüer S, İnal G, Uyanık Ö, Ergün M. (2011). Afyon Kocatepe Üniversitesinde öğrenim gören öğrencilerin akademik öz-yeterlik inanç düzeylerinin incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 113-125.
• Papanastasiou C. (2002). School, teaching and family influence on student attitudes toward science: based on TIMSS data for Cyprus. Studies in Educational Evaluation, 28, 71-86.
• Pehlivan Z. (2010). Beden eğitimi öğretmen adaylarının fiziksel benlik algıları ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının analizi. Eğitim ve Bilim, 35(136), 126-141.
• Sağlam M. (1999). Uzaktan eğitim yoluyla öğrenim gören sınıf öğretmenlerinin etkili ders çalışma ve öğrenme stratejilerini uygulama düzeyleri. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1-2), 17-35.
• Sala MP, Redford P. (2010). The interplay between motivation, self-efficacy, and approaches to studying. British Journal of Educational Psychology, 80, 283-305.
• Sandıkçı M, Öncü E. (2013). Beden eğitimi ile diğer alanlardaki öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin yeterlik algıları ve tutumlarının belirlenmesi ve karşılaştırılması. Pamukkale Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 135-151.
• Saracaloğlu AS. (1992). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının mesleğe yönelik tutumları. Spor Bilimleri Dergisi. 3(1), 10-26.
• Senemoğlu N. (2001). Öğrenci görüşlerine göre öğretmen yeterlilikleri, eğitimde yansımalar: VI. Ankara: Öğretmen Hüseyin Hüsnü TEKIŞIK Eğitim Araştırma Geliştirme Vakfı Yayınları.
• Sharp C, Pocklington K, Weindling D. (2002). Study support and the development of self-regulated learner. Educational Research, 44, 29-41.
• Şara P. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının öğrenme ve ders çalışma stratejileri, problem çözme becerileri ve denetim odağı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Şen B. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik tutumları ile öğrenme ve ders çalışma stratejileri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Tabancalı E, Çelik K. (2013). The relationship between academic self-efficacy and self-efficacy levels of teacher candidates. International Journal of Human Sciences. 10(1), 1167-1184.
• Tavşancıl E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Toprak N, Saraç L. (2014). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu özel yetenek sınavına başvuran kadın ve erkek adayların öğretmenlik mesleğine karşı tutumlarının incelenmesi. Pamukkale Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 35-47.
• Uyar M. (2008). Eğitim fakültesi öğrencilerinin ders çalışmada öğrenme stratejileri kullanım sıklığının ve akademik başarılarının karşılaştırılmalı olarak incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Vural L. (2011). Öğretmen adaylarının çalışmalarında yaşadıkları öğrenme sorunları ve kullandıkları öğrenme stratejileri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 46-65.
• Weinstein CE, Mayer RE. (1983). The teaching of learning strategies. Innovation Abstracts, 5(32).
• Yalız D. (2010a). Anadolu Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu öğrencilerinin öğrenme stratejileri. Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 77-86.
• Yalız D. (2010b). Anadolu Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının karşılaştırılması. Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 7-14.
• Yılmaz M, Gürçay D, Ekici G. (2007). Akademik özyeterlik ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 253-259.
• Zimmerman BJ. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25, 82-91.