TASAVVUFTA GÜL

Yıl 2013, GÜL ÖZEL SAYISI, 75 - 84, 01.08.2013

Esma Sayın

Öz

İslâm Tasavvufunda gül, gönülde meydana gelen bilginin neticesi ve meyvesidir. Mutasavvıfın gönlü ise, gül-zâr’dır. Yani onun gönlü, gül bahçesi gibidir. Tasavvufa gönül veren salik için gülün anlamı, gönlünün marifete ve irfana açılmasıdır. Bu nedenle İslâm Tasavvufunda gül ile bülbül birlikte kullanılır. Bülbül aşığı, gül sevgiliyi temsil eder. Hakiki sevgili ise, Allah Teâlâ’dır. Âlem, O’nun sevgisiyle yaratılmıştır. Kul, O’nunla gerçek sevgiyi ve kulluğu tadabilir. Bu nedenle Allah sevgisini hakiki manasıyla yaşayan mutasavvıfın gönlü, Allah sevgisinin, ilahî fetihlerin ve marifetin sembolü olan gül bahçesi gibidir. Marifet, hakiki sevgili olan Allah’ı isim ve sıfatlarının tecellisiyle tanımak; muhabbet ise, Allah Teâlâ’yı masivaya tercih etmektir. Gerçek muhabbet, bütün tercihlerin sevgili lehinde yapılmasıdır. Kalplerin Allah aşkıyla fethi ise, kalbin ilahî ihsan ve ikramlara açılmasıdır. Tasavvufta gül, insan-ı kâmilin gönlüdür. Zaten insan-ı kâmil, Allah’ın sıfat ve fiillerinin en mükemmel tecelli ettiği varlıktır. O, Allah ile âlem arasında bir bağdır. O, bütün ilahî isim ve manaları kendinde gerçekleştiren insandır. İnsan-ı kâmilin gönlü, gülün renginin ve kokusunun eşsizliğinde, ilahî tecellilerin temsilcisi olduğu için onu tanımak, Allah’ı tanımaktır

Anahtar Kelimeler

İslâm Tasavvufu, Mutasavvıf, Gül, Muhabbet, İnsan-ı Kâmil

ROSE IN ISLAMIC MYSTICISM

Öz

In Islamic mysticism or Sufism a rose is the outgrowth of and fruit which come into existence in the heart. The heart of the Sufi is a garden of rose, that is, his or her heart is just like a garden of rose. The meaning of the rose for those who are enamoured with Sufism is to open his heart to understanding of Allah or wisdom. For this reason, the rose and nightingale are used together in Islamic Sufism. The nightingale symbolizes light, and the rose symbolizes the lover. In fact, the real loved one is Allah, the greatest. The universe was created with his love. The servant might feel the real love and servitude with him. Thus, the Sufi’s heart who really feels the love of Allah is compared to a garden of rose, which is the symbol of divine conquests and understanding of Allah. Understanding of Allah is knowing Allah who is the real loved one with his names and manifestation of his attributes; on the other hand, affection is preferring Allah to other worthless things. The real affection is making preference in Allah’s favour. Furthermore, the conquest of hearts with love of Allah is opening of the heart to divine beneficence and treats from Allah. The rose in Sufism is the heart of the perfect person. As a matter of fact, the perfect man is the creature on which Allah’s all names and attributes have appeared. He or she is a link between the universe and Allah. Again, he is the one who realised all the divine names and meanings bestowed on him. Because the heart of the perfect human being is unique like the colour and fragrance of rose and the representative of all divine manifestations, knowing him is knowing Allah.

Anahtar Kelimeler

Islamic Mysticism, Sufi, Rose, Affection, Perfect Human Bei

Kaynakça

• AFİFÎ, Ebu’l-A’lâ, Tasavvuf İslâm’da Manevî Devrim, (çev. H. İbrahim Kaçar, Murat Sülün), Risale Yayınları, İstanbul, 2004
• ANKARAVÎ, İsmail, Minhâcü’l-Fukara, (haz. Saadettin Ekici), İnsan Yayınları, İstanbul, 1996
• BAYRAKDAR, Mehmet, İslâm İbadet Fenomenolojisi, Akçağ Yayınları, Ankara, 1987
• CEBECİOĞLU, Ethem, Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Anka Yayınları, İstanbul, 2004
• Abdülkerim Kuşeyrî, Risâletü’l-Kuşeyrî, s. 354.
• Mehmet Bayrakdar, İslâm İbadet Fenomenolojisi, Akçağ Yayınları, Ankara, 1987, s. 23.
• Mustafa Çağrıcı, Gazâlî’ye Göre İslâm Ahlakı, Ensar Neşriyat, İstanbul, 1982, s. 231.
• ÇAĞRICI, Mustafa, Gazâlî’ye Göre İslâm Ahlakı, Ensar Neşriyat, İstanbul, 1982
• DİHLEVÎ, Şah Veliyyullah, Huccetullâhi’l-Baliğa, Dârü’t-Türâs, Kahire, 1985, C. 1-2
• GEYLANÎ, Abdülkadir, Sırru’l-Esrâr, Sırların Sırrı, (çev. Mehmet Eren), Gelenek Yayıncılık, İstanbul, 2006
• HUCVİRÎ, Ali b. Osman, Keşfü’l-Mahcûb, (thk. Mahmûd Âbidî), İntişârât-ı Sâdâ ve Sîmâ, Tahran, 1384, hş. 2006
• KARA, Mustafa, Tasavvuf ve Tarikatlar Tarihi, Dergâh Yayınları, İstanbul, 1999
• KÂŞÂNÎ, Abdürrezzak, Tasavvuf Sözlüğü, (çev. Ekrem Demirli), İz Yayıncılık, İstanbul, 2004
• KELÂBÂZÎ, Ebû Bekir Muhammed, et-Taarruf li Mezhebi Ehli’t- Tasavvuf, Mektebetü’l-Külliyâti’l-Ezheriyye, Kahire, 1980
• KUŞEYRÎ, Abdülkerim, Risâletü’l-Kuşeyrî, Daru’l-Hayr, Beyrut, 2003
• RUMÎ, Mevlânâ Celâleddîn, Fihi Ma Fih, (çev. Ahmed Avni Konuk), İz Yayıncılık, İstanbul, 1994
• RUMÎ, Mevlânâ Celâleddîn, Mesnevî-i Mânevî, (thk. Reynold A. Nicholson), İntişârât-ı Hermes, Tahran, 2003
• MUHÂSİBÎ, Hâris, er-Riâye li Hukukillâh, Dâru’l-Kütübü’l-Hadîseti, Kahire, 1970
• SÜHREVERDÎ, Ebû Hafs, Avârifü’l-Maarif, Dâru’l-Meârif, Kahire, 1966
• TÛSÎ, Serrâc, el-Lümâ fi Tarihi’t-Tasavvufi’l-İslamiyyi, Dâru’l-Kütübi’l- İlmiyyeti, Beyrut, 2001
• ULUÇ, Tahir, İbn Arabî’de Sembolizm, İnsan Yayınları, İstanbul, 2007
• ULUDAĞ, Süleyman, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Marifet Yayınları, İstanbul, 1999
• ÜNAL, Ali, Kur’ân’da Temel Kavramlar, Nil Yayınları, İzmir, 1999
• YILMAZ, Hasan Kâmil, Anahatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar, Ensar Neşriyat, İstanbul, 2002